رزق و روزی
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین سیما علی امیر المؤمنین
🌙بیان احکام
🔸تذکر برخی اشتباهات
➖برخی افراد در پایان قنوت دو دست خود را به صورت می مالند باید بدانیم که مالیدن دستها به صورت بعد از قنوت کراهت دارد.
➖ همین طور برخی افراد در حال قنوت انگشتر عقیق را میچرخانند که به سمت صورت باشد که انجام این کار در حال قنوت هیچ توجیه شرعی ندارد.
➖ برخی افراد هنگام برخاستن در نماز به جای «بحول الله و قوته اقوم و اقعد» ذکر دیگری مثل « یا حی یا قیوم» می گویند باید توجه داشته باشد که در نماز، ذکر «بحول اللّٰه ...» وارد شده است و گفتن غیر آن به قصد ورود جایز نیست، اما اگر به قصد مطلق ذکر بگوید اشکالی ندارد.
💠داستان
یکی از یاران امام صادق(ع) به نام اسحاق میگوید:
در مسیری همراه با امام صادق(ع) و با حضرت همکلام بودم. ناگاه حضرت از مرکب پیاده شد و رو به قبله، سجدهای طولانی به جای آورد و پس از آن، گونه راست خود را طولانی مدت بر خاک نهاد. سپس صورت خود را پاک نمود و دوباره بر مرکب سوار شد. علت آن را که پرسیدم، فرمود: ای اسحاق! نعمتی را که خداوند بر من ارزانی فرموده، به یاد آوردم. پس دوست داشتم که نفس خود را (در مقابل خدا) خوار نمایم. ای اسحاق! خداوند هیچ نعمتی را بر بندهاش ارزانی نمیکند که او با یک سجدهای که در آن ستایش خدا باشد، او را سپاس گوید و از آن فارغ شود، مگر اینکه خداوند به زیادت نعمت او در دنیا و آخرت امر مینماید.(۱)
👈 امام علی(ع) فرموده است: «إِنَّ لِلَّهِ فِي كُلِّ نِعْمَةٍ حَقّاً فَمَنْ أَدَّاهُ زَادَهُ وَ مَنْ قَصَّرَ عَنْهُ خَاطَرَ بِزَوَالِ النِّعْمَة»: «خداوند متعال در هر نعمتی حقی از شکر قرار داده، پس کسی که شکر نعمت را به جا آورد، نعمت [بر او] زیاد میشود و کسی که شکر ننماید، نعمت به زوال میرود».
🌸شعر
شکر نعمت، نعمتت افزون کند
کفر، نعمت از کفت بیروت کند
🔹روزی دست خداست
«لَهُ مَقَالِیدُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ یبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یشَاءُ وَ یقْدِرُ إِنَّهُ بِکلُِّ شىَْءٍ عَلِیم»؛ (سوره شوری/۱۲) کلیدهاى آسمانها و زمین از آن اوست روزى را براى هر کس بخواهد گسترش مىدهد یا محدود مىسازد او به همه چیز داناست.
➕حضرت امیر(ع):
«یَا ابْنَ آدَمَ، لَا تَحْمِلْ هَمَّ یَوْمِکَ الَّذی لَمْ یَأْتِکَ عَلَی یَوْمِکَ الَّذی قَدْ أَتَاکَ، فَإِنَّهُ إِنْ یَکُ مِنْ عُمُرِکَ یَأْتِ اللَّهُ فِیهِ برِزْقِکَ».
ای فرزند آدم! غم و اندوهِ روزی که نیامده را بر آن روز که در آن هستی تحمیل مکن، چراکه اگر آن روز، از عمرت باشد خداوند روزیِ تو را در آن روز می رساند. (و اگر نباشد، اندوه چرا؟).(۲)
🌺شعر
غم روزی مخور بر هم مزن اوراق دفتر را
که قبل از طفل یزدان پر کند پستان مادر را
🟠طرح موضوع
به هر گونه بهرهاى را که خداوند نصیب بندگان مىکند، اعم از مواد غذایى، مسکن، پوشاک و یا علم، عقل، فهم، ایمان و اخلاص رزق گفته مىشود، رزق تنها رزق مادی نیست بلکه شامل رزق معنوی نیز می شود.
قرآن درباره شهیدان مىگوید: «...بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یرْزَقُونَ»؛ ...آنها زندهاند و نزد پروردگارشان روزى مىبرند. (سوره آل عمران/۱۶۹)
روشن است که روزى شهیدان، آن هم در جهان برزخ، نعمت هاى مادى نیست بلکه همان مواهب معنوى است.
➖غم روزی، غم درستی نیست، اما باید توجه داشته باشیم که خداوند امور عالم را بر اساسی قواعدی دقیق تدبیر میفرماید و برای رزق و روزی مادی و معنوی ، عواملی و اسبابی قرار داده است که انسان باید در مورد آن عوامل توجه داشته باشد.
در ادامه برخی عوامل رزق و روزی و همین طور برخی از موانع را بر میشمریم؛
🟩عوامل افزایش رزق و روزی
🟢تقوا؛ عامل مهمی برای رزق
➖تقوا و دوری از گناه، یکی از عوامل وسعت روزی است. همانگونه که گناه سبب کاهش روزی میشود.
«وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَ الأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ»: ( اعراف/۹۶) «و اگر مردم شهرها ایمان آورده و به تقوا گراییده بودند، قطعاً برکاتى از آسمان و زمین برایشان مىگشودیم، ولى تکذیب کردند؛ پس به [کیفر] دستاوردشان [گریبان] آنان را گرفتیم».
➖«وَ مَن یتَّقِ اللَّهَ یجَْعَل لَّهُ مخَْرَجًا وَ یرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لَایحَْتَسِبُ»؛ (سوره طلاق/۲-۳) ...و هر کس تقواى الهى پیشه کند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىکند و او را از جایى که گمان ندارد روزى مىدهد...
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟢صدقه دادن
از جمله اموری است که در روایات به عنوان عامل افزایش روزی از آن یاد شده است صدقه دادن است؛ چنانکه رسولخدا(ص) فرمود: «اِستَنزِلُوا الرِّزقَ بِالصَّدَقَةِ»(۳)
🟢صله رحم
صله رحم، یکی از عواملی است که درهای برکت و رحمت خداوند را به روی انسان میگشاید و سبب افزایش روزی میشود. پیامبر خدا(ص) فرموده است: «مَا مِن اَهلِ بَیتٍ وَاصَلُوا إلاَّ أَجرَی اللهُ عَلَیهِمُ الرِّزقَ وَ کَانُوا فِی کَنَفِ اللهِ»هیچ خانوادهای صله رحم نمیکند، جز اینکه خداوند روزی را بر آنها جاری مینماید و آنها تحت حمایت خداوند هستند.(۴)
🟢استغفار
بنا بر آیات قرآن، طلب آمرزش از خدا موجب ریزش برکات میشود: «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّاراً * يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَاراً * وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا»: «و گفتم از پروردگارتان آمرزش بخواهید که او همواره آمرزنده است [تا] بر شما از آسمان باران پى در پى فرستد و شما را به اموال و پسران یارى کند و برایتان باغها قرار دهد و نهرها براى شما پدید آورد».
🟢خدمت و احترام به والدین
يكي از مهمترين عوامل وسعت در رزق و روزي كه موجب مي شود انسان از ابعاد مختلف زندگي بهره كافي برده و آرامش خود را بازيابد، خدمت كردن به والدين است.
➖پیامبر(ص) فرمودند:
«إِنَّ اللهَ وَضَعَ أَرْبَعاً فِي أَرْبَعٍ؛ بَرَكَةُ الْعِلْمِ فِي تَعْظِيمِ الْأُسْتاذِ وَ بَقاءُ الْإِيمَان فِي تَعْظِيمِ اللهِ وَ لَذَّةُ الْعَيْشِ فِي بَرِّ الْوالِدَيْن وَ النَّجَاةُ مِنَ النّارِ ِفي تَرْكِ إِيذَاءِ الخَلْقِ»
خداوند چهار نعمت را در گرو چهار عمل قرار داده است: ۱. بهره مندي از دانش را در احترام به استاد ۲. تداوم ايمان را در تعظيم خداوند ۳. كامراني و لذت زندگي را در نيكي به پدر و مادر ۴. نجات از آتش جهنم را در ترك آزار و اذيت مردم.(۵)
➖ و فرمود: «يَا عَلِيُّ أَرْبَعَةٌ لَا تُرَدُّ لَهُمْ دَعْوَةٌ إِمَامٌ عَادِلٌ وَ وَالِدٌ لِوَلَدِهِ وَ الرَّجُلُ يَدْعُو لِأَخِيهِ بِظَهْرِ الْغَيْبِ وَ الْمَظْلُومُ يَقُولُ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَأَنْتَصِرَنَّ لَكَ وَ لَوْ بَعْدَ حِين»؛ اي علي! چهار كس اند كه دعايشان رد ندارد: پيشواي عادل و پدر و مادر درباره فرزند و مردي كه براي برادر ديني خود غايبانه دعا كند و مظلوم.»(۶)
👌بنابراين اگر خواهان افزايش روزي هستيد، والدين را راضي كنبد، رضايت ايشان موجب جلب ارزاق مادي و معنوي مي شود؛ و از آن ها بخواهيد تا براي شما دعا كنند. چراكه دعاي ايشان همچون دعاي پيامبر در حق امت خويش است.
🟢خوش اخلاقي
از نگاه ديني، سرمايه خوش اخلاقي موجب چند برابر شدن سرمايه هاي مادي و معنوي مي شود.
امام صادق (ع) مي فرمايند: «مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ أَهْلَ بَيْتِهِ زِيدَ فِي رِزْقِه هر كه با خانواده خود نيكوكار باشد، روزيش زياد مي شود.»(۷)
امام علي (ع) فرمودند: «مَنْ سَاءَ خُلُقُهُ ضَاقَ رِزْقُهُ؛ هر كس بداخلاق باشد روزي اش تنگ مي شود.»(۸)
خوش رفتاري با همسايه ها، نیز عاملي مؤثّر براي افزايش روزي است. كه امام صادق (ع) مي فرمايند:«حُسْنُ الْجَوارِ يَزِيدُ فِي الرِّزقِ»؛ خوش رفتاري با همسايه، موجب افزايش رزق مي گردد.»(۹)
🟢 قناعت
اميرالمؤمنين(ع) قناعت را ثروتي تمام نشدني دانسته اند؛«الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا يَنْفَد»(۱۰)
قناعت توانگر كند مرد را
خبر كن حريص جهانگرد را
باران رحمت الهي و ارزاق آسماني الهي به وفور انسان قانع نازل مي شود.
