✡ شابتای زوی؛ از ظهور تا فروپاشی عثمانی (۴)
1⃣ [در این دوران] دولت #عثمانی بهدلیل اصلاحات #محمد_کوپرولو وزیر اعظم، بر دوران طولانی “حکومت حرمسرا” و “آغاها”، که از زمان سلطان سلیم دوم آغاز شده بود، نقطهٔ پایان نهاده و مرحلهٔ نوینی از نوزایی سیاسی خود را آغاز کرده بود.
2⃣ روشن است که ماجرای شابتای توجه مقامات دولتی عثمانی را جلب میکرد و واکنش آنان را برمیانگیخت. چنین نیز شد. احمد فرزند و جانشین محمد کوپرولو دستور دستگیری شابتای را صادر کرد. در فوریه ١۶۶۶ شابتای را به قسطنطنیه و نزد وزیر اعظم بردند.
3⃣ قطعاً #احمد_کوپرولو ماهیت سیاسیِ ماجرای #شابتای_زوی را درنیافت و آن را یک داعیهٔ دینیِ متعارف و احتمالاً ناشی از عدم تعادل روانی شابتای دانست. ادعای مسیحایی شابتای در چارچوب فرهنگ و عقاید دینی یهود بود و به مسلمانان ارتباط نداشت. دعویِ سلطنت او بر بنیاسرائیل حقیر و احمقانه جلوه میکرد.
4⃣ قطعاً شابتای در دیدار با کوپرولو سلوکی عاجزانه یا متواضعانه داشت زیرا بر او سخت نگرفتند و تنها وی را در قلعه گالیپولی حبس کردند.
5⃣ شابتای در زندان آزادانه با حاخامهای یهودی و پیروانش دیدار میکرد و مکاتبات خود را به #یهودیان سراسر جهان میفرستاد. اکنون او #ادعای_خدایی میکرد و برخی از نامههایش را چنین امضا مینمود: “منم خدای شما، شابتای زوی.“
✍ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter