معنی عدل در لغت "عدل" در لغت به معناى" میانه روى" و پرهیز از افراط و تفریط است و درصورتی که با" عن" متعدّى شود، به معناى عدول و انصراف مى‏ آید. این واژه به معناى مثل و هم اندازه( معادل) هم به كار گرفته مى ‏شود و گاه به معناى بدل و جانشین و فدیه است.

به چه دلیل از بین صفات خدا عدل را مستقلا جزء اصول دین شمرده اند؟ 1- عدالت از بین صفت های خدا چنان اهمیّتى دارد که بسیارى از صفت های ديگر به آن بازگشت مى کند، چون« عدالت» به معنى وسیع کلمه قرار دادن هر چیز در جاى خود است، در این صورت حکیم و رزّاق و رحمان و رحیم و مانند آن ها همه بر آن منطبق مى گردد.

عدل به معنی آن است که افعال خداوند متعال از سر دادگری است

2- مسأله معاد هم متّکى به مسئله«عدل الهى» است، رسالت پیامبران، مسئولیّت امامان، هم با مسأله عدل خدا مرتبط است. 3- با توجه به اینکه فروع دین همواره پرتوى از اصول دین است و پرتو عدالت خدا در جامعه بشرى فوق العاده مؤثّر است و مهم ترین پایه جامعه انسانى را عدالت اجتماعى تشکیل مى دهد، انتخاب اصل عدالت بعنوان یک اصل از اصول دین، رمزى است به احیاى عدل در جوامع بشرى و مبارزه با هر گونه ظلم و ستم.

آیا صحیح است بگوییم در آیه شریفه:« إِنَّ الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ»، منظور از احسان، اهل بیت علیه السلام هستند؟ در اصول دین، عدالت از صفات ثبوتیه کمالیه خداوند است؛ یعنی خداوند ظلم نمی کند و فعل قبیح و مخالف عقل سلیم انجام نمی دهد.

در بعضی روایات، پیامبراکرم صلّی الله عليه و آله و سلّم و امامان معصومعلیه السلام از مصادیق بارز عدل و احسان به شمار آمده اند. در این آیه: « خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان می ‏دهد...»، از امام جعفر صادق علیه السلامنقل شده است: « الْعَدْلُ شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا الله وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله( ص) وَ الْإِحْسَانُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِین‏» ؛ منظور از عدل شهادت به وحدانیت خدای بلندمرتبه و رسالت حضرت محمد صلی الله علیه و آله، و منظور از احسان، علی علیه السلام است.

اصول دین و فروع دین دو اصطلاح معروفی است که دربرگیرنده عقاید بنیادی دین اسلام است. اما سوالی اینجا! این مجموعه از کجا استخراج شده است؟ آیا در قرآن یا روایات به صراحت آمده که فروع دین ده تا است؟ این نوشتار کوتاه به مأخذ شناسی این اصطلاحات خواهد پرداخت. با ما همراه باشید.

"فروع دین" در مقابل اصول دین، مجموعه اموری است که کم یا زیاد بودن آنها لطمهای به دین اسلام نمیزند.اگر چه عمل نکردن به آنها ـ بدون انکار قلبی ـ باعث فسق میشود. در مقابل، اصول دین، مجموعه باورهایی است که اساس دین اسلام را تشکیل میدهد و مسلمانی بدون آنها میسر نیست و انکار هر یک از آنها موجب کفر میشود.

با این که این دو اصطلاح شهرت بسیاری دارند و در تاریخ اندیشههای دینی در اسلام، نقش برجستهای ایفا کردهاند، اَمّا در قرآن و نیز در احادیث شیعه و اهل سنت چیزی به عنوان تقسیم بندی معارف دینی به صورت اصول و فروع فعلی وجود ندارد. این امر نشان میدهد که این دو اصطلاح «کلامی» بوده و آن دو را برخی از متکلمان وضع کردهاند. و کلام همان دانش مستدل عقاید و دین شناسی است که دانشمندان آن را متکلم می‌نامند.

ناگفته نماند در احادیث اشاره ی جسته و گریختهای، داّل بر این که اسلام دارای مبانی و فروع است دیده میشود، امّا این اشارهها با آنچه که الان معروف است متفاوت است.

