📰 طرح ده ساله ژاپن برای حمایت از تاجیکستان در تأمین امنیت مرز با افغانستان
⬅️ به نقل از مجله آسیایمرکزی تایمز، توکیو از طریق آژانس همکاریهای بینالمللی ژاپن(جایکا) از سال ۲۰۱۵ تاکنون دهها میلیون دلار با هدف افزایش امنیت و توسعه مدیریت مرز تاجیکستان با افغانستان به دوشنبه کمک کرده است.
📄 توشیهیرو آیکی سفیر ژاپن در تاجیکستان نیز این کمکها و حمایتهای توکیو به دوشنبه را یادآوری نمود و بر نقش آن در چشمانداز سیاسی در حال تحول تاجیکستان که همزمان با تحولات سیاسی در سایر کشورهای اوراسیا است تأکید کرد.
📄 بخشی از این برنامه، کمکهای مستقیم به تاجیکستان برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر از مرزهای افغانستان است. همچنین گفتنیست، طرح مذکور توسط جایکا از سال ۲۰۱۵ آغاز شده و تا ۲۰۲۵ ادامه خواهد داشت.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 توسعه همکاریهای دوشنبه و ریاض در صنعت هوانوردی غیرنظامی
⬅️ ۱۲ فوریه، اکرم کریمی سفیر تاجیکستان در عربستان و علی رجب معاون اداره کل هواپیمایی عربستان سعودی به گفتگو نشستند. در این دیدار، طرفین حول همکاریهای دوجانبه در صنعت هوانوردی غیرنظامی و چندین موضوعات دیگر به بحث و تبادل نظر پرداختند.
📄 به نقل از وزارت امورخارجه تاجیکستان، در این نشست به نقش کمیسیون مشترک بیندولتی در زمینه همکارهای اقتصادی، علمی و فنی در توسعه روابط تاکید شد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 رئیس جمهور قرقیزستان ایالات متحده را به "دخالت در امور داخلی" این کشور متهم کرد
⬅️ ۱۲ فوریه، صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان در یک بیانیه که در جواب به نامه آنتونی بلینکن صادر نمود، ایالات متحده را به "دخالت در امور داخلی" این کشور متهم کرد.
👇👇ادامه
📄 اوایل فوریه سال جاری، آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالاتمتحده با ارسال نامهای به صدیر جبارف، نسبت به لایحه اصلاح قانون سازمان های غیرانتفاعی (که در حال حاضر در پارلمان قرقیزستان در وضعیت بررسی قرار دارد) ابراز نگرانی کرده بود.
📄 ۱۲ فوریه، مرکز مطبوعات ریاست جمهوری قرقیزستان بیانیهای را از سوی رئیس جمهور این کشور منتشر نمود که واکنش مستقیمی به نامه آنتونی بلینکن بود. صدیر جبارف در این بیانیه اظهار داشت: با کمال تاسف متذکر می شوم که نامه شما حاوی نشانه هایی از دخالت در امور داخلی کشورمان است. تنها درخواست من این است که در امور داخلی کشورمان دخالت نکنید.
📄 در ادامه، رئیس جمهور قرقیزستان با اشاره به اینکه قانون مشابهی در آمریکا نیز وجود دارد افزود: هدف این لایحه شفاف سازی و منطقی کردن فعالیت سازمانهای غیردولتی فعال در قرقیزستان است.
📄 وی خاطرنشان کرد که تامین مالی رسانهها و سازمانهای غیردولتی توسط کشورها و نهادهای خارجی، در حفظ منافع ملی قرقیزستان اختلال ایجاد میکند. صدیر جبارف در این بیانیه همچنین برخی از سازمانهای غیردولتی غربی فعال در این کشور را متهم به انتشار اطلاعات نادرست کرد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
اسرائیل از موضع منفی کشورهای آسیای مرکزی در قبال مناقشه اعراب و اسرائیل برای تقویت روابط خود با کشورهای منطقه طی دهه های گذشته استفاده کرد، با این حال، زمینه تجاوز کنونی اسرائیل به نوار غزه ممکن است تغییری در معادله موازنه قوا در منطقه ایجاد کند. در حالی که آمریکا و اکثر کشورهای غربی از اسرائیل حمایت می کنند، روسیه، چین و ترکیه از استقلال فلسطین حمایت کرده و ایران نیز به طور مستقیم از حماس و تمامی نیروهای مقاومت فلسطینی از نظر سیاسی، فرهنگی و رسانه ای حمایت می کند که نشان دهنده تلاش برای تغییر شکل اتحادهای موجود در منطقه است.
⬅️ سناریوهای روابط اسرائیل و کشورهای آسیایمرکزی پس از جنگ غزه
1️⃣ سناریوی تعمیق روابط
بر اساس ریشههای روابط نزدیک اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی، تجاوز اسرائیل به غزه ممکن است کاتالیزوری برای روابط نزدیکتر بین اسرائیل و کشورهای منطقه باشد، زیرا واقعیت های ژئوپلیتیکی به فشار آوردن کشورهای آسیای مرکزی برای ایجاد تعادل در روابط با اسرائیل کمک می کند. با توجه به اینکه اکثر کشورهای آسیای مرکزی کشورهای محصور در خشکی هستند، مجبورند سیاست خارجی خود را با در نظر گرفتن موازنه های پیچیده و گاه متضاد ژئوپلیتیک مدیریت کنند. این بدان معناست که آسیای مرکزی با توجه به تحولات کنونی به روابط خود با اسرائیل ادامه خواهد داد. زیرا زمینه های همکاری دو طرف بر مناقشه کنونی سایه افکنده است، به ویژه که کشورهای آسیای مرکزی اولویتی برای مسئله فلسطین قائل نیستند.
سطح حضور ایالات متحده در منطقه آسیای مرکزی نیز عامل مهمی در تعیین توانایی اسرائیل برای حفظ یا توسعه حضور خود در منطقه است و با توجه به دیدگاه جدید آمریکا نسبت به منطقه و راهاندازی برنامه C5+1، بستر گفتگوی استراتژیک بین دو طرف تقویت شده است.
علاوه بر این، وقوع این سناریو نشان دهنده سطح ثبات سیستم های حاکم در آسیای مرکزی است. با توجه به اینکه این رژیمها ماهیت توتالیتر را با جهتگیری سکولار ترکیب میکنند که به رابطه نزدیکتر بین این کشورها با اسرائیل کمک میکند، هرگونه تغییر در ساختار این رژیمها میتواند منجر به تغییر جهتگیری سیاستهای خارجی آنها از جمله روابط با اسرائیل شود. شاید این موضع اسرائیل در قبال رویارویی بین رژیم و نیروهای مخالف در قزاقستان در آغاز سال جاری را توضیح دهد، وزارت خارجه اسرائیل بیانیه ای صادر کرد که در آن ابراز امیدواری کرد که آرامش و نظم برقرار شود. این منعکس کننده تمایل اسرائیل بود که این اغتشاشات منجر به سقوط رژیمی نشود که مشتاق توسعه روابط با اسرائیل بود.
2️⃣ سناریوی افول روابط
با توجه به انگیزه های کشورهای آسیای مرکزی برای تقویت روابط خود با اسرائیل، متوجه میشویم که این کشورها اگرچه همچنان علاقه مند به بهرهمندی از تخصص اسرائیل در زمینه فنی و نظامی هستند، اما به سمت بهرهمندی از تخصص سایر قدرت های منطقه ای حرکت کرده اند و اسرائیل با رقابت شدیدی از سوی این قدرتها در آسیای مرکزی مواجه است. به عنوان مثال، قزاقستان پس از اتکا به هواپیماهای تولید شده توسط صنایع نظامی اسرائیل، به عنوان شرکت صنایع هوافضای ترکیه TUSAS، بیشتر به ترکیه برای تامین نیازهای خود برای پهپادها متکی است و پهپادهای تهاجمی "انکا" خود را در داخل قزاقستان تولید می کند.
یکی از مهمترین نشانه های کاهش احتمالی روابط کشورهای آسیای میانه با اسرائیل، روابط قوی این کشورها با ایران است. واقعیت جغرافیایی باعث میشود کشورهای آسیای مرکزی تمایلی به شریک شدن با اسرائیل در محاصره ایران نداشته باشند. ایران پس از ترکیه دومین شریک تجاری قزاقستان به شمار می رود و جایگاه آن نیز افزایش یافته است. این کشورها به دنبال جایگزین بنادر روسیه هستند، به ویژه قزاقستان که علاقه مند به افزایش صادرات نفت خود به جهان از طریق بنادر ایران شده است.
از سوی دیگر، رابطه روسیه با کشورهای آسیای مرکزی و نقش آن در منطقه می تواند بر آینده روابط این کشورها با اسرائیل تأثیرگذار باشد. همه کشورهای آسیای مرکزی به جز ترکمنستان، اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی هستند که به روسیه نفوذ قابل توجهی در منطقه می دهد. از این رو، کشورهای آسیای مرکزی ممکن است از تقویت روابط خود با اسرائیل به هزینه روسیه واهمه داشته باشند، به ویژه پس از حمایت صریح مسکو از جنبش حماس و عملیات طوفان الأقصی.
ادامه دارد...
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
3️⃣ سناریوی انجماد روابط
ممکن است جنگ غزه با توجه به ابعاد و پیامدهای جهانی آن، منجر به فعال شدن هسته های ضد صهیونیستی در آسیای مرکزی شود و مهمترین پیامد این رویداد این است که به یک مسئله امنیتی منجر شود به ویژه در جاهایی که دولت های کشورهای آسیای مرکزی قادر به سرکوب یا کنترل آنها نیستند. در پایان اکتبر گذشته، حمله به مراکز وابسته به دولت اشغالگر در ازبکستان منجر به اجرای تدابیر شدید امنیتی در سفارت اسرائیل در تاشکند شد، همچنین تعدادی از رویدادها در مراکز متعلق به دولت اشغالگر لغو شد. کنیسه های یهودی به طور موقت فعالیت خود را متوقف کردند، که بمب گذاری های انجام شده توسط اتحادیه به اصطلاح جهاد اسلامی در مقابل سفارت اسرائیل در تاشکند در سال 2001 را یادآوری می کند.
