أ) انتقاد از خود؛
ب) توبه و جبران گذشته.
در مرحلة نخست باید از نفس لوّامه الهام گرفت و خود را توبیخ و سرزنش کرد. در حالات مرحوم آیت الله بروجردى (ره) نقل شده که ایشان هر گاه عصبانى مى شد، علاوه بر این که از شخص عذر خواهى مى نمودند، نذر داشتند که فردا را روزه بگیرند. (18)
اما مرحله دوم، توبه و استغفار است. راه توبه و جبران گناه همیشه براى بندگان باز است و پیامبر اکرم(ص) مى فرماید: «براى هر دردى دارویى است و داروى گناهان، استغفار مى باشد.» (19)
پس از محاسبه لازم است نفس به خاطر عمل زشتی که انجام داده، تنبیه و مجازات شود تا از تکرار آن جلوگیری گردد. امام علی (ع) میفرماید: «هر کس نفس خود را برعیبها و گناهان توبیخ کند، از افزایش گناه دوری خواهد کرد». (20) اولیای الهی به منظور تنبیه و تأدیب خویش، تکالیف و انجام اموری را برخود لازم میکردند، از قبیل شب زنده داری، گرسنگی، روزه داری و کم گویی.
علامه حسن زاده آملى در مورد راههاى خود سازى چنین توصیه مى فرماید:
1 . تلاوت و بهره مندى از قرآن ؛2. دائم الوضو بودن ؛ 3. اعتدال در خوردن و آشامیدن، یعنى نه آن قدر زیاد بخورد که به شکم درد مبتلا شود، ونه آن قدر کم بخورد که قدرت بر انجام کارى نداشته باشد؛ 4. اعتدال در گفتار: ؛ 5. محاسبة نفس؛ 6. مراقبه ؛ 7. رعایت ادب اسلامى ؛ 8. عزلت و گوشه نشینى ؛ 9. تهجّد (شب زنده دارى ) ؛ 10. تفکر و اندیشیدن ؛11. یاد خدا در همه حال بودن ؛ 12. ریاضت ؛ 13. میانه روى در کارها؛ 14. تعظیم امر خالق و شفقت با خلق ؛ 15. تمسّک به ویژگىهاى عبادالرّحمن که قرآن مجید در سورة فرقان، آیات 63ـ 74 برشمرده است.(21)
چند نکته مهم:
در خودسازى و تهذیب نفس به چند نکته اساسى باید توجه نمود:
1 - همان گونه که در تربیت و سلامت بدن، ریاضت و ورزش لازم است، در خود سازى و تهذیب نفس نیز ریاضت و مبارزه و جهاد با نفس ضرورت دارد.
2 - همان گونه که در پرورش اندام، از نرمش و فعالیتهاى ساده و اندک آغاز مىشود و به تدریج به ورزشهاى سنگینتر وارد مىشوند، در تربیت روح نیز باید از اندک شروع کرد و به تدریج به مراحل بالاتر رسید.
3 - همان طور که در ورزش بدنى، تداوم واستمرار لازم است، در ریاضت نفسانى نیز تداوم، شرط رسیدن به مقصد است. قرآن مىفرماید: «به یقین کسانى که گفتند: پروردگار ما خداوند یگانه است، سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنان نازل مىشوند که نترسید و غمگین مباشید». (22)
امام على(ع) مىفرماید: «قلیلٌ مدوم علیه خیر من کثیر مملول منه؛ (23) عمل اندکى که پیوسته باشد، بهتر است از بسیارى که تو را خسته و وامانده سازد».
امام باقر(ع) مىفرماید: «احب الاعمال الى اللَّه عز وجل ما داوم علیه العبد و إن قل؛ (24) محبوبترین کار نزد خدا، آن است که انسان بر آن مداومت کند هر چند اندک و ناچیز باشد».
4 - چنان که در سلامت جسم، فعل و ترک (دارو و پرهیز) هر دو با هم مؤثر است، در سلامت و تهذیب روح نیز فعل و ترک هر دو لازم است، مانند اداى واجبات و ترک گناهان و محرّمات و تولى و تبرى.
5 - مهمترین چیزى که درجمیع مراحل باید رعایت شود، نیت و حضور قلب و اخلاص است. خداوند در قرآن بر این نکته تأکید دارد که در مسیر دین و پرستش بایستى اخلاص داشته باشید: «به آنها دستورى داده نشده بود جز این که خدا را با کمال اخلاص پرستش کنند». (25)
پینوشتها:
1.تفسیر نمونه، ج 27، ص 47، به نقل از مفردات.
2. شمس (91) آیه 10 و 9.
3. آل عمران (3) آیه 164.
4. معراج السعاده، ص 13.
5. بحارالانوار، ج 62، ص 54.
6. ابراهیم امینی، خود سازی، ص47 ـ 46.
7. غررالحکم، ج 1، ص 31.
8. امام خمینی، چهل حدیث، ص6.
9. نهج البلاغه، قصار 449.
10. نساء (4) آیه 1.
11. غررالحکم، ج 5، ص 404.
12. آل عمران (3) آیه 98
13. حدید (57) آیه 4
14. کافی، ج8، ص172.
15. جامع السعادات، ج 3، ص 96
16. غرر الحکم، ج5، ص399.