امام علي (ع) مي فرمايند: «لَا كَنْزَ أَغْنَي مِنَ الْقَنَاعَةِ وَ لَا مَالَ أَذْهَبُ لِلْفَاقَةِ مِنَ الرِّضَا بِالْقُوتِ وَ مَنِ اقْتَصَرَ عَلَي بُلْغَةِ الْكَفَافِ فَقَدِ انْتَظَمَ الرَّاحَةَ َ وَ تَبَوَّأَ خَفْضَ الدَّعَة» هيچ گنجي بي نياز كننده تر از قناعت و هيچ مالي در فقرزدايي، از بين برنده تر از رضايت دادن به روزي نيست و كسي كه به اندازه كفايت زندگي از دنيا بردارد به آسايش دست يابد و آسوده خاطر گردد.»(۱۱).
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟥برخی موانع رزق و روزی
🔴اسراف
در اسلام اعتدال و میانهروی بر همه امور سایه افکنده است. هر چه در مقابل این قانون پسندیده قرار دارد یا افراط است یا تفریط. اسراف نوعی افراط، زیادهروی و تجاوز از حد اعتدال و از عوامل مهمی است که سبب نقصان روزی میشود.
امام علی(ع) فرموده است: «سَبَبُ الْفَقْرِ الإِسْرَاف» اسراف، موجب فقر است. (۱۲)
انسان اسرافکننده با سوءتدبیر و نداشتن برنامه از همه مواهب الهی با تجاور از حد طبیعی استفاده میکند، اما انسان معتدل و میانهرو، هر چیزی را در جای خود و به اندازه مصرف میکند و در بهرهمندی از مواهب الهی تدبیر را در نظر میگیرد. از این رو هیچگاه روی فقر و تهیدستی را نمیبیند.
🔴تنبلی و کسالت
تنبلي، كسالت و تن پروري، عامل تنگدستي است. امام علي (ع) در تشبيه لطيفي، فقر را محصول جمع شدن بي حوصلگي و ناتواني برشمردند: «اِنَّ الاَْشْياءَ لَمّا ازْدَوَجَتْ اِزْدَوَجَ الْكَسِلُ وَالْعَجْزُ فَنَتَجا بَيْنَهُما الْفَقْر»؛ هنگامي كه اشيا با يكديگر ازدواج كردند، كسالت و ناتواني با هم ازدواج كردند و از آنان فقر متولد شد(۱۳)
امام صادق (ع) مي فرمايند: «مَنْ كَسَلَ عَنْ طَهُورِهِ وَصَلاتِهِ فَلَيْسَ فِيهِ خَيْرٌ لاَِمْرِ آخِرَتِهِ وَمَنْ كَسِلَ عَمّا يَصْلَح بِهِ اَمْرُ مَعِيشَتِهِ فَلَيْسَ فِيهِ خَيْرٌ لاَِمْرِ دُنْياهُ». كسي كه نسبت به پاكيزگي و نماز خود، تنبلي و كسالت ورزد، در او خيري براي آخرتش نيست و كسي كه نسبت به انجام اموري كه معاشش را اصلاح مي كند تنبلي ورزد، در او خيري براي دنيايش نيست.»(۱۴)
همچنين آن حضرت، ياران خود را از اين امر بر حذر داشتند كه در تأمين معاش خود وابسته و سربار ديگران باشند و آنان را به فعاليت براي تأمين رزق خود دعوت كردند: «وَلا تَكْسِلْ عَنْ مَعِيشَتِكَ فَتَكُونُ كَلاًّ عَلي غَيْرِك» در معيشت خود، كسالت و تنبلي پيشه مكن، در غير اين صورت، سربار ديگران خواهي شد.»(۱۵)
🔴گناهان
حضرت امیر(ع): «مُدَاوَمَةُ الْمَعَاصِی تَقْطَعُ الرِّزْق»؛ تداوم گناه، رزق را قطع میکند.(۱۶)
حضرت پیامبر(ص)می فرماید: «أَرْبَعَةٌ لَا تَدْخُلُ بَیْتاً وَاحِدَةٌ مِنْهُنَّ إِلَّا خَرِبَ وَ لَمْ یُعْمَرْ بِالْبَرَکَةِ الْخِیَانَةُ وَ السَّرِقَةُ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الزِّنَا»؛چهار چیزند که یکی از آنها وارد هیچ خانهای نمی شود؛ مگر آنکه [آن خانه] خراب میشود و هرگز با برکت و آباد نمی شود: خیانت، دزدی، شراب خواری و زنا.(۱۷)
🔴فحش و بی ادبی
امام صادق (ع)می فرماید: «مَنْ فَحُشَ عَلَی أَخِیهِ الْمُسْلِمِ نَزَعَ اللَّهُ مِنْهُ بَرَکَةَ رِزْقِهِ وَ وَکَلَهُ إِلَی نَفْسِهِ وَ أَفْسَدَ عَلَیْهِ مَعِیشَتَهُ»؛ هر که به برادر مسلمانش دشنام دهد، خداوند برکت روزی اش را از او میگیرد و او را به خودش وا میگذارد و زندگی اش را برایش تباه میکند.(۱۸)
🔴بیتوجّهی به نیازمندان
امام علی (ع) مي فرماید: «إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً یَخْتَصُّهُمُ اللَّهُ بِالنِّعَمِ لِمَنَافِعِ الْعِبَادِ فَیُقِرُّهَا فِی أَیْدِیهِمْ مَا بَذَلُوهَا فَإِذَا مَنَعُوهَا نَزَعَهَا مِنْهُمْ ثُمَّ حَوَّلَهَا إِلَی غَیْرِهِم»خداوند گروه هایی دارد که ـ برای سوددهی به مردم ـ نعمت ها را به آنان ارزانی می دارد و تا وقتی از آن نعمت ها ببخشند، آنها را برایشان نگه میدارد. پس هرگاه از بخشش دریغ کنند، خداوند، نعمت ها را از ایشان میگیرد و به دیگران میدهد.(۱۹)
🔴خواب صبحگاهی
پیامبر(ص) ميفرمايد: «الصُّبْحَةُ تَمْنَعُ الرِّزْقَ»؛ خواب بامدادی، جلوی رزق را میگیرد.(۲۰)
و فرمود:«الْـبُكورُ مُبارَكٌ يَزيدُ فى جَميعِالنِّعَمِ خُصوصا فِى الرِّزْقِ»
سحرخيزى با بركت است و همه نعمت ها،مخصوصا روزى را زياد مى كند.(۲۱)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
[احسان و نیکوکاری]
مردی در بنیاسرائیل در خواب دید فردی به او گفت: نیمی از عمر تو در وسعت و نیم دیگر در عسرت است. اکنون انتخاب کن کدام اول باشد. مرد گفت: من شریکی در زندگی دارم که باید با او مشورت کنم. وقتی مسئله را به همسرش گفت، همسرش به او گفت نیم اول را انتخاب کن. مرد این کار را کرد و دنیا به او روی آورد. هر گاه نعمتی به او میرسید، همسرش به او میگفت: به فلان خویشاوند نیازمندت کمک کن! فلان همسایه نیازمند است، دست او را بگیر. بدین سان هر نعمتی که به او میرسید، به نیازمندان کمک میکرد و شکر نعمت را به جای میآورد. وقتی نصف دوم عمرش رسید، همان مرد را در خواب دید که به او گفت: به درستی که خداوند از کار تو سپاسگزاری نمود و تو در تمام عمرت مثل گذشته خواهی بود.
💠داستان
[استغفار]
ربیع بن صبیح میگوید مردی نزد امام حسن(ع) آمد و از خشکسالی گله کرد. امام حسن(ع) به او فرمود: «استغفار کن [از خدا آمرزش بخواه]». مرد دیگری آمد و از فقر و نیازمندی گله کرد، امام به او فرمود: «استغفار کن». مرد دیگری آمد و عرض کرد: دعا کنید خدا پسری به من بدهد. امام به او فرمود: «از خدا آمرزش بخواه». عرض کردیم: افرادی با حوائج گوناگون نزد شما آمدند. شما همه آنها را به استغفار سفارش کردید. حضرت فرمود: «من این را از خود نگفتم، بلکه این را در نتیجه تأمل در گفته خدا به دست آوردم. خدا از حضرت نوح (ع) حکایت میکند که به قوم خود گفت: «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّاراً يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَاراً وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا» ».
💠داستان
[احترام به والدین]
آيت الله العظمي مرعشي نجفي (ره) بزرگ فرهنگ بان ميراث اهل بيت (عليهم)، در بيشتر علوم اسلامي صاحب نظر بود و تأليفات ارزشمند ايشان - كه نزديك به صد و پنجاه اثر در موضوعات مختلف است - گواه روشني بر اين حقيقت است. او اين همه توفيقات را از بركت محبت به پدر و دعاي والدين مي داند. او در خاطرات خود چنين مي گويد: زماني كه در نجف بوديم، روزي مادرم فرمود: پدرت را صدا بزن تا براي صرف نهار تشريف بياورد. حقير به طبقه بالا رفتم و ديدم پدرم در حال مطالعه، خوابش برده است. مانده بودم چه كنم: از طرفي مي خواستم، امر مادرم را اطاعت كنم و از طرفي ديگر مي ترسيدم با بيدار كردن پدر باعث رنجش خاطر او گردم. خم شدم و لب هايم را كف پاي پدر گذاشتم و آرام چندين بوسه زدم تا اينكه پدر از خواب بيدار شد، وقتي اين علاقه و ادب و كمال و احترام را از من ديد، فرمود: شهاب الدين تو هستي؟
عرض كردم: بلي آقا. آنگاه دو دستش را به سوي آسمان بلند كرد و فرمود: پسرم! خداوند عزتت را بالا ببرد و تو را از خادمين اهل بيت (عليهم) قرار دهد.
👈حضرت آيت الله العظمي مرعشي نجفي مي فرمود: من هر چه دارم، از بركت آن دعاي پدرم است
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱. بحارالانوار؛ ج ۸۶، ص۲۰۷
۲.نهج البلاغه، حکمت ۲۶۷.
۳.من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۶۶.
۴.کنزالعمال؛ ج۶، ص۴۷۲
۵.المواعظ العددیة، ص۲۰۸.
۶.الخصال، ج۲، ص۱۹۷.