این سناریو به ویژه پس از تحولات گسترده در سرویسهای امنیتی و گزارشهای منتشر شده در سال گذشته در مورد فعالیتهای موساد، به ویژه در مورد طرح ترور توکایف رئیسجمهور قزاقستان، در این کشور گسترش می یابد، درحالیکه در سه جمهوری دیگر، اقدامات خشونت آمیز علیه اهداف اسرائیل در حال ضعیف شدن است. بنابراین، تهدید مستقیمی در سطح رسمی در تغییر جهت گیری در رابطه با اسرائیل نیست، اما این امر مانع از خشم مردمی علیه اسرائیل از سوی مردمان پنج کشور به دلیل جنگ با غزه نشد. افکار عمومی، علمای دین و رسانه ها کارت فشاری بر دولت های کشورهای آسیای مرکزی علیه تقویت روابط با اسرائیل به ویژه در دوره کنونی هستند.
بر اساس این شاخصها، پنج جمهوری آسیای مرکزی ممکن است ترجیح دهند معاملات خود را با دولت اشغالگر متوقف کنند تا تعادل معادلات منطقهای برقرار شود، در حالی که کشورهای آسیای مرکزی ممکن است تعاملات خود را با دولت فلسطین تقویت کنند، زیرا واکنشهای گسترده به تحولات غزه در شبکههای اجتماعی ظاهر شد. علاوه بر تحولات امنیتی که در تاشکند و بیشکک به آن اشاره شد، با وجود سکوت نسبی مقامات رسمی، موج شدیدی از همبستگی مردمی برای حمایت از فلسطین و مقابله با حضور اسرائیل در این منطقه وجود دارد.
⬅️ نتیجه
به نظر می رسد روابط اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی به عنوان منطقه ای با اکثریت مسلمان پس از پایان جنگ جاری در غزه به حالت عادی باز نخواهد گشت. روابط احتمالا شاهد دوره ای از انجماد خواهد بود که بسته به تحولات جنگ و پیامدهای داخلی و خارجی آن ممکن است طولانی شود. اگرچه اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی هر دو به دنبال تقویت سطوح چندگانه همکاری بین خود هستند، اما تحولاتی که در محیط های داخلی، منطقه ای و بین المللی رخ داده است، ممکن است ارزش بازده استراتژیکی را که تل آویو از طریق روابط خود با کشورهای منطقه روی دستیابی به آن شرط بندی کرده است، کاهش دهد.
اگرچه مناقشه اعراب و اسراییل یکی از عواملی نبود که مواضع کشورهای آسیای مرکزی را نسبت به اسرائیل هدایت کند، و اگرچه توافقات عادی سازی بین اسرائیل و کشورهای عربی این کشورها را تشویق می کند تا روابط خود با اسرائیل را علنی و توسعه دهند، تجاوز اسرائیل علیه نوار غزه و پیامدهای آن در تغییر موازنه قوا در منطقه آسیای مرکزی و نقشه اتحادها در آینده ممکن است انگیزه این کشورها برای توسعه روابط خود با تل آویو را تحت تأثیر قرار دهد. از این رو می توان گفت که آینده روابط اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی پس از جنگ غزه به سه عامل اصلی بستگی دارد: اهمیت استراتژیک کشورهای آسیای مرکزی برای اسرائیل، با توجه به عدم پذیرش مردم؛ مواضع قدرت های منطقه ای و بین المللی در منطقه؛ و موازنه آینده قدرت منطقه ای و بین المللی با توجه به پیامدهای جنگ در نوار غزه.
نشر این تحلیل نظر به تأیید یا رد آن نیست و بمنظور آگاهی از تحلیلهای رایج منتشر شده است
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 دیدار معاون وزیرخارجه تاجیکستان با رئیس دفتر USAID
⬅️ 13 فوریه، عصمتالله ناصرالدین معاون اول وزیر امورخارجه تاجیکستان با پیتر رایلی رئیس دفتر آژانس توسعه بینالمللی ایالاتمتحدهآمریکا (USAID) در این کشور دیدار کرد.
📄 در این دیدار، طرفین حول وضعیت فعلی و چشمانداز توسعه همکاریهای دوجانبه سودمند بین تاجیکستان و USAID به بحث و تبادل نظر پرداختند و مسائل مربوط به برخی از پروژههای در دست اجرا را نیز مورد بررسی قرار دادند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 پروژه "تقویت حکومتهای محلی و تمرکززدایی از دولت" USAID در قزاقستان
⬅️ 12 فوریه، آژانس توسعه بینالمللی آمریکا(USAID) از آغاز پروژه چهارساله "حکومت مشارکتی و مسئولیت مشترک" با هدف تقویت حکومتهای محلی و تمرکززدایی در قزاقستان خبر داد.
👇👇ادامه
📄 در مراسم افتتاح این پروژه با حضور نمایندگان وزارت اقتصاد ملی قزاقستان، وزارت صنعت و ساختمان، وزارت فرهنگ و اطلاعات، کارشناسان و نمایندگان جامعه مدنی، نماینده و رئیس مأموریتهای USAID در آسیای مرکزی لوئیس ریورا به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: این پروژه از اصلاحات پرزیدنت توکایف در دولت محلی حمایت میکند و به سازمانهای جامعه مدنی و جوامع محلی فرصت میدهد تا به طور مؤثر از حقوق و منافع شهروندان نمایندگی کنند و کیفیت دولت محلی را برای دستیابی به گفتگو و کار مؤثر بین دولت بهبود ببخشد.
