📰 گفتگوی سفیر قرقیزستان و دستیار وزیر خارجه ایالات متحده
⬅️ دونالد لو دستیار وزیر امورخارجه ایالاتمتحده در امور آسیایمرکزی و جنوبی با باقتیبک امانبایف سفیر قرقیزستان در آمریکا و کانادا به گفتگو نشستند.
📄 در این دیدار، طرفین همکاریهای جاری دوجانبه و چندجانبه دو کشور را بررسی و حول چشمانداز همکاریهای آینده گفتگو کردند.
📄 همچنین به طور اجمالی حول برنامههای مشترک واشنگتن و بیشکک در سال 2024 به بحث و گفتگو پرداختند و بخشی از آن مشخص گشت:
سادهسازی مراحل صدور ویزا؛
بهبود همکاری در بخش بانکی؛
توسعه روابط تجاری و اقتصادی؛
توسعه و سازماندهی سفرها و رویدادهای تجاری دوجانبه؛
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 گفتگوی معاون وزیر خارجه تاجیکستان و سفیر عربستان
⬅️ فرخ شریفزاده معاون وزیر امورخارجه تاجیکستان و ولید بن عبدالرحمن الرشیدان سفیر عربستان سعودی به گفتگو نشستند. در این دیدار، توسعه روابط دوجانبه و چندجانبه دوشنبه و ریاض در زمینههای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
📄 در این نشست، طرفین به تمایل خود برای توسعه همکاریهای سودمند در زمینههای اقتصادی، فرهنگی و آموزشی تاکید کردند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 دیدار وزیر کشاورزی تاجیکستان و سفیر عربستان
⬅️ قربان حکیمزاده وزیر کشاورزی #تاجیکستان با ولید بن عبدالرحمن الرشیدان سفیر #عربستان_سعودی دیدار و گفتگو کرد. در این نشست، طرفین برای توسعه همکاریهای جامع دو کشور در حوزه کشاورزی به توافق رسیدند.
📄 بر اساس این توافق، طرفین مصمم به همکاری در جلوگیری از تغییرات اقلیمی و سازگارسازی محصولات زراعی، سرمایهگذاری برای احداث گلخانه، احداث بنگاههای کوچک و بزرگ برای فرآوری و بستهبندی محصولات، صادرات و واردات کالا و محصولات کشاورزی و تبادل فناوری شدند و برای تهیه هرچه سریعتر یادداشت توافقنامهها ابراز علاقه نمودند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 یک تاجیک به جرم انعکاس اخبار غزه و حماس در روسیه بازداشت و به تاجیکستان استرداد شد
⬅️ یک مهاجر تاجیک در روسیه به جرم انتشار ویدیوهای مربوط به حماس و انعکاس اخبار غزه و به اتهام همکاری با گروههای رادیکال بازداشت و به تاجیکستان استرداد شد.
📄 محمدنبی جلیلاف ۲۳ ساله و تبعه تاجیکستان، یک مهاجر کاری در روسیه بود. به نقل از رادیو آزادی، پس از استرداد برای محمدنبی بر اساس ماده جنایی "همکاری با گروههای افراطی" پروندهسازی شده و در پرونده به صراحت ذکر شده است که متهم مشغول به انتشار ویدیوهای حماس در شبکههای اجتماعی بوده است.
📄 دوستان وی در گفتگو با رادیو آزادی، فعالیتهای او در شبکههای اجتماعی بویژه تلگرام را برای انعکاس حقایق غزه تایید کردند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 افتتاحیه پلتفرم C5+1 برای همکاری در حوزه مواد معدنی حیاتی برگزار شد
⬅️ 8 فوریه، وزارت امور خارجه ایالات متحده میزبان افتتاحيه نشست "C5+1 Critical Minerals" بود که به صورت آنلاین با حضور جفری پیات، دستیار وزیرخارجه آمریکا در امور منابع انرژی و جان مارک پومرشایم، معاون دستیار وزیرخارجه در امور آسیای مرکزی و مقامات پنج کشور از آسیای مرکزی برگزار شد.
📄 نمایندگان آسیای مرکزی از اراده خود برای افزایش ظرفیتهای سرمایهگذاری در مواد معدنی حیاتی ذیل پلتفرم C5+1 و بر مزیتهای همکاری با یکدیگر برای پیشبرد اهداف مشترک در این حوزه تاکید نمودند.
📄 از میان طرحهای مورد بحث در این نشست، نماینده ایالاتمتحده به مشارکت از طریق امنیت معدنی و توسعه زیرساختها و سرمایهگذاری جهانی تأکید نمود.
