🔷پاسداری از حرمت قرآن
«ذلِكَ وَ مَنْ يُعَظِّمْ حُرُماتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ»اين است [آنچه مقرر شده] و هر كس حرمت های الهی را بزرگ دارد، آن براى او نزد پروردگارش بهتر است.
طبق آیه فوق ،احترام به مقدّسات الهى به نفع خود ماست.
دفاع از ساحت مقدس قرآن گاهی برخورد قاطع با اهانت کنندگان به قرآن است مث فتوای تاریخی امام راحل در خصوص سلمان رشدی است.
و گاهی به صورت پاسخ دادن به شبهات و سوالات قرآنی است.
🔷نگاه کردن به قرآن
«أَلنَّظَرُ إِلَی الْکعْبَةِ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلَی الْوالِدَینِ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ فِی الْمُصْحَفِ مِنْ غَیرِ قِراءَةٍ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلی وَجْهِ الْعالِمِ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلی آلِ مُحَمدٍ علیهمالسلام عِبادَةٌ».نگریستن به کعبه عبادت است، نگاه کردن به پدر و مادر عبادت است، نگریستن به صفحه قرآن [حتی] بدون خواندن آن، عبادت است، نگاه کردن به روی عالِم عبادت است، و نگاه کردن به اهلبیت حضرت محمد (ص) عبادت است».(۴)
➖مدام به قرآن نگاهکردن، دوای درد چشم است. ظاهراً نگاهکردن به مصحف این اثر را دارد، و خواندن قرآن از غیر مصحف، از مورد این روایت خارج است.(۵)
پیامبرفرمودند: «تلاوت قرآن بدون نگاه به قرآن، هزار درجه است و تلاوت از روی قرآن تا دوهزار درجه بالا میرود»(۶)
اسحاق از امام صادق (ع) پرسید: من قرآن را حفظم؛ از حفظ بخوانم بهتر است یا نظر در مصحف کنم و بخوانم؟ حضرت فرمودند: «از مصحف بخوانی بهتر است. مگر نمیدانی که نظرکردن در قرآن عبادت است؟(۷)
🔷استماع قرآن
«استماع» و «انصات» از جمله آدابي است كه بايد در مجلس قرائت قرآن رعايت شود، و اين امري است كه قرآن، خود، آن را توصيه مي كند:
«وَ إِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»
«هنگامی که قرآن خوانده میشود، گوش فرا دهید و خاموش باشید؛ شاید که مشمول رحمت خدا شوید».
اين آيه مىگويد: هنگام تلاوت قرآن، از روى ادب سكوت كرده و آيات آن را گوش دهيد.
البتّه سكوتِ واجب، تنها در زمانى است كه امامجماعت مشغول خواندن حمد و سوره نماز باشد كه بايد مأمومين ساكت باشند و در بقيّه موارد مستحب و نشانهى ادب است.
➖پیامبر فرمود:
«ألا مَن اشتاقَ إلَى اللّه ِ فَليَستَمِعْ كلامَ اللّه ِ».آگاه باشید، هر كس مشتاق خدا باشد، باید كلام (قرآن) او را گوش دهد».(۸)
🔷تلاوت قرآن
یکی از با ارزشترین عبادتها قرائت و خواندن قرآن است. این کار به اندازهای اهمیت دارد که خداوند درباره آن میفرماید: «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» آنچه برای شما میسر است قرآن بخوانید.»
و می فرماید:«اِنَّ الَّذینَ یَتلونَ کِتبَ اللّهِ واَقاموا الصَّلوةَ واَنفَقوا مِمّا رَزَقنهُم سِرًّا وعَلانِیَةً یَرجونَ تِجرَةً لَن تَبور»
➖پیامبر اکرم(ص) فرمود:
ان البیتَ اذا کَثُرَ فیه تلاوة القرآن کَثُرَ خَیره واتّسع أهله و أضاء لأهل السماء کما تضىء نجوم السماء لأهل الدنیا(۹)
اگر در خانه قرآن بسیار تلاوت شود خیر و برکت آن خانه فراوان گردد و برای اهل خانه گسترده گردد و برای اهل آسمان آن خانه نور افشانی کند همان گونه که ستارگان برای اهل زمین نور افشانی می نمایند .
➖امام صادق(ع) فرمود:
«اَلقُرْآنُ عَهْدُاللّه ِ اِلى خَلْقِهِ، فَقَدْ يَنْبَغى لِلْمَرْءِ المُسْلِمِ اَنْ يَنْظُرَ فى عَهْدِهِ، وَ اَنْ يَقْرَأ مِنْهُ فى كُلِّ يَوْمٍ خَمْسينَ آيةً». (۱۰)
قرآن, میثاقى است بین خالق و مخلوق و شایسته است یک مسلمان, هر روز به این عهدنامه نظر کند و [حداقل] پنجاه آیه از آن را بخواند.
➖در حدیثی که از امام باقر (ع) رسیده است استفاده میشود اگر مسلمان بخواهد از غافلان و بی خبران نباشد بایستی روزانه حداقل ده آیه از قرآن بخواند. امام پنجم (ع) این مطلب را از رسول گرامی خدا (ص) نقل کرده است: من قرا عشر آیات فی لیلة لم یکتب من الغافلین؛ هر کس در هر شب ده آیه قرآن بخواند از جمله بی خبران و غافلین نوشته نخواهد شد.»(۱۱)
➖امام رضا(ع): مَن قَرَاَ فى شَهرِ رَمضانَ آیَة مِن کِتابِ اللهِ کانَ کَمَن خَتَمَ القُرآنَ فِى غَیرِه مِن الشُهُورِ؛
هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند(۱۲)
➖از آیات قرآن کریم و احادیث استفاده میشود که قرائت قرآن و ذکر خدا در همه اوقات خوب است. ولی در این وقتها و زمانها سفارش شده است: صبحها بعد از نماز صبح، هنگام غروب، شب قبل از خواب، نیمههای شب و سحرگاهان. از اینرو جا دارد هر کسی به فراخور حال و فرصتهایی که دارد یکی یا بعضی از این اوقات را مشخص کند و به تلاوت قرآن بپردازد.
➖امام صادق(ع)فرموده است: «القرآن نزل بالحزن فاقروه بالحزن» قرآن با حزن نازل شده است، شما هم آن را حزين قرائت كنيد.
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔷فهم معنی و تدبر
یکی دیگر از مراتب تمسک و اخذ قرآن ، توجه به معانی قرآن و اندیشیدن در آیات آن است. اصولاً خواندن قرآن مقدمه ای برای رسیدن به معنای قرآن است.
➖امام علی (ع) درباره اهمیت تدبر در قرآن چنین میفرماید: «اَلا لاخَیْرَ فی قِراءَةٍ لَیْسَ فیها تَدَبُّر...». بدانید قرائتی که همراه با تدبّر نباشد، خیری در آن نیست.(۱۳)
➖امام صادق(ع) : « ولا تجعل قرائتی قراءةً لاتدبر فیها ولا تجعل نظری فیه غفلة»و قرار نده خواندن من را خواندنی که در آن تدبر و تفکر نباشد و قرار نده نگاه مرا در آن، نگاهی غافل و بی خبر.(۱۴)
➖تدبّر در آیات قرآن در واقع تفسیر آیات به آیات دیگر است، تطبیق آیات با یکدیگر و توأم با حرکت فکرى است، در أثر تدبّر در آیات همسوئى و هماهنگى معانی و معارف آن ها نمایان مىشود آنگاه انسان مى تواند به معانی اصیل و ناب آیات قرآن دست یابد.
➖نکته مهم
هر اندیشمند بصیری که اندک آشنایی با قرآن و معارف داشته باشد، به خوبی میداند که علوم و معارف نهفته در قرآن کریم دارای سطوح و مراتب مختلف است.و فهمیدن بخش عمدهای از معارف بلند این کتاب عظیم که در سطحی فراتر از فهم توده مردم است و فهمیدن آن بدون مراجعه به کتاب های تفسیر مقدور نیست.
عده ای خناس در فضای مجازی با این ادعا که قرآن ساده است و نیازی به تفسیر ندارد سعی دارند افراد را از فهم معنی دقیق قرآن محروم سازند و اگر فهم معنا و مراد الهی به دست شبهات زیادی برای افراد رخ خواهد داد و انباشت شبهات به بی دینی منجر خواهد شد.
دانش های از قبیل تاریخ اسلام، فرهنگ زمان صدر اسلام،ناسخ و منسوخ قرآن،شأن نزول آیات برای رسیدن به معنای قرآن مورد نیاز می باشد.
🔷عمل به قرآن
همه آنچه گفته شد فضیلت هر کدام به جای محفوظ است.اما باید توجه کنیم همه مراحل و مراتب از نگاه و استماع و تلاوت و فهم معنی و تدبر در قرآن مقدمه عمل کردن به دستورات آن است.
حضرت امیر (ع) در ضمن آخرین وصیت ها که بعد از ضربت خوردن بیان داشته اند فرمودند:« اللَّهَ اللَّهَ فِي الْقُرْآنِ لَا يَسْبِقُكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ»
خدا را، خدا را، شما را به قرآن وصیت میکنم، نباید دیگران بر شما در عمل به قرآن پیشی گیرند.
پیامبر(ص):« إنَّ في جَهَنَّمَ وادِياً يَستَغيثُ مِنهُ أهلُ النّارِ كُلَّ يَومٍ سَبعينَ ألفَ مَرَّةٍ ... قُلتُ : يا رَسولَ اللَّهِ ، لِمَن يَكونُ هذَا العَذابُ؟ قالَ: لِشارِبِ الخَمرِ مِن حَمَلَةِ القُرآنِ»؛ راوی میگوید پیامبر(ص)فرمود: یک صحرایی در جهنم هست که اهل جهنم هر روز هفتاد هزار بار استغاثه و درخواست می کنند تا از آن نجات پیدا کنند .
راوی گفت یا رسول الله این صحرا برای کیست؟ فرمود: برای شارب خمر از اهل قرآن و تارک نماز.(۱۵)
👈 یحتمل این دو از باب بیان مصداق است که کسی که قرآن را خوانده است اما به دستورات واضح و صریح خداوند بی توجهی میکند دچار عذاب سخت خواهد شد. دو نمونه ش شراب خواری و بی نمازی است .
♻️آثار عمل به قرآن
۱.هدایت به سوی سعادت: ذٰلِكَ الكِتابُ لا رَيبَ ۛ فيهِ ۛ هُدًى لِلمُتَّقينَ﴿۲ بقره﴾ آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است.
انسان با عمل به قرآن در مسیر هدایتی قرار میگیرد که او را از هر گونه گمراهی حفظ میکند.
۲.جلب رحمت الهی: از دیگر آثار ایمان و عمل به قرآن، جلب رحمتهای خاص الهی افزون بر رحمتهای فراگیری است که همه آفریدهها را دربر گرفتهاست؛«وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۖ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ».هرگاه کسانی که به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند، به آنها بگو: «سلام بر شما پروردگارتان، رحمت را بر خود فرض کرده.