📄 این پروژه از تقویت و بهبود برنامهریزی در بودجه حکومتهای محلی حمایت می کند. همچنین به آژانسهای دولتی محلی برای تقویت بررسی عملکرد مسئولین و حکومتهای محلی کمک می کند و از انتقال شفاف وظایف دولت به بخش خصوصی اطمینان حاصل می کند.
✍️ گفتنیست، پیش از این نیز در دسامبر سال جاری USAID پروژه مشابهی را تحت عنوان "تقویت مقامات محلی و تمرکززدایی از ادارات دولتی" با ۱۵ میلیون دلار بودجه در ازبکستان راهاندازی کرد. قابل ذکر است در پی انتشار این خبر در ازبکستان، برخی رسانهها توجه عامه را به فعالیتهای چند دهه اخیر آمریکا برای انقلابهای رنگی در این منطقه جلب نموده و این اقدام USAID را قدم بزرگی در راستای افزایش نفوذ آمریکا در ازبکستان دانستند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
یادداشتی از رسانه تحلیلی Stan Radar
⬅️ 7 فوریه در رسانهها اعلام شد که قانون مربوط به سازمانهای غیردولتی در پارلمان قرقیزستان که قرار بود کنترل سازمانهای غیردولتی و رسانه های خارجی را افزایش دهد، از دست بررسی خارج شده است.
📄 رسانه تحلیلی "Stan Radar" با تکیه بر منابع خود می نویسد: بررسی و اصلاحات در قانون سازمانهای غیردولتی در پارلمان به دلیل ترس اعضای کمیته مربوطه مختل شده است و دلیل ترس آنها نیز تماس و تهدید مستقیم لزلی ویگر، سفیر آمریکا در این کشور بوده است. این رسانه افزود: لزلی ویگر نمایندگان پارلمان را تهدید به تحریم کرده است.
📄 در این ایام، نامه آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالاتمتحده به رئیس جمهور قرقیزستان نیز در رسانهها درز کرد که موجب گشت صدیر جبارف در ۱۲ فوریه با یک بیانیه رسمی به اظهارات آن پاسخ دهد. بلینکن در نامه خود جبارف را تهدید کرد که اگر قرقیزستان از سازمانهایی که به نفع ایالاتمتحده و متحدانش عمل می کنند، گزارش مالی بخواهد، سرمایه گذاری های غرب و پروژههای بشردوستانه در قرقیزستان کاهش خواهد یافت.
📄 پاسخ صدیر جبارف نیز جای تأمل داشت. جدا از آن عبارت مقتدرانه (متهم کردن آمریکا به دخالت در امور داخلی) که به نظر کارشناسان برای حفظ هویت و استقلال کشور لازم و مورد انتظار بود، صدیر جبارف در بیانیه خود به توجیه قانون مذکور و پاسخی نرم به واشنگتن می پردازد و عبارتهایی همچون (چنین قوانینی در آمریکا نیز وجود دارد و...) در بیانیه، در مخاطب این تصور را ایجاد کرد که جبارف از تهدیدهای آمریکا ترسیده است.
📄 وضعیت کنونی این است، نمایندگان پارلمان گویا تسليم شده اند و حامیان این لایحه از جمله شخص رئیس جمهور و رئیس کمیته امنیت ملی قرقیزستان کامچیبک تاشیف مردد شده اند.
📄 در این شرایط سوالهای زیادی برای مردم در شبکههای اجتماعی و برای کارشناسان مطرح شده است، آیا جبارف مقاومت می کند؟ یا اجازه خواهد داد که واشنگتن مستقیما مانع تصویب یک قانون در این کشور شود؟ برخی رسانههای ماجراجو و سناریوپرداز نیز این چنین نوشته اند: آیا قرقیزستان انقلاب (رنگی) دیگری را تجربه خواهد کرد؟!
✍️ قابل ذکر است، بر اساس اطلاع سفیر آمریکا در قرقیزستان در یک مصاحبه، ۱۸ هزار سازمان غیر دولتی (NGO) در قرقیزستان فعالیت می کنند که غالب آنها تحت حمایت مالی واشنگتن قرار دارند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 تعمیق روابط عربستان و قرقیزستان در حوزه امنیت
⬅️ در حاشیه دومین نمایشگاه جهانی دفاع در ریاض، اولان نیازبکوف وزیر امور داخلی قرقیزستان و ناصربنعبدالعزیز آل داوود معاون وزیر امور داخلی عربستان به گفتگو نشستند.
📄 در این دیدار، طرفین آمادگی خود را برای تبادل دانش، تجربه و فناوریهای نوین مبارزه با جرم و جنایت داخلی و خارجی (منطقهای) اعلام نمودند و بر ضرورت همکاری در حوزه امنیت عمومی و اجتماعی و مبارزه با انواع جرایم سازمان یافته فرامرزی، افراطگرایی و قاچاق مواد مخدر تاکید کردند.
⬅️ اولان نیازبکوف پس از بازگشت از ریاض، در بیشکک با سفیر عربستان سعودی نیز به گفتگو نشست. در این دیدار، طرفین در مورد وضعیت و چشمانداز همکاریهای دوجانبه تبادل نظر کردند و به طور ویژه بر اهمیت مشارکت نهادهای مجری قانون دو کشور در زمینه امنیت اجتماعی تأکید نمودند. وزیر داخلی قرقیزستان به سفیر عربستان اظهار داشت که بیشکک علاقهمند به ایجاد همکاری گسترده در زمینه دریافت تجربه، فناوری و آموزش پرسنل از عربستان در زمینه امنیت است.
