اما اقوال فقها: مهم ترین کتاب فقهی فتوایی سنگین که الان در حوزه مطرح است و تمام مراجع تقلید نظر خود را با حاشیه در ذیل آن ذکر می کنند کتاب عروة الوثقي ، نوشته مرحوم سید کاظم یزدی ره است و اخیرا با حاشیه ۴۰ نفر از مراجع چاپ شده است ایشان در آنجا فتوی می دهد که ما حتما برای تحقق زوجیت نیاز به صیغه لفظی داریم و معاطا ة كافی نیست و تمام مراجع بلا استثنا نظر ایشان را تایید کردند و کسی حاشیه نزده است و عبارت ایشان این چنین است (مسألة ۱): یشترط فی النکاح: الصیغة، بمعنی الإیجاب والقبول اللفظیَّین، فلا یکفی التراضی الباطنیّ، ولا الإیجاب والقبول الفعلیَّین. ترجمه:در صحیح بودن ازدواج صیغه خواندن لازم است و باید ایجاب و قبول لفظی باشد و صرف راضی بودن طرفین کافی نیست و هم چنین انشای زوجیت با فعل ( معاطات) کافی نیست البته در مساله بعد بحث لزوم عربی بودن را مطرح می کند و می فرمائید بنا بر احتیاط واجب اگر کسی قدرت دارد عربی بخواند و لو با وکیل گرفتن ، باید عربی بخواند که اینجا حواشی و انظار زیاد است که فعلا محل بحث ما نیست اما ادله ی اینکه حتما باید در ازدواج صیغه لفظی خوانده شود ۱- اجماع تمام مسلمین، همه مذاهب اسلامی آن را معتبر دانسته اند و کسانی که در فقه تحقیق کردند، می دانند مسائلی که در تمام مذاهب مورد اتفاق باشد مسائل مسلم و ضروری است و معلوم می شود از صدر اسلام حکم روشن بوده است و خود این دلیل برای مساله کافی است ۲- روایاتی که در باره لزوم صیغه آمده است و بعضی از آنها در مورد ازدواج موقت است که مرحوم آیه الله خویی به اولویت برای ازدواج دائم به آنها استدلال کرده است مثل این روایت قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع کَیْفَ أَقُولُ لَهَا إِذَا خَلَوْتُ بِهَا قَالَ تَقُولُ أَتَزَوَّجُکِ مُتْعَةً عَلَی کِتَابِ اللَّهِ وَ سُنَّةِ نَبِیِّهِ لَا وَارِثَةً وَ لَا مَوْرُوثَةً کَذَا وَ کَذَا یَوْماً وَ إِنْ شِئْتَ کَذَا وَ کَذَا سَنَةً بِکَذَا وَ کَذَا دِرْهَماً وَ تُسَمِّی (مِنَ الْأَجْرِ) مَا تَرَاضَیْتُمَا عَلَیْهِ قَلِیلًا کَانَ أَوْ کَثِیراً فَإِذَا قَالَتْ نَعَمْ ترجمه : راوی از امام صادق علیه السلام کیفیت ازدواج متعه را می پرسد و حضرت صیغه آن را به سائل تعلیم می کنند و اگر رضایت کافی بود حضرت می فرمود رضایت کافی است! و صیغه نمی خواهد و اصلا لزوم خواندن صیغه نزد سائل مفروغ عنه بوده است و سوال از کیفیت آن است و باز هم روایت هست که در وسائل الشیعه آمده است ۳- روایتی در ذیل آیه شریفه اخذن منکم میثاقا غلیظا آمده است روایت این است ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِی أَیُّوبَ عَنْ بُرَیْدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَخَذْنَ مِنْکُمْ مِیثاقاً غَلِیظاً فَقَالَ الْمِیثَاقُ هُوَ الْکَلِمَةُ الَّتِی عُقِدَ بِهَا النِّکَاحُ وَ أَمَّا قَوْلُهُ غَلِیظاً فَهُوَ مَاءُ الرَّجُلِ یُفْضِیهِ إِلَیْهَا آیه شریفه می فرماید زنانتان از شما میثاق و عهد غلیظ گرفتند ، راوی از امام صادق علیه السلام سوال می کند مراد آیه چیست؟ حضرت در این روایت معتبر می فرماید میثاق کلمه ای ( دقت کنید لفظ کلمه بکار برند) است که ازدواج با آن محقق شده است. پس طبق تفسیر این روایت خود قرآن هم کلمه و صیغه را در ازدواج معتبر می داند این اجمالی بود از ادله ی فقها و مراجع برای اعتبار لفظ و صیغه در تحقق زوجیت . و روشن شد که تعویض اسم، حقیقت سفاح را عوض نمی کند و اگر کسی آگاهانه ، صیغه نخواند و مباشرت کند مرتکب سفاح شده است، ولی اگر کسی نا آگاه بوده است حکم آن با شرائط آن فرق می کند. والسلام. ۱- زنا، رابطه نامشروع. @mohammadjavad_karimi