۳.شفا و سلامتی؛« وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ»و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است برای مؤمنان، نازل میکنیم.﴿۸۲ اسرا﴾
حضرت امیر(ع):«فِيهِ شِفَاءً مِنْ أَكْبَرِ الدَّاءِ وَ هُوَ الْكُفْرُ وَ النِّفَاقُ وَ الْغَيُّ وَ الضَّلَالُ». در قرآن درمان بزرگ ترين بيمارى ها يعنى كفر و نفاق و سركشى و گمراهى است.(۱۶)
۴.سبک زندگی الهی؛ برخورداری از سبک زندگی الهی در گرو عمل به قرآن است.
چنانچه سازنده وسایل و لوازم امروزی مثلا گوشی موبایل در جعبه گوشی دفترچه راهنمایی قرار داده تا بامطالعه آن بهترین استفاده را از آن وسیله داشته باشد، قرآن کریم نیز کتاب راهنمایی است که سازنده انسان آن را تدوین فرموده است.
به فرموده حضرت علی(ع) قرآن،خیرخواهی است که هرگز خیانت نمیکند، برای زندگی انسان، اندیشه و سبک ویژهای را مطرح کرده و نام آن را حیات طیبه گذاشته تا بهواسطه آن به مقام قرب ربوبی و به مظهریت صفات الهی برسد.
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
[عظمت قرآن]
علّامه مجلسی(ره) نقل می کند که ابن أبی العوجاء که یکی از مادّیین بود، با سه نفر از همفکران خود قرار گذاشتند که با قرآن مبارزه نمایند.
هر یک متعهّد شدند که بخشی از قرآن را به عهده بگیرند و همانند آن سوره هایی بیاورند.
قرار آنها تا یک سال بود. پس از پایان مدّت تعیین شده در مکّه به گرد هم به طور سرّی جمع شدند و یکی از آنها گفت: من چون به این آیه رسیدم از معارضه بازماندم: «وَ قیلَ یا اَرْضُ ابْلَعی مائَکِ وَ یا سَماءُ اَقْلِعی وَغِیضَ الماء» «و به زمین گفته شد که آب را فرو بر، و به آسمان امر شد که باران را قطع کن، آب بی درنگ خشک شد» .
دیگری گفت: من چون به این آیه رسیدم دست از معارضه برداشتم: «فَلَمّا اسْتَیْئَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نَجِیّاً» «پس چون برادران یوسف از اجابت خواهش خویش مأیوس شدند در خلوت، راز خود به میان آوردند» .
در همین حال امام صادق (ع) آنها را دید و این آیه را تلاوت نمود: «قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ اْلاِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلی اَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ...» «بگو اگر جنّ و انس گرد آیند تا مثل این قرآن بیاورند هیچگاه نخواهند آورد...»
💠داستان
یکی از بستگان نزدیک امام خمینی(ره) نقل میکند: یک دفعه که با ایشان در نجف بودیم، چشمشان ناراحت شده بود. دکتر بعد از معاینه چشمشان گفت: «شما باید چند روز قرآن نخوانید و به چشمتان استراحت بدهید».امام خندیدند و گفتند: دکتر! من چشمم را برای قرآن خواندن میخواهم. چه فایدهای دارد که چشم داشته باشم و قرآن نخوانم؟ شما یک کاری بکنید که من بتوانم قرآن بخوانم.
💠داستان
[فضیلت آموختن قرآن]
شیخ طبرسی در تفسیر «مجمع البیان» خبری را چنین نقل کرده است که: زمانی پیغمبر (ص) می خواست سپاهی را برای جنگ مأموریت دهد.
برای تعیین سپهدار یکایک ایشان را پیش خود می خواند و از هر کدام می پرسید از قرآن چه مقدار آموخته اید؟
نوبت به جوانی رسید که سنّش از همه کمتر بود. فرمود: از قرآن چقدر آموخته ای؟
عرض کرد: فلان و فلان سوره و سوره بقره را.
فرمان داد حرکت کنید که این جوان امیر شماست.
عرض کردند: این جوان از همه ما کوچکتر است!
در جواب فرمود: ولی به همراه او سوره بقره است. (او صاحب این امتیاز است.)
💠داستان
شخصی در خواب دید که پا بر روی بال حضرت جبرئیل گذاشته و نماز می خواند.
خواب خود را برای کسی که در علم تعبیر خواب تبحّر داشت نقل نمود و از او تعبیر خوابش را پرسید؟
وی گفت: حتماً در هنگام نماز، پا بر روی قرآن گذاشته ای.
بیننده خواب در صدد تحقیق بر آمد و زیر فرشی که نماز می خواند ورقی از قرآن را پیدا نمود.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.الکافی،ج۲،ص۶۳۰.
۲.العیون،ج۱، ص۲۹۶.
۳. بحارالأنوار، ج ۹۲، ص۲۰.
۴.منلایحضرهالفقیه، ج۲، ص۲۰۵؛
۵.در محضر بهجت، ج۲، ص۲۸۰
۶.القرآن فضائله وآثاره فی النشاتین، ص۱۴۶.
۷.الاخباروالاثارعن النبی والائمة الاطهارعلیهم السلام، ج۱، ص۳۲۳.
۸. كنز العمّال ،۲۴۷۲.
۹.الکافى, ج۲،ص۶۱۰.
۱۰.من لایحضره الفقیه،ج۲،ص۶۲۸ّ
۱۱. کافی، ج۲، ص۶۱۲.
۱۲.بحار الانوار، ج۹۳،ص۳۴۱.
۱۳.بحارالانوار، ج۸۹، ص۲۱۱.
۱۴.مصباح الانوار، ص۱۴۱.
۱۵.وسایل الشیعه، ج۶، ص۱۸۴.
۱۶.نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶.
منبرها سری دوم:
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
⭕️ اطلاعیه دفتر مقام معظم رهبری درباره حلول ماه مبارک رمضان
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۱۰)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت دهم ؛ اجتماعه تعلّماً
دهمین صفت مؤمن «اجتماعه تعلّماً» است یعنى مؤمن وقتى در جلسه اى مى نشیند سعى مى کند تعلیم و تعلّم در آن باشد و به غیبت و چیزهایى که به درد او نمى خورد و فایده اى براى او ندارد نمى پردازد.
نشست های مؤمنان باید فرصتی برای هم افزایی و گفتگوهای دین محور باشد.
🔷 فضیلتجمع مومنانه
امام صادق(ع): « مَا اجْتَمَعَ ثَلَاثَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فَصَاعِداً إِلَّا حَضَرَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مِثْلُهُمْ فَإِنْ دَعَوْا بِخَيْرٍ أَمَّنُوا وَ إِنِ اسْتَعَاذُوا مِنْ شَرٍّ دَعَوُا اللَّهَ لِيَصْرِفَهُ عَنْهُمْ وَ إِنْ سَأَلُوا حَاجَةً تَشَفَّعُوا إِلَى اللَّهِ وَ سَأَلُوهُ قضاهَا...»(۲)
اجتماعی از سه نفر از مومنان یا بیشتر شکل نگرفته مگر اینکه فرشتگانی همانندشان حضور می یابند که اگر آن جمع دعای خیری کنند، آمین می گویند و اگر آنان، از شرّی به خدا پناه برند، از خدا می خواهند که این بدی را از آنها دور کند و اگر آن گروه، حاجتی بخواهند، نزد خدا شفاعت می کنند تا حاجت آنان را برآورد.
🔷فضیلت گفتگوی علمی
امام باقر(ع)می فرمایند:
«تَذاكُرُ العِلمِ ساعَةً خَيرٌ مِن قِيامِ لَيلَةٍ»یک ساعت گفت و گوی علمی بهتر از یک شب زنده داری است .»(۳)
🔷تواصی به معارف
چنانچه خداوند در سوره عصر مؤمنان را به تواصی به حق دستور داد مؤمنان در آخرالزمان موظفند همدیگر را از سقوط نگهدارند به همین جهت جلسات مؤمنان حتی دید و بازدید ها خانوادگی میتواند فرصتی برای آگاهی بخشی باشد.
🔷تمثیل
گفته اند شرایط فتنه آلود در دوران آخرالزمان مانند شبهای تاریکی است که کوه نوردها برای اینکه افراد سقوط نکنند افراد با طناب به هم بسته میشوند که اگر یکی سقوط کرد بقیه تو را نگهدارند.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحار، ج ۶۴، ص۳۱۰.
۲.الکافی، ج۲، ص۱۸۷.
۳.الاختصاص،۲۴۵.
بهار طبیعت و بهار معنویت مبارک🌺🌺🌺🌺
جهاد با نفس (۱۰)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلقِهِ مُحَمَّدٍ و آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند حدیث دهم که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
«إِنَّ اَللَّهَ فَرَضَ الإِيمَانَ عَلَى جَوَارِحِ بَنِي آدَمَ وَ قَسَمَ عَلَيهَا وَ فَرَّقَهُ فِيهَا فَلَيسَ مِن جَوَارِحِهِ جَارِحَةٌ إِلاَّ وَ قَدْ وُكِلَتْ مِنَ الإِيمَانِ بِغَيرِ مَا وُكِلَتْ بِهِ أُختُهَا فَمِنهَا قَلْبُهُ اَلَّذِي بِهِ يَعقِلُ وَ يَفقَهُ وَ يَفهَمُ وَ هُوَ أَمِيرُ بَدَنِهِ اَلَّذِي لا يَرِدُ الجَوَارِحُ وَ لاَ يَصدُرُ إِلاَّ عَن رَأْيِهِ وَ أَمرِهِ. فَأَمَّا مَا فُرِضَ عَلَى اَلْقَلبِ مِنَ اَلْإِيمَانِ فَالإِقْرَارُ وَ اَلْمَعرِفَةُ وَ اَلْعَقدُ وَ اَلرِّضَا وَ اَلتَّسلِيمُ بِأَن لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَحدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ إِلَهاً وَاحِداًلَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لاَ وَلَداً وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ وَ رَسُولُهُ (ص) وَ الإِقرارُ بِمَا جَاءَ بِهِ مِن عِنْدِ اَللَّهِ مِن نَبِيٍّ أَو كِتَابٍ».
خداوند ایمان را بر تمامی اعضای فرزند آدم واجب ساخت و آن را بر اعضای او تقسیم و در تمامی آنها پخش نمود؛پس هیچ عضوی از اعضای وی نیست جز اینکه ایمانی بر عهده او نهاده شده که آن ایمان غیر از ایمانی است که بر عهده عضو دیگر قرار داده شده امّا آن ایمانی که بر قلب واجب گشته، اقرار نمودن و معرفت یافتن و پیمان بستن و خوشنودی و تسلیم در برابر اینکه هیچ معبودی جز اللَّه نیست او یگانه است و شریکی ندارد معبودی یکتا که مصاحب و فرزندی ندارد و اینکه محمّد (ص) بنده و فرستاده اوست،و اقرار نمودن به هر پیامبر یاکتابی که از جانب خداوند آمده است.