✍️ قابل ذکر است، پیش از این نیز در سال ۲۰۲۳ یک هیئت نظامی بلندپایه از عربستان به ریاست سرهنگ فیاض بن حامد الرویلی رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح سعودی برای منسجم کردن و تعمیق روابط نظامی و امنیتی با قرقیزستان به این کشور سفر کرد و با وزیر دفاع، دبیر شورای امنیت و با رؤسای چند اداره و وزارتخانه این کشور به مذاکره پرداخت.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 ایالات متحده آسیای مرکزی را تبدیل به میدان آزمایشهای بیولوژیکی خود می کند
به آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا در سطح جهان به چشم یک تهدید نگاه می شود و فعالیتهای نظامی آن برای کارشناسان و کشورهای زیادی اثبات شده و مسلم شده است. یک نشریه روسی مقالهای تحت عنوان "چه ویروسهایی توسط آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا در قزاقستان بررسی می شود؟" منتشر کرد که بار دیگر موجی از نارضایتی از فعالیتهای مخفی آمریکا در زمینه توسعه سلاحهای بیولوژیکی (در قزاقستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی) را به همراه داشت.
👇👇ادامه
در این مقاله آمده است، اگرچه دولتمردان ایالاتمتحده با توجیهات علمی و بشردوستانه سعی کردهاند که فعالیت اصلی این آزمایشگاهها را پنهان کنند، اما اسناد زیادی در سطح جهانی وجود دارد که واشنگتن از این آزمایشگاهها بهرهبرداری نظامی دارد و تعداد زیادی از آنها مشغول به آزمایش سلاحهای بیولوژیکی هستند.
این نشریه همچنین از مطالبه مشترک برخی احزاب سیاسی قزاقستان خبر داد که بر علیه تولید و تکثیر سلاحهای بیولوژیکی آمریکا تنظیم شده و خواستار بسته شدن آزمایشگاههای بیولوژیکی نظامی ایالاتمتحده در قزاقستان شده بودند.
یکی از این آزمایشگاهها، آزمایشگاه مرجع مرکزی قزاقستان در آلماتی است. این آزمایشگاه بزرگترین آزمایشگاه آسیای مرکزی است که در سال 2010 با سرمایه گذاری 60 میلیون دلاری آمریکا احداث شد و در آن زمان ایالات متحده ادعا می کرد که وظیفه این آزمایشگاه انجام تحقیقات علمی است. اما بر اساس اطلاعات موجود (منبع نشریه مذکور)، در فعالیتهای این آزمایشگاه پنهانکاری وسیعی وجود دارد و فعالیت حقیقی آن را مخفی می کنند.
این نشریه همچنین می نویسد، یکی از دلایل احداث آزمایشگاههای بیولوژیکی واشنگتن در خارج از ایالات متحده و سرمایهگذاریهای کلان در این آزمایشگاهها، وجود قوانینی در این کشور است که مانع برخی فعالیتهای نظامی در این زمینه می شود؛ از این رو واشنگتن اینگونه فعالیتهای خود را در خارج از کشور خود انجام می دهد.
قابل ذکر است، رسانه تحلیلی Stan Radar نیز در یک یادداشت نوشته بود، که ایالاتمتحده پس از جنگ اوکراین، مرکز آزمایشهای بیولوژیکی خود را از اوکراین به آسیای مرکزی منتقل خواهد کرد.
گفتنیست، روزنامه چینی گلوبال تایمز نیز مدعی وجود سلاحهای بیولوژیکی در آزمایشگاه آمریکایی مرجع مرکزی واقع در آلماتی قزاقستان است. از طرفی روسیه نیز بارها به کشورهای آسیای از خطرات امنیتی آزمایشگاههای آمریکایی هشدار داده است. لاوروف وزیر خارجه روسیه ۶ ژوئن سال گذشته به تاجیکستان سفر کرد و با حضور در پایگاه نظامی ۲۰۱ روسیه در این کشور، ضمن اظهاراتی ضد آمریکایی به خطرات احتمالی آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا در منطقه اشاره نمود و از کشورهای آسیای مرکزی خواست در این زمینه هوشیار باشند و مانع فعالیتهای بیولوژیکی آمریکا در کشورهای خود بشوند. وی همچنین در 29 می 2020 در نشست وزرای خارجه سازمان پیمان امنیت جمعی گفته بود: «مسکو مدت هاست که نگران امنیت بیولوژیکی کشورهای همسایه است. در قزاقستان، ارمنستان و تاجیکستان، آمریکاییها شبکهای از آزمایشگاههای بیولوژیکی ایجاد کردهاند».
به نقل از Financial Express، تاجیکستان و ازبکستان نیز پس از قزاقستان از اصلیترین میزبانان آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا هستند؛ البته باید گفت، آمار دقیقی از تعداد این آزمایشگاهها در آسیای مرکزی وجود ندارد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 طرح اصلاحی و کمک مالی آمریکا به ازبکستان در زمینه آموزش
⬅️ در یک مراسم با حضور نمایندگان وزارت خارجه، وزارتخانه علوم و آموزش عالی ازبکستان، سفارت و USAID آمریکا در تاشکند، طرح کمکهای مالی ایالات متحده به این کشور در زمینه آموزش ارائه شد.