📄 گفتنیست، پلتفرم "C5+1 Critical Minerals" نیز در کنار پلتفرم "C5+1 Business" از مصوبات اولین نشست سران آسیای مرکزی و آمریکا در نیویورک بود.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 انگلیس به دنبال تحکیم حضور خود در آسیای مرکزی(1)
⬅️ یادداشتی از مرکز اطلاعات چند رسانهای ایزوستیا
در گزارشی از پارلمان بریتانیا، نویسندگان از ناکارآمدی تعامل وزرای این کشور با دولتهای قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان انتقاد کردهاند و همچنین از مقامات بریتانیایی خواستهاند تا به طور فعالتری با نفوذ روسیه و چین در منطقه مقابله کنند. حال قرار است سال 2024 اولین نشست بریتانیا و کشورهای آسیای مرکزی در قالب "1+5" در سطح عالی برگزار شود.
👇👇ادامه
⬅️ بر سر دو راهی
کمیتۀ روابط خارجی مجلس عوام بریتانیا گزارشی را با عنوان "کشورهایی که در یک تقاطع قرار دارند: مشارکت بریتانیا در آسیای مرکزی" منتشر کرده است. در این گزارش "فقدان استراتژی" در این منطقه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، وضعیت کشورهای آسیای مرکزی توصیف شده و همچنین توصیههای عملی برای انگلیس ارائه شده است. این گزارش شامل هشت فصل است. نویسندگان آن به تفصیل ویژگیهای هر یک از پنج کشور - قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان- را توصیف کرده و همچنین به دولت توصیه میکنند که در موضوعهای تجارت، حقوق بشر، مبادلات فرهنگی و همکاریهای منطقهای جسورتر و جاهطلبتر باشد.
در این سند قید شده است: «مشارکت فعالتر این کشور در آسیای مرکزی، نه تنها میتواند بهطور بالقوه برای دو طرف سودمند باشد، بلکه باید بهعنوان یک ضرورت ژئوپلیتیکی نیز تلقی شود».
در این گزارش، نویسندگان این پرسش را مطرح کردهاند: «روابط کشورهای آسیای مرکزی با کشورهای همسایه، از جمله چین و روسیه از چه نظر برای سیاست خارجی بریتانیا مشکلساز است و چه فرصتهای جدیدی را ایجاد میکند؟» آنها ضمن اشاره به تقویت فعال نفوذ مسکو و پکن در منطقه، توصیه میکنند که باید از طریق تعامل دیپلماتیک مداوم در سطح عالی با کشورهای آسیای مرکزی، از این امر جلوگیری شود. به همین دلیل نشست سطح عالی بریتانیا با مقامهای این کشورها برای سال 2024 برنامهریزی شده است.
همچنین باید این تضمین وجود داشته باشد که خدمات تجاری انگلیس برای جریانهای مالی غیرقانونی در منطقه، مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. زیرا همانطور که در این گزارش گفته شده است، بریتانیا ابزاری کلیدی برای نخبگان فاسد آسیای مرکزی و مقصدی برای سرمایههای فراری از منطقه است. لندن در حال حاضر از طریق وزارت توسعۀ بینالمللی که دفاتر آن در سفارتخانههای بریتانیا در این کشورها مستقر هستند، با کشورهای آسیای مرکزی و جامعۀ مدنی آنها همکاری میکند. انگلیس سیاست قدرت نرم خود را در این کشورها از طریق شورای بریتانیا اجرایی میکند.
اخیراً علاقۀ ایالات متحده و اتحادیه اروپا به کشورهای آسیای مرکزی افزایش یافته است. سیاستمداران و دیپلماتهای بلندپایۀ آمریکایی و اروپایی بارها به این منطقه سفر کردهاند و طرفین در حال بررسی همکاریها در حوزههای اقتصاد، محیط زیست، انرژی و امنیت هستند. رهبران کشورهای آسیای مرکزی در حاشیۀ هفتاد و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با "جو بایدن"، رئیسجمهور آمریکا در قالب "1+5" (قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و ایالات متحده آمریکا) دیدار کردند. این نشست اولین دیدار یک رهبر آمریکایی با همتایانش از پنج کشور آسیای مرکزی بود. البته پیش از این، از سال 2015 مذاکرات در سطح وزرای خارجۀ پنج کشور با وزیر امور خارجه آمریکا انجام میشد.
دولت دونالد ترامپ توجه زیادی به این منطقه نداشت، به همین دلیل است که در دستورالعمل راهبردی موقت امنیت ملی ایالات متحده در سال 2021 حتی اشارهای به آسیای مرکزی نشده است. با این حال دولت فعلی تصمیم گرفته این رویکرد را تغییر دهد.
ادامه دارد...