🔷اقرار در عالم ذر
خداوند در آفرینش انسان زمینه اقرار و تسلیم به توحید را فراهم کرده:
«وَإِذ أَخَذَ رَبُّكَ مِن بَنِي آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشهَدَهُمْ عَلىٰ أَنفُسِهِمْ أَلَستُ بِرَبِّكُمْ ۖ قَالُوا بَلىٰ ۛ شَهِدْنَا ۛ أَنْ تَقُولُوا يَومَ القِيَامةِ إِنَّا كُنّا عَن هذَا غَافِلِينَ»و (به خاطر بیاور) زمانی را که پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدم، ذریه آنها را برگرفت؛ و آنها را گواه بر خویشتن ساخت؛ (و فرمود:) «آیا من پروردگار شما نیستم؟» گفتند: «آری، گواهی میدهیم!» (چنین کرد مبادا) روز رستاخیز بگویید: «ما از این، غافل بودیم؛ (و از پیمان فطری توحید بیخبر ماندیم)»!(۲)
➖درباره «عالم ذر» نظریه های گوناگونی بین مفسّرین و علما وجود دارد. به نظر می آید درست ترین تفسیر از عالم ذر آن است که بگوییم این عالم با مسأله سرشت و فطرت خداشناسى هماهنگ است و به اين ترتيب از همان موقعى كه ذرّات نطفه از پشت پدران در رحم مادران قرار مى گيرند، نور معرفت و توحيد و خداباوری به صورت يک استعداد ذاتى در آنها قرار گرفته است.
🔷اقرار و تسلیم،تکلیف مؤمنان است
اقرار به تسلیم در برابر خداوند و معارف نازل شده بر انبیاء، وظیفهای الهی برای مؤمنان میباشد:
قولوا ءامنا بالله وما انزل الینا وما انزل الی ابرهیم واسمـعیل واسحـق ویعقوب والاسباط وما اوتی موسی وعیسی وما اوتی النبیون من ربهم لانفرق بین احد منهم ونحن له مسلمون.(۳)
بگویید: «ما به خدا ایمان آوردهایم و به آنچه بر ما نازل شده و آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و پیامبران از فرزندان او نازل گردید، و (همچنین) آنچه به موسی و عیسی و پیامبران (دیگر) از طرف پروردگار داده شده است، و در میان هیچ یک از آنها جدایی قائل نمیشویم، و در برابر فرمان خدا تسلیم هستیم».
♻️آثار اقرار وتسلیم
۱.آرامش
«بَلىٰ مَنْ أَسلَمَ وَجهَهُ لِلّهِ وَهُوَ مُحسِنٌ فَلَهُ أَجرُهُ عِندَ رَبِّهِ وَلَا خَوفٌ عَلَيهِمْ وَلَا هُم يَحزَنُون»(۴)
آری، کسی که روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین میشوند.
۲.قرار گرفتن در زمره صالحان
قرار گرفتن در شمار صالحان، از آثار تسلیم در برابر خداوند میباشد:«وَإِنّهُ فِي الآخرةِ لَمِنَ الصَّالِحينَ • إِذ قَال لَهُ رَبُّهُ أَسلِمْ قَال أَسلَمتُ لِربِّ الْعَالَمينَ»(۵)
۳.هدایت و رحمت الهی
«وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ».
و ما این کتاب را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز، و مایه هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است(۶)
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۲۳.
۲.اعراف/۱۷۲
۳.بقره/۱۳۶
۴.بقره/۱۱۲
۵.نحل/۱۲۲
۶.نحل/۸۹
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
تقوا؛ ارمغان اصلی روزه داری
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
[ نکاتی برگزیده تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار ۲۰ دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین اما بعد؛ «یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقون»
🌙بیان احکام
طبق نظر مقام معظم رهبری آیت الله خامنه ای؛ احتیاط واجب آن است که روزهدار از استعمال آمپولهای مقوّی یا مغذّی، یا آمپولهایی که به رگ تزریق میشود و نیز انواع سِرُمها خودداری کند، ولی تزریق آمپول در عضله یا برای بی حس کردن و نیز دارو گذاشتن در زخمها و جراحتها اشکال ندارد.
❇️نکات کلی مقدماتی
➖به مناسبت آیه روزه که ارمغان اصلی روزه را تقوا بیان داشته است مناسب است در مورد تقوا مباحثی ارائه شود.
➖تقوا،از نظر معنی لغوی؛ از مصدر وقایه و ریشه «و ق ی»، در لغت به معنای «حفظ کردن و نگاه داشتن از بدی و گزند» است. گفتهاند این کلمه در اصل «وقوی» بوده که واو آن به تاء تبدیل شده است. اسم فاعل آن، تَقی و مُتّقی به معنای «صاحب تقوا» است.
➖تقوا از نظر معنای اصطلاحی؛ حالتى است درونى، كه از معرفتِ به حق، شناخت انبياء و ائمه، انجام واجبات و ترك محرمات، دنبال كردن حسنات اخلاقى و گريز از آلوده گى هاى نفسانى به دست مى آيد. وقتی اين حالت به دست آمد، از وجود انسان منبعى از خير و بركت به وجود مى آيد و تمام درهاى سعادت دنيا و آخرت به روى او باز مى شود.
➖علاوه بر احادیث فراوانی که به این موضوع پرداختهاند، خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه مشهور به خطبه همام به اوصاف متقین اختصاص دارد.
➖در قرآن کریم تقوا معیار ارزشگذاری انسان عنوان شده است؛«إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ»﴿۱۳ حجرات﴾
➖تعبیر تقوای قلوب، در آیه شریفه «فَاِنَّها مِن تَقوَی القُلوب »میرساند که تقوا، امری معنوی و مرتبط با روح و نفس انسان است.
➖پیامبر(ص) در خطبه شعبانیه و در پاسخ به سؤال امیر(ع) افضل اعمال در ماه رمضان را «ورع» دانستند .
چنانچه در شرح خطبه شعبانیه اشاره شده است: راز برتری تقوا بر دیگر اعمال در این است که اگر انسان تقوا نداشته باشد و مبتلای به یک گناهی باشد، بخصوص گناه مستمر داشته باشد ، مانع از عروج و مانع از طی کردن درجات معنوی و الهی است»
ممکن است کسی کلی عمل به ظاهر خیر انجام بدهد اما چون قلبش آلوده به گناهان است واعمال با خشوع همراه نیست ، آن اعمال نمی تواند انسان را به کمال برساند.
از این روست که دعای شریف ابیحمزه میخوانیم: «فَرِّق بَینِی وَ بَینَ ذَنبِی المَانِعِ عَن لُزُومِ طَاعَتِک»
➖مولای متقیان امیر مؤمنان علی(ع) در آخرین لحظات عمر شریف خویش نخستین موضوعی را که مورد تأکید و سفارش قرار دادند، «تقوا» بود. که این خود، ارزش این صفت را نشان میدهد.
➖ درجات تقوا؛ تقوا درجات مختلفی دارد و ملاک برتری انسانها نزد خدا نیز همین درجات است: دوری از گناهان، دوری از شُبهات، دوری از امور حلال غیرضروری و اشتغال قلب به خدا.
♻️انواع تقوا
۱.تقواى روح و قلبی: انسان باید روح و قلب خود را به اندازهای تقویت نماید، که تقوا در آن به صورت یک ملکه در آید و آن را از آلودگى ها حفظ کند.
۲.تقواى فکرى: و آن تقوایى است که انسان را از هر گونه مخاطرۀ فکری دور نموده و نمى گذارد مغزِ او به افکار نامتناسب، آلوده گردد.
۳.تقواى جوارحی: به این معنا است که تمام قواى بدن و جوارح ، در اختیار و کنترل خود انسان باشد. مثلا چشم نتواند بدون اجازه، به هر جا که مى خواهد نگاه کند. گوش براى شنیدن هر نغمه اى آزاد نباشد. زبان که مهمترین عضو بدن در شقاوت و سعادت انسان است، نباید برای گفتن هر حرفی آزاد باشد، و همچنین باقی اعضاء. پس باید با نیروى باطنىِ تقوا، همۀ اعضاى بدن را نگهدارى و در تحت مراقبت و کنترل قرار داد.
۴. تقواى علمى: به معنای حفظ و نگهدارى مَشاعر، از کج اندیشى و اعتقاد باطل است. بزرگان ما فرموده اند: اشرفیت علم، موقوف است به اهمیتِ موضوع آن علم؛ بنابراین هر کسى که طالب علم است، باید آن علمى را طلب کند که با تقوا، سنجیده شده و انسان را به راه حق بکشاند و از علومی که موجب گمراهی می شود دوری کند.
۵. تقواى اجتماعی: تقوا در مسائل شخصی یک حرف است؛ تقوا در مسائل اجتماعی و مسائل سیاسی و عمومی خیلی مشکلتر است، خیلی مهمتر است، خیلی اثرگذارتر است.
تقوای اجتماعی یعنی همه آن را در نظر داشته باشند، چون هیچ جامعه اى بدون همراهی بقیه پیش نمى رود. هرگاه در جامعه اى تقوای واقعى پیاده نشود، آن جامعه رو به انحطاط مى رود.
🔺در ادامه در دو محور عوامل و آثار تقوا را بررسی میکنیم🔺
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
♻️عوامل ایجاد و تقویت تقوا
🔶۱.روزه داری
روزه داری سبب تقویت اراده، مقاومت در برابر شهوات و فروکش کردن هواهای نفسانی و در نهایت،رسیدن به تقواست:
«یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقون».ای افرادی که ایمان آوردهاید! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.﴿۱۸۳ بقره﴾
🔶۲.یاد آوری پیامهای الهی
پذیرش جدّی کتابهای آسمانی و یادآوری پیامهای آنها میتواند انسانها را به تقوا برساند. « و اِذ اَخَذنا میثـقَکُم و رَفَعنا فَوقَکُمُ الطّورَ خُذوا ما ءاتَینـکُم بِقُوَّة و اذکُروا ما فیهِ لَعَلَّکُم تَتَّقون».و (به یاد آورید) زمانی را که از شما پیمان گرفتیم؛ و کوه طور را بالای سر شما قرار دادیم؛ (و به شما گفتیم:) «آنچه را (از آیات و دستورهای خداوند) به شما دادهایم، با قدرت بگیرید؛ و آنچه را در آن است به یاد داشته باشید (و به آن عمل کنید)؛ شاید پرهیزکار شوید!»﴿۶۳ بقره﴾
از این رو خداوند اصل نزول قرآن و وعیدهای آن را و نیز بیان آیات خویش را به جهت حصول تقوا و تحرز از دشمنی و لجاجت با حق خوانده است و نیز هدف تبیین آیات خویش را متقی شدن مردم معرفی کرده است.