حضور محترم حجت الاسلام و المسلین جواد آقا کریمی با سلام و احترام در پی متنی که در کانال جنابعالی در خصوص مبحث ازدواج و خواندن صیغه مربوط درج فرمودید در یکی از کانال های دیگر به مطلبی برخلاف موضوع فوق و به نقل از حضرت امام ره آمده که عینا بدون دخل و تصرف در ذیل این مرقومه تقدیم می گردد. مزید امتنان خواهد بود تحلیلی از این متن و احیانا درست یا غلط بودن آن را توضیح بفرمایید. با تشکر از توجه جنابعالی برادر و شاگرد قدیمی شما محمد حسین ... . . . آیت‌الله خمینی گفته بود حلال‌زاده است این دکانداران چه می‌گویند؟ شهاب‌الدین فرخ‌یار امسال در جشنواره فیلم فجر سخنان خانم فیلمنامه‌نویسی جنجال به پا کرده است. بر اساس خبرها و حواشی آن ظاهرا خانم نویسنده فیلمنامهٔ فیلم نمور گفته است اگر بچه‌ای که حاصل عشق میان دو نفر است حتی اگر صیغه‌ای هم جاری نشده باشد حلال‌زاده است. گفتن همانا و هجوم مذهبیون دو آتشه متحجر و آخوندهای بیسواد همانا که چه نشستهاید، بنیان اسلام و خانواده مسلمان بر باد رفت. گروهی گفته‌اند تبلیغ اباحه‌گریست. آن دیگری گفته می‌خواهند ازدواج سپید را مباح کنند. سه دیگری به منبر رفته و وا مصیبتا گفته است از اختلاط زن و مرد، و چنان رعبی افکنده‌اند و ترسی جاری کرده‌اند که فیلمنامه‌نویس بی‌پناه تا کنون دو بار عذر خواسته و مرتبطین ماجرا لابد ده بار پیدا و پنهان تبری جسته‌اند. اما جهت این گروه نمایندگان خود خوانده بارگاه احدیت عرض کنم که تابستان سال ٦٤بود یا ٦٥ که خبری در بولتن محرمانه خبرگزاری ایرنا مانند توپ ترکید و جهان اسلام را کن فیکون کرد. اما از سطح همان بولتن محرمانه و خوانندگان محدودش فراتر نرفت. یعنی نگذاشتند که برود. داستان مربوط به استفتاء خانواده دختر خانم جوانی بود از محضر آیت‌الله خمینی رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی. این خانواده در استفتاء خود پرسیده بودند: دختر ما با آقا پسری روابط دوستانه داشته تا آنجا که قرار بوده است ازدواج کنند اما پیش از ازدواج نزدیکی صورت گرفته و اکنون دختر ما حامله است اما آن پسر اکنون حضور ندارد چرا که به جنگ رفته و در آنجا شهید شده است. اکنون تکلیف ما چیست؟ آقای خمینی جواب داده بود. آن جوان که در جنگ کشته شده‌است شهید است. دختر خانم هم همسر شهید محسوب می‌شود و طفل در بطن یا به دنیا آمده هم (تردید از من است) فرزند شهید است. در جزئیات خبر آمده بود که اعضای دفتر آقای خمینی که خود از این پاسخ انقلابی حیرت کرده بودند ابتدا پاسخ را به استفتا کنندگان نمی‌دهند و خود جهت اطمینان بیشتر و از روی محکم کاری خدمت ایشان می‌رسند که نکند آقای خمینی درست متوجه پرسش استفتاء کننده نشده باشد. از این رو به قصد دانستن دلایل فقهی صدور این فتوا پرسش را دو باره مطرح می‌کنند. آیت‌الله خمینی در توضیح مبانی فقهی صدور فتوا می‌گوید این از باب معاطات است و بحث را تمام شده تلقی می‌کند. اما معاطات چیست؟ معاطات به داد و ستد یا معامله بدون جاری شدن صیغه عقد می‌گویند. صیغه عقد که شکل مکتوب آن همان قراردادهای معامله یا خرید و فروش است در حقیقت جمله یا جملاتی است که طرفین یک معامله در پایان گفتگوها و چانه زدن‌هایشان بیان می‌کنند و تقریبا هر معامله‌ای در پایان به جمله‌ای میان خریدار و فروشنده ختم می‌شود که یکی می‌گوید قبول، خریدم به این نرخ و آن دیگری می‌گوید فروختم به این نرخ. یا مثلا اگر به این نرخ می‌خری فروختم و خریدار می‌گوید قبول اما در نوع معامله‌ی معاطات نیازی به بیان چنین جملاتی نیست زیرا نرخ کالا و شرایط معامله از پیش برای خریدار و فروشنده مشخص و روشن است و هیچیک از طرفین نیازی به جاری کردن صیغه یا مکتوب کردن قرارداد نمی‌بینند. خریدار کالا را برمی‌دارد، پول را می‌دهد و فروشنده هم بدون حتی کلامی پول را دریافت می‌کند و عقد معامله بدون خوانده شدن صیغه‌ای انجام می‌شود. در عقد معاطات حتی می‌شود که یکی از طرفین معامله حضور نداشته باشد و باز داد و ستد انجام بگیرد و عقد معامله درست باشد. یعنی عقدی اتفاق بیفتد بدون آن که نیازی به بیان صیغه‌ی آن باشد. در توضیح معاطاتی که هر روز جاریست و عموم مردم با آن سر و کار دارند، خرید مرسوم بسیاری از مردم از نانوایی را مثال می‌آورند که چه بسا برای بسیاری از ما پیش آمده است که از کنار پیشخوان نانوایی رد شده‌ایم و کسی پشت پیشخوان نبوده است اما از آنجا که می‌دانیم نرخ نان چند است و نانوا هم به نیت فروش نان‌ها به آن نرخ معلوم آنها را روی پیشخوان گذاشته‌است. نانی بر می‌داریم و پول را روی پیشخوان می‌گذاریم و می‌رویم. به این نوع عقد هم عقد معاطات می‌گویند. به عبارت دیگر عقد معاطات عقدی است که دو طرف یک معامله از نیت و قصد هم آگاهی دارند و با شرایط هم موافقند و دیگر نیازی به جاری شدن صیغه‌ی عقد نمی‌بینند. ادامه دارد