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 انگلیس به دنبال تحکیم حضور خود در آسیای مرکزی(2)
یادداشتی از مرکز اطلاعات چند رسانهای ایزوستیا
⬅️ سه هدف غرب
"ژائو لانگ"، معاون مدیر و پژوهشگر مؤسسۀ مدیریت جهانی در آکادمی مطالعات بینالمللی شانگهای معتقد است که کشورهای غربی، بهویژه ایالات متحده، سه هدف اصلی دارند که در راستای این اهداف سطح گفتگوهای "1+5" را ارتقا میدهند. اولین هدف آنها، برانگیختن بحران اعتماد کشورهای آسیای مرکزی به روسیه است. هدف دوم آنها، رقابت استراتژیک با سایر قدرتهای بزرگ است. از نظر جامعۀ استراتژیک آمریکا، اوراسیا منطقۀ اصلی برای مهار همزمان دو رقیب اصلی واشنگتن یلنی چین و روسیه است. هدف سوم آنها، دور نماندن از روند تنظیم همگرایی منطقهای در آسیای مرکزی است.
👇👇ادامه
ژائو لانگ همچنین میافزاید: «این پنج کشور نه تنها فرمت گفتگوی "1+5" را با ایالات متحده، اتحادیۀ اروپا، ژاپن، کره جنوبی، روسیه، هند، چین و دیگر کشورها ایجاد کردهاند، بلکه از سال 2018 نیز نشستهای مشورتی سران کشورهای منطقه را برای تقویت هویت جمعی خود برگزار کردهاند». در عین حال، وی معتقد است که اگرچه واشنگتن با پیشنهاد "افزایش ثبات از طریق مشارکت"، "توسعۀ همکاریهای امنیتی"، "ساخت کریدورهای اقتصادی و انرژی 1+5"، "تقویت امنیت انرژی"، "مبارزه با پیامدهای تغییرات آب و هوایی" و ترویج سایر برنامههای همکاری، مکانیسم گفتگو را به سطح سران کشورها ارتقا داده است، اما این موضوعها در حد گفتگو و صحبت هستند و فراتر از آن نمیروند.
ژائو لانگ همچنین میافزاید: «همکاری دوجانبه با چین و روسیه و همچنین روابط چندجانبه در چهارچوب مکانیسمهایی مانند سازمان همکاری شانگهای، سازمان پیمان امنیت جمعی و اتحادیۀ اقتصادی اوراسیا برای آسیای مرکزی در اولویت هستند. به عبارت دیگر، دلیل اصلی که به خاطر آن کشورهای منطقه سطح تعامل را با همۀ طرفها افزایش دادهاند، جلب توجه و سرمایهگذاری قدرتهای بزرگ و دستیابی به همکاریهای متقابل برای ارتقای توسعه خود است».
رازیل گوزایرف، پژوهشگر جوان در بخش خاورمیانه و پساشوروی موسسۀ اطلاعات علمی و علوم اجتماعی آکادمی علوم روسیه نیز در گفتگو با "ایزوستیا" تاکید کرد که آسیای مرکزی منطقۀ مهمی برای روسیه است. وی توضیح داد: «روسیه و کشورهای آسیای مرکزی روابط نزدیک اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با یکدیگر دارند که به طور فعال در همۀ زمینهها در حال توسعه است. با شروع عملیات نظامی ویژه، اهمیت این منطقه برای روسیه افزایش یافته است. افزایش گردش مالی تجاری و تعداد تماسهای سطح بالا بین این کشورها گواه این امر است».
به گفتۀ وی، کشورهای غربی که به دنبال تضعیف روسیه از طریق اعمال تحریمهای متعدد هستند، نقشی را که آسیای مرکزی برای مسکو ایفا میکند، درک میکنند. این کارشناس همچنین معتقد است: «به همین دلیل برخی کشورهای غربی در تلاشاند تا گفتگوی فعال را با کشورهای منطقه آغاز کنند و سعی در افزایش سطح تماسها و کاهش تأثیر روسیه و چین بر روی کشورهای آسیای مرکزی دارند. بریتانیا به احتمال زیاد سعی خواهد کرد اشتباههای شریک خود، ایالات متحده را اصلاح کند».
این کارشناس معتقد است در گزارش " کشورهایی که در یک تقاطع قرار دارند: مشارکت بریتانیا در آسیای مرکزی" که در پارلمان بریتانیا ارائه شده است، اشاره شده است که ماهیت ناپایدار اقدامهای ایالات متحده در رابطه با منطقه، پس از خروج نیروهای ائتلاف غربی از افغانستان، اعتماد این کشورها را به واشنگتن تضعیف کرده است. این تحلیلگر همچنین افزود: «البته بریتانیا این شانس را دارد که به یک شریک بلندمدت و حیاتی برای کشورهای آسیای مرکزی تبدیل شود، بنابراین لندن میتواند در تعامل با آنها قاطعانهتر و جسورانهتر عمل کند».