📄 در این دیدار، نمایندگان آمریکا در مورد پروژههای جاری خود در این حوزه و برنامه های کوتاه مدت موردنظرشان برای تعمیق همکاری با ازبکستان در زمینه آموزش، به ایراد سخنرانی پرداختند.
📄 بخشی از این برنامهها شامل اصلاح نظام آموزشی، تقویت سرمایه انسانی، حمایت از آموزش زبان انگلیسی و گسترش مشارکت و تبادل دانش بین دانشگاههای دو کشور خواهد بود.
📄 در پایان این دیدار، طرف ازبکستان تمايل خود برای پذیرش این برنامهها و ادامه همکاری در این زمینه را ابراز نمود.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 آسیا تودی: آمریکا به دنبال تبدیل کشورهای آسیای مرکزی به مستعمرههای خود و استخراج فلزات کمیاب از آنها
⬅️ آسیا تودی نوشت: ایالات متحده تلاش می کند تا چین را از بازار عناصر کمیاب خاکی بیرون کند و کشورهای آسیای مرکزی را به مستعمرههای مواد خام خود تبدیل کند. این مسئله به طور صریح در یکی از مقالههای وبسایت صدای آمریکا بیان شده است.
👇👇ادامه
📄 در حال حاضر چین بزرگترین تولید کننده فلزات کمیاب در جهان است که از خاک خود استخراج می کند و به دنبال منابع اضافی مواد خام در آسیای مرکزی نیست. اما در عین حال، ذخایر چین در حال کاهش است و در آینده ممکن است پکن نیز شروع به خرید عناصر کمیاب از این منطقه کند.
📄 این رسانه می نویسد: ایالات متحده به دنبال بیرون راندن چین از بازار، تحت کنترل درآوردن جمهوری های آسیای مرکزی و واردات مواد خام حیاتی از آسیای مرکزی است.
✍️ گفتنیست، در اولین نشست سران آسیای مرکزی و آمریکا، طرف آمریکایی تأکید ویژه به توسعه روابط در زمینه مواد معدنی حیاتی داشت و یکی از مصوبات نشست نیز ایجاد یک پلتفرم در قالب C5+1 در زمینه مواد معدنی بود که ۸ فوریه سال جاری افتتاحیه آن به طور آنلاین برگزار گشت.
🔸️ با توجه به تحرکات و گفتگوهای اخیر مقامات آمریکایی و کشورهای آسیایمرکزی و بیانیه اولین نشست C5+1 در نیویورک، ديده می شود که مسئله مذکور از استراتژیهای واشنگتن برای تحکیم حضور در این منطقه و یکی از فرصتهای به چالش کشیدن چین از طریق آسیای مرکزی برای آمریکا است.
🔸️ بخش اوراسیا شورای آتلانتیک ایالات متحده نیز گزارشی از پتانسیل عناصر خاکی کمیاب آسیایمرکزی و معادن و سایر مواد حیاتی بویژه قزاقستان منتشر نمود و ظرفیت بهرهبرداری از آنها و سرمایهگذاری در آنها را برای ایالات متحده مورد بررسی قرار داد. در ادامه و در بخش بررسی نقش ژئوپلیتیکی آسیایمرکزی در بازی جهانی مواد حیاتی و خاکهای کمیاب، با اشاره به اینکه در قرن بیست و یکم در کنار رقابت بر سر نفت خام، رقابت حول عناصر خاکی کمیاب و مواد حیاتی به اوج خواهد رسید؛ شورای آتلانتیک تاکید کرده است که هرچند این رقابت در سطح جهانی هنوز پررنگ نشده، اما میان چین و ایالات متحده در جريان است. از این رو وجود این معادن و عناصر به طور انبوه در آسیای مرکزی و موقعيت ژئوپلیتیکی و موقعیت آن در میان این دو قدرت، باعث شده است که این منطقه زودتر از سایر کشورهای جهان وارد این بازی شود.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 آمریکا ۲۴۲ هزار کتاب درسی انگلیسی به مدارس تاجیکستان اهدا کرد
⬅️ آمریکا به همراه شبکه توسعه آقاخان، ۲۴۲ هزار کتاب درسی انگلیسی کلاسهای دهم و یازدهم را به مدارس تاجیکستان اهدا کرد. مراسم تحویل این کتابها، ۱۵ فوریه در دوشنبه با حضور سفیر آمریکا مانوئل میکالر، رحیم سعیدزاده وزیر آموزش و پرورش تاجیکستان و نماینده شبکه توسعه آقاخان قاضیدولت قویداف برگزار شد.
📄 این کتابها شامل بستههای کمک آموزشی (کتاب راهنما و صوت آموزشی) برای اساتید می باشد و انتقال و آموزش آخرین استانداردهای روش آموزش در ایالات متحده به مدارس تاجیکستان نیز می تواند از اهداف این پروژه باشد.