توضیح واضحات است که ازدواج در فقه از زیر مجموعه‌های باب بیع است یعنی ازدواج یک قرارداد است بر مبنای داد و ستد و شرایطی که هر یک در این معامله تعیین می‌کنند. یعنی برخلاف تصور عامه و تلاش آخوندهای متحجر برای حفظ همین تصور. ازدواج معامله‌ایست مانند سایر معاملات و قراردادها و آنچه که به عنوان صیغه به زبان عربی بیان می‌شود هیچ ورد مقدس و الهی و عجیب و غریبی نیست. جملاتی است در حد همین که مثلا شما در بازار از فروشنده می‌پرسید آقا این چند؟ و مجموعه‌ای از چانه زنی‌ها و بالا پایین کردن‌ها و سرانجام این که خریدم به این شرط و فروختم به این شرط و این همه از باب رعایت و حفظ حقوق افراد است که حق کسی زایل نشود و کسی کلاه کسی را برندارد و یکی از طرفین بویژه طرف ضعیف‌تر مورد سوء استفاده‌ی طرف قوی تر و زورمند‌تر واقع نشود.این که هنگام ازدواج دفتر و دستک می‌آورند و شاهد و امضا و بله گفتن و بله گرفتن و هزار بامبول ریز و درشت همه و همه برای بقای اجتماع بشریست که بدون این قراردادهای اجتماعی خیلی دوام نمی‌آورد و از حفظ حقوق افراد در آن هست تا تفاخرها و تعیش‌ها و تجمل‌ها و غیره. اما هیچکدام پایه و اساس شرعی و دینی ندارد. #فرهیختگان

بسم الله الرحمن الرحیم ☘ جناب آقای محمد حسین سلام علیکم مسلمانان اعم از شیعه و سنی، بالاتفاق قائل به بطلان ازدواج سفید و ازدواج معاطاتی اند‌ و واقع شدن لفظ ایجاب و قبول از سوی زن و مرد را برای تمامیت عقد نکاح لازم می دانند. به عبارت دیگر صرف قصد زندگی مشترک و رضایت طرفین بدون بیان لفظ معین و مشخص را ،در مشروعیت و صحت چنین پیمانی کافی نمی دانند. توضیح اینکه منابع اجتهاد در فقه شیعه امامیه عبارتند از: ۱- کتاب (قرآن کریم). ۲- سنت(قول و فعل و تقریر) پبامبر اکرم و ائمه اطهار علیهم السلام. ۳- اجماع ۴- عقل علی هذا مطابق کتاب و سنت (روایات صحیح و معتبر وارده از حضرات معصومین) و اجماع علمای فریقین،واقع شدن لفظ مخصوص از طرف متعاقدین در عقد نکاح(پیمان ازدواج) از شرایط لازم صحت و مشروعیت چنین عقدی است و بدون آن چنین عقدی باطل و نامشروع می باشد. 🔗مقدمه اینک برای توضیح بیشتر مطلب توجه جناب عالی را به مقدمات ذیل جلب می نمایم: ۱- نکاح معاطاتی چیست؟ نکاح معاطاتی ازدواجی است که به منظور تشکیل خانواده و حق تمتع و رابطه جنسی بین زن و مرد برقرار می‌شود اما فاقد ایجاب و قبول لفظی است و ممکن است طرفین بر مهریه، نفقه و سایر حقوق بین زوجین توافق کنند.  ازدواج سفید چیست؟ ۲- ازدواج سفید اگر بخواهیم ازدواج سفید را به صورت ساده تعریف نماییم می‌توانیم بگوییم که ازدواج سفید، شروع و تشکیل پیوند زناشویی بین یک زن و مرد بدون لحاظ چارچوب قانونی، حقوقی، شرعی و عرفی می‌باشد. در واقع در ازدواج سفید زن و مرد بدون ثبت رسمی و قانونی مسئله ازدواج و بدون گذراندن آداب و رسوم مرسوم در رابطه با ازدواج رسمی، شروع زندگی‌شان را زیر یک سقف پایه ریزی می‌نمایند. طبعاً در چنین ارتباطی طرفین تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند و نمی‌توانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند. با این اوصاف متوجه می شویم که ازدواج سفید پدیده‌ای غیر قانونی، غیر رسمی و خلاف و آداب و رسوم حاکم بر جامعه می باشد و در دنباله آن، مجموعه ای از ناهنجاری‌های اخلاقی و اجتماعی به بار می‌آید. ۳- اینکه گفته شده، «باب ازدواج در فقه،از زیر مجموعه های باب بیع است»، سخنی ناروا و ناتمام است. باب نکاح زیر مجموعه قسم معاملات در فقه است، و علی رغم هویت معاملاتی قرابت معناداری با قسم عبادات دارد.

۲-بررسی فقهی عقد ازدواج و شروط آن از نظر اسلام 🌴مسلمانان(اعم از شیعه و سنی) اتفاق نظر دارند که پیمان ازدواج با عقد مشتمل بر ایجاب و قبول از دو طرف عقد یا نائبان آن دو مانند وکیل و ولی، تمام می شود، و به مجرد رضایت زن و مرد بدون عقد، ازدواج تمام نیست. اتفقوا علی أن الزواج یتمّ بالعقد المشتمل علی الایجاب و القبول من المخطوبة و الخاطب، او من ینوب عنهما کالوکیل و الولی، و لایتمّ بمجرد المراضاة من غیر عقد. و همچنین اتفاق دارند بر این که عقد نکاح هنگامی صحیح است که با لفظ روجّت یا انکحت از سوی زن یا نائب وی و لفظ قبلت یا رضیت از سوی مرد یا نائبش واقع شود. و اتفقوا ایضاً علی ان العقد یصح إذا وقع بلفظ زوجّت أو انکحت من المخطوبة أو من ینوب عنها، و قبلت أو رضیت من الخاطب، أو من ینوب عنه.(۱). ۲/۱-شرط عربیت مسلمین اتفاق نظر دارند که عقد با غیر زبان عربی در صورت عجز و ناتوانی از آن تمام است. در صحت عقد ازدواج در صورت قدرت برآن، اختلاف نظر دارند. حنفیه و مالکیه و حنابله قائل به صحت آن هستند. اما شافعیه و امامیه قائل به صحت عقد به لغت غیر عربی در صورت قادر بودن به آن نیستند. واتفقوا أن العقد یتمّ بغیر العربیة مع العجز عنها، واختلفوا فی صحته مع القدرة علیها. قال الحنفیة و المالکیة و الحنابلة: یصحُّ؛ و‌قال الشافعیة: لایصح؛ و‌علیه مذهب الامامیة(۲). ۳- لزوم آوردن لفظ صیغه ایجاب و قبول در عقد نکاح در متون فقهی شیعه امامیه ۳/۱-شهیدثانی در شرح لمعه می گوید: (الفصل الثانی- فی العقد) و یعتبر اشتماله علی الایجاب و القبول اللفظیّین کغیره من العقود اللازمة(فالایجاب زوّجتک و انکحتک و متعتک لاغیر.) اما الاولان فموضع وفاق و قد ورد بهما القرآن فی قوله:«زوجّناکها»(۳)«ولاتنکحوا ما نکح آباؤکم من النِّساء». ... (والقبول قبلت التزویج و النکاح، او تروجتُ، أو قبلتُ، أو متقصراً علیه). (کلاهما) ای الایجاب و القبول(بلفظ الماضی).(ولا یشترط تقدیم الایجاب)علی القبول، لأن العقد هو الایجاب و القبول، والترتیب کیف اتفق غیر مخلّ بالمقصود. ... (ولا یجوز) العقد ایجاباً و قبولاً(بغیر العربیة مع القدرة)علیها، لان ذلک هو المعهود من صاحب الشرع کغیره من العقود اللازمة، بل اولی. ترجمه: عقد نکاح، همانند سایر عقود لازم(۴)،باید مشتمل بر ایجاب و قبول لفظی باشد.(ایحاب عقد نکاح عبارت است از:«زوّجتک»[ترا به ازدواج خود در آوردم]،«انکحتک»[ترا به نکاح خود درآوردم]و متعتک[= ترا به نکاح خود درآوردم] و با غیر این الفاظ ایجاب واقع نمی شود.) اما دو لفظ اول مورد اتفاق فقهاست و این دو واژه در قرآن کریم نیز آمده است، در آیه « او را به ازدواج تو درآوردیم»، و آیه« و با زنی که پدرانتان نکاح کرده اند، نکاح نکنید.» (و قبول آن عبارت است از«قبِلتُ التزویج أوِ النکاح»[= ازدواج یا نکاح را پذیرفتم]، یا تزوُجتُ[=ازدواج را پذیرفتم]، یا «قبِلتُ»[پذیرفتم]، با اکتفای به آن). ایجاب و قبول(هر دو باید به لفظ ماضی باشند).(لازم نیست ایجاب بر قبول مقدم شود)، چون عقد مجموع ایجاب و قبول است. ...(جایز نیست) عقد هم ایجابش و هم قبولش(با الفاظ غیر عربی گفته شود، البته در صورت قادر بودن)بر گفتن الفاظ عربی. چون آنچه از صاحب شرع معهود است همان عربیت است،و این مساله در مورد سایر عقود لازم نیز جاری است، و به طریق اولی در مورد عقد نکاح صادق است. 📌همان گونه که ملاحظه می شود،شهید ثانی در این متن، اشتمال عقد نکاح(پیمان زناشویی) بر ایجاب و قبول لفظی را شرط صحت آن شمرده است. ۳/۲- شیخ محمد حسن نجفی در مجموعه نفیس جواهر می گوید: الفصل الثانی فی العقد،و یقع «النظر فی» مقامین:«الصیغة و الحکم»: امّا الاول فعقد«النکاح» کغیره من العقود اللازمة«یفتقر الی إبجاب و قبول» لفظیّیین«دالّین علی القصد الرافع للاحتمال» أی القصد التفصیلی. «و» من «العبارة عن الایجاب لفظان: زوّجتک و أنکحتک» بلاخلاف(۵) عقد نکاح همانند دیگر عقود لازمه، به ایجاب و قبول لفظی احتیاج دارد.

۳/۳- مرحوم سید کاظم یزدی(ره) در عروة الوثقی می گوید: یشترط فی النکاح:الصیغة، بمعنی الإیجاب والقبول اللفظیَّین، فلا یکفی التراضی الباطنیّ، ولا الإیجاب والقبول الفعلیَّین(۶) ترجمه:در صحیح بودن ازدواج، صیغه خواندن لازم است و باید ایجاب و قبول لفظی باشد و صرف راضی بودن طرفین کافی نیست و هم چنین انشای زوجیت با فعل ( معاطات) کافی نیست. مرحوم سید(ره)در مساله بعدی بحث لزوم عربی بودن لفظ صیغه را مطرح می کند و می فرماید: بنا بر احتیاط واجب اگر کسی قدرت دارد عربی بخواند و لو با وکیل گرفتن ، باید عربی بخواند که اینجا حواشی و انظار زیاد است که فعلا محل بحث ما نیست. ۳/۴-امام خمینی در کتاب تحریر الوسیلة، در فصل مربوط به عقد نکاح و احکام آن می گوید: النکاح علی قسمین: دائم و منقطع؛ و کلّ منهما یحتاج الی عقد مشتمل علی ایجاب و قبول لفظیّیین دالّین علی إنشاء المعنی المقصود و الرضا به دلالة معتبرة عند اهل المحاورة، فلایکفی مجردالرضا القلبی من الطرفین و لا المعاطاة الجاریة فی غالب المعاملات و لاالکتابة(۷)... ترجمه: ازدواج بر دو قسم است: دائم و منقطع؛ و هر کدام از اینها محتاج عقدی است که دارای ایجاب و قبول است. و ایجاب و قبول دو لفظ می باشند که بر انشای معنای مقصود و انشای رضایت به آن به طوری که در نزد اهل محاوره و گفتگو معتبر است، دلالت می نمایند؛ پس مجرد رضایت قلبی دو طرف و معاطاتی که در غالب معاملات جریان دارد و‌ نوشتن آنها و همچنین در غیر اخرس(لال) اشاره ای که این معنی را برساند، کفایت نمی کند. و احوط لازم آن است که ایجاب و قبول به لفظ عربی باشند، پس غیر از عربی، از لغت های دیگر مُجزِی نمی باشد مگر آنکه از عربی و از وکیل نمودن دیگری، عاجز باشند، اگرچه اقوی آن است که وکیل گرفتن واجب نمی باشد. و با عجز از عربی، به غیر عربی جایز است و در این صورت، واقع ساختن عقد به غیر عربی اشکالی ندارد, لیکن باید به عبارتی باشد که معنای آن همان معنای لفظ عربی باشد، به طوری که ترجمه آن شمرده شود. 📌مرحوم امام خمینی در اینجا صراحتا صحت ازدواج معاطاتی را نفی می فرماید.