برای نمونه، در حدیثی از حضرت امام صادق سوال شد «مبانی» چه چیزهایی است؟ چه اموری است که همه باید به آنها معرفت داشته باشند و هیچ کس نباید در آنها قصور بورزد و هر کس از شناخت آنها کوتاهی کند دینش فاسد میشود و خدا عملش را نمی‌پذیرد و بر عکس اگر کسی آنها را بشناسد و به آنها عمل کند، دینش به صلاح میآید و عملش پذیرفته میشود؟

امام پاسخ دادند: شهادت به توحید و نبوت پیامبر، اقرار به آنچه از جانب خدا آمده، زکات و ولایت.1

حاصل آن که اگر چه اصول و فروع دین به صورت فعلی در آیات و روایات نیست، امّا علمای کلام و برخی از فقها، با جستجو در نصوص آیات و روایات، اصول و فروع دین را به صورت فعلی برای آموزش مردم عرضه کردهاند.2

پس اصول و فروع دین جمع بندی ستونها و پایه‌های دین از منابع آن یعنی قرآن و حدیث است.

منبع: 1. الکافی، کلینی (ره)، ج 2، ص 21، دارالکتب الاسلامیه. 2. ر.ک: دایره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "اصول دین

🔺 کلامی از علما ⭕️ آیت‌الله بهجت ⁉️ رابطه امام عصر علیه السلام با دوستدارنشان چگونه است؟ #کلام_علما

🖇ڪلام_شهیـــــد ڪاری نڪنید ڪه لیاقت یاوری امام زمان(عج) را از دست بدهید تا می‌توانید مراقب و محاسب اعمال و اقوال خودتان باشید و خود را در محضـر خـدا حس ڪنید ڪه اگر شما او را نمی‌بینید، او شما را می‌بیند و رئوف و رحیم و قادر و قهار است، و حلم و صبر او شما را ظلوم و جهول نڪند .... نوجوان پانزده ساله پهلوان بسیجی #شهیدسعیـــــدطوقانـــــی 🌷 #از_شهدا_بیاموزیم ❣❣❣❣❣

🔴 صلوات ضراب اصفهانی 🎙با صدای آقای فرهمند 🔗 متن و ترجمه صلوات 🌺مرحوم سید بن طاووس می فرمایند: اگر از هر عملی در عصر جمعه غافل شدی از صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی غافل نشو چرا که در این دعا سری است که خدا مارا از آن آگاه کرده ... 🌺امام زمان ارواحنافداه ایـن صلوات را بـه ضراب اصفهانی تعلیم داده اند. @montzeran

⁉️آیا شرکت در عزاداریهای حسینی در شرایط کنونی باعث حق الناس میشود؟ ⭕️#ابراهیم_افشاری @montzeran

📆تقویم و مناسبتهای فردا📅 🔺فردا شنبه: 🔹 ۲۳ مرداد ۱۴۰۰ 🔹 🔹 ۵ محرم ۱۴۴۳ 🔹 🔹 ۱۴ آگوست ۲۰۲۱ 🔹 💢 روز مقاومت اسلامی 💢 ورود حصین بن نمیر و شبث بن ربعی به کربلا [۶۱ ق] 💢 عبور حضرت موسی (ع) از دریا #تقویم

♨️ بدن برای خودمه به کسی ربطی نداره؟! #پویش_حجاب_فاطمے

✨سهم امروزمون از یاد مولای غریب 💫💫💫💫💫 🎵#استاد_شجاعی #دکتر_رفیعی 🍃امام زمانِ تـــو، برای شخص تو، وقت می‌گذارد، برنامه می‌ریزد، حمایتت می‌کند، اگـــر ..... ❗️ #اللهم_عجل_لولیک_الفرج #مهدویت

#در_محضر_معصومین  🔰امام حسین علیه السّلام: ⚫️سوگند به خدا خون من از جوشش باز نمی ایستد تا ، خداوند مهدی را برانگیزد . 📚مناقب ابن شهر آشوب،ج۴،ص۸۵ #حدیث_روز