گوزایرف معتقد است که نشست در قالب "1+5" برای انگلیس ضروری است. این کشورها احتمالا در مورد مسائل مالی، زمینههای احتمالی برای گسترش تعاملات و همچنین تعمیق همکاریها در حوزۀ سرمایهگذاری گفتگو خواهند کرد؛ چرا که بریتانیا به حلقۀ مهمی برای نخبگان منطقه در زمینه پولشویی تبدیل شده است. همچنین ممکن است طرفین در این نشست، موضوع واردات موازی به روسیه را مطرح کنند. این کارشناس در پایان گفت: «احتمالا در این نشست بار دیگر به کشورهای آسیای مرکزی یادآوری میشود که امکان اعمال تحریمهای ثانویه وجود دارد و لازم است که همکاریهای این کشورها با مسکو متوقف شود. با این حال، احتمال اینکه کشورهای منطقه وعدههای غرب را باور کنند، کم است. چرا که بریتانیا نمیتواند در این کشورها سرمایهگذاریهای قابل توجهی انجام دهد».
نشر این تحلیل نظر به تأیید یا رد آن نیست و بمنظور آگاهی از تحلیلهای رایج منتشر شده است
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 گفتگوی مقامات قزاقستان و آمریکا؛ بررسی چشمانداز همکاریها در سال جاری
⬅️ 9 فوریه، یرژان آشیکبایف سفیر قزاقستان در آمریکا و دونالد لو دستیار وزیرخارجه آمریکا در امور آسیای مرکزی و جنوبی به گفتگو نشستند. در این دیدار، طرفین حول اجرای مصوبات اولین نشست سران آسیای مرکزی و آمریکا در نیویورک و چشمانداز همکاریهای دو کشور در سال جاری به بحث و تبادل نظر پرداختند.
📄 سفیر قزاقستان در یک توییت پس از این دیدار، نوید از یک سال پربار در روابط دوجانبه واشنگتن و آستانه را داد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 طرح ده ساله ژاپن برای حمایت از تاجیکستان در تأمین امنیت مرز با افغانستان
⬅️ به نقل از مجله آسیایمرکزی تایمز، توکیو از طریق آژانس همکاریهای بینالمللی ژاپن(جایکا) از سال ۲۰۱۵ تاکنون دهها میلیون دلار با هدف افزایش امنیت و توسعه مدیریت مرز تاجیکستان با افغانستان به دوشنبه کمک کرده است.
📄 توشیهیرو آیکی سفیر ژاپن در تاجیکستان نیز این کمکها و حمایتهای توکیو به دوشنبه را یادآوری نمود و بر نقش آن در چشمانداز سیاسی در حال تحول تاجیکستان که همزمان با تحولات سیاسی در سایر کشورهای اوراسیا است تأکید کرد.
📄 بخشی از این برنامه، کمکهای مستقیم به تاجیکستان برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر از مرزهای افغانستان است. همچنین گفتنیست، طرح مذکور توسط جایکا از سال ۲۰۱۵ آغاز شده و تا ۲۰۲۵ ادامه خواهد داشت.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 توسعه همکاریهای دوشنبه و ریاض در صنعت هوانوردی غیرنظامی
⬅️ ۱۲ فوریه، اکرم کریمی سفیر تاجیکستان در عربستان و علی رجب معاون اداره کل هواپیمایی عربستان سعودی به گفتگو نشستند. در این دیدار، طرفین حول همکاریهای دوجانبه در صنعت هوانوردی غیرنظامی و چندین موضوعات دیگر به بحث و تبادل نظر پرداختند.
📄 به نقل از وزارت امورخارجه تاجیکستان، در این نشست به نقش کمیسیون مشترک بیندولتی در زمینه همکارهای اقتصادی، علمی و فنی در توسعه روابط تاکید شد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 رئیس جمهور قرقیزستان ایالات متحده را به "دخالت در امور داخلی" این کشور متهم کرد
⬅️ ۱۲ فوریه، صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان در یک بیانیه که در جواب به نامه آنتونی بلینکن صادر نمود، ایالات متحده را به "دخالت در امور داخلی" این کشور متهم کرد.
👇👇ادامه
📄 اوایل فوریه سال جاری، آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالاتمتحده با ارسال نامهای به صدیر جبارف، نسبت به لایحه اصلاح قانون سازمان های غیرانتفاعی (که در حال حاضر در پارلمان قرقیزستان در وضعیت بررسی قرار دارد) ابراز نگرانی کرده بود.
📄 ۱۲ فوریه، مرکز مطبوعات ریاست جمهوری قرقیزستان بیانیهای را از سوی رئیس جمهور این کشور منتشر نمود که واکنش مستقیمی به نامه آنتونی بلینکن بود. صدیر جبارف در این بیانیه اظهار داشت: با کمال تاسف متذکر می شوم که نامه شما حاوی نشانه هایی از دخالت در امور داخلی کشورمان است. تنها درخواست من این است که در امور داخلی کشورمان دخالت نکنید.
📄 در ادامه، رئیس جمهور قرقیزستان با اشاره به اینکه قانون مشابهی در آمریکا نیز وجود دارد افزود: هدف این لایحه شفاف سازی و منطقی کردن فعالیت سازمانهای غیردولتی فعال در قرقیزستان است.