۷.بحار الأنوار،ج۶۹،ص۴۰۸.
۸.غرر الحكم،۸۰۲۳
۹.الزهد،ج۱ ،ص۴۳
۱۰.نهج البلاغه، حکمت ۵۴.
۱۱.همان، حکمت ۳۷۱
۱۲.غرر الحكم ،۵۵۲۹.
۱۳.الکافي،ج۵،ص۸۶
۱۴.الکافي ،ج۵ ،ص۸۵ .
۱۵.همان
۱۶.غرر الحکم و درر الکلم،ج۱ ص۱۲۷
۱۷.الخصال،ج۱ ،ص۲۳۰
۱۸.الکافي،ج۲،ص۳۲۵
۱۹.نهج البلاغه، حکمت۴۱۷
۲۰.مسند الشهاب، ج ۱، ص ۷۳.
۲۱.بحارالأنوار، ج ۷۶، ص۳۱۸
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۳۴)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله ۳۴ که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
امام زین العابدین(ع) در ضمن حدیث مفصل رساله الحقوق فرمود:
«أمّا حَقُّ ذِي المَعروفِ علَيكَ فأن تَشكُرَهُ وتَذكُرَ مَعروفَهُ ، وتُكسِبَهُ المَقالَةَ الحَسَنَةَ ، وتُخلِصَ لَهُ الدعاءَ فيما بينَكَ وبينَ اللّه ِ عَزَّوجلَّ ، فإذا فَعَلتَ ذلكَ كنتَ قد شَكَرتَهُ سِرّا وعَلانِيَةً ، ثُمّ إن قَدَرْتَ على مُكافَأتِهِ يَوما كافَيتَهُ ».
حقّ كسى كه به تو نيكى مى كند اين است كه از او تشكر كنى و نيكيش را به زبان آورى و از وى به خوبى ياد كنى و ميان خود و خداوند عز و جل برايش خالصانه دعا كنى . اگر چنين كنى بيگمان پنهانى و آشكارا از او تشكر كرده باشى . وانگهى اگر روزى توانستى نيكى او را جبران كنى ، جبران كن .
🟢 قرآن و حدیث
➕«هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ».
آیاپاداش نکویی و احسان جز نکویی و احسان است؟
➕«وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا ۗ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا».هرگاه به شما تحیّت گویند، پاسخ آن را بهتر از آن بدهید؛ یا (لااقل) به همان گونه پاسخ گویید! خداوند حساب همه چیز را دارد.[نسا/۸۶]
طبق این آیه در پاسخ نيكىهاى ديگران، ابتدا به سراغ پاسخ بهتر رويد، اگر نشد، پاسخى مشابه.
➕امام صادق (ع) فرمود: جمله هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ ... در باره كافر و مؤمن جارى است و هر كس براى ديگرى كار نيكى انجام دهد، بر او لازم است جبران كند.
🟢قدردانی از مردم قدردانی از خداست
امام سجاد (ع) می فرماید: روز قیامت خداوند متعال به بعضی از بندگانش می گوید: آیا شکر فلان کس را به جای آوردی عرض می کند: پروردگارا! من شکر تو را به جای آوردم، خداوند می فرماید: چون شکر او را به جا نیاوردی شکر مرا هم به جا نیاورده ای! سپس افزود «أشكَرُكُم للّهِِ أشكَرُكُم للناسِ؛؛ شکرگزارترین شما در پیشگاه خدا کسی است که از نعمت ها و زحمات مردم بیشترین قدردانی و شکرگزاری را به عمل آورد.(۲)
🟢 دستوری فراتر از عدالت
اگر انسان در جواب خوبی، خوبی کند مطابق عدل و انصاف است و اگر در جواب بدی، بدی بکند بازهم عدالت است اما قرآن کریم در یک دستور زیبای اخلاقی میخواهد که در مقابل بدی نیز خوبی کنیم؛
«وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ۚ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ»[فصلت/۳۵]
هرگز نیکی و بدی یکسان نیست؛ بدی را با نیکی دفع کن، ناگاه (خواهی دید) همان کس که میان تو و او دشمنی است، گویی دوستی گرم و صمیمی است!
♻️انواع انسان ها
مردم از نظر قدردانی و ناسپاسی چند دستهاند:
➖كسى كه با قدردانی دوست خود را حفظ مىكند.
كسى كه با ناسپاسی دوست خود را نسبت به خود بى تفاوت مىكند.
كسى كه با بدرفتاری در حق دوست خود را به دشمن تبديل مىكند.
كسى كه با رفتار خوب دشمن را به دوست تبديل مىكند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۳۴.
۲.الكافي: ج۲، ص۹۹.
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۳۴)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت۳۴؛ لَینَ الْجَانِبِ
یکی دیگر صفات مؤمن منتظر «ليّن الجانب» است، يعنى نرمش و محبّت و عواطف دارد.
🟢خوش برخوردی مومنانه
ما دو گونه برخورد زيبا داريم:
1- رياكارانه و براى جلب منافع دنيا.
2- مخلصانه كه از قلب مى جوشد.
نوع اوّل در غرب معمول است مثلا در هواپيماهاى آنها براى جلب رضايت مشترى زياد محبّت مى كنند، زيرا اين كار ابزار درآمد است، چون مى دانند برخورد خوب با مشترى سبب جلب و جذب مشترى است.
نوع دوّم از صفات مؤمن است، وقتى مى گوييم مؤمن خوش معاشرت است، براى جلب منافع دنيوى نيست بلكه براى تأليف قلوب و نزديكى به يكديگر است.
🟢 حدیث
پیامبر(ص) فرمود :«إنَّكُمْ لَنْ تَسَعُوا النّاسَ بِأموالِكم، فَسَعُوهُم بِأخلاقِكم»شما با اموالتان نمي توانيد به همه برسيد (و آنان را برخورداركنيد) پس با اخلاقتان به آنان برسيد.
يعني اخلاق و برخورد خوب، در جذب افراد و تأثيرگذاري، جاي اموال و بخشش را مي گيرد. اين توصيه مخصوص فرزندان عبدالمطلب نيست برای همه است به ویژه منتظران حضرت مهدی که وظیفه دارند تا حد توان با رفتار خود افراد را جذب اردوگاه امام زمان کنند .
🟢اخلاق یاران مهدی(ع)
یاوران مهدی(ع) با وجود قدرت فوق العاده خود، که طبق روایات هر یک نیرویی برابر چهل مرد دارند، قهرمانانی، فروتن، خود ساخته و برخوردار از ارزشهای اخلاقی و انسانی اند و هرگز مغرور قدرت جسمانی و موقعیت
اجتماعی و سیاسی خود نمی شوند و در مقابل مؤمنان سرتعظیم فرود می آورند:أذلّة علی المؤمنین
ولی در مقابل کافران مشرکان و کج اندیشان سر فراز، سرسخت و خشن هستند:أعزة علی الکافرین
🟢نرم خوی دور اندیش
امام علي(ع) در خطبه «متقين» در بيان اوصاف ايشان مي فرمايد: «وَ حَزماً فِى لِينٍ»؛ مى بينى هر يك از متقين را كه نرمخو و دورانديشند.
این نکته را میتوان استفاده کرد که افراد متقی نرمش و ملايمت، را سكوى پرش بزرگى براى دستيابى به اهداف بلند می دانند که خوش خویی آثار مادی و معنوی برای آینده ذخیره میکند .
به عنوان مثال در ضرب المثل ها آمده کوه به کوه نمی رسد آدم به آدم میرسد . افراد خوش خو که دیگران را از محبت خود سرشار میکنند به طور طبیعی در اتفاقات آینده از محبت افراد برخوردار خواهند بود.
🟢نیک خویی ؛دعای امام زمان
امام زمان(ع) در دعای خود از خداوند اخلاق نیک را برای مردم خواهان هستند؛
وَعَلَى الرَّعِيَّةِ بِالْإِنْصافِ وَحُسْنِ السِّيرَةِ،
.ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج ۶۴، ص۳۱۰.
۲.همان ، ج۷۱، ص۱۶۹.
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۳۵)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت۳۵؛ طَوِیل الصَّمْتِ
یکی دیگر صفات مؤمن منتظر «طویل الصمت» است،یعنی سکوت طولانی دارد.
زبان از آلات مشترک سى گناه کبیره است که مى توان گناهان زیادى با آن انجام داد.
در نظر مردم کسى که قطره اى شراب در مسجد بنوشد خیلى قبیح است ولى صبح تا شب در آن مکان مقدّس غیبت و دروغ و تهمت انجام بگیرد خم به ابرو نمى آورد. زیرا قبح گناهان زبان در نظر مردم کم است و آن را قبیح نمى دانند که این هم یکى از خطرات است چون هر چه گناه قبیح تر باشد انسان بیشتر از آن دورى مى کند.
🟢نخستین گام در سیر و سلوک
پیامبر(ص) میفرماید:«الصمت وهو اوّل العبادة»اوّلین منزلگاه بندگى خدا سکوت است.(۲)
علماى سیر و سلوک براى تربیت شاگردان اوّلین چیزى که سفارش مى کنند سکوت و قلّت کلام است.
حضرت پیامبر(ص):«لَوْلا تَکثیرٌ فی کلامِکمْ وَ تَمْریجٌ فی قُلُوبِکمْ لَرَءَیتُمْ ما اری وَ لَسَمِعْتُمْ ما اسْمَعُ»اگر زیادگوئی شما و اختلاط قلوب شما نبود، هر آنچه که ما می دیدیم و می شنیدیم، شما می دیدید و می شنیدید.(۳)
♻️آثار سکوت
در احادیث آثار ارزشمندی برای سکوت بیان شده است که برخی را بر می شمریم:
➖وقار و هیبت
حضرت امیر(ع) : «الصمت یکسیک الوقار و یکفیک مؤنة الاعتذار»سکوت باعث ایجاد وقار مى شود و هزینه عذرخواهى را کم مى کند. آدم هاى پرحرف در مجلس سبک هستند، پس سکوت بر وقار انسان مى افزاید.
حضرت امیر(ع) : «بِکَثْرَهِ الصَّمْتِ تَکُونُ الْهَیبَه» در سکوت زیاد هیبت به وجود می آید .
➖ دور کننده شیطان
حضرت پیامبر(ص) :«علیک بطول الصمت فانّه مطردةٌ للشیطان». زیاد سکوت کن چرا که شیطان را از تو دور مى کند.
