📜 نکته‌های باقی‌مانده از پروندۀ فلسفه، به‌تدریج در لابه‌لای مطالبِ کانال تقدیم می‌شود. ⬇️⬇️

📝 استاد میرباقری | تحلیل فلسفه اسلامی از منظرِ فرایند پیدایش فلسفه (PDF) ( منتشرشده در کتاب «درآمدي بر چيستي فلسفه اسلامي»، پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی، ۱۳۸۹) 💥 پيدايش فلسفه، يك فرايند است؛ بايد فرايند آن را شناسايي كنيم. وقتي بخواهيم عوامل تأثيرگذار بر فلسفه را پيدا كنيم، #گاهي به روش انتزاعي عمل مي‌كنيم؛ يعني فيسلوف و محصول فكر او را بررسي مي‌كنيم. #گاهي هم فراتر از اين مي‌رويم و مي‌خواهيم #پيدايش_فلسفه را تحليل كنيم. گاهي «فيلسوف و فلسفه» را، گاهي «جامعه و فلسفه» را و گاهي هم «تاريخ و فلسفه» را بررسي مي‌كنيم كه امروز در #معرفت‌شناسي و #جامعه‌شناسي معرفت بحث مي شود؛ حتي به نظر من بايد تاريخ‌شناسي معرفت هم موضوع بحث قرار گيرد. البته #تاريخ‌شناسي معرفت را نديده‌ايم، ولي بايد انجام گيرد. همان‌گونه كه جامعه‌شناسي معرفت از سنخ بحث‌هاي جامعه‌شناختی است، تاريخ‌شناسی معرفت هم از سنخ بحث‌های فلسفی تاريخ است. به هر حال، فلسفۀ موجود تحت تأثير «آحاد، جامعه و تاريخ» بوده است؛ يعني عوامل تاريخي، اجتماعي و فردي، همه در فرايند پيدايش فلسفه تأثيرگذار بوده‌اند. اگر بخواهيم چيستي فلسفه را به واقع بشناسيم، بايد يك پژوهش عميق نظري، كتابخانه‌اي و ميداني انجام دهيم. در اين صورت، به رگه‌هايي از فلسفه مي‌رسيم كه به نظر من، ديگر يك فلسفه نخواهد بود، آنجا مي‌توانيم بگوييم كه به‌نسبت #فلسفه_اسلامي داريم. در اين صورت، ما #فرايند_پيدايش را تحليل كرده‌ايم و اين كار، غير از آن است كه يك #تعريف_انتزاعی از آن به دست دهيم. 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 نسبت به فلسفه اسلامی، افراط‌گرا یا تفریط‌گرا نباشیم. فلسفه اسلامی با فلسفه یونان تفاوت دارد. فلسفه اسلامی از فرهنگ قرآن و فرهنگ اهل بیت(ع) تأثیر پذیرفته است. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «دو رويکرد در باب عرفان و فلسفه مسلمين و اسلامی وجود دارد که کاملاً مخالف هم هستند؛ يکي افراط‌گراست و ديگري هم تفريط‌گرا. 👈گروهي بينونت مطلق ميان اسلام و فلسفه و عرفان اسلامي قائل‌اند و فلسفه را ادامه همان حکمت يونان و عرفان را نيز ادامه عرفانهاي هندي و ايران باستان مي‌دانند؛ که اين يک غلو است. 👈از آن طرف هم اينکه ما بگوييم ادبيات اين فلسفه و عرفان، نازله قرآن است و لذا تنها راه دستيابي به قرآن و کليد گنج معارف قرآن است، اين هم در واقع نوعي مبالغه است. البته اين بحث مربوط به جامعه‌شناسي علم است و نيازمند آن است که ما عوامل اجتماعيِ دخيل در فرايند توسعه فلسفه و حکمت و عرفان در دنياي اسلام را، هم از منظر فلسفه تاريخي و هم از منظر جامعه‌شناختي و انسان‌شناختي و حتي از منظر معرفت‌شناختي دنبال کنيم و به جواب روشني در اين حوزه برسيم. آنچه که به ذهن مي‌آيد و مي توان به عنوان يک احتمال مطرح کرد و البته قابل نقد و بررسي است، اين است که بي‌ترديد فرهنگ قرآن و فرهنگ اهل بيت(ع) در پيشرفت دانش عرفان و حکمت و نه فقط اين دو، بلکه در ساير دانش‌هاي تخصصي در دنياي اسلام بسيار مؤثر بوده‌اند؛ نه به اين معنا که تحريک به دانش و علم‌آموزي مي‌کردند بلکه فرايندي را براي تحقق دانش ايجاد مي‌کردند و قطعاً و بلاترديد فضايي را که اسلام و فرهنگ اهل بيت(ع) ايجاد کرده‌اند، فضايي اثرگذار بر فرهنگ عرفان و فلسفه بوده است و نظام موضوعات و مسائل مورد تحقيق در حوزه فلسفه را به شدت تحت تأثير قرار داده است. اگر چه حکمت و فلسفه ما متأثر از فلسفه يونان است، ليکن بي‌ترديد توسعه مسائل و اولويتي که به نظام مسائل داده شده است، در دنياي اسلام کاملاً متفاوت با حوزه يونان است.» ۱۳‌۹۰/۹/۲۹ 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 در دورۀ صدرالمتألهين و حتی در دورۀ شيخ اشراق، حدّ اوليۀ فلسفه _ که مفهوم مرکزی فلسفه است و همه مفاهيمِ ديگر، بر حول او چينش و تعريف و بازتوليد می‌شوند_ تحت‌تأثير معرفت‌های توحيدی قرار گرفته است. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «فيلسوفان مسلمان، با فرهنگ اسلامي مي‌انديشيدند و به دنبال اثبات معارف اسلامي بودند. شما هيچ فيلسوف مسلماني نداريد که رسيده باشد به اينکه خدا نيست يا #توحيد اصل نيست، به ثنويت رسيده باشد. هيچ فيلسوف مسلماني نداريد که در اثبات نبوت يا حتي در بحث سياست مُدُن، پاي نبي اکرم (صلي الله عليه و آله) را پيش نکشيده باشد. اين به‌معناي تأثير فرهنگ اسلام بر عرفان و فلسفه است. يعني عرفان و فلسفه ما، به‌لحاظ نظام موضوعات و به‌لحاظ غايات و حتي به‌لحاظ منابع، به‌شدت تحت تأثير فرهنگ اسلام بودند. حتي يک قدم جلوتر بروم. ما يک امري داريم در فلسفه، به نام #مفهوم_مرکزی که من گاهي از آن به عنوان «حدّ اوليه» تعبير مي‌کنم. در دورۀ صدرالمتألهين حتي در دوره شيخ اشراق، اين حد اوليۀ فلسفه که مفهوم مرکزي فلسفه است و همه مفاهيمِ ديگر، بر حول او چينش و تعريف و بازتوليد مي‌شوند، در دوره اسلامي، تحت‌تأثير معرفت‌هاي توحيدي قرار گرفته است. من به‌عنوان نمونه، نظريه شيخ اشراق را عرض مي‌کنم که مفهوم «نور» را محور تحليل نظام آفرينش قرار مي‌دهد و کثرات عالم را بر محور نور تحليل مي‌کند و اين را هم گرچه به يک معنا وام‌دار حکمت ايراني است، ولي بيشتر، از معارف قرآني و فرهنگ نبي‌اکرم (صلي الله عليه و آله) بهره جسته است، از جمله آيه نور. اين مفهوم مرکزي، روي همه دستگاه فلسفي او تأثير گذاشته. يعني همه چيز را بر پايه نور تحليل مي‌کند. گرچه گاهي تحلیل ایشان رسا نيست، ولي تلاش کرده که بر محور اين مفهوم مرکزي، تمام حکمت را سامان بدهد. اين تأثير فرهنگ مذهبْ بر حد اوليه فلسفه و بر مفهوم مرکزي فلسفه است. گرچه تلقي حقير اين است که آيه نور، بيان #شبکۀ_هدايت است، نه #شبکۀ_خلقت. و اينکه کثيراً اين را به عنوانِ بيان شبکه خلقت گرفتند و لذا نور را به وجود تفسير کردند، اين غفلت است. آن آياتي که شبکه خلقت را بيان مي‌کند، مثل آيت‌الکرسي است. و الا #آيه_نور، بيان شبکه هدايت است؛ در مقابل #آيه_ظلمات، که شبکه ضلال است. هر دو هم در سوره نور، به فاصله چند آيه آمدند. لذا نقل شده است که «سَأَلْتُ الرِّضَا عليه السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ‏ اللَّهُ‏ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏ فَقَالَ هُدَى‏ مَنْ فِي السَّمَاءِ وَ هُدَى مَنْ فِي الْأَرْضِ». اين هدايت است که مُتمثِّل در نبي اکرم (ص) و مشکات نور ايشان، قلب ايشان و مصابيحي مي‌شود که در وجود ايشان تجلي کرده. بنابراين، آيه نور، بيان نظام آفرينش نيست، نظام هدايت است. و اين البته غفلتِ مثلِ سهروردي است که اين را مبناي تفسير هستي قرار دادند، لذا نمي‌دانم ظلماتش را ديگر چه‌کار مي‌کنند. در حالي که اگر مبناي هدايت و ضلال قرار بدهيد، دو تا دستگاه هدايت و ضلال مي‌شود. و جريان نور الهي، مال آن کساني است که وارد وادي ولايت حقه مي‌شوند «اللَّهُ وَلِيُّ الَّذينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ». حالا در هر صورت، غرضم اين است سهروردي توانسته حد اوليه فلسفه را متأثر از قرآن بيان و بنا کند. بالاتر از او، صدرالمتألهين است». ۱۳‌۹۰/۹/۲۹ 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 اندیشه‌های استاد سید مُنیر‌الدین حسینی این توانایی را دارد که تئوری‌هایی برای تحقق بیانیۀ گام دوم ارائه دهد. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «اندیشه‌های مرحوم استاد سید مُنیر‌الدین حسینی این توانایی را دارد که تئوری‌هایی برای تحقق بیانیۀ گام دوم و رسیدن به آرمان‌های گام دوم انقلاب اسلامی پیشنهاد دهد و یک نقشۀ راه برای ایجاد قرارگاه بزرگِ جبهه‌ای در جهتِ انسجام‌یافتنِ نیروهای آتش‌به‌اختیار طراحی کند. این قرارگاهِ جبهه‌ای، در عین این‌که مبتنی بر عمقِ اندیشه‌های انقلاب اسلامی است، باید بتواند کثرت و اختلافاتِ درون‌جبهه‌ای را به یک انسجام کلان برساند. مأموریت کنونیِ همۀ علاقه‌مندان اندیشۀ مرحوم استاد سید منیرالدین حسینی این است که گام‌های بزرگ‌تری بردارند و وارد یک کارِ بزرگِ جبهه‌ای شوند و این اندیشه را به یک اندیشۀ قرارگاهی تبدیل کنند تا پشتوانۀ حرکتِ نیروهای انقلابی در گام دوم قرار گیرد و جامعۀ نخبگانیِ ما را در شناخت مسئله‌ها و تعمیق مسئله‌ها و حلّ مسئله‌ها یاری کند.» ۱۳‌۹۹/۱۲/۱۲ ☑️ @mirbaqeri_ir

📜 حضرت ابوطالب، آخرین وصیّ ابراهيم خليل عليه السلام/ علت دشمنی با ایمان حضرت ابوطالب علیه السلام ▶️ https://b2n.ir/u81740

🔺استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری🔻 «دولت جوانِ حزب‌اللّهی صرفاً یک جابه‌جاییِ نسلی نیست؛ بلکه باید نسلی بیاید که عُمق مسائل انقلاب و چالش انقلاب و غرب را درک کند و بداند که با مفاهیم و الگوهای مدرن (اعم از الگوهای سوسیال یا الگوهای لیبرال)، نمی‌توان به آرمان‌های انقلاب اسلامی دست یافت.» ۱۳‌۹۹/۱۲/۱۶ ☑️ @mirbaqeri_ir

💠 چند سخنرانی درباره عید سعید مبعث 📜 مأموریت پیغمبر (ص)؛ هدایت و موحد شدن امت ▶️ https://b2n.ir/s50120 📜 تحمل سختی‌ها در کنار رسول مکرم(ص)، راه رسیدن به اسرار غیب ▶️ https://b2n.ir/d07845 📜 برنامه هدایت انسان‌ها همراه با تحمل سختی‌های مسیر ذیل تفسیر سوره مبارکه «ضحیٰ» ▶️ https://b2n.ir/t62469 📜 بعثت رسول اکرم(ص)، راه هدایت مخلوقات/ صلوات راه رسیدن به مقام محبت و همراهی حضرت ▶️ https://b2n.ir/w43567

🔺استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری🔻 «نمی‌شود که دنبالِ میدان‌داری در جبهۀ اسلام و انقلاب اسلامی باشید، ولی مردِ میدانِ مبارزه نباشید. اگر مردِ میدانِ مبارزه نیستید، باید کنار بایستید.» ☑️ @mirbaqeri_ir

⚡️ ماه شعبان، ماه شفاعت نبی‌اكرم(ص) است. كفرانِ اين نعمتِ بزرگ را نکنیم. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «ماه شعبان تجلیِ مقام نبي اكرم(ص) است؛ «الَّذِي كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلي الله عليه و آله يدْأَبُ فِي صِيامِهِ وَ قِيامِهِ»؛ حضرت شب و روزش را شب‌زنده‌داری و روزه‌داری می‌كرد. من گمان می‌كنم اين شب‌زنده‌داری و روزه‌داری برای شفاعت بوده تا راه ما باز شود؛ يعنی با عبادت حضرت، فتوحات برای ما می‌شود و الا ما نمی‌توانيم موانع ابليسی را كنار بزنيم. نافله شب حضرت، روز ما را زنده می‌كند و شب ما را احيا می‌كند و الا عبور از وادی شيطان شدنی نيست؛ زيرا امواج او بسیار سنگين است؛ دو ركعت نماز چهارهزارساله دارد! چطور می‌توانيد از او عبور كنيد! فقط خود حضرت می‌توانند عبور دهد. ماه شعبان ماهی‌ است كه حضرت با عبادت خودش می‌خواهد ما را عبور بدهد؛ «فَأَعِنَّا عَلَى الِاسْتِنَانِ بِسُنَّتِهِ فِيهِ وَ نَيلِ الشَّفَاعَةِ لَدَيهِ»؛ خدايا ما را كمك كن كه اين سنت شب‌زنده‌داری و روزه‌داری حضرت را انجام بدهيم، تولي به حضرت پيدا كنيم و به محيط شفاعت حضرت وارد شويم و حضرت به ما كمك كند تا آماده شويم كه درهای شهوات را ببنديم و درهای شفاعت حضرت به روی ما باز شود. اين ماه، ماه شفاعت نبی اكرم(ص) است، تجلی نبی اكرم(ص) در اين ماه است و ورود به اين ماه ورود به ولايت و شفاعت حضرت است. كفران اين نعمت، كفران سنگينی است؛ كفران پيغمبر خاتم(ص) است، ايشان با اين مقامات از عالم بالا آمدند و دستشان را دراز كردند و می‌فرمايند که دستتان را بدهيد تا من ببرم. ما هم مشغول بازيگری هستيم و كفران اين نعمت را می‌كنيم! حضرت طلب می‌كند، دعوت می‌كند، دست دراز می‌كند و ما دست حضرت را پس می‌زنيم! اين كفرانِ ماه شعبان است». ☑️ @mirbaqeri_ir

⚡️ ماه شعبان ماه سير با شجرۀ طوبیٰ است. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «در روايات آمده است که شجرۀ طوبي، شاخ و برگش را در ماه شعبان فرو مي‌فرستد و هرکسي که به او چنگ بزند را آسماني مي‌کند. در غير ماه شعبان ما بايد به آسمان برويم تا از ميوه‌هاي درخت توحيد منتفع شويم ولي در ماه شعبان درخت طوبي شاخ و برگش را نازل مي‌کند تا ما را به آسمان ببرد. ماه شعبان ماه سير با شجره طوبي است». ☑️ @mirbaqeri_ir

⚡️ در ماه شعبان، شعبه‌های خيرات به‌سوی ما جاری و نازل می‌شود. این شُعَب خير، مبدأ و سرچشمه‌ای دارد. ما بايد سعی کنيم سرچشمه را پيدا کنیم و از آنجا به‌طرف شُعَب بيايیم. این سرچشمه، وجود مقدس نبی اکرم(ص) هستند. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «ماه شعبان از فرصت‌هايي که خدای متعال در اختيار ما قرار داده است که به شفاعت نبي اکرم(ص) مستقیماً اين فرصت در اختيار امت قرار گرفته است؛ در صلوات شعبانيه مکرر خوانديم که «هَذَا شَهْرُ نَبِيِّكَ سَيِّدِ رُسُلِك‏». اين فرصت را قدر بدانيم. در باب ماه شعبان يک نکته‌اي در روايات آمده، علت اينکه به ماه شعبان، شعبان مي‌گويند، نقل شده که اميرالمؤمنين علیه السلام فرمودند: «سَمّاهُ ربُّنا شَعبان لِتَشَعُّبِ الْخَيْرَاتِ‏ فِيهِ‏». شعبه‌هاي خيرات به سوي ما جاري و نازل مي‌شود و ابوابي از خيرات به روي ما باز مي‌شود. لذا حضرت در ادامه فرمودند: «قَدْ فَتَحَ رَبُّكُمْ فِيهِ أَبْوَابَ جِنَانِهِ»، خداي متعال درهاي از بهشت را به روي شما باز کرده است. تشعب خيرات معنايش اين است که خيرات يک سرچشمه و مبدأيي دارد و شعبي پيدا مي‌کند و جاري مي‌شود. يک شعبه‌اش صلاة و يک شعبه‌اش صيام است، روزه است، زکات است، صلوات است، دستگيري از مؤمنين است و... . شعب خيري که به روي ما باز شده است، يک سرچشمه دارد. ما بايد سعي کنيم سرچشمه را پيدا کند، از آنجا به طرف شعب بيايیم، که در ماه شعبان خود نبي اکرم(ص) هستند؛ لذا در روايت داريم که حضرت فرمودند: اگر کسي اين ماه را روزه بگيرد، در محبت نبي اکرم(ص) و تقرب به خداي متعال، یعنی نيتش حبّ نبي اکرم(ص) باشد، فلان فضيلت را دارد. يا در روايت است حضرت مي‌ فرمايد: شعبان ماه من است، مرا کمک کنيد به روزه اين ماه. روزه مي‌گيرد که حضرت را کمک کند. اين کمک کردن معنايش اين است که حضرت مي‌خواهند ما را شفاعت کنند، تمام ماه روزه مي‌گيرند و شب زنده‌داري مي‌‌کنند که ما را برسانند و عالم را سير بدهند. کمک ما این است دستمان را به دست حضرت بدهيم.» ☑️ @mirbaqeri_ir

⚡️همان‌طور كه دستور داده‌اند که هر شبانه‌روز، خودتان را به حساب‌وكتاب بكشيد، باید يك مراقبه‌ای هم نسبت به سال گذشته داشته باشيم؛ باید سعی كنيم امسال ما بهتر از سال گذشته ما باشد. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «وقتي سال نو می‌شود و بهار می‌‌شود، يك سال جديد آمده است و يك سال هم رفته است. در روايات آمده: هر شب و روزی كه می‌آيد، ندا می‌دهد و می‌گويد: من ديگر تكرار‌شدنی نيستم. بهره خودت را از من ببر. فردا شب، فردا شب است. نگو من فردا شب، نمازشب می‌خوانم! من ديگر نيستم! من روز قيامت كه شهادت می‌دهم، صفحه وجود من از نور نافلهٔ شبِ تو خالی است. سال به‌طريق‌اولی وقتی كه رفت ديگر برنمی‌گردد. امسال هم كه آمد ديگر برگشتنی نيست. بنابراين همان‌طور كه دستور داده‌اند که هر شبانه‌روز، خودتان را به حساب و كتاب بكشيد، باید يك مراقبه‌ای هم نسبت به سال گذشته داشته باشيد. اين بوته‌ای كه من در خانه‌ام داشتم، خشك شد، دوباره الآن گل داده است. من در اين يك سال چه كرده‌ام؟ حساب و كتابی از خودش بكشد و نسبت به امسالش با خدای متعال عهدها و قرارهایی ببندد و از نفْس خودش تعهداتی بگيرد. امسال بايد در وادی حق يك قدم جلو برويم؛ عالم‌تر و متقی‌تر و خداشناس‌تر و خدوم‌تر شويم و عيب‌های ما كم شود. فرمود: كسی كه دو روزش مساوی است ضرر كرده است. حالا كسی كه دو سالش مساوی است، چطور؟ فرمود: كسی كه امروزش از دیروزش بدتر است، ملعون است و از رحمت خدا دور است. كسی كه امسالش از پارسالش بدتر شود، چه؟ يك محاسبه‌ای از خودمان بكنيم ببينيم پارسالمان بهتر از سال قبل بوده و عيب‌های ما كجا بوده است؟ اگر انسان، اهل مراقبه و محاسبه نباشد، همه عالم هم معلم شوند، هيچ چيز دست او را نمی‌گيرد. معلم مثل طبيب است، نسخه را می‌دهد، بايد خود شما دارو را مصرف كنی و خودت مراقب احوال خودت باشی. بنابراين در امسال که سال جديدی است، بايد برای خودمان برنامه‌ريزی جديدي داشته باشيم و برنامه‌ريزی‌های ما خيالی هم نباشد، با واقعيت منطبق باشد؛ ولی برنامه روبه‌پيش باشد. در باطن، ظاهر و در معنوياتمان و در همه چيزمان بايد تصميم بگيريم عيب‌های گذشته مرتفع شود، در سال آينده ان‌شاءالله اين عيب‌ها برطرف شود. سعی كنيم امسال ما بهتر از سال گذشته ما باشد. صحيح نيست انسان دوسالش مثل هم باشد؛ نماز ، روزه و شب‌زنده‌داری امسال با سال قبل بايد فرق داشته باشد؛ زبانش و گوشش باید فرق کند. اگر هر كاری که می‌كرده، در سال بعد هم انجام دهد، پس اين عمر را خدا برای چه داده است؟». ☑️ @mirbaqeri_ir

🎧 استاد میرباقری | چالش‌های پیشِ روی منتظران در عصر ظهور 🗓 برنامۀ سمت خدا ، دوم فروردین ماه ۱۴۰۰ 📺 http://www.telewebion.com/episode/۲۵۴۰۱۵۱ ☑️ @mirbaqeri_ir

⚡️ در فصل بهار، ابتهاج ما ابتهاجِ به آيات‌الله باشد، نه ابتهاجِ به پدیده‌های آفِلِ طبیعی. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «در فصل بهار كه طبيعت از نو، خرم و با نشاط می‌شود و همه ما به دامن طبيعت می‌رويم، مواظب باشيم كه دلبسته به خود پديده‌ها نشويم و لذت و ابتهاج ما ابتهاج به پديده‌ها نباشد؛ چون اين پديده‌ها آفِل و غروب‌كننده هستند و اگر به آنها دل بستيم، در متن طلوعشان، در دل ما غصه و حُزن را سبز می‌كنند! ابتهاج ما ابتهاج به آيات الله باشد. كسی كه دلخوش به آيات است، می‌بيند که آيات خدا افول‌پذير نيستند؛ بلکه آيه‌ای می‌رود و آيه ديگری جايگزين آن می‌شود و اصلاً نوع انبساطش، انبساط ديگری است.». ☑️ @mirbaqeri_ir