📄 وی خاطرنشان کرد که تامین مالی رسانهها و سازمانهای غیردولتی توسط کشورها و نهادهای خارجی، در حفظ منافع ملی قرقیزستان اختلال ایجاد میکند. صدیر جبارف در این بیانیه همچنین برخی از سازمانهای غیردولتی غربی فعال در این کشور را متهم به انتشار اطلاعات نادرست کرد.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
اسرائیل از موضع منفی کشورهای آسیای مرکزی در قبال مناقشه اعراب و اسرائیل برای تقویت روابط خود با کشورهای منطقه طی دهه های گذشته استفاده کرد، با این حال، زمینه تجاوز کنونی اسرائیل به نوار غزه ممکن است تغییری در معادله موازنه قوا در منطقه ایجاد کند. در حالی که آمریکا و اکثر کشورهای غربی از اسرائیل حمایت می کنند، روسیه، چین و ترکیه از استقلال فلسطین حمایت کرده و ایران نیز به طور مستقیم از حماس و تمامی نیروهای مقاومت فلسطینی از نظر سیاسی، فرهنگی و رسانه ای حمایت می کند که نشان دهنده تلاش برای تغییر شکل اتحادهای موجود در منطقه است.
⬅️ سناریوهای روابط اسرائیل و کشورهای آسیایمرکزی پس از جنگ غزه
1️⃣ سناریوی تعمیق روابط
بر اساس ریشههای روابط نزدیک اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی، تجاوز اسرائیل به غزه ممکن است کاتالیزوری برای روابط نزدیکتر بین اسرائیل و کشورهای منطقه باشد، زیرا واقعیت های ژئوپلیتیکی به فشار آوردن کشورهای آسیای مرکزی برای ایجاد تعادل در روابط با اسرائیل کمک می کند. با توجه به اینکه اکثر کشورهای آسیای مرکزی کشورهای محصور در خشکی هستند، مجبورند سیاست خارجی خود را با در نظر گرفتن موازنه های پیچیده و گاه متضاد ژئوپلیتیک مدیریت کنند. این بدان معناست که آسیای مرکزی با توجه به تحولات کنونی به روابط خود با اسرائیل ادامه خواهد داد. زیرا زمینه های همکاری دو طرف بر مناقشه کنونی سایه افکنده است، به ویژه که کشورهای آسیای مرکزی اولویتی برای مسئله فلسطین قائل نیستند.
سطح حضور ایالات متحده در منطقه آسیای مرکزی نیز عامل مهمی در تعیین توانایی اسرائیل برای حفظ یا توسعه حضور خود در منطقه است و با توجه به دیدگاه جدید آمریکا نسبت به منطقه و راهاندازی برنامه C5+1، بستر گفتگوی استراتژیک بین دو طرف تقویت شده است.
علاوه بر این، وقوع این سناریو نشان دهنده سطح ثبات سیستم های حاکم در آسیای مرکزی است. با توجه به اینکه این رژیمها ماهیت توتالیتر را با جهتگیری سکولار ترکیب میکنند که به رابطه نزدیکتر بین این کشورها با اسرائیل کمک میکند، هرگونه تغییر در ساختار این رژیمها میتواند منجر به تغییر جهتگیری سیاستهای خارجی آنها از جمله روابط با اسرائیل شود. شاید این موضع اسرائیل در قبال رویارویی بین رژیم و نیروهای مخالف در قزاقستان در آغاز سال جاری را توضیح دهد، وزارت خارجه اسرائیل بیانیه ای صادر کرد که در آن ابراز امیدواری کرد که آرامش و نظم برقرار شود. این منعکس کننده تمایل اسرائیل بود که این اغتشاشات منجر به سقوط رژیمی نشود که مشتاق توسعه روابط با اسرائیل بود.
2️⃣ سناریوی افول روابط
با توجه به انگیزه های کشورهای آسیای مرکزی برای تقویت روابط خود با اسرائیل، متوجه میشویم که این کشورها اگرچه همچنان علاقه مند به بهرهمندی از تخصص اسرائیل در زمینه فنی و نظامی هستند، اما به سمت بهرهمندی از تخصص سایر قدرت های منطقه ای حرکت کرده اند و اسرائیل با رقابت شدیدی از سوی این قدرتها در آسیای مرکزی مواجه است. به عنوان مثال، قزاقستان پس از اتکا به هواپیماهای تولید شده توسط صنایع نظامی اسرائیل، به عنوان شرکت صنایع هوافضای ترکیه TUSAS، بیشتر به ترکیه برای تامین نیازهای خود برای پهپادها متکی است و پهپادهای تهاجمی "انکا" خود را در داخل قزاقستان تولید می کند.