موقعى که انسان پرگویى و پرحرفى مى کند شیطان در اطراف او گردش مى کند و در هر لحظه ممکن است زبان او را به این طرف و آن طرف بگرداند. گاهى بعضى از خون ریزى ها و دشمنى خانواده ها به جهت همین حرف هاى بیهوده است که شیطان در آنها دخیل است.چنانچه امام علی (ع) فرموده اند:«کمْ مِنْ دَمٍ سَفَکهُ فَمٌ»چه بسا خونی که باز شدن دهانی آن را ریخت.
➖ فرصت اندیشه
در روایات داریم: «إِنَّ الصَّمْتَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْحِکْمَهِ»؛سکوت دروازه حکمت و دانایی است.(۴)
حضرت امیر(ع): «الصمت روضة الفکر» سکوت باغ تفکّر و اندیشه است.
آدم هاى پرحرف نه وقت فکر دارند و نه وقت مطالعه، ولى وقتى سکوت مى کند افکار نو و واقعیّت هاى تازه اى در مغز او شروع به جولان مى کند.
➖پوشاننده عیب ها
امام علی(ع) فرمودند: «مَنْ حَفِظَ لِسَانَهُ سَتَرَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ»اگر کسی زبانش را نگاه دارد و حفظ کند، خداوند عیوب او را میپوشاند.(۵)
سکوت باعث پوشانده ماندن عیبهایی مانند جهل است.که فرموده اند؛ «الصَّمْتُ سِتْرُ الْجَاهِلِ»
شعر
تا مرد سخن نگفته باشد
عیب و هنرش نهفته باشد
➖محبت آفرین
امام رضا(ع) میفرمایند: «إِنَّ الصَّمْتَ یکْسِبُ الْمَحَبَّهَ…»سکوت، کسب و جلب محبت میکند.
🟢دعای امام زمان
در دعای امام زمان (عج)در مورد زبان اینگونه دعا آمده است؛
«وَسَدِّدْ أَلْسِنَتَنا بِالصَّوابِ وَالْحِكْمَةِ»
و زبان های ما را با درستی و حکمت استوار فرما
.ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج ۶۴، ص۳۱۰.
۲.مكارم الأخلاق، ج۲،ص۳۷۷.
۳.مسند احمد، ج۵، ص۲۶۶.
۴.الكافي،ج۲،ص۱۱۳.
۵.بحار الأنوار،ج۷۱،ص۲۸۳
عید فطر؛ عید فطرت
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین سیما بقیه الله فی الارضین
🌙بیان احکام
➖زکات فطره: بنابر قول مشهور فقها، زمان وجوب زکات فطره، آغاز شب عید فطر است.
➖ بهفتوای مراجعتقلید، وقت پرداخت زکات فطره در روز عید فطر تا ظهر است؛ البته از این میان، شبیری زنجانی کل روز را زمان پرداخت زکات فطریه دانسته است.
➖البته اگر کسی نماز عید فطر میخواند، باید زکاتش را پیش از نماز پرداخت کند یا بهفتوای برخی، آن را از اموالش جدا کند.
➖نماز عید: خواندن نماز عید در زمان غیبت امام مهدی(عج) مستحب است؛ ولی در عصر حضور و حاکمیت امام(ع) واجب است.
➖روزه گرفتن در روز عید فطر حرام است
🔺 آنچه درباره فطریه باید بدانیم👈 لینک
🌺شعر
عید فطر است و اول شوال
نور عشق است و شور و جذبه و حال
بهر توفیق درک ماه خداست
قلب ها از نشاط، مالامال
جشن قرآن و جشن غفران است
عید اسلام و روز فخر و جلال
رمضان، ای مه نماز و دعا
ای ره اکتساب فضل و کمال
رمضان، ای گناه شوی بشر
زآن همه چشمه های اشک زلال
رمضان، ای فضای رحمت حق
که زند مرغ دل، به اوج تو بال
رمضان، ای که روز نیمه توست
مطلع آفتاب عشق و جمال
عید مسعود زاد روز حسن
مجتبای محمدی تمثال
رمضان، ای که در شب قدرت
لطف یزدان، برون ز حد مقال
ماه غفران و ماه توحیدی
ماه قرآن و ماه احمد و آل
🟩 نکاتی در مورد عید فطر
🟢عید فطر ، عید شکر گذاری
اللَّهُ اكْبَرُ، اللَّهُ اكْبَرُ، لا الهَ الَّا اللَّهُ، وَ اللَّهُ اكْبَرُ، اللَّهُ اكْبَرُ، و للَّهِ الْحَمْدُ، اللَّهُ اكْبَرُ عَلى ما هَدانا، وَ لَهُ الشُّكْرُ عَلى ما أَوْلانا.
عید فطر، روز شکرگزاری از حق تعالی است که در ظلمت جسم، چراغ روشن فطرت را نهاد تا همیشه پرتوافشان باشد و حیات بخش.
➖یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُون" خداوند براى شما آسانى مىخواهد و دشوارى نمىخواهد، تا سرانجام شمار [روزهاى روزه] را کامل کنید و خداوند را براى آنکه رهنمونتان کرده است تکبیر بگویید (بزرگ بشمارید) و باشد که سپاسگزار باشید که در این آیه خداوند عید فطر را عید شکرگزاری نامیده است و فرموده که این روز را بزرگ بشمارید و در آن به شکر گزاری بپردازید و باید به آن توجه شود.
🟢عید فطر؛ فرصت دعا
اَلَّلهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ خَیْرَ ما سَئَلَکَ بِه عِبادُک الصّالِحُونَ وَ اَعوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخلَصُون
➖امام علی(ع):«ألا و إنَّ هذا الیومَ یومٌ جَعَلَهُ اللَّهُ لَكُم عِیداً و جَعَلَكُم لَهُ أهلاً، فَاذكُرُوا اللَّهَ یذكُركُم وَ ادْعُوهُ یستَجِب لَكُم»
امروز روزی است كه خداوند آن را برای شما عید قرار داد و شما را نیز شایسته آن ساخت؛ پس به یاد خدا باشید تا او نیز به یاد شما باشد و او را بخوانید تا خواسته هایتان را اجابت كند.(۱)
🟢عید فطر و نوع دوستی
مسلمانان پس از يك ماه روزه داشتن كه آن خود درسى از نوع دوستى و توجه به حال مستمندان اجتماع است، يك قدم عملى در اين راه برداشته و تقريباً مقدار خوراك يكى دو روز خود را به مستمندان مىدهند، اين كار گرچه به ظاهر كوچك است ولى اگر يك حساب دقيق درباره كسانى كه تمكن مالى براى پرداخت زكات فطره دارند بنماييم خواهيم ديد كه مقدار قابل توجهى از نيازمنديهاى محرومان اجتماع در صورت عمل به اين دستور تأمين خواهد شد
🟢عید فطر روز جایزه
امام باقر (ع) به نقل از نبی مکرم(ص) میفرمایند: إِذَا کَانَ أَوَّلُ یَوْمٍ مِنْ شَوَّالٍ نَادَى مُنَادٍ أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ اغْدُوا إِلَى جَوَائِزِکُمْ ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ جَوَائِزُ اللَّهِ لَیْسَتْ بِجَوَائِزِ هَؤُلَاءِ الْمُلُوکِ ثُمَّ قَالَ هُوَ یَوْمُ الْجَوَائِزِ».
هنگامی که اولین روز از ماه شوال شود، منادی ندا میدهد که ای مؤمنان، به سوی جوائزتان بشتابید. سپس فرمودند: ای جابر، جوائز خداوند مانند جوائز پادشاهان (از متاعهای دنیوی) نمیباشد. سپس فرمودند: عید فطر، روز جایزههاست(۲)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟨عید فطرت
عید فطر، عید فطرت است، عید بازگشت انسان به فطرت الهی است.
نکاتی در این خصوص تقدیم می شود؛
🟡فطرت از نظر معنی لغوی
واژه «فطرة» بر وزن «فعلة» دلالت بر نوع خاصی از آفرینش دارد؛ مانند جلسة یعنی نوع خاصی از نشستن؛ مثلا، اگر بگوییم: جلست جلسة زید؛ یعنی مانند زید و به نوع نشستن وی نشستم. بنابراین، واژه «فطرة» از ماده «فطر» یعنی خلقت و آفرینشی بیسابقه که از آن به ابداع تعبیر میشود.
🟡 آیات مربوط به فطرت
➖آیه فطرت (سوره روم/۳۰): «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ»؛ پس روى خویش را به سوى دین یکتاپرستى فرا دار در حالى که از همه کیش ها روى برتافته و حق گراى باشى به همان فطرتى که خدا مردم را بر آن آفریده است. آفرینش خداى - فطرت توحید - را دگرگونى نیست. این است دین راست و استوار ولى بیشتر مردم نمى دانند.
در این آیه فطرت خداجوى بشر و بعضى از ویژگى هاى آن بیان شده است. طبق این آیه، یکتاپرستى و خداجوئى جزء آفرینش انسان ها است و طبیعت انسان اقتضا مى کند تا در برابر مبداء غیبى که ایجاد، بقا و سعادت او را به دست دارد، خضوع کند و شئون زندگیش را با قوانین واقعى جارى در عالم هستى، هماهنگ نماید. دین فطرى که مورد تاکید قرآن و سایر کتب آسمانى است، همان خضوع و همین هماهنگى است
➖«وَلَٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْيَانَ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ».
ولی خداوند ایمان را محبوب شما قرار داده و آن را در دلهایتان زینت بخشیده، و (به عکس) کفر و فسق و گناه را منفورتان قرار داده است؛ کسانی که دارای این صفاتند هدایت یافتگانند!
➖«وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّیها فالهَمَها فُجُورَها و تَقْویها
سوگند به نفس و به کسی که او را تعدیل کرد (و نیکو بیافرید) و شرّ و بدی، و تقوا و خوبی را به او الهام فرمود».
➖«فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَكِّرٌ»
تذکره و مانند آن در جایی به کار می رود که انسان نسبت به چیزی سابقه معرفت داشته و نسیانی متخلل شده باشد و این نسیان وسط، پرده ای بر معرفت پیشین افکنده باشد؛ تذکر و یادآوری، آن معرفت پیشین را شکوفا میکند و دوباره همان مطلب در ذهن بارور می شود. پس این قبیل آیات به شناخت های فطری اشاره دارد.