۳/۵- حکم شرعی ازدواج سفید و معاطاتی مرجع تقلید: آیةالله العظمی خامنه ای (مدّظلّه) سوال آیا ازدواج سفید در اسلام صحیح است؟ ازدواج سفید همان ازدواج معاطاتی هست؟ مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله)  جواب: سلام علیکم؛معنای رایج نکاح معاطاتی؛ یعنی: عقد بدون اجرای صیغه و ایجاب و قبول؛ و چون مشهور فقها، لفظي بودن ايجاب و قبول را در عقد نکاح شرط مي دانند لذا نکاح معاطاتي باطل است، و در اين مورد ادعاي اجماع شده است. هرچند گفته شده است که برخي نکاح معاطاتي را صحیح دانسته اند ولی فقهای معاصر و نیز مشهور فقها آن را صحیح نمیدانند. معنای رایج ازدواج سفید؛ یعنی: همخانه شدن دو جنس مخالف بدون آن که عقدی شرعی انجام شود و محرمیتی مطابق با قواعد شرعی بینشان فراهم گردد و البته چنین پدیده شومی با مدیریت دشمنان اسلام با انگیزه پاشیدن نظام معنوی و روابط صحیح دینی و ازدواج شرعی بوجود آمده است و چنین رابطه ای شرعا جایز نیست و حرام هست(۸). عبارتی که نقل شد یا مـشابه آن در بسیـاری از منابع فقهی مشاهده می¬شود (شهید ثانی، 1410ق: ج5، ص108؛ طباطبایی، 1419ق: ج11، ص10؛ طباطبایی یزدی، 1409ق: ج2، ص851؛ بحرانی، 1405ق: ج23، ص157؛ علامه حلی، بی¬تا: ج2، ص4؛ نجفی، 1374: ج29، ص132). جمعی از فقها نیز الفاظ ایجاب و قبول را مورد بحث و بررسی قرار داده و متعرض اصل بحث ضرورت لفظی بودن ایجاب و قبول نشده اند. زیرا از نظر آنان این امر مسلم و بدیهی است (طوسی، 1387: ج4، ص193؛ ر.ک. حلی، 1410ق: ج2، ص574؛ محقق حلی، 1409ق: ج2، صص217 ـ 216). بعضی از فقها در مورد ضرورت لفظی بودن ایجاب و قبول عقد نکاح تا بدانجا پیش رفته اند که نکاح بدون صیغه را سفاح (زنا) خوانده اند, مانند شیخ انصاری که نوشته است: «أنّ الفروج لا تباح بالإباحة و لا بالمعاطاة، و بذلک یمتاز النکاح عن السفاح لأنّ فیه التراضی أیضا غالبا» (انصاری، 1415ق: ص78). (همانا فروج با اباحه و با معاطات حلال نمی¬شود و فرق نکاح و سفاح نیز در صیغه است، زیرا در سفاح نیز غالباً تراضی است). از نظر فقهای معاصر نیز نکاح مـعاطاتی اعـتباری ندارد و آنان نـوعاً ایجاب و قبول لفظ را لازم شمرده¬اند. آیةالله بهجت در پاسخ سؤالی در مورد نـکاح معـاطات اظهار داشـته اند: «معاطات در مورد نکاح نیست» (۹). آیةالله مکارم شیرازی نیز در این خصوص گفته اند: «چیزی به نام ازدواج معاطاتی نداریم و چنین ازدواجی باطل است»(۱۰)مـرحوم آیةالله گلپایگانی اظهار داشته اند:«حرام و زنا است»(۱۱). آیةالله صافی گلپایگانی مینویسد: «در نکاح، معاطات جاری نیست» (۱۲). ۴-خلاصه گیری نظریه صحت نکاح معاطاتی در فقه جایگاهی ندارد و تقریبا هیچ فقیه نام‌آوری مشاهده نشده است که قائل به صحت و جواز نکاح معاطاتی باشد.البته صاحب جواهر، صحت نکاح به الفاظ غیر مخصوص را به فیض کاشانی و گروهی از ظاهریه نسبت داده و می گوید:« نعم ربما ظهر من الکاشانی و بعض الظاهریة من اصحابنا الاکتفاءبحصول الرضا من الطرفین و وقوع اللفظ الدال علی النکاح و الانکاح»(۱۳). برخی از نویسندگان از این عبارت چنین برداشت کرده اند که فیض کاشانی و برخی از ظاهریة نکاح معاطاتی را صحیح می دانند.در حالی که این برداشت نادرست است و عبارت صاحب جواهر ربطی به این مطلب ندارد. بحث در نکاح معاطاتی است و معاطات به معنی نکاح بدون ایجاب و قبول لفظی است, در حالی که عبارت فوق مربوط است به احتمال صحت نکاح به الفاظ غیرمخصوص؛یعنی رابطه خاصی که ناشی از رضایت باطنی طرفین بوده و این تراضی به الفاظی اعلام شده که مورد تائید شرع مقدس نیست. 🔸نتیجه علی هذا قول به صحت و مشروعیت نکاح معاطاتی تا چه رسد به ازدواج سفید، مشکل و محل خلاف است، و در متون فقهی فقهای بزرگ شیعه اثری از آن دیده نمی شود. نهایت مطلب، طرح آن به عنوان یک مساله علمی اگرچه خالی از سابقه نیست ولی در مقام افتاء- با توجه به اهمیت موضوع خانواده در اسلام و اجتناب از توالی فاسد آن-احدی از فقهای بزرگ معاصر شیعه را سراغ نداریم که بر خلاف رای مشهور، آن را تصدیق کرده باشد. والله العالم. قم المقدسة؛ سه شنبه سوم اسفند ۱۴۰۰,محمدجواد کریمی 📚 پاورقی ۱-محمدجوادمغنیة، الفقه علی مذاهب الخمسة،ص ۲۹۳. ۲- همان،ص ۲۹۵. ۳- احزاب/۳۷. ۴-عقود از جهت امکان و عدم امکان فسخ، به عقد لازم و جایز تقسیم می‌شوند. عقد لازم، قراردادی است که طرفین معامله حق فسخ آن را ندارند مگر در موارد مشخصی که به آنها اجازه داده شده است ۵-شیخ محمد حسن نجفی،جواهر الکلام، ج ۳۰,ص۲۳۴. ۶- سیدمحمد کاظم طباطبائی یزدی، عروة الوثقی، ج ۲, ص۶۸۵. چاپ بیروت. ۷- امام روح الله الموسوی الخمینی،تحریر الوسیلة، ج ۲,ص۲۲۰,ناشر:جامعه مدرسین قم،چاپ ۱۵ خرداد۱۳۶۳. ۸- پورتال انهار، سیدمحمدحسن بنی هاشمی خمینی. ۹- مجموعه آرای فقهی در امور حقوقی، نکاح،۱۳۸۲,۱,ج۱,ص۶۹. ۱۰- همان، ص۷۱. ۱۱-همان،ص۷۰. ۱۲- همان. ۱۳- محمدحسن نجفی، جواهر الکلام، ج ۳۰,ص ۱۵۴.

🔰تکمله نکاح معاطاتی و ازدواج سفید؛ تفاوت ها و شباهت ها ✍ حجت الاسلام والمسلمین محمد استوار میمندی،مدیر حوزه علمیه استان فارس به گزارش خبرگزاری «حوزه» از شیراز، حجت الاسلام والمسلمین محمد استوار میمندی، مدیر حوزه علمیه استان فارس در یادداشتی آورده است: به دنبال این حاشیه عده دیگری نیز در روزهای اخیر یا از روی خیرخواهی و یا به جهت شبهه افکنی، پدیده ازدواج سفید یا همباشی را با مسئله نکاح معاطاتی مقایسه کرده اند و خواسته اند نتیجه بگیرند همباشی بدون صیغه ازدواج، چندان هم که متدینان جامعه می‌گویند دور از آبادی نیست و در تحقیقات فقهی برخی از علما نشانه‌ای از مشروعیت بخشی به آن دیده می‌شود در حالیکه این دو پدیده به لحاظ ماهوی تفاوت زیادی با هم دارند که در ضمن نکات زیر به آن اشاره می‌شود: نکاح معاطاتی -علی رغم برخی تفاوت‌ها در تعریف آن- به معنای ازدواج بدون صیغه و یا بدون صیغه خاص است با این شرط که زن و مرد به قصد انشا نکاح، فعل خاصی انجام دهند که دلالت بر ایجاب و قبول نکاح -چه نکاح دائم و چه نکاح موقت- نماید. نکاح معاطاتی بر خلاف بیع معاطاتی که مورد قبول غالب فقهاست مورد پذیرش مشهور فقها قرار نگرفته بلکه برخی ادعای اجماع بر اشتراط صحت نکاح به صیغه ایجاب و قبول دارند و هر گونه نکاح معاطاتی را باطل می‌دانند و حتی کسانی مثل فیض کاشانی که الفاظ خاص را در صحت نکاح لازم نمی‌دانند اما اصل صیغه لفظی را لازم می‌دانند بنابراین تقریباً هیچ فقیه صاحب نامی قائل به صحت نکاح معاطاتی نیست. بر فرض اگر فقیهی قائل به صحت نکاح معاطاتی باشد لکن شرایط زیر در صحت آن حتماً باید رعایت شود: زن و مرد قصد پیوند زن و شوهری با شرایط و احکام ازدواج دائم یا موقت داشته باشند. در زمان قصد انشا نکاح، زن و مرد، فعلی که دال بر پیوند زناشویی است انجام دهند. شرایط صحت نکاح به صورت کامل وجود داشته باشد مثل اینکه زن، شوهر دار یا در عده نباشد، دختر در صورت باکره بودن، به فتوای مشهور اذن پدر را داشته باشد، در صورت قصد نکاح موقت، مهریه و مدت نکاح معین باشد. در صورتی که آمیزشی اتفاق افتاده باشد پس از جدایی زن و مرد لازم است زن عده نگاه دارد و قبل از خروج از عده ازدواج نکند. بنابراین علاوه بر اینکه هیچکدام از مراجع تقلید فتوا به صحت نکاح معاطاتی نداده‌اند باید دانست که بین نکاح معاطاتی و پدیده همباشی و یا به اصطلاح ازدواج سفید که هیچ چارچوبی برای آن وجود ندارد، تفاوت از زمین تا آسمان است. و السلام علی من اتبع الهدی. @mohammadjavad_karimi

بنا به گزارش خبرگزاری ها دولت روسیه برای پایان جنگ با اوکراین رسیدن به آرامش پیشنهاد سه ماده ای داد. ۱- تعهد دولت اوکراین به عدم الحاق به پیمان نظامی ناتو ۲- به رسمیت شناختن استقلال دو جمهوری خود خوانده «دونستک» و «لوگانسک» از سوی دولت مرکزی اوکراین. ۳- غیر نظامی شدن کشور اوکراین. یلاحظ علیه به جز خواسته اول روسیه که با توجه به حفظ امنیت ملی روسیه خواسته معقول و منطقی است، خواسته دوم و سوم خلاف حق حاکمیت ملت ها و تحقیر یک ملت مستقل است. و معنایی جز تحقیر یک ملت زنده نیست. جمعه ۶ اسفندماه ۱۴۰۰ هجری شمسی محمدجواد کریمی

در حاشیه تجاوز نظامی روسیه به اوکراین ✍محمد جواد کریمی ۱- روسیه پوتین کشوری مستقل و ضد آمریکایی است. در برخی مسایل منطقه ای مانند نبرد با داعش در سوریه و عراق با جمهوری اسلامی ایران همراه و هم پیمان است. اما تا رسیدن به مرتبه شریک استراتژیک برای ایران فاصله معنی داری دارد. ۲- روسیه پوتین،نه روسیه شوروی سابق است و نه روسیه تزار... اما خودشون از اینکه خود را ادامه دهنده راه نیاکان و احیای کننده میراث تاریخی روسیه بخوانند ابایی ندارند. تاریخ روسیه به ویژه در ۲۰۰ و ۳۰۰ سال اخیر مشحون از توسعه طلبی و تجاوز به همسایه ها از جمله به همسایه جنوبی خود یعنی ایران است. ۳- روسیه پوتین با توجه به حضور اقلیت روس در کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق در اطراف خود و بالاتر از آن وجود فرهنگ روسی و شبکه ای از سیاستمداران و نظامیان تربیت شده در شوروی سابق اهرم های نفوذ گسترده ای در درون ان کشورها از بلاروس و قزاقستان تا تاجیکستان و ازبکستان و آذربایجان و ارمنستان دارد، ایده احیای اتحاد جماهیر شوروی با فرم و محتوای جدید دور از ذهن و برنامه حاکمان مسکو نیست. اظهارات اخیر پوتین در اظهار تاسف از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مؤید این مدعاست. ۴- روسیه هراسی برای تطهیر آمریکا همان قدر از روح و منطق جمهوری اسلامی به دور است که تطهیر روسیه و نادیده گرفتن سوابق تاریخی ان دور از واقعیت و حکمت است. به هر حال، روسیه هم یک قدرت مسلط منطقه ای است که اهداف و آرزوهای خاص خودش را دارد، در عین ارتباط دیپلماتیک با ان باید از تطهیر ان پرهیز کرد. ۵- آمریکا کماکان شیطان اکبر در این انقلاب و دشمن اصلی ایران اسلامی است، خطر روسیه به هیچ وجه به پای خطر آمریکا نمی رسد. اما این بدان معنانیست که روسیه را کبریت بی خطر بدانیم. در کنار حفظ و گسترش روابط دیپلماتیک و سیاسی و اقتصادی با روسیه از باب حسن همجواری، باید از اعتماد یک طرفه و غیر معمول به روسیه اجتناب کرد. ملاک در موضعگیری ها منافع ملی ما و مصالح عالیه نظام جمهوری اسلامی است. ۱۴۰۰/۱۲/۷

تبصرة در مورد روابط با روسیه واقعیات ذیل باید مورد توجه قرار گیرد: ۱- روسیه به لحاظ فرهنگ اجتماعی و بنیان های خانوادگی به نگاه دینی ما نزدیکتر از غرب(اروپا و آمریکا)است. ۲-در غرب سیاسی، خانواده در حال متلاشی شدن است، همجنس بازی قانونی و رسمیت دارد، در حالی که در روسیه این مسخره بازی ها قدغن و ممنوع است. ۳- روسیه فعلی، نظام جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخته و به احدی از مخالفان برانداز از سلطنت طلب تا منافقین پناه نداده است، حال آنکه همه این معاندین در غرب از همه امکانات تبلیغی و حمایت تدارکاتی آنان در فعالیت علیه جمهوری اسلامی ایران برخوردارند. ۴- روسیه در سوریه و عراق با جمهوری اسلامی ایران در یک سنگر قرار دارد، اما در قضیه یمن بر خلاف جمهوری اسلامی با رژیم منصور هادی ارتباط دارد، و بالاتر از آن با رژیم غاصب و نژاد پرست صهیونیستی دارای روابط دیپلماتیک و اقتصادی ویژه می باشد. بنا براین وقتی که حکومت روسیه در نقاط بحرانی منطقه با ما وحدت نظر ندارد و براساس ملاحظات سیاسی و اقتصادی خود تصمیم می گیرد،چه مانعی دارد که هم علیرغم همکاری دو کشور همسایه در مسائل سیاسی و اقتصادی و حتی نظامی، بر اساس منافع ملی و مصالح عالیه نظام جمهوری اسلامی تصمیم و اقدام کنیم. والسلام علیکم

🟢 برکات تفقه در دین امام موسی کاظم(ع) فرمود: در دین خدا #تفقّه و اندیشه کنید، زیرا که #فقه(فهم عمیق)در دین,کلید بصیرت و متمِّم عبادت و سبب رسیدن به پایگاه های رفیع و مراتب عالیه در دین ودنیاست. قالَ الإمامُ الکاظمُ علیه السَّلام: تَفَقَّهُوا فِی دینِ الله؛ فإنَّ الْفَقهَ مِفتٰاحُ ٱلبَصِیرَةِ، وَ تَمٰامُ ٱلعِبادَةِ، وَ ٱلسَّبَبُ إلیٰ ٱلمَنازِلِ ٱلرَّفیعَةِ، وَٱلرُّتَبِ ٱلجَلیلَةِ فِی ٱلدِّینِ و‌ٱلدُّنیا... 📚تحف العقول، ص ۷۴۸. @mohammadjavad_karimi