یکی از مهمترین نشانه های کاهش احتمالی روابط کشورهای آسیای میانه با اسرائیل، روابط قوی این کشورها با ایران است. واقعیت جغرافیایی باعث میشود کشورهای آسیای مرکزی تمایلی به شریک شدن با اسرائیل در محاصره ایران نداشته باشند. ایران پس از ترکیه دومین شریک تجاری قزاقستان به شمار می رود و جایگاه آن نیز افزایش یافته است. این کشورها به دنبال جایگزین بنادر روسیه هستند، به ویژه قزاقستان که علاقه مند به افزایش صادرات نفت خود به جهان از طریق بنادر ایران شده است.
از سوی دیگر، رابطه روسیه با کشورهای آسیای مرکزی و نقش آن در منطقه می تواند بر آینده روابط این کشورها با اسرائیل تأثیرگذار باشد. همه کشورهای آسیای مرکزی به جز ترکمنستان، اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی هستند که به روسیه نفوذ قابل توجهی در منطقه می دهد. از این رو، کشورهای آسیای مرکزی ممکن است از تقویت روابط خود با اسرائیل به هزینه روسیه واهمه داشته باشند، به ویژه پس از حمایت صریح مسکو از جنبش حماس و عملیات طوفان الأقصی.
ادامه دارد...
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
3️⃣ سناریوی انجماد روابط
ممکن است جنگ غزه با توجه به ابعاد و پیامدهای جهانی آن، منجر به فعال شدن هسته های ضد صهیونیستی در آسیای مرکزی شود و مهمترین پیامد این رویداد این است که به یک مسئله امنیتی منجر شود به ویژه در جاهایی که دولت های کشورهای آسیای مرکزی قادر به سرکوب یا کنترل آنها نیستند. در پایان اکتبر گذشته، حمله به مراکز وابسته به دولت اشغالگر در ازبکستان منجر به اجرای تدابیر شدید امنیتی در سفارت اسرائیل در تاشکند شد، همچنین تعدادی از رویدادها در مراکز متعلق به دولت اشغالگر لغو شد. کنیسه های یهودی به طور موقت فعالیت خود را متوقف کردند، که بمب گذاری های انجام شده توسط اتحادیه به اصطلاح جهاد اسلامی در مقابل سفارت اسرائیل در تاشکند در سال 2001 را یادآوری می کند.
این سناریو به ویژه پس از تحولات گسترده در سرویسهای امنیتی و گزارشهای منتشر شده در سال گذشته در مورد فعالیتهای موساد، به ویژه در مورد طرح ترور توکایف رئیسجمهور قزاقستان، در این کشور گسترش می یابد، درحالیکه در سه جمهوری دیگر، اقدامات خشونت آمیز علیه اهداف اسرائیل در حال ضعیف شدن است. بنابراین، تهدید مستقیمی در سطح رسمی در تغییر جهت گیری در رابطه با اسرائیل نیست، اما این امر مانع از خشم مردمی علیه اسرائیل از سوی مردمان پنج کشور به دلیل جنگ با غزه نشد. افکار عمومی، علمای دین و رسانه ها کارت فشاری بر دولت های کشورهای آسیای مرکزی علیه تقویت روابط با اسرائیل به ویژه در دوره کنونی هستند.
بر اساس این شاخصها، پنج جمهوری آسیای مرکزی ممکن است ترجیح دهند معاملات خود را با دولت اشغالگر متوقف کنند تا تعادل معادلات منطقهای برقرار شود، در حالی که کشورهای آسیای مرکزی ممکن است تعاملات خود را با دولت فلسطین تقویت کنند، زیرا واکنشهای گسترده به تحولات غزه در شبکههای اجتماعی ظاهر شد. علاوه بر تحولات امنیتی که در تاشکند و بیشکک به آن اشاره شد، با وجود سکوت نسبی مقامات رسمی، موج شدیدی از همبستگی مردمی برای حمایت از فلسطین و مقابله با حضور اسرائیل در این منطقه وجود دارد.
⬅️ نتیجه
به نظر می رسد روابط اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی به عنوان منطقه ای با اکثریت مسلمان پس از پایان جنگ جاری در غزه به حالت عادی باز نخواهد گشت. روابط احتمالا شاهد دوره ای از انجماد خواهد بود که بسته به تحولات جنگ و پیامدهای داخلی و خارجی آن ممکن است طولانی شود. اگرچه اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی هر دو به دنبال تقویت سطوح چندگانه همکاری بین خود هستند، اما تحولاتی که در محیط های داخلی، منطقه ای و بین المللی رخ داده است، ممکن است ارزش بازده استراتژیکی را که تل آویو از طریق روابط خود با کشورهای منطقه روی دستیابی به آن شرط بندی کرده است، کاهش دهد.