🟡فطرت در کلام معصوم
در خطبه اول نهج البلاغه میخوانیم؛
فبَعَثَ فيهِم رُسُلَهُ و واتَرَ إلَيهِم أنبياءهُ ؛ لِيَستَأدُوهُم مِيثاقَ فِطرَتِهِ ، و يُذَكِّروهُم مَنسِيَّ نِعمَتِهِ ، و يَحتَجُّوا علَيهِم بالتَّبليغِ ، و يُثيروا لَهُم دَفائنَ العُقولِ ، و يُرُوهُم آياتِ المَقدِرَةِ».
پس [خداوند] رسولان خود را در ميان آنان برانگيخت و پيامبرانش را پياپى سوى ايشان فرستاد، تا از آنان بخواهند عهد الهى را كه در فطرتشان نهاده است، بگزارند و نعمت فراموش شده او را به يادشان آورند و با رساندن پيام الهى حجّت را بر آنان تمام كنند و گنجينه هاى خردهايشان را بيرون آورند و نشانه هاى قدرت [خدا] را به آنها نشان دهند.
🟡فطرت از نظر دانشمندان غیر مسلمان
➖در نظریه مشهور افلاطون، تمام معرفتهای بشر، فطری بوده و ریشه در عالَم مُثُل دارند.
برخى از دانشمندان و روانشناسان غیرمسلمان نیز کم و بیش متوجه فطرت انسان شده اند، از جمله کارل گوستاویانگ، عوامل موثر در رشد روانى انسان را فطرى مى داند و در کتاب «رواشناسى و دین» مى نویسد: «این یک واقعیت است که بعضى افکار (یعنى افکار دینى) تقریباً در همه جا و در همه زمان ها یافت مى شوند و حتى مى تواند به نحوى خود به خود به وجود آیند یعنى مطلقاً بدون این که از محلى به محلى دیگر سرایت کرده یا از سینه به سینه منتقل شده باشند. این افکار ساخته و پرداخته افراد نیستند...»
💛مخلص کلام اینکه
آیات و احادیث و نظرات دانشمندان از یک حقیقت جالب و راز آلود حکایت می کند و آن اینکه انسان ها در همان آفرینش طوری آفریده شده اند که به خوبی ها گرایش دارند و از بدی ها بیزارند البته این گرایش ها که فطریات نامیده میشود نیاز به پرورش دارند و ممکن است تحت تاثیر عواملی تضعیف و حتی نابود شوند .
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟥 عوامل اختلال در فطرت
عواملی باعث می شود روی فطرت پرده انداخته شود و انسان نتواند از فطرت الهی که ابزار درونی تشخیص است بهره ببرد که به چهار مورد از آنها اشاره میکنیم
🔴گناه
در بسیارى از آیات قرآن و احادیث به طور مکرر به این معنى اشاره شده که گناه باعث از دست رفتن قدرت تشخیص درونی انسان میشود
➖ مى فرماید: «کَذلِکَ یَطْبَعُ اللّهُ عَلى کُلِّ قَلْبِ مُتَکَبِّر جَبّار»این گونه خداوند بر قلب هر متکبر طغیانگرى مهر مى نهد.
در حدیثى از پیغمبر اکرم(ص) مى خوانیم: «کَثْرَةُ الذُّنُوبِ مَفْسَدَةٌ لِلْقَلْبِ»؛ گناهان زیاد قلب انسان را فاسد مى کند.(۳)
➖امام صادق(ع):إذا أذنَبَ الرجُلُ خَرَجَ في قَلبِهِ نُكتَةٌ سَوداءُ ، فإن تابَ انمَحَت ، و إن زادَ زادَت حتّى تَغلِبَ على قَلبِهِ ، فلا يُفلِحُ بَعدَها أبَدا».
هرگاه كسى گناه كند نقطه اى سياه در دلش پيدا شود، اگر توبه كرد آن نقطه پاك شود، امّا اگر بر گناهش بيفزايد آن نقطه بزرگتر شود، تا جايى كه تمام دلش را فرو پوشد و از آن پس هرگز رستگار نشود.(۴)
🔴رفیق و همنشین بد
➖آيه ۲۵سوره فصّلت مى باشد كه مى گويد: «وَقَيَّضْنا لَهُمْ قُرَنآءَ فَزَيَّنُوْا لَهُمْ ما بَيْنَ اَيْديهِمْ وَما خَلْفَهُمْ وَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فى اُمَم قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ اِنَّهُمْ كانُوا خاسِرينَ»
ما براى آنها همنشينانى [زشت سيرت] قرار داديم كه زشتيها را از پيش رو و پشت سر آنها در نظرشان جلوه دادند؛ و فرمان الهى درباره آنان تحقّق يافت و به سرنوشت اقوام گمراهى از جنّ و انس كه قبل از آنها بودند گرفتار شدند؛ آنها مسلّماً زيانكار بودند!
➖پیامبر فرمود: « أربَعٌ مَفسَدَةٌ لِلقلوبِ : الخَلوَةُ بالنِّساءِ ، و الاستِماعُ مِنهُنَّ ، و الأخذُ بِرَأيِهِنَّ ، و مُجالَسَةُ المَوتى . فقيلَ : يا رسولَ اللّهِ ، و ما مُجالَسَةُ المَوتى ؟ قالَ : مُجالَسَةُ كُلِّ ضالٍّ عنِ الإيمانِ و جائرٍ عنِ الأحكامِ ».
چهار چيز، مايه تباهى دلهاست: خلوت كردن با زنان( برای انجام گناه)، گوش كردن به حرفهاى آنان، عمل كردن به رأى و نظر آنان و همنشينى با مردگان. عرض شد: اى رسول خدا! همنشينى با مردگان چيست؟ فرمود: همنشينى با هر شخص گمراه از ايمان و منحرف از احكام [الهى].(۵).
🔴دنیا گرایی
در احادیث دنیا گرایی و دنیا پرستی به عنوان یکی از عوامل بهره نبردن از مقتضیات فطرت دانسته شده است به عنوان مثال گرایش به عبادت که یکی از گرایش های مهم فطری است ؛
حضرت عیسی (ع) میفرمود:«بِحَقٍّ أَقُولُ لَكُمْ كَمَا نَظَرَ الْمَرِیضُ إِلَى الطَّعَامِ فَلَا یتَلَذَّذُ بِهِ مِنْ شِدَّةِ الْوَجَعِ كَذَلِكَ صَاحِبُ الدُّنْیا لَا یتَلَذَّذُ بِالْعِبَادَةِ وَ لَا یجِدُ حَلَاوَتَهَا مَعَ مَا یجِدُهُ مِنْ حَلَاوَةِ الدُّنْیا بِحَق». حق میگوییم به شما چنانچه مریض به طعام نگاه میكند از شدّت مرض میل ندارد و لذّت نمیبرد هكذا كسیكه بدنیا شیفته است از عبادت لذّت نمیبرد و شیرینی و حلاوت عبادت را نمییابد در مقابل شیرینی دنیا.
مطلب بیشتر اینجا👈 لینک
🔴لقمه حرام
➖امام حسین (ع) به علل دشمنی کوفیان با اهل بیت و ریشه های انحراف از مسیر حق، اشاره کرده و فرمود:
«قَدْ انْخَزَلَتْ عَطَّیاتُکمْ مِنَ الْحَرامِ وَمُلْئِتْ بِطُونُکمْ مِنَ الْحَرامِ فَطَبَعَ اللَّهُ عَلی قُلُوبِکمْ»
در اثر هدایا، جوائز و تحفه های نامشروع که به دست شما رسیده و غذاهای حرام و لقمه های ناپاک که شکم هایتان را از آن انباشته اید، خداوند این چنین بر دل های شما مهر زده [ که از فهمیدن حقیقت عاجز شده اید].
لقمه حرام علاوه بر اختلال در تشخیص فطری انسان ، برکتی هم ندارد.(۶)
➖عدهای از اهل خراسان خدمت امام صادق«ع» رسیدند. حضرت قبل از آنکه سؤالی بپرسند فرمودند: «هر کس مالی از راه غیرمشروع به دست آورده است، خداوند متعال آن مال را در راههای حرام و بیهودهای تباه میسازد که نفعی برای او نداشته باشد.» عرض شد سخن شما را نفهمیدیم. حضرت به فارسی فرمودند: «از باد آید به دم شود»، یعنی با کوچکترین جابهجایی هوا از بین میرود.(۷)
🌸شعر شیخ بهایی
لقمه نانی که باشد شبههناک
در حریم کعبه، ابراهیم پاک
گر به دست خود فشاندی تخم آن
ور به گاو چرخ کردی شخم آن
ور، مه نو در حصادش داس کرد
ور به سنگ کعبهاش، دستاس کرد
ور به آب زمزمش کردی عجین
مریم آیین پیکری از حور عین
ور بخواندی بر خمیرش بیعدد
فاتحه، با قل هوالله احد
ور بُدی از شاخ طوبی آتشش
ور شدی روحالامین هیزم کشش
ور تو برخوانی هزاران بسمله
بر سر آن لقمه پر ولوله
عاقبت، خاصیتش ظاهر شود
نفس، از آن لقمه تو را قاهر شود
در ره طاعت، تو را بیجان کند
خانه دین تو را ویران کند
درد دینت گر بود، ای مرد راه!
چاره خود کن، که دینت شد تباه
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
[عید فطر و محبت به یتیم]
نبی اکرم(ص) روزی برای ادای نماز عید بیرون شد. کودکان را دید که با نشاط بازی می کردند. در بین آنها کودکی بود که گریه می کرد و تنها بود. لباس کهنه به تن داشت. پیامبر صلی الله علیه و آله به او نزدیک شد از او پرسید: چرا گریه می کنی؟ چرا با دیگر کودکان بازی نمی کنی؟
آن کودک پاسخ داد: پدرم در یکی از جنگهای اسلامی کشته شد. و مادرم شوهر کرد و تمام اموال من را خورد و مرا از خانه ام بیرون انداخت. دیگر من نه خوردنی دارم و نه نوشیدنی و نه پوشیدنی و نه خانه ای که در آن پناه بگیرم. این که می بینم کودکان بازی می کنند، اندوه من زنده می شود... بر اندوه خویش می گریم.
پیامبر دست کودک را گرفت و به او گفت: آیا خشنود خواهی بود اگر من پدرت باشم و فاطمه خواهرت و علی عمویت و حسن و حسین برادرانت؟
کودک پیامبر را شناخت. با شتاب پاسخ داد: ای فرستاده خدا! چگونه بدان خشنود نباشم!
پیامبر او را با خودش به منزل آورد. لباس نو به او پوشاند. غذا به او خوراند. و شادی نویی را در دل او بر انگیخت.
کودک بیرون دوید و بین کودکان می پرید و بازی می کرد.