📄 سفارت آمریکا در گزارش خود نوشته است که در آیندهای نزدیک ۳۵۲ هزار کتاب درسی دیگر نیز برای کلاسهای ۸ و ۹ به مدارس تاجیکستان اهدا خواهد شد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
هدایت شده از صٌبح ایران
باسلام و احترام
مخاطب محترم،نفر بعدی که به جریان مردمی صبح ایران و استاد رائفی پور می پیوندد را از میان نفرات ذیل، شما انتخاب کنید
https://EitaaBot.ir/poll/c9u0sh
📰 جاهطلبیهای غیرمتعارف ترکیه در آسیای مرکزی
ایده یک دولت واحد شامل تمام مردم ترک زبان که معمولاً به عنوان توران بزرگ از آن یاد میشود، سالها موضوعی تکراری در گفتمان سیاسی ترکیه بوده است. اما با وجود تلاشهای آنکارا، این گفتمان نتوانسته در میان کشورهای ترکزبان از جمله قرقیزستان مقبولیت قابل توجهی پیدا کند.
👇👇ادامه
جاه طلبیهای سیاست خارجی ترکیه چشمگیر است و آنکارا منطقه بزرگی از شرق بالکان تا مرزهای چین و حتی بیشتر را در حوزه نفوذ نرم خود گنجانده است. با این حال، نخبگان محلی در کشورهای آسیای مرکزی، ایده وحدت ترکان را بیشتر به عنوان بخشی از میراث فرهنگی و تاریخ می دانند تا به عنوان بستری برای همکاری عمیق اقتصادی، اتحاد نظامی یا سیاسی با آنکارا.
پتانسیل اقتصادی ترکیه برای تضمین رهبری کشورهای ترک، بویژه برای ترکتباران آسیایمرکزی کافی نیست. آنکارا منابع لازم برای بیرون راندن روسیه را که شریک اصلی اقتصادی، متحد و ضامن امنیت این منطقه است، ندارد.
آنکارا احتمالاً امیدهای خاصی به احیای سازمان کشورهای ترک (OTS) در سال 2021 و ساده سازی رویههای گمرکی برای تجارت متقابل داشت. با این حال، این سازمان با رقیبی همچون اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) مواجه است که دارای یکپارچگی عمیقتر و سطح بالاتری از هماهنگی قوانین در کشورهای عضو است.
علاوه بر این، ترکیه به طور دورهای سعی می کند خود را در مسیرهای حمل و نقل و لجستیکی که از قرقیزستان می گذرد غرق کند تا متعاقباً آنها را تحت کنترل خود درآورد. اما از آنجایی که آنکارا بودجه لازم برای تامین مالی پروژه های بزرگ در خارج از کشور خود را ندارد، این تلاش ها ناموفق باقی مانده است. به نظر میرسد علیرغم تلاشهای ترکیه، مفهوم "توران بزرگ" در آسیای مرکزی بیشتر نمادین و یک شعار است.
برخی کارشناسان مانند ایگور شستاکوف، ترکیه را از نظر توان دفاعی و تضمین امنیت در منطقه به عنوان رهبر نمی دانند و معتقدند که سازمان های امنیتی منطقه مانند سازمان پیمان امنیت جمعی، با وجود مشکلات سیستمی که دارند، هنوز جایگزینی برایشان در منطقه نیست و سازماندهی دولتهای ترک با ایده ایجاد توران بزرگ نمیتواند با آن رقابت کند.
ترکیه از نظر مالی نمی تواند یک منطقه را رهبری کند؛ هم از چین و هم از روسیه در آسیای مرکزی عقبتر است. در مورد توان دفاعی، ترکیه از نظر مادی و فنی به قرقیزستان کمک می کند، اما باز هم این شاخص ها بسیار کم هستند.
با این حال، البته حوزههایی نیز وجود دارد که ترکیه در قرقیزستان پیشرو است؛ به ویژه در مسائل آموزشی. در حالی که شرکای استراتژیک ما در اتحاد جماهیر شوروی سابق با مسائل مربوط به استقلال خود سر و کار داشتند، ترکیه به سرعت یک جایگاه آموزشی را اشغال کرد و امروز همان دانشگاه ماناس احتمالاً پیشرفته ترین (از نظر تجهیزات و کادر آموزشی) موسسه آموزش عالی در این کشور است که آموزش با کیفیت بالا و اغلب رایگان را ارائه می دهد.
کار ترکیه در این زمینه برخلاف روسیه در سطح سیستماتیک انجام می شود و نفوذ در بخش آموزشی ابزار بسیار قدرتمندی برای قدرت نرم است، اما باید توجه داشت که آموزش باید جهانبینی جوانان را شکل دهد و این مسئله از مسائلی است که ترکیه دستش خالی است و پس از فارغ التحصیلی چیزی برای ارائه به مردم قرقیزستان ندارد.
واضح است که جاه طلبی های ترکیه از بین نخواهد رفت. همچنین برخی کشورها مانند آذربایجان که مفهوم توران بزرگ را در کتب درسی مدارس گنجانده اند به هر نحو ممکن ترکیه را در این مسیر تشویق می کنند. با این حال، واقعیت این است که سایر کشورهای ترک زبان منطقه آسیای مرکزی در سیاست خارجی خود ترجیح میدهند که بر اساس منافع ملی خود هدایت شوند و به جای یک امپراتوری افسانهای همکاری هایی را انتخاب کنند که حاکمیتشان را تضعیف نکند و بتواند ثبات و امنیت اقتصادی را به معنای وسیع آن تضمین کند.