اگرچه مناقشه اعراب و اسراییل یکی از عواملی نبود که مواضع کشورهای آسیای مرکزی را نسبت به اسرائیل هدایت کند، و اگرچه توافقات عادی سازی بین اسرائیل و کشورهای عربی این کشورها را تشویق می کند تا روابط خود با اسرائیل را علنی و توسعه دهند، تجاوز اسرائیل علیه نوار غزه و پیامدهای آن در تغییر موازنه قوا در منطقه آسیای مرکزی و نقشه اتحادها در آینده ممکن است انگیزه این کشورها برای توسعه روابط خود با تل آویو را تحت تأثیر قرار دهد. از این رو می توان گفت که آینده روابط اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی پس از جنگ غزه به سه عامل اصلی بستگی دارد: اهمیت استراتژیک کشورهای آسیای مرکزی برای اسرائیل، با توجه به عدم پذیرش مردم؛ مواضع قدرت های منطقه ای و بین المللی در منطقه؛ و موازنه آینده قدرت منطقه ای و بین المللی با توجه به پیامدهای جنگ در نوار غزه.
نشر این تحلیل نظر به تأیید یا رد آن نیست و بمنظور آگاهی از تحلیلهای رایج منتشر شده است
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 دیدار معاون وزیرخارجه تاجیکستان با رئیس دفتر USAID
⬅️ 13 فوریه، عصمتالله ناصرالدین معاون اول وزیر امورخارجه تاجیکستان با پیتر رایلی رئیس دفتر آژانس توسعه بینالمللی ایالاتمتحدهآمریکا (USAID) در این کشور دیدار کرد.
📄 در این دیدار، طرفین حول وضعیت فعلی و چشمانداز توسعه همکاریهای دوجانبه سودمند بین تاجیکستان و USAID به بحث و تبادل نظر پرداختند و مسائل مربوط به برخی از پروژههای در دست اجرا را نیز مورد بررسی قرار دادند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 پروژه "تقویت حکومتهای محلی و تمرکززدایی از دولت" USAID در قزاقستان
⬅️ 12 فوریه، آژانس توسعه بینالمللی آمریکا(USAID) از آغاز پروژه چهارساله "حکومت مشارکتی و مسئولیت مشترک" با هدف تقویت حکومتهای محلی و تمرکززدایی در قزاقستان خبر داد.
👇👇ادامه
📄 در مراسم افتتاح این پروژه با حضور نمایندگان وزارت اقتصاد ملی قزاقستان، وزارت صنعت و ساختمان، وزارت فرهنگ و اطلاعات، کارشناسان و نمایندگان جامعه مدنی، نماینده و رئیس مأموریتهای USAID در آسیای مرکزی لوئیس ریورا به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: این پروژه از اصلاحات پرزیدنت توکایف در دولت محلی حمایت میکند و به سازمانهای جامعه مدنی و جوامع محلی فرصت میدهد تا به طور مؤثر از حقوق و منافع شهروندان نمایندگی کنند و کیفیت دولت محلی را برای دستیابی به گفتگو و کار مؤثر بین دولت بهبود ببخشد.
📄 این پروژه از تقویت و بهبود برنامهریزی در بودجه حکومتهای محلی حمایت می کند. همچنین به آژانسهای دولتی محلی برای تقویت بررسی عملکرد مسئولین و حکومتهای محلی کمک می کند و از انتقال شفاف وظایف دولت به بخش خصوصی اطمینان حاصل می کند.
✍️ گفتنیست، پیش از این نیز در دسامبر سال جاری USAID پروژه مشابهی را تحت عنوان "تقویت مقامات محلی و تمرکززدایی از ادارات دولتی" با ۱۵ میلیون دلار بودجه در ازبکستان راهاندازی کرد. قابل ذکر است در پی انتشار این خبر در ازبکستان، برخی رسانهها توجه عامه را به فعالیتهای چند دهه اخیر آمریکا برای انقلابهای رنگی در این منطقه جلب نموده و این اقدام USAID را قدم بزرگی در راستای افزایش نفوذ آمریکا در ازبکستان دانستند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
یادداشتی از رسانه تحلیلی Stan Radar
⬅️ 7 فوریه در رسانهها اعلام شد که قانون مربوط به سازمانهای غیردولتی در پارلمان قرقیزستان که قرار بود کنترل سازمانهای غیردولتی و رسانه های خارجی را افزایش دهد، از دست بررسی خارج شده است.
📄 رسانه تحلیلی "Stan Radar" با تکیه بر منابع خود می نویسد: بررسی و اصلاحات در قانون سازمانهای غیردولتی در پارلمان به دلیل ترس اعضای کمیته مربوطه مختل شده است و دلیل ترس آنها نیز تماس و تهدید مستقیم لزلی ویگر، سفیر آمریکا در این کشور بوده است. این رسانه افزود: لزلی ویگر نمایندگان پارلمان را تهدید به تحریم کرده است.