یکی از کودکان از او پرسید: همین چند لحظه پیش گریه می کردی؛ تو را چه شد؟ چه چیزی تو را اینک خوشحال و شاد کرده است؟
پسرک یتیم گفت: گرسنه بودم سیرم کرد. برهنه بودم پوشاندم. یتیم بودم و اینک فرستاده خدا پدرم شد و فاطمه زهرا خواهرم و علی عمویم و حسن و حسین برادرهای من...
کودکان بی آن که درنگ کنند به او گفتند: کاش پدر ما هم در جنگ کشته می شد تا چیزی که تو به دست آورده ای ما نیز به دست می آوردیم.
💠داستان
[عید به شرط گناه نکردن]
در روايتي است از سُويد بن غَفَله كه از دوستان اميرالمؤمنين است و درباره ي او اين طور گفته اند كه «مَن كَانَ مِن أولِيَاءِ أمِيرِالمُؤمِنِين (ع)»؛ يعني از
نزديكان اميرالمؤمنين بوده است؛ كه مي گويد روز عيد فطر در خانه ي اميرالمؤمنين بر او وارد شدم. «فَإذَا عِندَهُ فَاثُورٌ أي خِوَانٌ»؛ در مقابل او سفره اي گسترده شده بود و حضرت مشغول غذا خوردن بودند. «وَ صَحفَةٌ فِيهَا خَطِيفَةٌ وَ مِلبَنَةٌ»؛ غذاي بسيار متواضعانه اي در مقابل حضرت گذاشته شده بود. «خطيفة» غذايي است كه در حداقل امكان براي كسي تهيه مي شود؛ مثلاً مقداري شير و مقداري آرد مخلوط مي كردند؛ غذاي كاملاً فقيرانه. «فَقُلتُ يَا أمِيرَالمُؤمِنِينَ يَومُ عِيدٍ وَ خَطِيفَة؟»؛ عرض كردم يا اميرالمؤمنين! شما روز عيد چنين غذاي كم اهميت و كم ارزشي مي خوريد؟ معمول اين است كه در روزهاي عيد، مردم بهترين غذاهاي خود را مي خورند؛ شما به اين غذا اكتفا كرديد؟ «فَقَالَ: إنَّمَا هَذا عِيدُ مَن غُفِرَ لَهُ»؛ فرمود امروز، روز عيد است؛ اما براي كساني كه مورد مغفرت الهي قرار گرفته باشند.(۸)
💠داستان
لقمه حرام
معاویه برای فریب دادن شیعیان مخلص حضرت امیر علیه السلام از راه های مختلفی استفاده می کرد، روزی هدایائی مشتمل بر ظرف های پر از عسل همراه نامه ای برای «ابوالاسود دئلی» فرستاد. غلامان چون ابوالاسود را در خانه نیافتند، ظرف عسلها را در منزل گذاشتند و با نامه سوی وی رفتند، همین که ابوالاسود نامه را دید و از مضمون آن دریافت که عسل آورده اند و به خانه اش برده اند، دوان دوان به منزل آمد و وقتی مشاهده کرد دخترش انگشت در ظرف عسل کرده و می خواهد بخورد، فریاد زد:
«یا بنتاه لا تأکلی فَانَّهُ سَمٌّ ناقِعٌ»دخترم از آن نخور كه سمّ مهلكى است.
دختر انگشت خود را به خاک مالید. و ابوالاسود این دو بیت شعر را انشاد کرد.
ابا الْعَسَلِ المُصَفّی یابْنَ هِنْدٍ
نَبیعُ لَک ایماناً وَدیناً
فَلا وَاللَّهِ لَیسَ یکونُ هذا
وَمَوْلانا امیرالمؤمنینا
پسر هند می خواهی ایمان و دینم را به عسل بفروشم! به خدا سوگند تا مولایم امیرالمؤمنین است، تن به این معامله نمی دهم و این معامله هرگز میسر نمی شود.(۹)
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص ۵۱۷
۲.الکافي ، ج۴ ، ص۱۶۸
۳. درّ المنثور،ج ۶، ص۳۲۶.
۴.الكافي،ج ۲،ص۲۷۱.
۵.الأمالي للطوسي ،ص۱۲۲.
۶.بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۵
۷.بحارالانوار، ج ۴۷، ص ۸۴.
۸.مناقب ،ج٢، ص: ٩٩ به نقل از مقام معظم رهبری در خطبه عید فطر.
۹.بحارالانوار،ج ۶۶، ص۳۱۴.
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۳۵)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله ۳۵ که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
امام زین العابدین(ع) در ضمن حدیث مفصل رساله الحقوق فرمود:
«وَ أَمَّا حَقُّ الْجَلِیسِ فَأَنْ تُلِینَ لَهُ کَنَفَکَ وَ تُطِیبَ لَهُ جَانِبَکَ وَ تُنْصِفَهُ فِی مُجَارَاهِ اللَّفْظِ وَ لَا تُغْرِقَ فِی نَزْعِ اللَّحْظِ اِذَا لَحَظْتَ وَ تَقْصِدَ فِی اللَّفْظِ اِلَى اِفْهَامِهِ اِذَا لَفَظْتَ وَ اِنْ کُنْتَ الْجَلِیسَ اِلَیْهِ کُنْتَ فِی الْقِیَامِ عَنْهُ بِالْخِیَارِ وَ اِنْ کَانَ الْجَالِسَ اِلَیْکَ کَانَ بِالْخِیَارِ وَ لاَ تَقُومَ اِلاَّ بِاِذْنِهِ وَ لا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ».
حق همنشین این است که با او برخوردى ملایم و خوب داشته باشى و در گفتار با او انصاف را رعایت کنى و نگاه خود را از او برنگیرى و در گفتار براى فهماندن چیزى به او میانه روى کنى، اگر تو به دیدن او رفتى در ترک مجلس مختارى، و اگر او به دیدن تو آمد او نیز در برخاستن اختیار دارد ولى تو بدون اجازه او برنخیز».
🔹طرح موضوع
یکی از اموری که انسان باید در رعایت قواعد اسلامی و تقوای الهی و آداب اسلامی تلاش کند همنشینی است نکاتی در این باره تقدیم میشود
♻️آداب همنشینی؛رعایت پنج چیز
➖برخورد ملایم داشته باش.
➖انصاف در گفتار را رعایت کن.
➖اگر خواستى چشم بردارى به دیگرى توجه کنى در برداشتن نگاه از او زیاده روى نکن.
➖در فهماندن مطالب به او میانه روى را در پیش گیر.
➖بدون اجازه او جلسه را ترک نکن.
🔸کبوتر با کبوتر
در احادیث ، در مورد رعایت برخی امور از جمله تناسب مادی همنشین به ویژه در مسافرت تاکیدشده؛
شخصی به نام شهاب میگوید؛به امام صادق(ع) گفتم: تو مرا می شناسی و از گشاده دستی و بخشندگی من بر برادران مؤمنم باخبر هستی، آیا جایز است با گروهی در راه مکه همراهی کنم و بر آنها بذل و بخشش کنم؟ امام(ع) فرمود:«لا تَفعَلْ يا شِهابُ ، إن بَسَطتَ و بَسَطُوا أجحَفتَ بِهِم ، و إن هُم أمسَكُوا أذلَلتَهُم ، فاصحَبْ نُظَراءَكَ ، اِصحَبْ نُظَراءَكَ»
ای شهاب! چنین مکن. اگر تو گشاده دستی کنی و زیاد خرج کنی و آنها نیز چنان کنند. برایشان ستم کرده ای و اگر آنها قادر نباشند و از خرج کردن بپرهیزند، آنها را خوار کرده ای. پس با افراد هم شأن و همانند خود همراهی و دوستی کن!(۲)
🔹رعایت شئون افراد جلسه
پیامبر خدا(ص) اهل مجلس را به رعایت آداب و شئون مجلس سفارش میکردند و آنان را از آنچه که مغایر با ادب و شئون هم نشینی است برحذر داشتند. ایشان در روایتی فرمودند: «در جایى که نشستهاى، وِقاحت به خرج نده که مردم به دلیل اخلاق بدت، از تو حذر کنند، وقتى کسى کنار تو نشسته است، با دیگرى درِ گوشى سخن مگو.»
🟢مجالست با فقرا
یکی از توصیه های رشد آفرین مجالست با فقرا ست.
در سلمان چند خصلت همچون: «دوست داشتن علم و عالم»، «مجالست با فقرا»، «تبعیت محض از حضرت علی(ع)» و ... وجود داشت که مورد توجه امام صادق(ع) بوده و از آن یاد می کردند.
💠داستان
[همکاری در همنشینی]
در سفری، آن حضرت به اصحاب خود امر کرد تا گوسفندی را بکشند. یکی از همسفران ذبح گوسفند، دیگری پوست کندن گوسفند، شخصی قطعه قطعه کردن آن دیگری کار پخت آن را برعهده گرفت. رسول خدا (ص)فرمود: جمع کردن هیزم نیز با من. پس همگی گفتند: ای رسول خدا، شما به زحمت می افتید، ما این کار را انجام می دهیم.
پیامبر فرمود: عَرَفْتُ أنکُم تَکُفُّونی ولکِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ یَکرَهُ مِن عَبْدِه إذا کان مَعَهُ أَصحابُه اَن یَنفَرِدَ مِن بَینِهم. می دانم شما کارها را انجام می دهید، ولی خداوند بلند مرتبه ناپسند می شمرد که بنده ای، خود را تافته جدا بافته و با فضیلت تر اصحاب و دوستانش بداند. پس پیامبر (ص) برخاست و برای آنها هیزم جمع کرد.(۳)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۳۴.
۲.بحار الأنوار،ج۷۶،ص۲۶۸.
۳.میزان الحکمه، ج ۷، ص ۴۵.
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۳۶)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت۳۶؛ حَلِیماً إِذَا جُهِلَ عَلَیهِ
یکی دیگر صفات مؤمن منتظر «حَلِیماً إِذَا جُهِلَ عَلَیهِ» است يعنى در مقابل جهل جاهلان بردبار است و اگر به او بد بگويند بردبار است و بدى آنها را با بدى جواب نمى دهد.