🔶۳.رعایت پاکی لقمه
یکی از عوامل توفیق یافتن به تقوا و اعمال صالح رعایت لقمه حلال و پول حلال است.
بزرگی در این باره جالب فرمود؛ لقمه حلال توسط خداوند و فرشتگان خدا به انسان میرسد پس نور است و معنویت آفرین چنانچه لقمه حرام از شیطان است ظلمت است و آتش.
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِیَ مِنَ الرِّبا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ». ای کسانی که ایمان آوردهاید، از خدا بترسید، و اگر ایمان آوردهاید، از ربا هر چه باقی مانده است رها کنید﴿۲۷۸ بقره﴾
🔶۴.محاسبه
برای کسب تقوا لازم است انسان همواره حسابگر اعمال خود باشد، و عمر خود را در بیخبری و غفلت سپری نکند، و انبوهی از گناهان را در نامهی اعمالش انباشته ننماید، و بداند که روزی، حسابرسی خواهد شد، و قبل از آن روز، خود را بازجویی کند. اگر چنین کند مسلماً کمتر گناه خواهد کرد.
پیامبر اسلام در بیان میفرماید:
«يا أبا ذرٍّ، لا يكونُ الرّجُلُ مِن المُتَّقينَ حتّى يُحاسِبَ نَفسَهُ أشَدَّ مِن مُحاسَبَةِ الشَّريكِ لِشَريكِهِ ، فيَعلَمَ مِن أينَ مَطعَمُهُ ، و مِن أينَ مَشرَبُهُ ، و مِن أينَ مَلبَسُهُ ؟ أ مِن حِلٍّ ذلكَ ، أم مِن حَرامٍ». ای اباذر! کسی میتواند اهل تقوا باشد که مانند شریک کار، به حساب خود برسد، و توجه نماید که خوراک و پوشاکش از کجا تهیه میگردد، از حرام یا حلال.(۱)
🔶۵:دین باوری
بنابراین، یکی از شیوههای رسیدن به تقوا، محترم شمردن قوانین اسلام است، تا در سایهی آن حقوق خدا و مردم را به رسمیت بشناسیم و از حدود مقرر تجاوز ننماییم.
اميرمؤمنان(ع) مي فرمايد:
«التَّقْوي ثَمَرَةٌ الدِّينِ وَ أَمارةُ الْيَقِينِ».
تقوا، ثمره دين است و نشانه يقين(۲)
🔶۶.آخرت باوری
انسان معتقد به قیامت و مؤمن به حیات جاودان آخرت، معاد را عالمی بی نهایت، روشن و دارای ثبات مشاهده می کند، هیچ گاه خود را به صفت رذیله آلوده نمی کند و هرگز صفحه پاک دل را که باید کانون محبت خدا و کشتزار جنت و آخرت گردد، چراگاه شیطان و شهوات حیوانی نمی سازد و تقوامداری را که موجب مصونیت است، همیشه سرلوحه زندگی قرار می دهد.
انسان آخرت باور ، توجه دارد که کوچک ترین اعمال انسان در آخرت به او بازگشت داده خواهد شد؛ « فَمَن يَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ خَيرًا يَرَهُ وَمَن يَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ»﴿۷و۸ زلزال﴾
🔶۷.ذکر خداوند
یکی دیگر از شیوههای کسب تقوا توجه به حضور خدا در هستی است. هر انسان مسلمانی وظیفه دارد که خدا را همه جا حاضر و ناظر خود بداند. در این صورت است که از هرگونه خلاف و گناه مصون میماند.
حوارییون حضرت عیسی گفتند: یا روح الله با چه کسی نشست و برخاست کنیم؟ حضرت فرمود:«مَنْ يُذَكِّرُكُمُ اَللَّهَ رُؤْيَتُهُ وَ يَزِيدُ فِي عِلْمِكُمْ مَنْطِقُهُ وَ يُرَغِّبُكُمْ فِي اَلْآخِرَةِ عَمَلُهُ ».
با کسی که دیدارش شما را به یاد خدا اندازد، سخنش دانش شما را زیاد کند و کردارش شما را به آخرت تشویق کند.(۳)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
✅ آثار و فواید تقوا
🔷۱.بهره مندی از هدایت خاصه
«ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ ۛ فِيهِ ۛ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ»آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ مایه هدایت پرهیزکاران است.
تنها افراد پاك وپرهيزكار، از هدايت قرآن بهرهمند مىشوند. «هُدىً لِلْمُتَّقِينَ» هركس كه ظرف دلش پاكتر باشد، بهرهمندى و نورگيرى او بيشتر است.
به تعبیر علامه طباطبایی،متقین، داراى دو هدایت اند، یک هدایت اولى که به خاطر آن متقى شدند، که همان پاکی فطرت و عدم لجاجت در پذیرش حق است . و یک هدایت دومى که خداى سبحان به پاس تقوایشان بایشان کرامت فرمود.
🔷۲.بهره مندی از برکات الهی
«ولَو اَنَّ اَهلَ القُرَی ءامَنوا واتَّقَوا لَفَتَحنا عَلَیهِم بَرَکـت مِنَ السَّماءِ والاَرضِ ولـکِن کَذَّبوا فَاَخَذنـهُم بِما کانوا یَکسِبون»
و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان می آوردند و تقوا پیشه می کردند برکات آسمان و زمین را بر آنها می گشودیم، ولی (آنها حق را) تکذیب کردند، ما هم آنان را به کیفر اعمالشان مجازات کردیم.﴿۲ بقره﴾
👈منظور از گشودن درهاي برکت ، ثروت و تنعم مادّي و رفاه نيست. ثروت و امکانات مادي، زماني خير و برکت است که در پيشبرد اهداف عاليه انساني و ارتقاي همهجانبه جامعه به کار رود و انسانيت، اخلاق، مساوات، برابري، برادري و عواطف را زنده کند؛ به گونهاي که در پرتو آن، پيوندهاي انساني در ميان آنان، مستحکم شود، خوي و عادت لطيف نوعدوستي، آنها را فرا گيرد و امنيّت واقعي و همه جانبهاي، جامعه را بپوشاند و این در حالی است که ما در جوامع مادي و غير الهي عکس این قضيه را مشاهده ميکنيم. تنعم مادي و رفاه، اغلب وسيلهاي براي وحشيگري، تقويت روحيه درندگي، جنايت و خيانت در آنها شده است!
🔷۳.برخورداری از امداد الهی
صبر و تقواى مجاهدان، دو عامل فرود فرشته هاى امدادگر بر آنان است.
«بَلی اِن تَصبِروا وتَتَّقوا و یَأتوکُم مِن فَورِهِم هـذا یُمدِدکُم رَبُّکُم بِخَمسَةِ ءالـف مِنَ المَلـئِکَةِ مُسَوِّمین • وما جَعَلَهُ اللّهُ اِلاّ بُشری لَکُم ولِتَطمَئِنَّ قُلوبُکُم بِهِ ومَا النَّصرُ اِلاّ مِن عِندِ اللّهِ العَزیزِ الحَکیم»
آری، اگر استقامت و تقوا پیشه کنید، و دشمن به همین زودی به سراغ شما بیاید، خداوند شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان، که نشانههایی با خود دارند، مدد خواهد داد!﴿۱۲۵ آل عمران﴾
🔷۴.رزق لایحتسب
تقوا موجب حاكميت عدالت اجتماعى، و عدالت اجتماعى سبب گسترش روزى ها است. اما علاوه بر آن طبق وعده الهی ،رزق لایحتسب ، نیز از ثمرات تقواست .
«مَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لاَ یَحْتَسِبُ»
هر كس تقوا پيشه كند خداوند گشايشى به كار او مى دهد و از آنجا كه انتظار ندارد روزى اش مى بخشد.﴿۳ طلاق﴾
➖این آیه شریفه انسان را به این مسئله دعوت میکند که همواره در محاسبات و بررسیها و تحلیلها در موضوعات و حوزههای مختلف از زندگی فردی گرفته تا مسائل سیاسی، اجتماعی، نظامی و اقتصادی، در عین توجه به مسائل مادی و مطالعات و ارزیابیهای عقلانی، محاسبات غیر مادی یا فرامادی که در اختیار پروردگار است را کنار نگذاشته و آنها را از مجموعه محاسبات خود حذف نکند.
➖كسانى كه بی تقوا هستند و زندگی گناه آلود دارند و با گناه و حرام زندگی خود را تأمين مىكنند، راه دريافت روزىهاى پيش بينى نشده را به روى خود مىبندند.
🔷۵. محافظت از خطرات
«واِن تَصبِروا وتَتَّقوا لا یَضُرُّکُم کَیدُهُم شیــًا اِنَّ اللّهَ بِما یَعمَلونَ مُحیط» اما اگر شما صبر پیشه کنید و پرهیزکار باشید مکرر و عداوت آنان آسیبی به شما نرساند، که همانا خدا بر آنچه میکنید محیط و آگاه است.﴿۱۲۰ آل عمران﴾
➖راه نفوذ دشمن در مسلمانان، يا ترس و طمع خودمان است و يا بىپروايى و بىتقوايى ما كه صبر و تقوا، راه چاره آن است.
➖انسان با داشتن تقوا دوست و دشمن خود را میشناسد و جای آنها را عوض نمیکند بسیاری از افراد به موجب عدم تشخیص دوست از دشمن آبرو و اعتبار آنها از بین رفت اما تقوا چون از مقوله ایمان است میتواند در هر حالتی انسان را حفظ کند.
🔷۶.بهشت
شرط ورود به بهشت، تقواست چنانچه در آیه ۶۳ سوره «مریم» است: «تِلْک الْجَنَّهُ الَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبَادِنَا مَن کانَ تَقِیا؛ این بهشتی است که به بندگان پرهیزکار خود، به ارث می هیم».
و فرمود : «اِنَّ المُتَّقینَ فی جَنَّاتٍ ونَعیم • فـاکِهینَ بِما ءاتـهُم رَبُّهُم»
به یقین، پرهیزگاران در باغهای بهشت و در میان نعمت ها قرار دارند،و از آنچه پروردگارشان به آنها داده و آنان را از عذاب دوزخ نگاه داشته است شاد و مسرورند!
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
[تقوا معیار ارزشگذاری]
محمّد بن احمد سنانی از حسن بن موسی الوشّاء بغدادی روایت میکند: من در خراسان در مجلس علی بن موسی الرّضا (ع) بودم و زید بن موسی هم در آنجا حاضر بود و به جماعت حاضر، فخر میفروخت که ما چنین و چنانی هستیم.
امام رضا (ع) که با دیگران مشغول گفتوگو بودند، سخنان زید را شنیدند، رو به او کرده فرمودند:
«يا زيد ، أغرّك [قول] ناقلي الكوفة : إنّ فاطمة أحصنت فرجها، فحرّم اللّٰه - تعالى - ذرّيّتها على النّار؟ فو اللّٰه، ما ذاك إلاّ للحسن و الحسين و ولد بطنها خاصّة. فأمّا أن يكون موسى بن جعفر (ع)يطيع اللّٰه و يصوم نهاره و يقوم ليله و تعصيه أنت، ثمّ تجيئان يوم القيامة سواء، لأنت أعزّ على اللّٰه - عزّ و جلّ - منه. إنّ عليّ بن(ع) كان يقول: كان لمحسننا كفلان من الأجر، و لمسيئنا ضعفان من العذاب.»
«ای زید! آیا حرفهای نقّالان کوفه تو را مغرور کرده و فریب خوردهای که روایت میکنند: فاطمه (س) عفّت خود را حفظ کرد و خداوند آتش را بر ذریه او حرام نمود؟ به خدا سوگند این امر جز برای حسن و حسین و فرزندان بلا واسطه آن حضرت نیست، اما اینکه پدرت موسی بن جعفر (ع) اطاعت خدا کند، روزها را روزه بگیرد و شب ها را به نماز و عبادت پردازد و تو معصیت و نافرمانی خدا کنی، سپس در روز رستاخیز هر دو در عمل مساوی باشید و جزای هر دو بهشت باشد، پس بدون تردید تو عزیزتر از او در نزد خدا میباشی! (چون او با طاعات خود مستحقّ بهشت شده و تو بیطاعت و با معصیت همان پاداش را گرفتهای)! آری علی بن الحسین (ع) فرموده است: برای نیکوکار ما دو چندان پاداش و اجر و برای بدکار ما دو چندان عذاب و جریمه است.(۴)
💠داستان
روزی سلمان فارسی وارد مسجد نبوی شد و صحابهی پیامبر(ع) به احترام او از جای خود برخاستند و در صدر مجلس به او جای دادند. لحظهای نگذشته بود که یکی از صحابهی معروف نیز وارد مسجد شد، و چون سلمان را در صدر مجلس مشاهده کرد؛ لب به اعتراض گشود و گفت: «من هذا العجمی المتصدر فیما بینالعرب؛ این مرد ایرانی و عجمی که در صدر مجلس نشسته در میان عربها چه میکند؟»
رسول خدا(ص) با شنیدن این سخن غیراسلامی به خشم آمد و بر بالای منبر قرار گرفت و فرمود:
«ای مردم! آگاه باشید که تمام انسانها از زمان حضرت آدم تا زمان ما مثل دندانهای ما یکسانند، عرب بر عجم، گندمگون بر سیاه پوست امتیازی ندارد، مگر به تقوا.(۵)
💠داستان
روزی عمر به عنوان تحقیر از حضرت سلمان پرسید: تو کیستی و چیستی؟ سلمان بیدرنگ جواب داد: «اول، من و تو نطفهی گندیده و بدبو بودیم، طولی نمیکشد که با مرگ، بدن من و تو تبدیل به جسدی متعفن و نامطلوب خواهد شد، و چون قیامت بپاخیزد، و میزانها برپا گردد، هر کس میزان اعمال او افزونتر و تقوایش بیشتر باشد، به خدا نزدیکتر خواهد بود.
🔗متن
امام علی بن الحسین(ع):وَقَعَ بينَ سلمانَ الفارسيِّ و بينَ رجُلٍ كلامٌ و خُصومَةٌ ، فقالَ لَهُ الرَّجُلُ : مَن أنتَ يا سلمانُ ؟ ! فقالَ سلمانُ : أمّا أوّلي و أوّلُكَ فنُطفَةٌ قَذِرَةٌ ، و أمّا آخرِي و آخِرُكَ فَجِيفَةٌ مُنتِنَةٌ ، فإذا كانَ يَومُ القِيامَةِ و وُضِعَتِ المَوازينُ ، فَمَن ثَقُلَ مِيزانُهُ فهُو الكريمُ ، و مَن خَفَّ مِيزانُهُ فهُو اللَّئيمُ(۶)
💠داستان
[تقوا معیار ارزشگذاری]
چون امام علی(ع)به حکومت رسید به منبر رفتند و ستایش و ثناء خدا کردند و بعد فرمود:«إِنِّي وَ اَللَّهِ لاَ أزراكم [أَرْزَؤُكُمْ] مِنْ فَيْئِكُمْ دِرْهَماً مَا قَامَ عِذْقٌ بِيَثْرِبَ فَلْتُصَدِّقْكُمْ أَنْفُسُكُمْ أَ فَتَرَوْنِي مَانِعَ نَفْسِي وَ مُعْطِيَكُمْ».
به خدا قسم به یک درهم از غنیمتهای شما دست نرسانم تا آنگاه که در مدینه شاخه خرمائی دارم، پس راست بگوئید، خود را از این مال محروم کردهام و به شما عطاء میکنم.
در این هنگام عقیل برادر امام به پا خاست و عرض کرد: قسم به خدا تو مرا و شخص سیاه مدینه را برابر و مساوی قرار داری!
امام فرمود:«اِجْلِسْ أَ مَا كَانَ هَاهُنَا أَحَدٌ يَتَكَلَّمُ غَيْرُكَ وَ مَا فَضْلُكَ عَلَيْهِ إِلاَّ بِسَابِقَةٍ أَوْ تَقْوَى»
بنشین، در اینجا غیر تو دیگری نبود که تکلم کند، تو بر آن سیاه چهره چه برتری داری، جز به پیشی گرفتن در اسلام یا به تقوی و اجر و ثواب، که این برتری در آخرت است.(۷)
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.كنز العمّال ،۸۵۰۱.
۲.غرر الحکم،ج۱،ص۹۱
۳.الکافي، ج ۱، ص۳۹.
۴.عیون اخبار الرضا،ج۱،ص۲۵۷.
۵.الاختصاص،ص ۳۴۱.
۶.الأمالي للصدوق ،ص۹۷۶.
۷.مجموعه ورام، ج۲، ص۱۵۱.
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۱۱)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت یازدهم ؛ مُذَکِّرَ الْغَافِلِ
یازدهمین صفت مؤمن «مُذَکِّرَ الْغَافِلِ» است.
یعنى انسان مؤمن کسى است که غافلان را تذکر مى دهد.غافل کسى است که مى داند ولى حواسش نیست. مى داند که شراب حرام است ولى حواسش نیست.
➖مرحوم علامه طباطبائى مفسر بزرگ قرآن مى فرمايد: «غافل بودن آنها براى اين بود كه به دنيا تعلق پيدا كرده و به بهره بردن از آن مشغول بودند و قلوب آنها از دوستى و حبّ دنيا پر شده بود به طورى كه جائى براى ياد حساب قيامت نبود كه متأثر از آن شوند، حتّى اگر تذكر به آنها داده مى شد متذكر نمى شدند و اين همان غفلت است.(۲)
➖امام صادق(ع)«مَنْ رَأَى أَخَاهُ عَلَى أَمْرٍ يَكْرَهُهُ فَلَمْ يَرُدَّهُ عَنْهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَيْهِ فَقَدْ خَانَه»؛ هر کس كه برادرش را در كارى ناپسند ببيند و بتواند او را از آن باز دارد و چنين نكند به او خيانت كرده است.(۳)
♻️نشانه های غافل
امام صادق(ع) فرمودند: «لقمان به فرزندش گفت: «يا بُنَىّ لِكُلِّ شَىءٍ عَلَامَةٌ يُعرَفُ بِهَا وَ يُشْهَدُ عَلَيهَا... وَ لِلغَافِلِ ثَلَاثُ عَلَامَاتٍ: اَللَّهوُ وَ السَّهوُ وَ النِّسيَانُ»؛ اى فرزندم براى هر چيز نشانه اى است كه با آن شناخته مى شود و بر آن شهادت داده مى شود... و براى غافل سه نشانه است مشغول شدن به كارهاى بى ارزش، اشتباه و خطا كردن و فراموشى».(۴)
➖در قرآن نیز به علامت غافل اشاره اى شده است، آنجا كه مى فرمايد: «اِقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَ هُمْ فِى غَفْلَةٍ مُّعْرِضُونَ * مَا يَأْتِيهِمْ مِّنْ ذِكْرٍ مِّنْ رَّبِّهِمْ مُّحْدَثٍ إِلَّا اسْتَمَعُوهُ وَ هُمْ يَلْعَبُونَ * لَاهِيَةً قُلُوبُهُمْ...». حساب مردم نزديك شد و آنها در بى خبرى اعراض كننده هستند هيچ پندى جديد از طرف پروردگارشان نيامد، مگر اين كه شنيدند و بازى كردند قلب هاى آنها لهو و مشغول به كارهاى بى ارزش بود.
🔶راز تذکر
خداوند می فرماید: «وَذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرَىٰ تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ».و پیوسته تذکّر ده، زیرا تذکّر مؤمنان را سود میبخشد.
➖در شنيدن اثرى است كه در دانستن نيست. سوز و اخلاص و شيوه بيان گوينده مىتواند اثرى برتر در انسان بگذارد. لذا پيامبر مأمور مىشود تا پيوسته مؤمنان را تذكّر دهد.
➖تعاليم اديان آسمانى، در فطرت انسانها ريشه دارد. وظيفه انبيا، بيدار كردن و يادآورى امور فطرى بشر است.
نکاتی را که باید در این کار رعایت شود به شرح ذیل است:
۱. اعتدال در گفتار؛ یعنی لحن تذکر باید متناسب با اشتباه شخص خطاکار باشد.
۲. بیان مشکل در خلوت و به تنهایی؛ نصیحت و انتقاد کردن هر چه صمیمی تر و در خلوت و خودمانی تر باشد، مؤثر تر است و از کینه توزی و لجاجت پیش گیری می کند.
امام جواد (ع) فرمودند:
مَن وَعَظَ اَخاهُ سِرًّا فَقَد زانَهُ، وَ مَن وَعَظَ عَلانیةً فَقَد شَأنَهُ؛
هر کس برادرش را پنهانی پند دهد، او را آراسته است. و هر که او را آشکارا موعظه کند، بدنام و بی آبرویش کرده است.(۵)
۳. رعایت ادب؛ باید با وقار و متانت سخن گفت. قرآن مجید از پیامبرش موسی (ع) می خواهد فرعون را با نرم خویی به خداپرستی دعوت نماید.
➖شعر
موسیا در پیش فرعون زمن
نرم باید گفت قولاً لیّنا
آب اگر در روغن جوشان کنی
دیگران و دیگ را ویران کنی
۴. انتقاد از عمل نه عامل؛ در این کار حرمت افراد محفوظ می ماند. نمی توان به دلیل یک عمل ناشایست، شخصیت کسی را زیر سؤال برد.
💠داستان
در روایتی از امام صادق (ع) آمده است که آن حضرت ضمن احترام به «شقرانی» که از دوستان اهل بیت بود، ولی متأسفانه شراب می نوشید، آهسته و به طور غیر مستقیم از عملش انتقاد کرد و فرمود: عمل خوب از هر کس که باشد خوب است و از تو خوب تر؛ زیرا به ما وابسته ای، و عمل بد از هر کس سر زند، بد است و از تو بدتر؛ زیرا منسوب به ما هستی.».
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج ۶۴، ص۳۱۰.
۲.الميزان ، ج ۱۴، ص ۲۴۶.
۳.الأمالى ، صدوق ، ص۳۴۳
۴.الخصال،ص۱۱۳
۵.کشف الغمّه، ج۲.ص۳۵۰.
دعا؛ برنامه مؤکد رمضان
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
[ نکاتی برگزیده تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار ۲۰ دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین اما بعد؛ «وَإِذا سَأَلَكَ عِبادي عَنّي فَإِنّي قَريبٌ ۖ أُجيبُ دَعوَةَ الدّاعِ إِذا دَعانِ ۖ فَليَستَجيبوا لي وَليُؤمِنوا بي لَعَلَّهُم يَرشُدونَ﴿۱۸۶ بقره﴾
و هنگامی که بندگان من، از تو در باره من سؤال کنند، (بگو:) من نزدیکم! دعای دعا کننده را، به هنگامی که مرا میخواند، پاسخ میگویم! پس باید دعوت مرا بپذیرند، و به من ایمان بیاورند، تا راه یابند (و به مقصد برسند)!»
🌙بیان احکام
اگر کسی فراموش کند که روزه است و از سر فراموشی هر یک از مفطرات از قبل خوردن،آشامیدن و آمیزش جنسی را مرتکب شود، روزهی او باطل نمیشود، ولی هر لحظه که یادش آمد باید فوراً از خوردن ، آشامیدن دست بکشد و دهانش را خالی کند. همین طور باید از حال آمیزش خارج شود وگرنه روزهاش باطل است.
❇️نکات کلی مقدماتی
🔷تناسب دعا با رمضان
➖آیهی «و اذا سألک عبادی عنّی فانّی قریب اجیب دعوة الدّاع اذا دعان» در سورهی بقره، در خلال آیات مربوط به روزه و ماه رمضان است. و این نشان دهنده اهمیت دعا در رمضان و هنگام روزه داری است.
➖ پیامبر(ص) در کلام انگیزشی خطبه شعبانیه مؤمنان را به دعا ترغیب فرموده اند؛«... وَ دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَةِ کِتَابِه».(۱)
و دعاهای شما مستجاب، پس، از پروردگار خویش با نیت های راستین و دلهای پاک، بخواهید که توفیق روزه این ماه و تلاوت قرآن در آن را به شما عنایت فرماید.
➖امام کاظم (ع) زمان افطار را موقعیتی مناسب برای دعا میداند و میفرماید: «دَعْوَةُ الصَّائِمِ یُسْتَجابُ عِنْدَ إِفْطارِهِ؛ دعای روزهدار در هنگام افطار پذیرفته است.»(۲)
🔷 دعا یک فضیلت است
مؤمن دعا كننده با انسانی که خدا غافل است یکی نیستند.و سنّت خداوند لطف به اوّلى را اقتضا میکند نه دوّمى.
آرى، دعا و گفتگو با خداوند، ظرفيّت انسان را براى دريافت الطاف الهى بيشتر مىكند. همانگونه كه توسل و زيارت اولياى خدا، شرايط انسان را عوض مىكند. چنانكه اگر كودكى همراه پدر به مهمانى رود، دريافت محبّتش بيش از آن خواهد بود كه تنها برود.
بنابراين دعا، زيارت و توسل، سبب تغيير شرايط است، نه برهمزدن سنّتهاى قطعى الهى.
➖ استاد مطهری می نویسد:
«قطعنظر از اجر و پاداشی که برای دعا هست و قطعنظر از اثر استجابتی که بر دعا مترتب است، دعا اگر از حد لقلقه زبان بگذرد و دل با زبان هماهنگی کند و روح انسانی به اهتزاز درآید، یک روحانیت بسیار عالی دارد؛ مثل این است که انسان خود را غرق در نور میبیند. شرافت گوهر انسانیت را در آنوقت احساس میکند. آنوقت خوب درک میکند که در سایر اوقات که چیزهای کوچک او را به خود مشغول داشته بود و او را آزار میداد، چقدر پست و ساقط و اسفل بوده.
انسان وقتیکه از غیر خدا چیزی میخواهد، احساس مذلت میکند؛ ولی وقتی از خدا میخواهد، احساس عزّت. به همین جهت، دعا هم طلب است و هم مطلوب، هم وسیله است و هم عنایت. اولیاء خدا هیچچیزی را بهاندازه دعا خوش نداشتند. همه خواهشها و آرزوهای دل خود را با محبوب واقعی در میان میگذاشتند و بیش از آن اندازه که به مطلوبهای خود اهمیت میدادند، به خود طلب و نیاز اهمیت میدادند.»(۳)
🔷دعابرای همه خواسته ها
➖امام محمدباقر(ع)»:
ولاتُحقِّروا صَغیراً مِن حَوائِجِكُم، فَاِنَّ اَحَبَّ المُؤمِنینَ اِلَی اللهِ تَعالی أَسأَلُهُم.
حاجتهای کوچک خود را خُرد و ناچیز نشمارید. در نزد خدای متعال محبوبترین مؤمنان آن کسی است که بیش از همه حاجتها و خواستههای خود را از خداوند مسألت مینماید.(۴)
➖«فيما أوحَى اللّه ُ إلى موسى (ع) : يا موسى ، سَلْني كلَّ ما تَحتاجُ إلَيهِ ، حتّى عَلَفَ شاتِكَ ، و مِلحَ عَجينِكَ» در آنچه خداوند به موسى وحى كرده است : اى موسى! هر چه نياز دارى از من بخواه ، حتّى علوفه گوسفند و نمك خميرت را.(۵)
🔺در ادامه در دو محور عوامل و موانع استجابت را بررسی میکنیم🔺
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
✅ آداب و شرایط دعا
(عوامل استجابت)
🔷توجه و اعتماد به خداوند
دعاکننده باید توجه داشته باشد که مخاطب او مالک و خالق اوست پس باید با تمام وجود توجهش به دعای خود باشد و معلوم است که صرف حرف زدن بدون توجه در حقیقت بیاعتنایی به مخاطب است، هر چند خداوند متعال این بیاعتنایی را میبخشد اما نباید انتظار اجابت دعا را داشت. امام صادق (ع) میفرمایند:«لا یقبل الله عزّوجلّ دعاءَ قلب لاه».خداوند متعال دعای دل غافل و مشغول به لهو را مستجاب نمیکند(۶)
پس هنگام دعا با تمام وجود رو به سوی خدا بیاور، پس از آن یقین به اجابت داشته باش.
شایسته است انسان وقتی دعا میکند به اجابت آن خوش گمان باشد .
پیامبر(ص) میفرمایند: به درگاه خداوند در حالی دعا کنید که یقین به اجابت دارید.
🔷اذکاری برای اجابت
➖بسم الله: پیامبر (ص) میفرمایند: «خداوند متعال فرموده است هر کار مهمی بدون بسم الله شروع شود، عقیم خواهد ماند.»(۷)
➖ حمد و ثنا: امام صادق (ع) میفرمایند: «هر دعایی که قبلش حمد خداوند نباشد، آن دعا عقیم است.»و پیامبر اسلام (ص) میفرمایند: «اول تمجید خداوند سپس دعا.»(۸)
➖ صلوات: امام صادق (ع) میفرمایند: «هر کس حاجتی از خداوند متعال دارد با صلوات بر محمد و آل او شروع کند پس حاجت خود را ذکر کند در آخر دعای خود را با صلوات ختم کند چرا که خداوند متعال کریمتر از آن است که دو طرف دعا را قبول کند و وسط آن را نپذیرد.».(۹)
➖خواندن صد آیه از قرآن و گفتن هفت مرتبه یا الله.
➖ در سجده سه بار بگوید«یا اللهُ یا ربّاهُ یا سیداهُ» سپس حاجتش را بخواهد؛
امام جعفرصادق(ع)»:
اذا قالَ العَبدُ و هَو ساجدٌ «یا اللهُ یا ربّاهُ یا سیداهُ» ثلاثَ مرّاتٍ اَجابَهُ اللهُ تباركَ و تَعالی: «لبّیكَ عَبدی، سَل حاجَتَكَ»(۱۰)
🔷 بلند کردن دستها
امام حسین (ع) میفرمایند: «رسول خدا هنگام دعا دستانش را بالا میبرد همچون مسکینی که غذا طلب میکند.» از حضرت علی (ع) پرسیدند: چرا باید دستها را به سوی آسمان بلند کرد در حالیکه خداوند همه جا هست. حضرت فرمودند: به دلیل آیه و فی السما رزقکم و ما توعدون چون رزق و روزی انسان از آسمان نازل میشود.»(۱۱)
🔷صدقه دادن
دعا طلب خیر است و دادن صدقه اثبات عملی خیرخواهی است. لذا پیامبر اسلام (ص) فرمودهاند: «اول صدقه بدهید هر کس دعا را با صدقه شروع کند دعایش رد نمیشود.»(۱۲)
🔷پنهانی و با تضرع دعا کردن
خداوند میفرمایند:« ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ» پروردگارتان را در حال تضرع(اظهار زبونی در برابر خداوند) و مخفیانه بخوانید.(۱۳)
امام رضا(ع) میفرمایند:«دَعوَةً تُخفیها اَفضَلُ عِندَ اللهِ مِن سَبعینَ دَعوةً تُظهِرُها».یک دعا در خفا و نهان در نزد خدا از هفتاد دعای آشکار أفضل و بالاتر است.(۱۴)
🔷دعای جمعی
دعا اگر با جمعی باشد امکان اجابت آن بیشتر است.
امام صادق(ع) میفرمایند: «وقتی پدرم از پیشامدی ناراحت میشد، زنها و بچهها را جمع میکرد و دعا میفرمود و بقیه، آمین میگفتند.»
و می فرمایند:
«مَن قَدَّمَ اَربعینَ رَجُلاً مِن اخوانِهِ فَدَعا لَهُم ثُمَّ دَعا لِنَفسِهِ اُسُتجیبَ لَهُ فیهِم وَ فینَفسِهِ».
کسی که پیش از خود برای چهل نفر برادر مؤمن دعا کند دعای او هم دربارة آنان و هم دربارة خودش مستجاب میگردد.(۱۵)
«امام موسیكاظم(ع)»:
مَن دعاِ لإخوانِه مِنَ المُؤمنین وَ المؤمناتِ و المُسلمین والمُسلماتِ وَكَّلَ اللهُ بِهِ عَن كُلِّ مؤمنٍ مَلَكاً یدعولَه».
کسی که برای برادران و خواهران مؤمن و مسلمان خود دعا کند خداوند از طرف هر یک از آنان مَلَکی میگمارد که همواره برایش دعا نمایند.(۱۶)
🔷اصرار در دعا
در روایتی امام باقر می فرمایند: ان الله کره الحاح الناس بعضهم علی بعض فی المسألة و أحب ذلک لنفسه، ان الله جل ذکره یحب أن یسأل و یطلب ما عنده.
