تدابیر فصل بهار در کلام حکیم عقیلی خراسانی
قسمت اول.
در ابتدای فصل بهار باید مبادرت به فصد و اسهال و پرهیز از هر ادویه و اغذیهٔ گرم و تر کنند؛ به آن دلیل که بر اثر حرارت لطیفی كه در طبع بهار است، موادی كه در زمستان در بدن، ساكن و منجمد شده اند، به حركت درآمده و سیلان یافته و حجم آنها زیاده شده و آثار پوشیده آنها ظاهر می‌گردد و امراض مناسب به طبع آن -كه گرم و تر است- ایجاد می شود. و از این جهت اطباء گفته اند كه در ابتدای بهار، به حسب نشانه های غلبهٔ هر خلط از فصد و اسهال و قی استفاده کرده و بدن را تنقیه نمایند. و قی، برای كسی كه به‌آسانی می تواند قی کند بهترین تدبیر است زیرا در زمستان، بلغم و رطوبات در معده و نواحی آن و در سینه راکد ومنجمد می‌شود و در بهار -به سبب حرارت هوا- به حركت در می‌آید و جهت اخراج آنچه که در فم معده و سینه باشد، هیچ چیزی و تدبیری بهتر از قی نیست.
@mirteb_ir
تدابیر فصل بهار در کلام حکیم عقیلی خراسانی
قسمت دوم
و کم کردن غذا و ستفاده از غذاها و نوشیدنی های کثیرالمقدار و قلیل الغذا که غذائیت کم و حجم زیاد دارند و خلط کمی تولید می کنند، از بهترین تدابیر است.
زیرا كه به سبب كثرت اخلاط در این فصل و هیجان آنها، احتیاج به ورود غذا از خارج كمتر است.و از طرفی به جهت آنكه در این فصل، حرارت در باطن بسیار و هاضمه قوى می‌باشد، اولا اشتها زیاد است و ثانیا نیاز است كه غذای بسیارى در معده وارد شود؛ تا حرارت درونی و گوارش به آن مشغول شود و در اخلاط و اعضاء بدن تاثیر نگذارد؛ بنابراین بهتر است، غذایى که حجم زیاد و غذائیت کم دارد ،از قبیل سبزیجات مصرف کنند. و امّا حرکت و ورزش معتدل در این فصل، نافع است؛ زیرا كه باعث تحلیل مواد جمع شده در بدن می شود. و ورزش مفرط،نیز مضرّ است؛ به سبب آنكه افراط هم موجب تحلیل و هم ایجاد کننده حرارت در بدن و محرک و هیجان اخلاط است. و ورزش ضعیف، هم فایده ای برای بدن ندارد.
بهارتان سرشار از شادی و پیروزی.
@mirteb_ir
تدابیری برای بیخوابی
1- 3 گرم تخم خشخاش را بکوبید و با شکر مخلوط کنید و بخورید.
2- 6 گرم تخم کاهو میل کنید.
3- ضماد خشخاش روی پیشانی بگذارید.
4- کاهو زیاد بخورید.(مخصوصا شب قبل از خواب)
5- بوی گل نیلوفر استشمام کنید.
6- یک لیوان آب جوشانده جو را با شیر میل کنید.
7- گل بابونه استشمام کنید.
8- روغن بادام در بینی بچکانید.
9- برگ های خشک خشخاش و غوزه های آن را بجوشانید و ضماد بسازید و روی سر بگذارید.
10- برای رفع بیخوابی بچه های کوچک و شیرخوار، عصاره کاهو را با شیر مادر مخلوط کنید.
@mirteb_ir
تدابير ی برای صرع
تحریک کننده‌های صرع که باید از آنها پرهیز شود
اگر هوای محیط مناسب حال بیمار نباشد، باید بیمار به منطقه‌ای که هوایش به نفع اوست انتقال یابد. هوای بسیار گرم و بسیار سرد برای صرعیان مناسب نیست. قرار گرفتن در معرض باد تند، باد بسیار گرم، باد بسیار سرد، گرمای زیاد ناشی از تابش خورشید، آتش، بخاری و .... نشستن در زیر نور مهتاب، در جای بلند قرار گرفتن، از بلندی به پایین نگاه کردن، در گهواره و چرخ فلک نشستن، نگاه کردن به حرکات سریع و چرخنده و براق و دویدن همه از محرکات صرعند.
هر چیزی که باعث ضعف قلب شود مثل ترس زیاد، صدای مهیب، صدای رعد و برق، صدای زنگ، چیزهای غم‌انگیز و خشم‌آور، مخصوصا اگر به طور ناگهانی باشند.
بوهای ناخوش (بوی قیر، گوگرد، موی سوخته) یا بوهای خوش خیلی تند. استحمام طولانی مدت، حمام رفتن قبل از هضم غذا، پاشیدن آب بسیار گرم به‌‌روی سر.
از مضرترین کارها برای صرعیان خوردن و نوشیدن بعد از حمام کردن است. خواب روز خیلی مضر است، بالاخص اگر طولانی باشد. بیخوابی زیاد، بیداری زیاد، بیداری در شب، با شکم پر خوابیدن، زیاد نزدیکی کردن، مستی، پرخوری، امتلا و سوء هاضمه.
باید در طول روز یک وعده غذا خورده شود، در غیر این صورت یک وعده را به سه قسمت تقسیم کرده، یک سوم آن ناهار و دو سوم آن شام، بعد از ورزش سبک تناول شود و قبل از سیر شدن دست از غذا بکشند.
تنبلی و بی‌حرکتی، ورزش با شکم پر. نباید از ورزش کردن خسته شوند. بعد از ورزش کمی استراحت خوب است. موقع ورزش سر بالا نگه داشته شود و زیاد تکان نخورد.
چند توصیه برای صرعیان
در مواقع حمله، این کارها انجام شود:
سر(به وسیله سبوس گندم یا نمک گرم شده)، گرم نگه داشته شود، مالیدن روغن قسط یا زنبق به مهره‌های گردن. بوییدن پیاز از وسط بریده.
در مواقعی که حمله متوقف است:
• ماساژ بدن به آرامی از بالا به پایین از سینه و پشت به تدریج به سمت ساق‌ها به حدی که بدن سرخ شود. بعد از ماساژ چند قدم پیاده‌‌روی توصیه می‌شود. بعد از اینکه ماده به پایین جذب شد، ماساژ سر با شانه انجام شود.
• مصرف آنغوزه با سکنجبین روزی 2بار، برای بزرگسالان 1 تا 5/1نخود و برای اطفال نصف نخود
• مصرف پنیرمایه حیوانات با سرکه یا سکنجبین 1 تا 2 نخود روزانه. بعد از مدتی هفته‌ای 2 تا 3 بار
• بوییدن مشک
پرهیزات غذایی صرعیان
غذاهای خیلی چرب، شیرینی‌های خیلی شیرین، شیرینی قنادی، غذاهای غلیظ و نفاخ و تند، گوشت گاو، گوساله، شتر، گوسفند، ماهی، گوشت‌های نمک سود. انواع ترشی‌ها در صرع سرد، شیر، لبنیات و هر چیزی که از شیر درست شود. هر چیزی که بخارات را برانگیزد مثل فلفل، خردل، سیر، پیاز، شلغم، کلم، کلم قمری، تره، ترب، تره تیزک، باقالی، عدس (مگر با آب جو پوست کنده جوشیده شود) و مخصوصا کرفس که خیلی مضر است و ماده صرع را می‌جنباند. همه میوه‌های تر، نان فطیر. هر چیز تند و تیز.
نكته: *اگر گوشت بز زیاد مصرف شود امکان بروز صرع وجود دارد.
غذاهای مفید برای صرعیان
گوشت جوجه مرغ، دراج، تیهو، گنجشک، کبوتر، بزغاله، ماهی کیلکا، مویز، انجیر خشک، توت خشک، پسته، مغز بادام پوست گرفته (شب10 تا 15 عدد بادام درختی را شکسته، در آب قرار داده روز بعد پوست نازک قهوه‌ای را برداشته مغز را خوب جویده قورت دهید) شیره بادام، حریره بادام، عرق بادرنجبویه، مکیدن نیشکر، ترشی کبر، ترشی لبو. خوراک از گوشت بزغاله یا بره با روغن زیتون یا کنجد و ادویه‌جات گرم مثل دارچین و زیره سبز و انیسون. شوربای مرغ یا سوپ جوجه با شوید و گشنیز و زیره و دارچین و چغندر و روغن بادام شیرین یا زیتون. (دارچین، انیسون، زیره سبز، شوید، گشنیز در غذاها مصرف شود). پونه و کاهو ضرر ندارد. کباب، نان خشکار (نانی که گندم آن را شسته و سبوس آن را نیز نگرفته باشند). نانی که گشنیز خشک در آن باشد. میوه‌های قابض مثل به (یا مربای به) بعد از غذا مصرف شود. آب‌پز چغندر و روغن زیتون قبل از غذا برای لینت دادن شکم مفید است. قبل و بعد از غذا به اندازه نصف نخود سنگ نمک مزمزه شود. به جای آب ماءالعسل میل شود.
صرع اطفال
از آب و مبردات (سردی‌ها) پرهیز شود. اگر بچه شیرخواره است، مادر شیرده غذای خوب و مایل به گرمی و لطیف بخورد. از هر چیزی که تولید شیر آبکی، فاسد یا غلیظ می‌کند بپرهیزد. از جماع و بارداری اجتناب نماید. از چیزهایی که باعث ترس بچه می‌شود دور بماند. قبل از غذا بچه را به آرامی ورزش بدهد. بعد از غذا حرکت نکند. گلقند عسلی یا شکری با سکنجبین عسلی مفید است. گاهی بدن از بلغم پاکسازی شود. بستن عود الصلیب (فاوانیا) به گردن.
@mirteb_ir