چنانچه خداوند فرمود:
«وَعِبَادُ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلَّذِينَ يَمۡشُونَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ هَوۡنٗا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ ٱلۡجَٰهِلُونَ قَالُواْ سَلَٰمٗا»بندگان (خاص خداوند) رحمان، كسانى هستند كه با آرامش و بى تكبّر بر زمين راه مى روند؛ و هنگامى كه جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گويند)، به آنها سلام مى گويند (و با بى اعتنايى و بزرگوارى مى گذرند)
🔹حلم در مقابل جهل
برخی محققان ،با استناد به کاربرد دو واژه حلم و جهل در اشعار جاهلی و متون صدر اسلام ، متضاد واقعی جهل را حلم دانستهاند نه علم .
اگرچه علم گاه در تقابل با جهل قرار میگیرد، اما در این موارد، جهل در معنایی ثانوی بهکار رفته است.
در واقع، نامیده شدن دوره پیش از بعثت پیامبر (ص) به دوران جاهلیت ، به معنای «عصر نادانی» نیست، بلکه مراد از آن، دورهای است که روحیه خشونت ، بیرحمی، انتقامجویی و غرور قبیلهای حاکم بوده است.
🟢 جایگاه حلم
از حلم به عنوان برترین عزت و بهترین یاور انسان یاد کردهاند و آن را در شمار اصول مراودات اجتماعی و یکی از برترین فضایل اخلاقی ، که از خصایص رسولان الهی هستند، و نیز یکی از نشانههای امام بر حق دانسته اند.
حلم به چراغ خداوند تشبیه شده است که راه رسیدن به قرب الهی را برای دارنده آن روشن میسازد
🔸حلم صفتی الهی
حِلْم، فضیلتی اخلاقی که هم به انسان و هم به خدا نسبت داده شده است. این صفت در انسان، به معنای بردباری در رفتار با دیگران و نیز در مواجهه با ناگواریهای زندگی است و حلیم بودن خدا، تأخیر او در عقوبت گناهکاران است که از روی تفضل و با وجود توانایی بر کیفر آنها صورت میپذیرد.
در قرآن در یازده مورد خداوند به عنوان «حلیم» توصیف شده است. پس مى توان گفت: کسانى که داراى این صفت (به طور صحیح و کامل) هستند، مظهر خدا مى باشند و خود را به خداى بزرگ آن چنان نزدیک نموده اند که خداگونه شده اند و همین موضوع بیانگر اوج ارزش حلم و خویشتندارى است.
🔹حلم و وقار
امام علی(ع):« ألحِلمُ وَ ألأناةَ تَوأمانِ یُنتِجُهُما عُلو الهِمَّةِ». بردباری و وقار دو همزادند که از بلندی همّتزاده میشوند.(۲)
🔹حلم شرط ریاست
یکی از صفات رئیس قبیله، همچنین یکی از شرایط لازم برای سیادت و قضاوت در میان مردم، حلم بود.
کسی شایسته ریاست و سیادت بود که آزار و اذیتهای قومش را تحمل کند، از رفتارهای زشت و سفیهانه چشمپوشی کند و بهسرعت دچار خشم و غضب نشود.
مَثَلِ «اُحلُم تَسُد» (حلم پیشه کن تا سیادت بیابی) حاکی از این امر است.
.ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج ۶۴، ص۳۱۰
۲.بحارالانوار ج۶۸، ص۴۲
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۳۶)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند جمله ۳۶ که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
امام زین العابدین(ع) در ضمن حدیث مفصل رساله الحقوق فرمود:
وَ أَمَّا حَقُّ الْجَارِ فَحِفْظُهُ غَائِباً وَ کَرَامَتُهُ شَاهِداً وَ نُصْرَتُهُ وَ مَعُونَتُهُ فِی الْحَالَیْنِ جَمِیعاً لاَ تَتَبَّعْ لَهُ عَوْرَهً وَ لاَ تَبْحَثْ لَهُ عَنْ سَوْءَه لِتَعْرِفَهَا فَاِنْ عَرَفْتَهَا مِنْهُ عَنْ غَیْرِ اِرَادَه مِنْکَ وَ لاَ تَکَلُّف کُنْتَ لِمَا عَلِمْتَ حِصْناً حَصِیناً وَ سِتْراً سَتِیراً لَوْ بَحَثَتِ الأَسِنَّهُ عَنْهُ ضَمِیراً لَمْ تَتَّصِلْ اِلَیْهِ لاِنْطِوَائِهِ عَلَیْهِ لاَ تَسْتَمِعْ عَلَیْهِ مِنْ حَیْثُ لاَ یَعْلَمُ لاَ تُسْلِمْهُ عِنْدَ شَدِیدَه وَ لاَ تَحْسُدْهُ عِنْدَ نِعْمَه تُقِیلُ عَثْرَتَهُ وَ تَغْفِرُ زَلَّتَهُ وَ لاَ تَدَّخِرْ حِلْمَکَ عَنْهُ اِذَا جَهِلَ عَلَیْکَ وَ لاَ تَخْرُجْ أَنْ تَکُونَ سِلْماً لَهُ تَرُدُّ عَنْهُ لِسَانَ الشَّتِیمَهِ وَ تُبْطِلُ فِیهِ کَیْدَ حَامِلِ النَّصِیحَهِ وَ تُعَاشِرُهُ مُعَاشَرَهً کَرِیمَهً وَ لاَ حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ».
♻️هشت وظیفه همسایگی
در این حدیث نورانی چند وظیفه در مورد همسایه بیان شده است:
۱.حق همسایه این است که در غیاب او حافظ منافع او باشى
۲. و در هنگام حضور، او را گرامى بدارى
۳. و در هر دو حال او را یارى و کمک کنى
۴. و هرگز در پى یافتن عیبهاى او نباشى و اگر هم ناخود آگاه و بدون اراده به عیبى از او پى بردى، آن را نگهدارى و بپوشانى به حدى که اگر نیزه ها براى یافتن آن جستجو کنند، آن را نیابند.
۵. در غیاب او، هر آنچه که بر ضرر او است گوش مده
۶.و در سختى ها او را رها مکن
۷.و بر نعمت او حسد مورز
۸. از لغزش او درگذر، و کار نادرست او را ببخش، اگر با تو جاهلانه رفتار کرد با بردبارى از او درگذر با او با مسالمت رفتار کن، بد زبانى را از او دور ساز، و نیرنگ اندرزگویى دروغین را بى اثر کن، با بزرگوارى با او رفتار کن».
🔹همسایه= شهروند
امام صادق علیهالسلام سؤال شد«ما حدُّ الجار؟ » حدود همسایگى چقدر است؟ فرمود: أربعینَ دارا من کُلِّ جانبٍ»چهل خانه از هر چهار طرف.
اگر چهل خانه از هر چهار طرف حساب کنیم تقریبا تمامى یک شهر کوچک را در برمى گیرد (چون اگر خانه هر انسانى را مرکز دایرهاى فرض کنیم که شعاع آن از هر طرف چهل خانه باشد، با یک محاسبه ساده درباره مساحت چنین دایرهاى روشن مىشود که مجموع خانههاى اطراف آن را تقریبا پنج هزار خانه تشکیل مىدهد که مسلما شهرهاى کوچک بیش از آن خانه ندارند.
🔸وصیت حضرت امیر(ع)
در اهمیت نیکى و احترام به همسایه همین بس که امیرمؤمنان على علیهالسلام در وصیّت خود فرمود:
«اللّه اللّه فى جِیرانکُم فانَّهُم وَصیَّةُ نبیُّکُم، ما زالَ یُوصى بِهم حتّى ظَنَنّا أنّه سَیُوَرِّثُهُم...».درباره همسایگان از خدا بترسید که آنان سفارش شده پیغمبرتان هستند، همواره درباره ایشان سفارش مىفرمود تا گمان کردیم براى آنها میراث قرار مىدهد(۲)
🔴وای بی اعتنا ها
پیامبر(ص) فرمود:«ما آمَن باللّه ِ و الیَومِ الآخِرِ مَن باتَ شَبْعانَ و جارُهُ جائعٌ ، فقُلْنا: هَلَکْنا یا رسولَ اللّه ِ فقالَ : مِن فَضْلِ طَعامِکُم و مِن فَضْلِ تَمْرِکُم و وَرِقِکُم و خَلَقِکُم و خِرَقِکُم ، تُطْفؤونَ بها غَضبَ الرَّبِّ.»
به خدا و روز قیامت ایمان نیاورده است کسى که شب سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد. عرض کردیم: اى رسول خدا! ما [که با این سخن] نابود شدیم. پیامبر فرمود: شما با خوراک اضافى و با مازاد خرما و پولتان و لباسهاى کهنه و فرسوده تان، خشم خدا را فرو نشانید.(۳)
💠حکایت
مردى خدمت پیامبر خدا (ص) آمد و عرض کرد: مى خواهم خانه اى بخرم، دستور مىفرمایید کجا بخرم؟ در میان جهینه یا مزینه یا ثقیف و یا قریش؟ پیامبر خدا(ص) به او فرمود:«الجوارُ ثُمَّ الدّارُ ، و الرَّفیقُ ثُمَّ السَّفَرُ.»
اوّل همسایه، سپس خانه، اوّل همسفر، سپس سفر.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۳۴.
۲.الکافي , جلد۲ , صفحه۶۶۹
۳. بحار الأنوار ،ج۷۷،ص۱۹۱
۴.الجعفریّات ،ص ۱۶۴
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
عفـــــــــــو
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین سیما علی امیر المؤمنین
🌙بیان احکام
🔹چند مسأله درباره قرائت رکعت۳و ۴
۱.یکبار گفتن تسبیحات اربعه در رکعت سوم و چهارم نماز کافی است، هرچند احتیاط (مستحب) این است که سه مرتبه گفته شود.
۲. کسی که نمیداند تسبیحات اربعه را سه مرتبه گفته یا بیشتر و یا کمتر، چیزی بر او واجب نیست، ولی تا به رکوع نرفته میتواند بنا را بر اقل گذاشته و تسبیحات را تکرار نماید تا یقین کند آن را سه مرتبه گفته است.
۳. کسی که عادت دارد در رکعت سوم و چهارم تسبیحات بخواند، اگر تصمیم گرفت حمد بخواند، ولی به خاطر غافل شدن از این تصمیم، بر طبق عادت خود به خواندن تسبیحات مشغول شود نمازش صحیح است، و همینطور اگر عادت به خواندن حمد دارد و تصمیم میگیرد تسبیحات بخواند.