بی گمان خداوند پافشاری مردم در خواهش از یکدیگر را دوست نمی دارد، ولی پافشاری در خواهش از خودش را دوست دارد؛ خدا که یادش شکوهمند است دوست دارد که از او چیزی خواسته شود و از آنچه نزد اوست درخواست گردد.
➖اصرار و پافشاری در دعا امری مطلوب است به این معنا که در امر دعا و تضرع به درگاه خداوند دچار سستی و خستگی نشویم و خواسته خودمان را تکرار کنیم.
اما اگر به اجابت نرسید دچار اعتراض نشویم که چه بسا استجابت به مصلحت ما نباشد.
🔺برخی دیگر از شرایط استجابت در عنوان بعدی خواهد آمد🔻
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
♻️عوامل دیگری برای استجابت
در احادیث جالب برخی عوامل که به استجابت دعا کمک میکند اشاره شده است؛
➖پیامبر (ص):«اَربَعةٌ لاتُردُّ لَهُم دَعوَةٌ: اَلوالِدُ لِوَلَدِهِ والمَظلومُ عَلی مَن ظَلَمهُ و المُعتَمِر حتَّی یرجِعَ و الصائِمُ حتّی یفطِرَ». چهار نفرند که دعایشان رد نمیشود: دعای پدر در حق اولاد، نفرین مظلوم بر ظالم خود، دعای زائر خانة خدا (در تمام مدت زیارت) تا زمانی که مراجعت کند و دعای شخص روزهدار تا ساعتی که افطار نماید.(۱۸)
➖پیامبر (ص):«الدُّعاءُ بَینَ الاَذانِ وَ الاِقامةِ لایردُّ».دعا بین اذان و اقامه رد نمیشود. (۱۹)
➖ امام جعفرصادق(ع)»:
اِنّ اللهَ تباركَ وَ تعالی فَرَضَ الصَلوةَ فی اَفضَلِ السّاعاتِ فَعَلَیكُم بِالدُّعاءِ فی أَدبارِ الصَّلوةِ.
خدای تبارک و تعالی نماز را در افضل اوقات شبانهروز قرار داده بر شما باد که بعد از هر نماز دعا کنید.(۲۰)
➖امام صادق(ع):«عَلَیکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی اَدْبَارِ الصَّلَوَاتِ فَإِنَّهُ مُستجابٌ».بر شما باد بعد از هر نماز دعا کنید. دعا بعد از نمازها مستجاب است.(۲۱)
🔴 موانع استجابت
اگر چه خداوند وعده اجابت داده، اما این وعده مقتضی استجابت است و نه علت تامه آن، چنانچه کبریت مقتضی روشن شدن آتش است اما باید اقداماتی انجام شود تا از کبریت آتش درست شود.
در ادامه به برخی از علل و عوامل عدم استجابت دعاها اشاره میکنیم؛
🔴 ۱.لقمه حرام
➖پیامبر (ص):«الدُّعاءُ مَعَ اَكْلِ الحَرامِ كَالبِناءِ عَلَی الماء!» دعا کردن با لقمة حرام به منزلة عمارت ساختن بر روی آب است!
➖ امام باقر(ع)»:«انَّ العَبدَ لَیرفَعُ یدَیهِ اِلی اللهِ، و مَطْعَمَهُ حرامٌ و ملبَسُهُ حرامٌ فَكَیفَ یستجابُ لَهُ وَ هذه حالُه؟»آن بندهای که دستهای خود را به دعا به سوی خدا برمیدارد در حالی که خوراک و پوشاک او هر دو از راه حرام باشد چگونه میخواهد دعای او مستجاب گردد؟!(۲۲)
🔴 ۲. گناهان
گناهان آثار وضعیای در زندگی انسان ایجاد میکنند، از آن جمله اینکه فاصله انسان را از معبودش زیاد میکنند و به تبع آن سبب حبس شدن دعا میشوند. امیرالمؤمنین(ع) در دعای کمیل می فرماید: «اللهم اغفرلی الذنوب التی تحبس الدعا.
➖ ازپیامبر(ص) پرسیدند: چرا دعاى ما مستجاب نمىشود با اینکه خداوند فرموده: مرا بخوانید تا اجابت کنم؟
فرمود: ده چیز دلهاى شما را میرانده:
۱. با اینکه خدا را شناختید وظیفهى بندگى را انجام ندادید.
۲. قرآن را خواندید و به کار نبستید.
۳.دعوى دوستى پیغمبر کردید و با فرزندانش دشمنى کردید.
۴. ادعاى عداوت شیطان کردید و از او پیروى نمودید.
۵.گفتید بهشت را دوست داریم و عملى انجام ندادید.
۶.گفتید از دوزخ مىترسیم و بدنهاى خویش را در آن افکندید.
۷.به عیب مردم پرداختید و از عیوب خود غافل شدید.
۸. لاف دشمنى دنیا زدید و به جمع اموال پرداختید.
۹.به مرگ اقرار کردید و آمادهى آن نشدید.
۱۰. مردگان را به خاک سپردید و عبرت نگرفتید، به این مناسبات دعاى شما مستجاب نمىشود.
🔴۳.منافات داشتن با حکمت الهی
خدای متعال بر اساس حکمت خود، این عالم را طبق قوانین خاص اداره می کند و هیچگاه، این قوانین را نقض نمی کند. بنابراین استجابت دعا باید از مسیر قوانین و سنن الهی جریان یابد و اگر دعایی نقض کننده این مطلب باشد، مستجاب نمی شود؛
امام علی(ع) می فرماید: «ان الله سبحانه لا ینقض حکمته فلذلک لا یقع الاجابة فی کل دعوة»؛ «خداوند سبحان حکمت خویش را نقض نمی کند بنابراین هر دعایی را مستجاب نمی سازد».(۲۳)
➖امام صادق(ع) می فرمایند: چهار گروه هستند که در طول زندگی دعا و خواهش آنان پذیرفته نمی شوند و آن ها عبارتند از:
۱.الرَجُلُ جالِسٌ فِی بَیته یَقُول: اَللهُم ارزُقنی! فَیقالَ لَهُ: اَلَم آمُرکَ بالطَلَبِ؛
مردی که در خانه اش بنشیند و بگوید: خدایا؛ به من روزی بده! پس به او گفته می شود: آیا به تو دستور ندادم که باید روزی بطلبی و حرکت کنی؟
۲.رَجُلُ کانَت لَهُ امرأَةٌ فَدَعا عَلَیها، یُقالُ لََهُ: اَلَم اَجعَل اَمرَها اِلیک؛
مردی که زنش را نفرین نماید، به او گفته می شود: آیا امر( طلاق) او را به تو واگذار نکرده ام؟
۳.رَجُل کانَ لَهُ مال فَاَفسدَه، فَیُقُول: اَللهُم ارزُقنی! فَیُقال لَهُ: اَلَم آمرُک بالاِقتصاد؛ اَلَم آمرُک بالاِصلاح؛
مردی که مال و ثروتی داشته و آن را با ولخرجی از دست خود خارج کند و بعد بگوید: خداوندا؛ روزیم دِه، پس به او گفته می شود: آیا به تو دستور ندادم که میان رو باش و به تو دستور ندادم که کارهایت را اصلاح کن؟
۳.وَ رَجُلُ کانَ لُهَ مالٌ فَأَدانَهُ بِغُیر بَینةٍ، فَیقال لَهُ: اَلم آمرُک بِالشَّهادة؛
و مردی که مال و ثروت و پولی داشته باشد و آن را بدون شاهد قرض دهد پس به او گفته می شود: آیا به تو دستور ندادم که در هنگام قرض دادن شاهدی انتخاب کن؟(۲۴)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
[دعا باید مخالف حکمت نباشد]
حضرت موسي بن عمران مريض شد. بني اسرائيل به عيادتش آمدند، بيماري او را تشخيص داده و گفتند: اگر به وسيله فلان گياه خود را معالجه کني، بهبودي خواهي يافت. موسي(ع) گفت: دارو استعمال نخواهم کرد تا خداوند بدون دوا مرا شفا عنايت کند. مدتي مريضي او ادامه يافت تا اينکه به او وحي شد که به عزت و جلالم سوگند شفايت نمي دهم، مگر اينکه خود را به وسيله همان دارويي که بني اسرائيل گفتند مداوا کني. بعد از اين موسي(ع) آنان را خواست و گفت: همان دارو را بياوريد تا استفاده کنم. طولي نکشيد که حضرت بهبودي يافت. اما از اينکه ابتدا به خداوند چنين گفته بود در دل بيمناک بود. خطاب رسيد: موسي خيال داري با توکل خود حکمت و اسرار خلقت من را از بين ببري، بجز من چه کسي در ريشه گياهان اين فوايد باارزش را قرار داده است؟ (۲۵)
💠داستان
[تأثیر لقمه در دعا]
مى گويند: حجّاج بن يوسف ثقفى كه در پليدى و خباثت نظير نداشت به كوفه آمد و آنجا را از طرف عبدالملك مقرّ حكومت خود قرار داد، به او گفتند: در اين شهر، افرادى مستجاب الدعوه هستند.
گفت: همه آن ها را كنار سفره من حاضر كنيد، همه را آوردند. به آنان گفت: غذا بخوريد، آن ها هم از آن سفره خوردند. سپس به آنان گفت: برويد. چون رفتند، به اطرافيانش گفت: با اين غذاى حرامى كه اينان خوردند، مطمئن باشيد كه ديگر دعايشان مستجاب نخواهد شد!!(۲۶)
💠داستان
[دعای جمعی]
حفص بن عمر بجلی گوید: از وضع ناهنجار مالی و از هم پاشیدگی زندگیام به امام صادق علیه السلام شکایت کردم.
امام فرمود: هنگامی که به کوفه رفتی با فروش بالش زیر سرت هم که باشد به ده درهم غذائی آماده کن و تعدادی از برادرانت را به غذا دعوت کن و از ایشان بخواه تا درباره تو دعا کنند.
حفص گوید: به کوفه آمدم و هر چه تلاش کردم غذائی مهیا کنم میسر نشد تا بالاخره طبق دستور امام بالش زیر سرم را فروختم و با آماده ساختن غذا، تعدادی از برادران دینی خود را دعوت نموده و از ایشان خواستار دعا در حل مشکلات زندگیام شدم؛ آنها هم با صرف غذا دعا کردند.
به خدا قسم، جز مدت کوتاهی از این قضیه نگذشت که متوجه شدم کسی در خانه را می زند و چون در را باز کردم، دیدم شخصی که با او داد و ستد داشتم و از وی طلب کار بودم به سراغ من آمد.
با پرداخت مبلغ سنگینی که به گمانم ده هزار درهم بود، بدهی خود را با من تصفیه و مصالحه کرد، و از آن پس پی در پی کار من به فراخی و گشایش نهاد و به رفع سختی و تنگدستی انجامید.