نشر این تحلیل نظر به تأیید یا رد آن نیست و بمنظور آگاهی از تحلیلهای رایج منتشر شده است
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 آنکارا در حال افزایش نفوذ خود در قرقیزستان؛ تأسیس یک حزب پانترک پیرو ایده "توران بزرگ" در قرقیزستان تحت حمایت آنکارا
به نقل از Stan Radar، جریانی پانترکی تحت حمایت آنکارا در قرقیزستان در حال بررسی ایجاد یک حزب سیاسی طرفدار ترکیه است.
👇👇ادامه
بیشکک و آنکارا قصد دارند حجم تجارت دوجانبه را به 5 میلیارد دلار افزایش دهند؛ این چشمانداز اقتصادی، در جریان مذاکرات آکیلبک جپارف رئیس کابینه وزیران قرقیزستان و جودت یلماز معاون رئیس جمهور ترکیه تعیین شد. همچنین موضوعات مربوط به سفر آتی اردوغان به بیشکک نیز در این گفتگو مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ترکیه در حال تقویت نفوذ خود در حوزه های تجاری، اقتصادی، نظامی و سیاسی است و از طرفی در قرقیزستان با لابیگری آنکارا، جریانی با حمایت های کلان در حال بررسی ایجاد حزبی پانترکی و پیرو ایده "توران بزرگ" است.
آکیلبک جپاروف، به عنوان بخشی از سفر رسمی خود به آنکارا در تاریخ 9 تا 11 فوریه، در یک مجمع تجاری شرکت کرد که حدود 500 کارآفرین را گرد هم جمع شده بودند. وی در سخنرانی خود خاطرنشان کرد که روابط قرقیزستان و ترکیه در دوره ریاست جمهوری صدیر جبارف به مرحله جدیدی رسیده است.
در ژانویه تا نوامبر 2023، گردش تجاری بین قرقیزستان و ترکیه بالغ بر 560.5 میلیون دلار بود. در همان زمان، ترکیه بزرگترین سرمایه گذار در اقتصاد قرقیزستان در سال 2022 شد و مجموع سرمایه گذاری از ترکیه به 341.6 میلیون دلار رسید. جپاروف در مورد نتایج نه ماهه سال 2023 تاکید کرد: ترکیه در فهرست پنج کشوری قرار گرفت که بیشترین سرمایهگذاری را در قرقیزستان انجام دادند.
جودت یلماز نیز به نوبه خود خاطرنشان کرد که همکاری های اقتصادی دو کشور دارای پتانسیل قابل توجهی است و ترکیه به دنبال 2 میلیارد دلار تجارت تا پایان سال جاری و در میان مدت تا 5 میلیارد دلار است. وی همچنین افزود که برای گسترش تجارت و سرمایه گذاری های متقابل برنامه ریزی شده است تا ابتکارات در بسیاری از زمینه ها مانند انرژی، کشاورزی، املاک، حمل و نقل، مراقبت های بهداشتی، آموزش، مدیریت آب، فرهنگ و صنعت گسترش یابد.
سفر آکیلبک جپاروف به ترکیه با امضای تعدادی قرارداد تجاری، تصویب نقشه راه و برنامه عملیاتی برای آینده به پایان رسید. سال آینده نیز نشست شورای عالی مشارکت استراتژیک به ریاست رؤسای جمهور دو کشور در بیشکک برگزار خواهد شد.
در ماه ژانویه، هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه از بیشکک بازدید کرد و با صدیر جبارف در مورد تعیین مرز با تاجیکستان و همچنین تامین تسلیحات از جمله هواپیماهای بدون سرنشین Bayraktar و توسعه کریدورها به گفتگو پرداخت.
گفته می شود ایجاد یک حزب سیاسی جدید در قرقیزستان که از ایده توران بزرگ در پارلمان این کشور حمایت کند، از برنامهها و ایدههای اردوغان است که وارد مرحله عملی شده و احتمال دارد تا انتخابات دو سال آینده قرقیزستان تاسیس شده و در انتخابات شرکت کند. از طرفی نیز، به نقل از Satn Radar این موضوع در گفتگوهای اخیر مقامات دو کشور مطرح شده است. گفتنیست، نفوذ ترکیه در قرقیزستان علیرغم حضور روسیه در عرصه های مختلف افزایش چشمگیری داشته است. ترکیه با اتخاذ سیاستی با هدف بهبود چهره خود و تشکیل یک لابی طرفدار ترکیه و از طریق ایجاد مؤسسات آموزشی در تلاش است تا در قرقیزستان جای پایی به خود بگیرد؛ در بخش بهداشت و درمان و سایر بخشهای اقتصادی. اصیلبک اکبردایف، دانشمند علوم سیاسی قرقیز معتقد است که حمایت آنکارا از فعالیت طرفداران ترکیه در این منطقه ممکن است حتی با استقبال برخی قشرها مواجه شود و در کشورهای ترکتبار منطقه فراگیر شود.
باید توحه داشت که حزب دموکرات "توران" (DPT) از سال 2004 در قرقیزستان وجود دارد که از ایدههای "توران بزرگ" حمایت می کرد؛ اما از محبوبیت زیادی برخوردار نبود. اکنون ژنیش مولدوکماتف، رهبر DPT همراه با فعالان (پرونده ناآرامی های گسترده علیه مخالفان توافقنامه تعیین مرز) در یک بازداشتگاه پیش از محاکمه قراردارد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr