فضیلت بیماری، عیادت و پرستاری
[#منبر_ده_دقیقه_ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
💠داستان
[ایجاد انگیزه]
نقل شده كه امير مؤمنان (ع) در بازگشت از جنگ صفّين در نزديكى كوفه، به پيرمردى به نام صالح بن سليم بر خورد كه در سايه خانهاى نشسته و آثار بيمارى در چهرهاش نمايان بود . امام (ع) ضمن احوالپرسى، گفتگوى كوتاهى با وى داشت و در پايان، خطاب به او فرمود :
«جَعَلَ اللَّهُ ما كانَ مِن شَكواكَ حَطّاً لِسَيِّئاتِكَ ؛ فَإِنَّ المَرَضَ لا أَجرَ فيهِ ، و لكِن لايَدَعُ لِلْعبدِ ذَنْباً إلّا حَطَّه ، وَ إِنَّمَا الأَجرُ فى القَولِ بِاللِّسانِ وَ العَمَلِ بِاليَدِ وَ الرِّجْلِ ، وَإنَّ اللَّهَعزّ وجلّ يُدخِلُ بِصِدقِ النِّيَّةِ وَ السَّريرَةِ الصّالِحَةِ [عَالَماً جَمّاً] مِن عِبادِهِ الجَنَّةَ» .
خداوند ، اين درد و رنجى را كه داشتهاى ، مايه ريختن گناهانت قرار دهد ؛ چرا كه در بيمارى ، پاداشى نيست ؛ امّا گناهى براى بنده فرو نمىگذارد، مگر آن كه آن را فرو مىريزد . پاداش ، تنها در گفتن به زبان و عمل كردن به دست و پاى است و خداوندعزّ وجلّ ، جمعِ فراوانى از بندگان خويش را به راستىِ نيّت و به نهادِ درست ، به بهشت وارد مىكند.(۱)
✅تبیین موضوع
➖برخی گمان می کنند که بیماری یکی از پدیده های نکبت بار هستی است که پیامدی جز سختی و بیچارگی به دنبال نخواهد داشت. اما پیشوایان ما به ما آموخته اند که بیماری برای مومنان نه تنها عذاب الهی نیست بلکه می تواند ثمرات فراوانی را نیز در پی داشته باشد.
🟢آثار و فضائل معنوی بیماری
🔹غفلت زدایی
سلامتی اگرچه یکی از نعمت های الهی است اما گاهی انسان را مغرور می کند و او را از یاد خداوند غافل مینماید.در مقابل لحظات بیماری تلنگری است تا انسان از خواب غفلت بیدار شود و ضعف و کوچکی او را یادآور شود و حباب کاذب غرور را می شکند.
➖امام باقر (ع)میفرماید:«الجَسَدُ إذا لم یَمرَضْ أشِرَ و لا خَیرَ فی جَسَدٍ یَأشَرُ» جسم اگر بیمار نشود، سرمست مى شود و در بدنى كه سرمست شود، خیرى نیست.(۲)
🔹تقویت صبوری
گویا خداوند، به وسیله بیماری، یک مانور شکیبایی به راه می اندازد و روحیه انسان را برای روزهای سخت تر از آن آماده می سازد.
➖ امام صادق(ع) فرمود:«مَنِ اشْتَكَى لَيْلَةً فَقَبِلَهَا بِقَبُولِهَا وَ أَدَّى إِلَى اللَّهِ شُكْرَهَا كَانَتْ لَهُ كَفَّارَةُ سِتِّينَ سَنَةً»هر كس شبى بیمار شود و آن را نیكو بپذیرد و خدا را شکر و سپاس گوید، كفّاره شصت سال او خواهد بود. راوى مىگوید: گفتم: معناى نیكو پذیرفتن آن چیست؟ فرمود: «صَبَرَ عَلَى مَا كَانَ فِيهَا» بر رنج و ناراحتى آن صبر كند.(۳)
🔹نیل به مقامات معنوی
بیماری، همانند یک سوهان زبر روح انسان را صیقلی می کند و بر مراتب معنوی او می افزاید.
➖امام رضا (ع) می فرماید:
«الْمَرَضُ لِلْمُؤْمِنِ تَطْهِیرٌ وَ رَحْمَةٌ»
بیمارى، مایه پاكى و رحمت مؤمن است.(۴)
➖ امام باقر(ع) می فرماید:
سَهَرُ لَیلَةٍ مِن مَرَضٍ أو وَجَعٍ أفضَلُ و أعظَمُ أجرا مِن عِبادَةِ سَنَةٍ»
پاداش شبى از بیمارى یا درد نخفتن، برتر و بزرگتر از یک سال عبادت است.(۵)
🔹بخشش گناهان
اذا مَرِضَ المُسلِمُ كَتَبَ اللهُ لهُ كَأحسَنِ ما كانَ یعمَلُهُ فی صِحَّتِهِ و تساقَطَتْ ذُنوبُهُ كما یَتساقَطُ وَرقُ الشَّجَرِ.
زمانی كه یك مسلمانی مریض میشود، خداوند برای او بهتر از آنچه در حال سلامتی عمل میكرد أجر و پاداش مینویسد و گناهانش مانند برگ درختان فرو میریزد. (۶)
➖امام رضا(ع):«إنَّ المَرضَ لایَزالُ بِالمؤمنِ حتّی لایكونَ علَیهِ ذَنبٌ».
گاهی میشود كه دورة بیماری طولانی و با مؤمن ملازمت دارد در آنجا بیمار دیگر هیچ گناهی بر او باقی نخواهد ماند. (درد و بیماری گناهان را پاك میكند) (۷)
➖ امام سجاد(ع):«حُمّی لَیلَةٍ كفّارةُ ذُنوبِ سَنَةٍ».یك شب تب كردن، كفارة یك سال گناهان است. (۸)
➖امام جعفرصادق(ع):
صُداعُ لَیلَةٍ تَحُطُّ كُلَّ خَطیئَةٍ اِلّا الكبائِرَ.
یك شب سردرد گرفتن تمام خطاها را پاك میكند. جز گناهان كبیره. (۹)
➖امام جعفرصادق(ع):
«أنینُ المُؤمنِ تَسبیحٌ و صِیاحُهُ تهلیلٌ وَ نَومُهُ علیَ الفِراشِ عبادةٌ و تَقَلُّبُهُ مِن جَنبٍ الی جَنبٍ جهادٌ فی سبیلِالله.
نالة مؤمن مریض (به منزلة) «سبحانالله» گفتن و فریاد او «لا اله الالله» و خوابیدن او در بسترش، «عبادت» و از پهلو به پهلو شدن «جهاد در راه خدا» است. (۱۰)
🔻پس بیماری برای شخص بیمار می تواند زمینه ساز فضیلت هایی باشد که مواردی شمرده شد اما علاوه بر بیمار، دو گروه دیگر نیز از بیماری فضیلت کسب میکند؛ عیادت کنندگان و پرستان.
نکاتی در دو محور تقدیم میشود؛🔺
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟢فضیلت و آداب عیادت
عیادت بیمار یا به ملاقات بیمار رفتن از توصیه های اسلامی بوده و جزو برترین کارهای نیک دینی شمرده شده است دهها حدیث در اینباره نقل شده؛
➖ پیامبر(ص) فرمود:«مَن عادَ مریضاً فیاللهِ لَمْ یَسألِ المریضُ لِلعائِدِ شَیئاً إلاَّ استَجَابَ اللهُ لَه».
كسی كه برای رضای خدا از بیماری عیادت میكند هر دعائی كه مریض برای عیادتكنندة خود میكند خداوند اجابت میفرماید. (۱۱)
۱۱.وسائل، ج ٢، ص ٦٣٨
➖امام جعفرصادق(ع):عُودوا مَرضاكُمْ و اسألوهُمُ الدُّعاءَ فاِنَّهُ یَعدِلُ دُعاءَ الملآئِكةِ».
از بیماران خود عیادت كنید و از آنها بخواهید برای شما دعا كنند، دعای بیماران با دعای ملآئكه برابری میكند كه البته مستجاب است(۱۲)
➖پیامبر گرامی اسلام (ص):«مَن عادَ مَریضاً لَم یَسأَلِ اللهَ تَعالی شیئاً إلاّ اَعطاهُ». اگر كسی به عیادت مریضی برود، هر چه از خدای متعال مسألت كند به او عطا میفرماید.(۱۳)
➖امام جعفرصادق(ع):«اَیُّما مُؤمِنٍ عادَ مُؤمناً فیاللهِ عَزّوجلّ فی مَرضِه وَكَّلَ بِهِ مَلَكاً من العُوّادِ یَعودُهُ فی قَبرِهِ وَ یستغفِرُ لَهُ الی یَومِ القیامَة».
هر مؤمنی كه برای رضای خدا از یك مؤمن بیماری عیادت كند خداوند در قبر او مَلَكی عیادتكننده میگمارد كه تا روز قیامت از او عیادت كند و برایش طلب مغفرت نماید. (۱۴)
✔️آدابی برای عیادت ذکر شده که برخی از آنها عبارتند از:
➖دلداری دادن به بیمار
➖کوتاه کردن زمان ملاقات مگر این که بیمار درخواست عیادت طولانی داشته باشد.
➖دعا کردن برای بیمار همراه با محبت
➖برطرفکردن نیاز بیمار
➖اظهار محبت به بیمار
➖تشکر از خداوند به جهت عدم ابتلا به آن بیماری آهسته بهگونهای که بیمار و همراهانش از آن مطلع نشوند.
➖هدیه بردن برای بیمار
➖اطعام بیمار از آنچه دوست دارد.
💠داستان
یکی از وابستگان امام صادق(ع) گفت: یک نفر از یاران حضرت بیمار شد و ما عدهای از یاران امام بودیم که برای عیادت او رفتیم. در راه با حضرت صادق(ع) مواجه شدیم. از ما پرسید: کجا میروید؟ گفتیم به عیادت فلانی میرویم. فرمود: بایستید. ما ایستادیم. حضرت فرمود: آیا سیبی، بِهی، تُرنجی، کمی عطر یا ترکهای خوشبو به همراه یکی از شما هست؟ عرض کردیم: از این چیزها با خود نداریم. حضرت فرمود: مگر نمیدانید که بیمار از اینکه چیزی برایش ببرند، آرامش مییابد؟!(۱۵)
🟢فضیلت پرستاری
➖ پرستاری «سلوک الی الله» است چرا که پرستاری خدمت به افراد نیازمند است.
امام صادق( ع) فرمود:
قَضآءُ حاجَةِ الْمُؤْمِنِ اَفْضَلُ مِنْ طَوافٍ وَ طَوافٍ وطَوافٍ حَتّى عَدَّ عَشْرا.
فضيلت برآوردن نياز يك مؤمن بيشتر از طواف و طواف و طواف است و تا ده بار طواف را برشمرد.(۱۶)
➖ پرستاری ریاضت صحیح و مومنانه است که فرموده اند ؛ «افضل الاعمال احمزها». بهترین عمل ها سخت ترین آنهاست.