💠داستان
[اطمینان به خدا]
خشکسالی امان مردم شهر رو بریده بود، طوری که دیگه هیچ کاری را نمی تونستند انجام بدن. عالمي بزرگی كه در اون شهر زندگي مي كرد همه مردم رو برای خوندن نماز باران به بیرون شهر دعوت کرد، تا از خدا بخوان که با بارش باران، آنها را از خشکسالی نجات بده.
همه مردم وضو گرفته در صف هايي که از پیش تعیین شده بود ايستادن تا نماز شروع بشه. عالم بر بالای یه جای بلند رفت و رو به مردم گفت: تا به امروز نمی دونستم چرا ما از گرفتاری و خشکسالی نجات نمی یابیم ولی امروز با دیدن شما متوجه شدم!!!
چرا که همه ما اینجا جمع شدیم تا از خدا بخوایم بر ما باران نازل کند، ولی در جمع شما فقط همین پسر بچه ای که این جلو نشسته با چتر آمده و این یعنی غیر از این بچه هیچ کدوم از شما به کارتون ایمان ندارین.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.عیون اخبار الرضا(ع)، ج۱،ص۲۹۵.
۲.بحار الانوار، ج۱۶،ص۲۴۲.
۳.بیست گفتار، ص ۲۲۶.
۴.مستدرک، ج ٥، ص ١٧٢.
۵.بحار الأنوار ج۳۹،ص۳۰۳.
۶.بحار الأنوارج۹۳،ص۳۲۱.
۷.تفسير الصافي ،ج۱ ،ص۸۳.
۸.بحار الأنوار ،ج۹۳،ص۳۱۷.
۹.همان،ص۳۱۵.
۱۰.وسائل، ج ٤، ص ١١٣١.
۱۱.[إِذَا فَرَغَ أَحَدُکُمْ مِنَ الصَّلَاهًِْ فَلْیَرْفَعْ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ....]تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۱۶
۱۲.[إذا أرَدتَ أن تَدعُوَ اللّهَ فَقَدِّم صَلاهً أو صَدَقَهً ، أو خَیرا أو ذِکرا] .مستدرک الوسائل : ج ۵ ص ۱۹۹
۱۳. اعراف/۵۵.
۱۴.وسائل، ج ٤، ص ١١١٣.
۱۵.خصال، ج ٢، ص ١١٠.
۱۶.وسائل، ج ٤، ص ١١٥٢
۱۷. تحف العقول، ص ۲۹۳٫
۱۸.وسائل، ج ٤، ص ١١٥٣
۱۹.مواعظ عددیه، ص ٤
۲۰.وسائل، ج ٤، ص ١١٤٨
۲۱.خصال، ج ٢، ص ٨٥
۲۲.لئالیالأخبار، ج ٤، ص ١٠٣)
۲۳.میزان الحکمة، ج ۲، ص ۸۷۶.
۲۴.آمال الواعظین، ج۳،ص۱۸۵.
۲۵.جامع السعادات،نراقي، ج۳،ص۲۷۷.
۲۶.برگرفته از کتاب عرفان اسلامى،
نوشته استاد انصاریان
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
جهاد با نفس (۱۱)
منبر یک دقیقه ای🕙
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
❇️مقدمه
در کتابی که آیت الله بهجت معرفی فرموده اند حدیث یازدهم که بنا داریم از آن کتاب تقدیم کنیم عبارت است از این حدیث؛
«في قولِهِ تعالى :إنّ السَّمْعَ وَالبَصَرَ والفُؤادَ يُسألُ السَّمعُ عَمّا سَمِعَ ، والبَصَرُ عَمّا نَظَرَ إلَيهِ ، والفُؤادُ عَمّا عَقَدَ عليهِ» .اينكه خداوند فرموده است: «همانا از گوش و چشم و دل سؤال مىشود»يعنى از گوش در باره آنچه كه شنيده است و از چشم در باره آنچه كه ديده است و از دل در مورد ايمانى كه بر آن پيمان بسته است پرسيده مىشود.(۱)
🔷سه بخش ادراکی انسان
در این آیه و حدیث سه عضو جدا اما مرتبط باهم مورد توجه قرار گرفته اند.
اگر دقت کنیم هم شنوایی هم بینایی و هم قلب انسان وسیله های دریافت و ادراک انسان هستند.
باید گفت هر آنچه دیده بینند یا گوش بشنوند دل کند یاد.
به عبارت دیگر سیستم ادراک انسان از این سه بخش تشکیل یافته است
♻️گناهان مربوط به سیستم ادراک
طبق توضیحات فوق مواردی از گناهان مربوط به سیستم ادراکی که با سه بخش انجام می شود را ذکر میکنیم؛
➖شهوات و هیجانات جنسی حرام، از طریق فیلم و صوت و متن و تصویر
➖ حسادت و بدخواهی به دیگران از طریق دیدن و شنیدن و تفکرات منفی
➖دنیا طلبی و تجمل گرایی ؛ با شنیدن سخنان اغواگرانه و دیدن تصاویر انگیزاننده و دل دادن به این امور موجب مصرف گرایی افراطی، مد گرایی افراطی و تجمل گرایی است.
🌺با عشق علی(ع) پاک شویم
«وَ مَنْ نَظَرَ إِلَى كِتَابَةٍ فِي فَضَائِلِهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالنَّظَر»،
«وَ مَنِ اسْتَمَعَ إِلَى فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالاسْتِمَاعِ»(۲)
طبق حدیث پیامبر(ص) گوش دادن به فضایل حضرت علی(ع) ، گفتن فضایل آن حضرت، نگاه کردن به فضایل آن حضرت گناهان انسان بخشیده می شود.
هر قوه ای گناهانی دارد. چشم یک گناه دارد، گوش یک گناه دارد زبان گناه مخصوص به خود را دارد، در صحیفه وجودی مومن همه اینها هست. لذا یکی از راه های توبه این است که انسانی که گناه کرده بنشیند و فضائل امیرالمومنین را متواضعانه بخواند، متواضعانه نقل کند و متواضعانه بشنود. تا گناهانش بخشیده شود.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۲۳.
۲.إرشاد القلوب ،ج۲،ص۲۰۹ .
منبر یک دقیقه ای🕘
موضوع: ویژگی های منتظران(۱۲)
[ نکاتی برگزیده و کوتاه تقدیم می شود تا به سلیقه سخنران به مقدار یک دقیقه انتخاب و ارائه شود]
بسم الله الرحمن الرحیم
أللّهمَّ صلِّ وَ سَلِّم، وَ زِد وَ بارِک، عَلی صاحبِ الدَّعوَةِ النَّبویَّة و الغَیبَةِ الإلهیَّة ، أللّهمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ
✅مقدمه
برای تحقق اهداف خلقت، و ظهور انسان کامل و تشکیل حکومت عدل جهانی توسط حضرت حجت روحی فداه، انسان هایی لازم است که با ویژگی های ایمانی، اخلاقی، فکری و اعتقادی ، قابلیت و شایستگی این دوران را در خود جمع کرده باشند.
طبق یک حدیث جالب ازپیامبر، مؤمن كامل داراى ۱۰۳ صفت است.
➖پیامبر(ص) فرمود:
«لا يُكْمِلُ المؤمنُ إيمانَهُ حتّى يَحْتَويَ على مائةٍ و ثلاثِ خِصالٍ....»(۱)
❇️خصلت دوازدهم ؛ تعلیم به جاهل
دوازدهمین صفت مؤمن «معلّم الجاهل» است یعنى مؤمن جاهلان را تعلیم مى دهد. جاهل کسى است که نمى داند.
♻️سه واجب شبیه به هم
تنبیه غافل، ارشاد جاهل و نهى از منکر شبیه به هم هستند اما باهم فرق دارند؛
غافل کسى است که حکم را مى داند ولى حواسش نیست. (موضوع را فراموش کرده) مثلا مى داند غیبت گناه است ولى غافل شده و سرگرم غیبت شده است.
جاهل کسى است که حکم را نمى داند و ما مى خواهیم حکم را به او یاد دهیم، مثلا حرمت غیبت را نمى داند.
امر به معروف و نهى از منکر هم در جایى است که موضوع و حکم را مى داند و نه غافل است و نه جاهل حکم.
🔶شعر
کس که بداند و بداند که بداند
اسب خرد از گنبد گردون بجهاند
آن کس که بداند و نداند که بداند
بیدار کنش زود که در خواب نماند
آن کس که نداند و بداند که نداند
لنگان خرک خویش به منزل برساند
آن کس که نداند و نداند که نداند
در جهل مرکب ابدالدهر بماند
🔷جایگاه تعلیم
امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در خصوص علّت بعثت پیامبران فرموده است: «یُذَکِّروهُم مَنسِیَّ نِعمَتِه وِ یَحتَجّوا عَلَیهِم بِالتّبلِیغِ؛ حجّت را بر مردم تمام کنند، سخن حق را به گوش آنها برسانند، حقیقت را برای آنها آشکار کنند.»(۲)
🔷حدیث
خداوند به حضرت موسی (ع) فرمود:
«چیزهای خوب را یادبگیر و به کسانی هم که نمیدانند یادبده! پس بهدرستی که من مزار معلّمان و راهنمایان خیر و خوبی و کسانی که آن را فرا میگیرند را، پُر از نور میکنم تا در آنجا از چیزی وحشت و هراس نداشته باشند.(۳)
👌جهاد تبیین
مساله «جهاد تبیین» به تصریح قرآن کریم «لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنّٰاسِ وَ لاٰ تَکْتُمُونَهُ» اهمیّتی بسیار ژرف دارد، چراکه هم جنبهی الهی دارد، هم جنبهی انسانی دارد. بدینبیان که تبیین، دستگیری از دل و ذهنِ ِانسانهایی است که دچار عدم علم، شک و جهالتند.
یک تکلیف مهم منتظران جهاد تببین است. جهاد تبیین یعنی جهلی که توسط دشمن
دامن زده میشود را باید با آگاهی دادن خنثی کرد.
دشمن در رأس نقشههایش تبلیغات است؛ به قول خودشان پروپاگاندا است. علاجِ پروپاگاندا «تبیین» است، تبیین حقیقت از زبانهای مختلف، از حنجرههای مختلف، با تعبیرات مختلف، با ابتکارات مختلف؛ تبیین. وسوسهای را که روی آن جوان یا نوجوان اثر میگذارد، چه میتواند برطرف کند؟ باتوم که نمیتواند برطرف کند،؛ آن وسوسه را تبیین میتواند برطرف کند.
🔶تعلیم و تبیین سبک زندگی
سبک زندگی باید بر اساس معارفِ اسلامی تبیین شود.زیرا سبکِ زندگی غلط، که ناشی از مشکلات فرهنگی و فرهنگِ حاکم بر ذهنها است در اثر تقلید از سبک زندگی غربی، بوجود میآید.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحارالانوار، ج ۶۴، ص۳۱۰.
۲.نهج البلاغه، خطبه اول
۳.ارشاد القلوب،ج۱،ص۱۳.