💠داستان
[ایجاد انگیزه]
جوانی به قصد کسب درآمد از شهرستان به تهران آمده بوده ودر کبابی فردی مشغول به کار شده بود، بعد از مدتی یک شب بعد از تمام شدن کار، صاحب کبابی دخل آن روز را جمع میکند و میرود در بالکن مغازه تا استراحت کند؛ درآمد آن روز کبابی، شاگرد جوان را وسوسه میکند و در جریان سرقت پولها، صاحب مغازه به قتل میرسد و او متواری میشود؛ خلاصه بعد از مدتی، او را دستگیر میکنند و به اینجا منتقل میشود.
بعد از صدور حکم قصاص، اجرای حکم حدود سال ها به طول میانجامد؛ میگویند شاگرد جوان در طول این مدت حسابی تغییر کرده بود و بهقولمعروف پوستانداخته و اصلاح شده بود. آنقدر تغییر کرده بود که همه زندانیها عاشقش شده بودند.
بعد از سال ها حبس کشیدن، پای چوبه ایستاد و همهچیز آماده اجرای حکم بود که در لحظه آخر او با همان آرامشش رو به اولیای دم کرد و گفت من فقط یک خواسته دارم؛ سال هاست که حکم قصاص من اجرا نشده و شما این مدت را تحمل کردهاید، حالا هم تنها ده روز تا محرم باقیمانده و تا تاسوعا، بیست روز، میخواهم از شما بخواهم که اگر امکان دارد علاوه بر این چندسال، بیست روز دیگر هم به من فرصت بدهید؛ من سالهاست که سهمیه قند هر سالم را جمع میکنم و روز تاسوعا به نیت حضرت عباس (ع)، شربت نذری به زندانیهای عزادار میدهم؛ امسال هم سهمیه قندم را جمع کردهام، اگر بگذارید من شربت امسالم را هم به نیت حضرت ابوالفضل (ع) بدهم، هیچ خواسته دیگری ندارم.
حرف او که تمام شد یکدفعه پسر کوچک مقتول رویش را برگرداند و گفت من با ابوالفضل (ع) درنمیافتم؛ من قصاص نمیکنم؛ برادرها و خواهرهای دیگرش هم به یکدیگر نگاه کردند و هیچکس حاضر به اجرای حکم قصاص نشد؛ وقتی از محل اجرای حکم به دفتر برگشتند، مادرشان گفت چه شد قصاص کردید؟ پسر بزرگ مقتول هم ماجرا را کامل تعریف کرد؛ جالب بود مادرشان هم به گریه افتاد و گفت به خدا اگر قصاص میکردید شیرم را حلالتان نمیکردم؛ خلاصه ماجرا با اسم حضرت عباس ختم به خیر شد و دل ۱۱نفر با اسم ایشان نرم شد.
✔️قانون⇨⇦اخلاق
يك قانون داريم و يك اخلاق، قانون اين است كه اگر كسى به شما بدى كرد به همان اندازه در مقابل او بدى كنيد قرآن مى فرمايد: « فَمَنِ اعْتَدَىٰ عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَىٰ عَلَيْكُمْ ۚ» اين قوانين براى اين است كه بدكاران سراغ آن نروند.
و امّا اخلاق اين است كه نه تنها در مقابل بدى، بدى نكنيد بلكه بدى را با خوبى جبران كنيد، قرآن مى فرمايد:
➖«وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا»
➖ «ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ»
➖«وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا»
♻️مراتب عفو
از نظر قرآن كریم، عفو و بخشش داراى سه مرتبه است:
➖مرتبه اوّل؛ این است كه انسان بدى دیگران را ببیند، امّا برای خدا از آن بگذرد. خداوند تعالى در قرآن خطاب به پیامبر مىفرماید: «خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلین؛
عفو و گذشت پیشه كن و به كار پسندیده فرمان ده و از نادانها روى برتاب.
➖مرتبه دوّم؛ آن است كه انسان بدى دیگران را نبیند. قرآن كریم، نادیده گرفتن ظلم و بدى دیگران را «صفح» می نامد و از مؤمنین می خواهد كه نسبت به هم صفح داشته باشند تا مورد مغفرت الهى واقع شوند: «وَ لْیعْفُوا وَ لْیصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ؛ و باید عفو كنند و درگذرند، آیا دوست ندارید كه خدا شما را ببخشاید؟ و خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.»
➖مرتبه سوّم؛ آن است كه انسان در مقابل بدى دیگران، نسبت به آنها نیكى كند. این مرتبه از گذشت، انصافاً مشكلتر از مراتب قبلى است.
«یدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّیئَةَ»و با كار نیك گناهان را دور مىسازند».
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟡ارزشمندی عفو در احادیث
➖حضرت پیامبر(ص): «مُرُوَّتُنا اَهلَ البَیتِ اَلعفْوُ عَمَّن ظَلَمَنا وَ إعطاءُ مَن حرَمَنا».
فتوّت و بزرگمنشی ما خاندان رسالت عفو و اغماض از کسی که به ما ظلم کرده و بذل و عطا به کسی که ما را محروم نموده است.(۱)
➖مولی امیرالمؤمنین (ع):
اذا اُسیءَ اِلَیكُم فَاعْفُوا واصفَحوا كما تُحِّبُّون أَن یُعفی عَنكُم.
اگر کسی به شما بدی کرد شما چشمپوشی کنید و گذشت داشته باشید همانطور که دوست دارید دیگران هم نسبت به شما گذشت داشته باشند.(۲)
➖امام محمدباقر(ع):
اذا قَدَرتَ علی عَدُوِّكَ فَاجعَلِ الَعفوَ عَنهُ شُكراً لِلقُدرةِ عَلَیهِ.
هر زمان که بر دشمنت پیروز شدی به شکرانة این پیروزی او را ببخش.(۳)
➖امام محمدباقر(ع):
اَلنّدامَةُ علیَ العَفوِ أفضَلُ وَ أیسَرُ مِنَ النَّدامَةِ عَلَی العُقوبَةِ!
پشیمانی از عفو و گذشت بهتر از پشیمانی از عقوبت و انتقام است(۴)
➖ امام جعفرصادق علیهالسلام»:
ثلاثٌ مِن مَكارِمِ الدُّنیا وَ الآخِرة: تَعفُو عَمَّن ظَلَمَكَ وَ تَصِلُ مَن قَطَعكَ و تَحلُمُ اذا جُهِلَ عَلیَكَ.
سه خصلت از نشانههای شرافت دنیا و آخرت است: از کسی که به تو ظلم کرده گذشت کنی، با کسی که با تو قطع علاقه کرده رابطه برقرار کنی و در برابر آدم نادانی که به تو بیحرمتی نموده خویشتنداری نمایی.(۵)
➖«امام زینالعابدین(ع)»:
إنْ شَتَمَكَ رَجُلٌ عَن یَمینِكَ ثُمّ تَحَوَّلَ عَن یَسارِكَ وَ اعتَذَر اِلیكَ فَاقْبَلْ عُذَرهُ.
اگر کسی از طرف راست تو آمد و ناسزا گفت بعد برگشت و از طرف چپ از تو عذرخواهی کرد تو عذر او را بپذیر.(۶)
➖«امام جعفرصادق(ع):
ثلاثٌ مَن كُنَّ فیهِ كانَ سَیّداً: كَظْمُ الغَیظِ وَالعفْوُ عَنِ المُسیءِ وَالصِّلَةُ بِالنَّفس وَ المالِ.
سه خصلت در هر کس باشد نشانة سَروری و آقایی او است: فرو بردن خشم خود در وقت غضب، عفو و اغماض از خطای دیگران، و صلة ارحام با جان و مال.(۷).
🔶 عفو یا انتقام
ارزشمندی عفو بر همگان آشکار است اما در مواردی که عفو نوعی تن دادن به ظلم باشد توصیه نمیشود پس در دوراهی عفو یا استفا حق تا جایی که ظلم پذیری تصور نشود و اشکالات دیگری پیش نیاید عفو بر انتقام مقدم است.
🟩 مواردی که عفو توصیه میشه
🟢 خطا و سهوی
یکی از موارد مهم عفو، عفو از خطاهای همدیگر است؛ منظور از خطا یعنی اولا آنکه عملی غیرعمدی صورت گرفته و ثانیا طرف هم تقاضای بخشش میکند. .
🟢 عمدی و پشیمان
جایی که کسی به ما بدی میکند، عمدی هم هست، یعنی سهوی نیست و تعمداً این کار را کرد ولی بعدش اظهار پشیمانی میکند.
🟢عفو اثرتربیتی دارد
جایی که عفو، اثر تربیتی روی شخص خطاکار دارد.
🟢 بعد از مجازات پشیمان کننده
آن جایی است که فرد خطاکار، محاکمه شده و با او برخورد شده و حالا آن برخورد، اثر خودش را کرده است.
🟥مواردی که عفو توصیه نمیشه
عفو و گذشت مخصوص موارد قدرت و پیروزی بر دشمن و شکست نهایی او است؛ یعنی در موردی که احساس خطر جدیدی از ناحیهی شخص نشود بلکه عفو و گذشت از او یک نوع اصلاح و تربیت در مورد او محسوب شود و او را به تجدید نظر در مسیر خود وادارد اما مواردی داریم که محل عفو نیست؛
🔴 مجرم پشیمان نیست
یکی از جاهایی که عفو جا ندارد، تجرّی است. یعنی کسی جرمی مرتکب شده است، اما با پُررویی میگوید اگر باز هم آزاد شوم، این کار را انجام میدهم.
حضرت امیر(ع) :« العَفوُ يُفسِدُ مِنَ اللَّئيمِ بِقَدرِ إصلاحِهِ مِنَ الكَريمِ».گذشت به همان اندازه كه شخص بزرگوار را درست مىكند، شخص فرومايه را تباه مىگرداند.(۸)
🔴شرط عفو را انجام نمیدهد
و جایی که با طرف شرطی کردهایم و حالا او به آن شرط عمل نمیکند.
🔴حقوق مردم تضییع میشود
گاهی عفو و گذشت به صلاح دین یا جامعه نیست، در این صورت نیز نباید عفو و بخشش صورت بگیرد. .
حضرت امیر(ع) فرمود:
«جازِ بِالحَسَنَةِ و تَجاوَزْ عَنِ السَّيِّئَةِ ما لَم يَكُن ثَلماً في الدِّينِ أو وَهناً في سُلطانِ الإسلامِ».
[بدى را] به نيكى پاداش ده و از بدى درگذر، به شرط آن كه به دين لطمهاى نزند يا در قدرت اسلام ضعفى پديد نياورد.(۹)
پس در جایی که به دین یا حقوق مردم تعدی می شود و حقی از جامعه ضایع می گردد، عفو و گذشت معنا ندارد.
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d