پرستاری به جهت شب بیداری ها و فشارهای روانی که دارد از سخت ترین کارها محسوب میشود.
➖پیامبر(ص):«مَنْ سَعى لِمَريضٍ فى حاجَةٍ قَضاها اَو لَم يَقْضِها، خَرَجَ مِنْ ذُنوبِهِ كَـيَومِ وَلَدَتْهُ اُمُّهُ. فَقالَ رَجُلٌ مِنَ الاَْنصارِ: بِاَبى اَنْتَ وَ اُمّى يا رَسولَ اللّه ِ، فَاِنْ كانَ الْمَريضُمِنْ اَهلِ بَيْتِهِ، اَوَ لَيْسَ ذلِكَ اَعْظَمَ اَجْرا اِذا سَعى فى حاجَةِ اَهْلِ بَيْتِهِ؟ قالَ: نَعَمْ»
«هر كس در برآوردن نياز بيمارى بكوشد، خواه موفق بشود يا نشود گناهانش پاكمى شود، به سان آن روز كه از مادر متولد شده است». مردى از انصار گفت: اى پيامبر خدا،پدر و مادرم به فدايت! اگر بيمار از خانواده شخص باشد، اين كار پاداش بيشترى ندارد؟فرمودند:«چرا»(۱۷)
➖ پیامبر(ص):«مَن قامَ عَلی مَریضٍ یَوما وَ لَیْلَةً بَعَثَهُ اللّه مَعَ اِبراهیمَ الخَلیلِ فجادَ عَلَی الصِّراطِ کَالْبَرْقِ اللاّمِعِ وَ مَن سَعی لِمَریضٍ فی حاجَةٍ فَقَضاها خَرَجَ مِنْ ذُنوبِهِ کَیَومٍ وَلَدَتْهُ اُمُّه» به این مفهوم که «کسی که یک روز و یک شب پرستاری بیماری را به عهده بگیرد، خداوند او را با ابراهیم خلیل (ع) محشور می کند. پس همچون درخشش برقی از صراط عبور می کند و کسی که در برطرف کردن نیازهای مریض تلاش کند و نیازهای او را برآورد، همانند روزی که از مادر متولد شده است، از گناهان پاک می شود».
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.وقعة صفّين : ص ۵۲۹
۲.مشكاة الأنوار،ص۴۸۷
۳.ثواب الأعمال ، ص ۱۹۳
۴.ثواب الأعمال، ص۱۹۳
۵.الكافی، ج۳، ص۱۱۴
۶.بحار، ج ٧٨، ص ١٨
۷.ثوابالاعمال، ص ٤٢٩
۸.وسائل، ج ٢، ص ٦٢٤
۹.بحار، ج ٨١، ص ١٨٤
۱۰.وسائل، ج ٢، ص ٦٢٣
۱۱.وسائل، ج ٢، ص ٦٣٨
۱۲.مكارمالاخلاق، ص ٤١٥
۱۳.لئالیالاخبار، ج ١، ص ٣٣٨
۱۴.وسائل، ج ٢، ص ٦٣٤
۱۵. ثواب الاعمال باب ۷۵۲
۱۶. ثواب الاعمال باب ۷۵۲
۱۷.من لا يحضره الفقيه، ج۴، ص۱۶
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
آثار و فواید اخلاص
با اشاره ای به قصه یوسف(ع)
[ #منبر_ده_دقیقه_ای ]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
💠داستان
[ انگیزشی]
حضرت يوسف(ع) هنگامي كه به خانه عزيز مصر قدم نهاد، پس از سه سال به سن بلوغ رسيد. زليخا كه محو زيبايي و قيافه جذاب و قد و قامت يوسف شده بود مدت هفت سال او را خدمت كرد و از خدا ميخواست كه يوسف يك نگاهي به او كند. ولي آن نوجوان آراسته و وارسته از آلودگيها از ترس خدا در اين هفت سال سر به پايين بود و حتي يك بار نيز به زليخا نگاه نكرد.
زليخا به يوسف گفت: اي يوسف! سرت را بلند كرده و نگاهي به من كن.
يوسف جواب داد: ميترسم هيولاي كوري و نابينايي بر ديدگانم سايه افكند.
زليخا گفت: چه چشمهاي زيبايي داري!
يوسف گفت: همين ديدگان من در خانه قبر، نخستين عضوي هستند كه متلاشي شده و روي صورتم ميريزند.
زليخا ادامه داد: چقدر بوي خوشي داري!
يوسف گفت: اگر سه روز بعد از مرگ من، بوي مرا استشمام نمايي، از من فرار ميكني.
زليخا گفت: چرا نزديك من نميآيي؟!
يوسف جواب داد: چون ميخواهم به قرب خداوند نايل شوم.
زليخا گفت: گام بر روي فرشهاي پربها و حرير من بگذار و به خواسته من اعتنا كن!
يوسف گفت: ميترسم بهرهام در بهشت از من گرفته شود.
زليخا ديد با تقاضا و خواهش و انواع نقشههاي فريب دهنده نميتواند يوسف را تسليم هواهاي خود گرداند؛ ازاينرو خواست او را تهديد نموده و بترساند؛ بلكه به هدف شوم خويش برسد، به يوسف گفت:«اُسَلِّمُكَ اِلَي الْمُعذِّبِينَ؛ تو را به شكنجه دهندگان ميسپارم».
يوسف: «اِذاً يَكْفِيني رَبِّي؛ در اين صورت خداي من مرا كافي است».
👈 در داستان حضرت یوسف(ع) در قرآن مجید، آن تأیید الهى که مانع از ارتکاب گناه و سبب عصمت مى شود، بر محور اخلاص دور مى زند نیز مشخص شده است، خداوند در این باره مى فرماید: «کَذَلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِینَ»اینچنین کردیم تا بدى و فحشا را از او دور سازیم؛ چرا که او از بندگان خالص شده ما بود.
✅بیان موضوع
➖منظور از «اخلاص» همان خلوص نيّت است و منظور از خلوص نيّت اين است كه انگيزه تصميم گيرى تنها خدا باشد و بس.
➖از نظر اسلام، اصل عبادت، اخلاص است و سایر اعمال در سایه اخلاص عنوان عبادت پیدا مىکند و کامل مىشود.
➖شيطان بعد از رانده شدن از درگاه خدا، از سر لجاجت و خيره سرى عرض مى كند: «وَ لاَُغْوِيَنَّهُمْ اَجْمَعينَ * اِلاّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ»من همه آنها را گمراه خواهم ساخت مگر بندگان مخلصت را.
اين تعبير نشان مى دهد كه موقعيّت بندگان مخلَص آن چنان تثبيت شده است كه حتّى شيطانُ افسونگر و لجوج طمع خود را از آنها بريده است.
➖ نشانه اخلاص عبارت است از اینکه از غیر خدا در مورد اعمالش انتظار تعریف نداشته باشد.
پیامبر (ص) می فرماید: «و ما بَلغَ عَبدٌ حقيقةَ الإخْلاصِ حتّى لا يُحِبَّ أنْ يُحْمَدَ على شيءٍ مِن عَمَلٍ للّه». بنده هرگز به حقیقت اخلاص نمى رسد، جز آن که دوست نداشته باشد او را بر عمل خدایى، بستایند.(۱)
👌 برای عمل مخلصانه آثار زیادی بیان شده است که به چند مورد اشاره می شود:
🟢بصیرت و حکمت
رسول خدا (ص) فرمود: «مَا أَخْلَصَ عَبْدٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً إِلاَّ جَرَتْ يَنَابِيعُ اَلْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ»هیچ بندهاى چهل روز متوالى قدم در وادى اخلاص ننهاد جز آن که چشمههاى حکمت و معرفت از قلبش بر زبان او جارى مىشود.(۲)
🟢تقرّب به خدا
حضرت علی (ع) در این باره فرمود: «تَقَرُّبُ العَبدِ إلَى اللّه ِ سُبحانَهُ بِإخلاصِ نِيَّتِهِ» نزدیک شدن بنده به خدای سبحان به سبب خالص کردن نیت اوست.(۳)
🟢خضوع تمام ما سوى اللّه در برابر انسان مخلص
امام صادق (ع) فرمود: «إنّ المؤمنَ يَخشَعُ لَه كـلُّ شيءٍ ، و يَهابُهُ كلُّ شيءٍ . ثُمّ قالَ : إذا كانَ مُخْلِصا للّه ِ أخافَ اللّه ُ مِنه كلَّ شيءٍ ، حتّى هَوامَّ الأرضِ و سِباعَها و طيرَ السّماءِ و حِيتانَ البحرِ»
همه اشياء براى مؤمن كرنش مى كنند و همه اشياء به او احترام مى گذارند. ]آنگاه فرمود: [اگر براى خدا اخلاص ورزد، خداوند همه چيز را از او بيمناك مى سازد، حتّى حشرات و خزندگان و درندگان زمين و پرندگان آسمان و ماهيان دريا را.(۴)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟢امدادهای الهی
اثر دیگر رعایت اخلاص، یاری، پشتیبانی و امدادهای الهی در زندگی فرد مخلص است.
➖حضرت فاطمه زهرا (ع) فرمود: «مَن أصعَدَ إلَى اللّه ِ خالِصَ عِبادَتِهِ أهبَطَ اللّه ُ إلَيهِ أفضَلَ مَصلَحَتِهِ»
کسی که عبادت خالصانه اش را به سوی خدا بالا بفرستد، خداوند بهترین مصلحتش را به سوی او فرو خواهد فرستاد.(۵)
🟢امنیت روانی
افراد مخلص ترس و حزن ندارند، نه غصه گذشته را می خورند و نه از آینده ترس به دل راه میدهند .
کسیکه روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است، نه ترسی بر آنها است و نه غمگین میشوند: «بَلی مَن اسلَمَ وَجهَهُ لِلَّهِ و هُوَ مُحسِنٌ فَلَهُ اجرُهُ عِندَ رَبّهِ و لا خَوفٌ عَلَیهِم و لا هُم یَحزَنون».(۶)
🟢سعادت و کامیابى
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
أماراتُ السَّعادَةِ إخلاصُ العَمَلِ .حديث
امام على عليه السلام : از نشانه هاى سعادت ، اخلاص داشتن در عمل است .(۷)
🟢اخلاص،خلاص از غفلت
امام صادق (ع) مى فرماید: «لابُدَّ لِلعَبدِ مِن خالِصِ النِّيَّهِ في كُلِّ حَرَكَةٍ وسُكونٍ ؛ لأ نَّهُ إذا لَم يَكُن هذا المَعنى يَكونُ غافِلاً » شرط بندگی خدا این است که در هر حرکت و سکونى نیتش را برای خدا خالص سازد زیرا اگر چنین نکند، غافل است.(۸)
➖ حضرت پیامبر(ص) فرمود:«إذا عَلِمتُ أنَّ الغالِبَ على عَبدِي الاشتِغالُ بِي نَقَلتُ شَهوَتَهُ في مَسألَتِي و مُناجاتِي ، فإذا كانَ عَبدِي كَذلِكَ فأَرَادَ أن يَسهُوَ حُلْتُ بَينَهُ و بَينَ أن يَسهُوَ ، اُولئكَ أوليائي حقّاً ، اُولئكَ الأبطالُ حقّاً .(۹)
خداوند سبحان فرماید : چون بدانم كه يادِ من بر جان بنده ام چيره گشته است، خواهش او را متوجّه سؤال و مناجات با خود كنم ؛ پس چون بنده ام چنين شود، هرگاه بخواهد دچار سهو و غفلت شود ، مانع غفلتش شوم؛ اينان دوستان حقيقى من ، و قهرمانان واقعى هستند .
🟢کمال عبادت
حضرت جواد (ع) فرمود:«أفضَلُ العِبادَةِ الإخلاصُ ».(۱۰)
برترين عبادت، اخلاص است.
در این باره روایتی هم از امام صادق (ع)نقل شده است که میفرماید:
«إنَّ العُبّادَ ثَلاثَةٌ: قَومٌ عَبَدُوا اللّهَ عَزَّوجَلَّ خَوفًا فَتِلكَ عِبادَةُ العَبيدِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللّهَ تَبارَكَ وتَعالى طَلَبَ الثَّوابِ فَتِلكَ عِبادَةُ الاجَراءِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللّهَ عَزَّوجَلَّ حُبًّا لَهُ فَتِلكَ عِبادَةُ الأَحرارِ، وهِيَ أفضَلُ العِبادَةِ».
عبادت کنندگان، سه گروهند: گروهى خدا را از ترس مىپرستند كه اين پرستش بردگان است و گروهى، در جستجوى پاداش كه اين پرستش مزدوران است [که اگر به او مزد ندهند، عبادت نمیکند] و گروهى، خداوند را به سبب عشق و محبّت مىپرستند كه اين پرستش آزادگان و برترين پرستش است.(۱۱)
💠داستان
عارف و اصل كامل، مرحوم ميرزا جواد آقا ملكي مي نويسد:
از يكي از عالمان بزرگ نقل كرده اند كه او سي سال در صف اول نماز جماعت اقتدا مي كرد. پس از سي سال، روزي به عللي نتوانست خود را به صف اول برساند و در صف دوم ايستاد و از اين كه مردم او را در صف دوم ديدند گويا در خود خجالتي احساس كرد. از اين جا متوجه شد كه در اين مدت طولاني كه در پيشاپيش مردم و در رديف اول نماز مي خوانده از روي « ريا» بوده است. از اين تمام آن سي سال نماز را قضا كرد.
بحث مفصلی هم قبلا تقدیم شده است 👈 لینک
ـــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.بحار الأنوار،ج۷۲،ص۳۰۴.
۲.عيون أخبار الرضا(ع)،ج۲،ص۶۹
۳.غرر الحکم۴۴۷۷.
۴.بحار الأنوار ،ج۶۹،ص۲۸۵.
۵. همان ، ج۷۰، ص۲۴۹.
۶.آیه ۲۶۲ بقره
۷.غرر الحكم /۱۲۳۱.
۸.بحار الأنوار،ج۷۰،ص۲۱۰
۹.عدّة الداعي ،ص۲۳۵.
۱۰.تنبیه الخواطر،ج۲ص۱۰۹.
۱۱.الكافي، شیخ کلینی، ج ۲، ص ۸۴.
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
#غیبت
#منبر_پنج_دقیقه_ای
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
🔶مقدمه
«غيبت» آن است كه انسان، پشت سر كسى كه عيب و عملش پوشيده و پنهان است سخنى بگويد كه اگر بشنود ناراحت می شود. در روایات آمده که: «روزی نام شخصى را نزد پيامبر(ص) بردند، بعضى گفتند: او آدم ناتوانى است، پيامبر(ص) فرمود: شما غيبت او را كرديد. عرض كردند: اى رسول خدا، صفتش را گفتيم؛ آن حضرت فرمودند: اگر چيزى را مى گفتيد كه در او نبود، به او تهمت زده بوديد، نه غيبت».
🔴آیه قرآن
در سوره حجرات آمده است:
«وَ لا یغْتَبْ بَعْضُکمْ بَعْضاً أَ یحِبُّ أَحَدُکمْ أَنْ یأْکلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیتاً فَکرِهْتُمُوه». و غیبت یکدیگر را روا مدارید آیا شما دوست می دارید گوشت برادر مرده خود را بخورید البته کراهت و نفرت از آن دارید.(۱)
👈این تشبیه که در واقع یک دلیل منطقى را تشکیل مى دهد، تمام ابعاد مسأله غیبت را بیان کرده، شخص غائب را به مرده تشبیه مى کند، و رابطه دینى او را به عنوان برادرى و اخوّت و آبروى او را به پاره تن او و غیبت را به منزله خوردن گوشت او، کارى که هر وجدانى، هر قدر ضعیف باشد، از آن ابا و وحشت دارد، و حتى در سخت ترین حالات حاضر نیست چنین کند.
🔴احادیث
➖امام زینالعابدین(ع)
«تَحْرُمُ الجَنَّةُ عَلَی ثَلاثَةٍ: عَلَی المنّانِ وَ عَلَی المُغتابِ وَ عَلَی مُدِمنِ الخَمرِ».
این سه نفر به بهشت راه ندارند: آدم منّتگذار و كسی كه غیبت مردم را میكند و دائم الخمر مشروبخوار.
➖حضرت امیر(ع)
أَبغَضُ الخَلائِق اِلیَ اللهِ، اَلمُغتابُ.
كسی كه غیبت میكند منفورترین خلق الله در نزد خدا است.(۳)
➖امام صادق(ع)
اَلغِیبةُ أَن تَقولَ فی أخیكَ ما سَتَرَهُ اللهُ و امّا الأمرُ الظّاهرُ فیه مِثلُ الحِدَّةِ والعَجَلةِ فَلا.
غیبت آنست كه دربارة برادر دینیات چیزی كه خدا آن را مستور داشته تو آن را آشكار كنی و اما چیزهاییكه به ظاهر دارد از قبیل تندخوئی و عجول بودن غیبت به حساب نمیآید. (۴)
➖حضرت پیامبر(ص):
«تَركُ الغیبَةِ اَحَبُّ اِلیَ اللهِ عزَّوجلَّ مِن عَشَرَةِ آلافِ رَكعةٍ تَطَوُّعاً!
خودداری از غیبت كردن، در نزد خدای متعال از ده هزار ركعت نماز مستحبّی محبوبتر است! (۵)
➖امام صادق(ع):
«مَنِ اغْتیبَ عِندَهُ اَخوهُ المُؤمنُ فَلَم یَنصُرْهُ وَ لَم یَدفَعْ عَنْهُ وَ هُوَ یَقدِرُ، خَذَلَهُ اللهُ وَ حَقَّرَهُ فی الدُّنیا و الآخرة.
کسی که در نزد او از برادر مؤمنش غیبت بشود و او بتواند وی را یاری و دفع غیبت نماید ولی شانه خالی کند، خداوند او را در دنیا و آخرت خوار و درمانده خواهد نمود. (۶)
🔴پیامدهای غیبت در دنیا:
➖ریختن آبرو و شکستن حریم
➖ایجاد دشمنی و اختلاف
➖سلب اعتماد
➖تبلیغ زشتی ها
➖تضعیف وحدت
🔴پیامدهای آخرتی غیبت:
➖مانع پذیرش اعمال نیک
➖انتقال نیکیها
➖تأخیر پاداش و تقدیم مجازات
➖عذاب قبر
➖تجسم زشت در روز قیامت
➖از بین برنده اعمال نیک
➖محروم شدن از بهشت
✅شناخت انگیزه ها
معالجه غیبت نیاز به شناسایی انگیزه های آن دارد حتی گاهی ممکن است شخص با انگیره درست و ناخواسته مرتکب شود پس باید خیلی دقت کنیم و انگیزه های مختلف غیبت را بشناسیم تا از روی اشتباه و یا از روی وسوسه شیطان مرتکب غیبت نشویم؛
➖فرو نشاندن خشم بر کسى که به او غضب کرده
➖همراهى با دیگران
➖خنثی کردن اثر حرفی که درباره او زده شده است.
➖برای تبرئه کردن خود از اتهام
➖مباهات و تکبر؛ گاهی شخص برای این که فضیلت خود را اثبات کند، عیب برادر دینی اش را ذکر می نماید.
➖حسد به کسى که مردم به او احترام کنند و دوستش دارند.
➖مزاح و شوخى
➖مسخره کردن دیگرى و خوارشمردن او
➖دلسوزى؛ که با دیدن عیب مؤمنی، از روی دلسوزی به باز گفتن آن می پردازد.
➖خشم براى خدا، به این که در رفتار زشتی که از دیگران می بیند، چنان خشمگین می شود که ضمن اظهار نفرت، نام آن فرد را هم ذکر می کند.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.حجرات/۱۲.
۲.وسائل، ج ٨، ص ٥٩٩
۳.میزانالحكمة، ج ١، ص ٤٣٣
۴. كافی، ج ٤، ص ٦٢
۵.مستدرك، ج ٩، ص ١١٧
۶.بحار، ج ٧٥، ص ٢٦٢
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
محرومیت از لذت عبادت
#منبر_ده_دقیقه_ای
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
💠داستان
[ایجاد انگیزه]
روزي حضرت موسي بن عمران(ع) در راه به جواني بي ادبي برخورد كرد. آن جوان در كمال وقاحت و بي شرمي گفت:
«اي موسي! من آنچه را خداي تو گفته به جا بياور، انجام نخواهم داد و آنچه را كه امر كرده ترك كنم، به جا خواهم آورد. از طرف من به او بگو كه تو هم به هر نحوي مي خواهي مرا عقوبت كن.» حضرت موسي(ع) از او صورت برگرداند و به راه خويش ادامه داد تا اين كه روزي در حال مناجات، خداوند متعال به او فرمود: «ما پيغام آن جوان را كه به تو داده بود تا به ما برساني شنيديم گرچه تو شرم داشتي كه آن پيغام را به ما برساني. از طرف ما نيز اين پيام را به آن جوان برسان و به او بگو ما تو را به عقوبتي مبتلاساخته ايم كه بالاتر از آن تصور نيست. اما اكنون درد آن را درك نمي كني. روزي درد آن را مي فهمي كه راه گريزي برايت نيست.
حضرت موسي(ع) عرض كرد: پروردگارا! من آن جوان را بسيار سرحال و خرسند ديدم و در او هيچ گونه گرفتاري مشاهده نكردم. خطاب شد: اي موسي! هر گاه من به بنده اي غضب كنم، بزرگترين عقوبتي كه به او مي كنم، آن است كه لذت عبادت خود را از او مي گيرم تا در اثر عدم لذت از عبادت من را ترك عبادت كند و مستحق عقوبت دائم و خلود در آتش جهنم شود و اين جوان را به چنين عقوبتي مبتلانموده ام، ولي اكنون متوجه نيست و به زودي متوجه خواهد شد.
✅بیان موضوع
دو نوع لذت داريم. لذت هاي دنيوي و مادي، لذت هاي معنوي. اين دو نوع لذت در مقابل هم قرار دارند. اگر كسي بخواهد از معنويت لذت ببرد، بايد از دنيا دور و از لذت هاي مادي فاصله بگيرد، وقتي ما با گرايش افراطي به دنيا و لذت هاي آن از خدا دور مي شويم، نتيجه طبيعي آن اين است كه ديگر از انس با خدا و قرب به او لذت نمي بريم.
گرايش افراطي به دنيا و لذت طلبي افراطي و در نتيجه آن گناه, بزرگترين مانع و حجاب انسان در کسب لذت هاي معنوي خواهد بود.
اوج لذت هاي معنوي بستگي به اوج عبادت و عشق انسان به خداوند دارد. عرفا و اولياي خدا چون در اوج بندگي و عبادت و رياضت نفس بودند، بيشترين لذت را از خداي متعال مي بردند، آنچنان كه حاضر نبودند حتي يك لحظه از اين حالات خود را با تمام دنيا عوض كنند.
🔶احادیث
➖امام حسین(ع) در دعای عرفه میفرماید:«إِلٰهِى مَنْ ذَا الَّذِى ذاقَ حَلاوَةَ مَحَبَّتِكَ فَرامَ مِنْكَ بَدَلاً»
بارالها ! چه كسی شیرینی محبّت تو را چشید و پس از آن، در پیِ جایگزینی برایت برآمد ؟
و می فرماید: «یا مَنْ أَذَاقَ أَحِبَّاءَهُ حَلَاوَةَ الْمُؤَانَسَةِ»: ای آنکه شیرینی انس خود را به دوستان چشاندهای.
➖امام سجاد(ع) لذت مناجات را از خداوند طلب میکند:
«اللَّهُمَّ ... مَتِّعْنَا بِلَذِیذِ مُنَاجَاتِكَ وَ أَوْرِدْنَا حِیاضَ حُبِّكَ وَ أَذِقْنَا حَلَاوَةَ وُدِّكَ وَ قُرْبِكَ»: بار خدایا! ما را از لذّت مناجاتت بهرهمند گردان و در آبگیرهاى محبّتت وارد گردان و شیرینى دوستى و قرب خودت را به ما بچشان»
🔴عوامل محرومیت از لذت عبادت
🔺 گناه
يکي از مهمترين و مؤثرترين عواملي که باعث ميشود لذت مناجات از انسان گرفته شود گناه است .
آیت الله جوادي آملي مي فرمايند : کسي که جز حلال نمي خورد و جز به حلال نمي انديشد , حتما ً از عبادت لذت مي برد . چنان که انسان گرفتار سرما خوردگي و گرفتگي بيني , از بوي خوش لذت نمي برد و ... انسان گنهکار نيز از عبادت لذت نمي برد . فطرت شفاف و شکوفا شده , از عبادت لذت مي برد .
🔺مجالس گناه
امام سجاد(ع) یکی از عوامل محرومیت از لذت عبادت را شرکت در مجالس گناه دانسته اند؛
«أَوْ لَعَلَّكَ رَأَیتَنِی آلِفَ مَجَالِسِ الْبَطَّالِینَ فَبَینِی وَ بَینَهُمْ خَلَّیتَنِی»
شاید مرا از جمله شرکتکنندگان در مجالس مفسدان دیدهای که رهایم کردهای.
➖یکی از دلایل کمتوفیقی، همنشینی با اهل باطل است چنانچه قرآن مجید یکی از عوامل جهنمیشدن را مجالست با اهل باطل میداند: «وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِینَ»: و با اهل باطل در سخنان باطل فرو مىرفتیم.
🔺رفاه زدگی
چنانچه گرفتاري و مشکلات زياد , انسان را به خدا نزديک تر مي کند و حالت تضرع و مناجات در انسان , قوي تر مي شود در رفاه زدگی انسان غالبا ً دچار غفلت شده , کمتر حال مناجات مي يابد .
«فَإِذَا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ يُشْرِكُونَ»
هنگامي که سوار بر کشتي شوند خدا را با اخلاص مي خوانند ( و غير او را فراموش مي کنند ) اما هنگامي که خدا آنان را به خشکي رساند و نجات داد باز مشرک مي شوند.(۱)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔺فاصله گرفتن از علما ربانی
در روایات معصومین بر حضور در مجالس علما تأکید زیادی شده است.
➖امام سجاد(ع) می فرماید:«أَوْ لَعَلَّكَ فَقَدْتَنِی مِنْ مَجَالِسِ الْعُلَمَاءِ فَخَذَلْتَنِی»: شاید مرا در مجالس عالمان نیافتهای که خوارم نمودهای.