📄 در این ایام، نامه آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالاتمتحده به رئیس جمهور قرقیزستان نیز در رسانهها درز کرد که موجب گشت صدیر جبارف در ۱۲ فوریه با یک بیانیه رسمی به اظهارات آن پاسخ دهد. بلینکن در نامه خود جبارف را تهدید کرد که اگر قرقیزستان از سازمانهایی که به نفع ایالاتمتحده و متحدانش عمل می کنند، گزارش مالی بخواهد، سرمایه گذاری های غرب و پروژههای بشردوستانه در قرقیزستان کاهش خواهد یافت.
📄 پاسخ صدیر جبارف نیز جای تأمل داشت. جدا از آن عبارت مقتدرانه (متهم کردن آمریکا به دخالت در امور داخلی) که به نظر کارشناسان برای حفظ هویت و استقلال کشور لازم و مورد انتظار بود، صدیر جبارف در بیانیه خود به توجیه قانون مذکور و پاسخی نرم به واشنگتن می پردازد و عبارتهایی همچون (چنین قوانینی در آمریکا نیز وجود دارد و...) در بیانیه، در مخاطب این تصور را ایجاد کرد که جبارف از تهدیدهای آمریکا ترسیده است.
📄 وضعیت کنونی این است، نمایندگان پارلمان گویا تسليم شده اند و حامیان این لایحه از جمله شخص رئیس جمهور و رئیس کمیته امنیت ملی قرقیزستان کامچیبک تاشیف مردد شده اند.
📄 در این شرایط سوالهای زیادی برای مردم در شبکههای اجتماعی و برای کارشناسان مطرح شده است، آیا جبارف مقاومت می کند؟ یا اجازه خواهد داد که واشنگتن مستقیما مانع تصویب یک قانون در این کشور شود؟ برخی رسانههای ماجراجو و سناریوپرداز نیز این چنین نوشته اند: آیا قرقیزستان انقلاب (رنگی) دیگری را تجربه خواهد کرد؟!
✍️ قابل ذکر است، بر اساس اطلاع سفیر آمریکا در قرقیزستان در یک مصاحبه، ۱۸ هزار سازمان غیر دولتی (NGO) در قرقیزستان فعالیت می کنند که غالب آنها تحت حمایت مالی واشنگتن قرار دارند.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 تعمیق روابط عربستان و قرقیزستان در حوزه امنیت
⬅️ در حاشیه دومین نمایشگاه جهانی دفاع در ریاض، اولان نیازبکوف وزیر امور داخلی قرقیزستان و ناصربنعبدالعزیز آل داوود معاون وزیر امور داخلی عربستان به گفتگو نشستند.
📄 در این دیدار، طرفین آمادگی خود را برای تبادل دانش، تجربه و فناوریهای نوین مبارزه با جرم و جنایت داخلی و خارجی (منطقهای) اعلام نمودند و بر ضرورت همکاری در حوزه امنیت عمومی و اجتماعی و مبارزه با انواع جرایم سازمان یافته فرامرزی، افراطگرایی و قاچاق مواد مخدر تاکید کردند.
⬅️ اولان نیازبکوف پس از بازگشت از ریاض، در بیشکک با سفیر عربستان سعودی نیز به گفتگو نشست. در این دیدار، طرفین در مورد وضعیت و چشمانداز همکاریهای دوجانبه تبادل نظر کردند و به طور ویژه بر اهمیت مشارکت نهادهای مجری قانون دو کشور در زمینه امنیت اجتماعی تأکید نمودند. وزیر داخلی قرقیزستان به سفیر عربستان اظهار داشت که بیشکک علاقهمند به ایجاد همکاری گسترده در زمینه دریافت تجربه، فناوری و آموزش پرسنل از عربستان در زمینه امنیت است.
✍️ قابل ذکر است، پیش از این نیز در سال ۲۰۲۳ یک هیئت نظامی بلندپایه از عربستان به ریاست سرهنگ فیاض بن حامد الرویلی رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح سعودی برای منسجم کردن و تعمیق روابط نظامی و امنیتی با قرقیزستان به این کشور سفر کرد و با وزیر دفاع، دبیر شورای امنیت و با رؤسای چند اداره و وزارتخانه این کشور به مذاکره پرداخت.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
📰 ایالات متحده آسیای مرکزی را تبدیل به میدان آزمایشهای بیولوژیکی خود می کند
به آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا در سطح جهان به چشم یک تهدید نگاه می شود و فعالیتهای نظامی آن برای کارشناسان و کشورهای زیادی اثبات شده و مسلم شده است. یک نشریه روسی مقالهای تحت عنوان "چه ویروسهایی توسط آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا در قزاقستان بررسی می شود؟" منتشر کرد که بار دیگر موجی از نارضایتی از فعالیتهای مخفی آمریکا در زمینه توسعه سلاحهای بیولوژیکی (در قزاقستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی) را به همراه داشت.
👇👇ادامه