➖رسول اعظم(ص) میفرماید: «لا تَجْلِسوا إلاّ عندَ كُلِّ عالِمٍ یدْعوكُم مِن خَمْسٍ إلى خَمسٍ: مِن الشَّكِّ إلى الیقینِ، و مِن الرِّیاءِ إلى الإخْلاصِ، و مِن الرَّغْبَةِ إلى الرَّهبَةِ، و مِن الكِبْرِ إلى التّواضُعِ، و مِن الغِشِّ إلى النّصیحَةِ»: تنها در محضر دانشمندانى بنشینید كه شما را از پنج چیز به پنج چیز فرا مىخوانند: از دودلى به یقین، از ریا به اخلاص، از دنیاخواهى به دنیاگریزى، از تكبّر به فروتنى و از ناخالصى به خلوص.(۲)
➖ امام علی(ع) میفرمایند: «جالِسِ العلماءَ یَزْدَدْ علمُكَ و یَحْسُنْ أدبُكَ وَ تَزكُ نَفْسُكَ»: با علما همنشین باش تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد. بنابراین کمتوجهی به علما و استفادهنکردن از محضر نورانی آنها منجر به سلب توفیق میشود.(۳)
🔺ناسپاسی
امام سجاد(ع) در ضمن دعای ابوحمزه فرمود:
«أَوْ لَعَلَّكَ رَأَیتَنِی غَیرَ شَاكِرٍ لِنَعْمَائِكَ فَحَرَمْتَنِی»: شاید مرا ناسپاس در مقابل نعمتهایت یافتهای که محرومم داشتهای.
➖در آیات «وَاللَّهُ لَا یحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِیمٍ» و «إِنَّ اللَّهَ لَا یحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ» بهصراحت بیان شده است خداوند ناسپاسها را دوست نمیدارد. محرومیت از محبت الهی به معنای ورود به دایرۀ کسانی است که دوزخ آنها را در بر گرفته است؛ چراکه تنها اهل امنیت و آرامش دنیوی و اخروی محبوب خدایاند و کسانی که خداوند بر آنان خشم گرفته و محبوب خدا نیستند، در دوزخ فراق در دنیا و دوزخ آتش در قیامت خواهند سوخت؛ ازاینرو در روایات به سپاسگزاری از خداوند تأکید شده است.
➖ امام سجاد(ع) به فرزندانش توصیه مینمود: «یا بُنَیَّ اُشْكُرِ اَللَّهَ فَمَنْ أَنْعَمَ عَلَیكَ وَ أَنْعِمْ عَلَى مَنْ شَكَرَكَ فَإِنَّهُ لاَ زَوَالَ لِلنِّعْمَةِ إِذَا شُكِرَتْ وَ لاَ بَقَاءَ لَهَا إِذَا كُفِرَتْ»: اى فرزندم، در برابر كسى كه در حق تو احسان نموده، شكر خداوند را بهجاى آور و در قبال كسى كه از تو تشكر میكند، احسان كن كه اگر سپاس نعمت انجام شود، ادامه یافته و از دست نمیرود و اگر كفران نعمت شد، بقا و دوام نخواهد یافت. (۴)
➖امام باقر(ع) در حدیثی مىفرمایند: رسول خدا(ص) شبى نزد عایشه بودند [و پیوسته مشغول عبادت بود]. عایشه گفت: چرا اینقدر خود را به زحمت مىافكنى؛ درحالىكه خداوند گذشته و آینده تو را بخشوده است. پیامبر(ص) فرمود: اى عایشه، «اَلاّ اَكُونَ عَبْداً شَكوُراً»: آیا من بنده شكرگزار خدا نباشم. (۵)
🔺دروغ
➖ امام سجاد(ع) :«أَوْ لَعَلَّكَ وَجَدْتَنِی فِی مَقَامِ الْكَاذِبِینَ فَرَفَضْتَنِی»: شاید دیدهای که در جایگاه دروغگویانم که از چشمات مرا انداختهای.
دروغگو از نظر قرآن کریم از هدایت خداوند دور است: «إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ کَذَّابٌ»: خداوند اسرافکار و دروغگو را هدایت نمیکند.یکی از مصادیق دروغ، دروغگویی در اظهار بندگی است. علمای اخلاق گفتهاند: «کسى که [هنگام نماز یا هر زمان دیگری] مىگوید: "وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ" [: روى خود را به سوى کسى کردم که آسمانها و زمین را پدید آورده است] و در دلش غیر این است یا مىگوید: "ایّاک نعبد و ایاک نستعین" [: فقط تو را مىپرستیم و تنها از تو مدد میجوییم]؛ درحالیکه با دلبستگى به دنیا آن را مىپرستد، چنین شخصى دروغگوست». این دروغگویی سبب سلب توفیق میشود.
🟢عوامل لذت بردن از عبادت
عواملي كه ميتواند عبادت را براي انسان لذت بخش كند چند چيز است:
➖ قبل از عبادت انسان خود را مستعد و مهيا سازد؛ يعني، قدري به خود تلقين كند من در صدد نيايش و نماز هستم و سعي كند افكار متفرق را از ذهنش دور كند.
➖حتي الامكان در بهترين وقت عبادت كند؛ مثلاً، با كسالت - خستگي و خواب آلودگي - وارد نماز نشود. "لاتقربوا الصلوة و انتم كسالي".
➖ در محيط پر سر و صدا و آشوب به مناجات نايستد، بلكه محيط آرام و با فراغتي را انتخاب كند.
➖ در حين عبادت مصمّم بر مراقبت باشد و اگر احياناً افكار ديگري به او هجوم آورد، همين كه متوجه شد، سعي كند خود را از دام آن افكار برهاند.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.عنکبوت/۶۵.
۲.[بحار الأنوار ،ج۷۴،ص۱۸۸
۳.غرر الحكم ، ح ۴۷۸۶
۴.تفسير نور الثقلين،ج۲ ،ص۵۲۹
۵.الكافی،ج۲،ص۹۵
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d