17. بحارالانوار، ج 7، ص126
18. مهدوى کنی، نقطههاى آغاز در اخلاق عملی، ص375
19. وسائل الشیعه، ج 11، ص 354.
20. همان.
21. حسن زاده آملى، نامهها ـ برنامهها، ص 23ـ 26
22. فصلت (41) آیه 30.
23. صبحى الصالح، نهج البلاغه، حکمت 444.
24. محمد رضا مهدوى کنى، نقطههاى آغاز در اخلاق عملى، ص 41.
25. بینه (98) آیه 5.
چنانچه مستحضرید شبکه تلویزیونی کثیف خارج از کشور فراخوان روزهای 14تا16اذر دادند با دستور مسلح شوید که امکان کشته سازی را بالا می برد و احمق هایی در داخل کشور با شعار کار نظامه به آشوبها دامن میزنند در این روزها با بالا بردن ارتباط معنوی خواهشمندم با خواندن سوره ی فیل سوره حشر حدیث کسا در دفع فتنه دست به دامن اهل بیت شوید.
۱۴ صلوات به نیابت از امام عصر علیه السلام تقدیم به پیشگاه امام حسن عسکری علیه السلام
رسول خدا صلی الله علیه و آله:
دعا خود اسلحه ی دین، ابزار کار مؤمن، ستون دین و روشنی آسمان ها و زمین است، پس بر شما باد به دعا کردن و در آن اخلاص ورزیدن.
عیون اخبارالرضا ج۲ ص۳۸
@montzeran
1_1616299834.mp3
1.28M
✨🔮✨🔮✨🔮✨🔮✨
یاد حضرت در دقایق زندگی
✨🔮✨🔮✨🔮✨🔮✨
🔴 دوری از #امام_زمان به خاطر یک عصبانیت
🎙 #استاد_عالی
#مکیال_المکارم
👌یک دقیقه به یاد مهدی فاطمه ی زهرا سلام الله علیهما ...
🔴مطالعهی کتاب شریف "مکیال المکارم" کتابی که به سفارش امام زمان ارواحنا فداه، نوشته شد ...
📍قسمت صد و دوم
✅تکالیف بندگان نسبت به آن حضرت علیه السلام
💠 اهتمام ورزیدن به یاری آن جناب علیهالسلام
هرکس آن حضرت را یاری نماید، در حقیقت خدا را یاری نموده،
خدای تعالی فرموده است:
« وَلَیَنْصُرَنَّ اللّهُ منْ یَنْصُرُهُ اِنَّ اللّهَ لَقَویٌّ عَزیزٌ»، و به تحقیق که خداوند یاری می کند کسی که او را یاری نماید، همانا خداوند در منتهای قدرت و توانایی است.
1⃣ بدون تردید خدای قادر متعال هیچگونه نیاز و احتیاجی به یاری کسی ندارد، زیرا که او واجب الوجود است،غنی بالذّات می باشد ، و همه مخلوقات نیازمند به اویند، بنابراین منظور از یاری کردن خداوند عبارت است از:
یاری کردن دین خدا، و یاری کردن پیغمبر و ائمه اطهار و اولیای بزرگوار علیهم السلام.
2⃣ بدان که منظور از یاری نمودن آن حضرت علیه السلام، اقدام کردن و همکاری نمودن در هر کاری است که شخص بداند مورد نظر و خواست آن بزرگوار است .
3⃣ در بیان چگونگی یاری کردن خداوند است نسبت به بندگانش ...
ممکن است منظور از این نصرت آن باشد که خدای تعالی بنده اش را در آسانی و سختی، و گرفتاری و راحتی یاری فرماید،...
📚منلع: مکیال المکارم
🌱دلبری دارم که ازصاحبدلان دل میبرد،
🍃غمزهای مشکلگشا داردکه مشکل میبرد
🌱گرنقاب از چهره گیردآن نگار نازنین،
🍃پرتو رخساره اش دلهای مایل میبرد.
📍با مرور کتاب مکیالالمکارم با ما همراهباشید.
May 11
دختر آبی الاسود
داستانى كه مربوط به مولا امير المومنين است ، اشاره مى نمايم :
معاويه براى او بعنوان هديه حلوائى را فرستاد و نظرش اين بود كه ميل او را به خود جلب كند و از على (ع ) رو گرداند، دختر كوچكش يك لقمه از آن را برداشت و در دهان گذاشت ، صداى ابوالاسود بلند شد: لقمه را بينداز زيرا سم است ، اين حلوا را معاويه فرستاده تا ما را از على (ع ) جدا كند، و محبت اهلبيت (ع ) را از ما بگيرد، دختر گفت :
قبحه الله يخدعنا عن السيد المطهر بالشهد المزعفرتبا لمرسله واكله
خداوند روى او را زشت كند، مى خواهد با حلواى زعفرانى ما را از سيد پاك و پاكيزه برگرداند، مرگ بر فرستنده و خورنده ، آنگاه مقدارى را كه خورده بود قى كرد و اين دو شعر را گفت :
ابالشهد المز عفريابن هند
نبيع عليك احساباو دينا
معاذالله كيف يكون هذا
و مولانا اميرالمومنينا
ترجمه : اى پسر هند جگر خوار!آيا!اما با حلواى زعفرانى حسب و دين خود را به تو مى فروشيم ؟!پناه به خدا، چگونه امكان دارد؟ و حال اين كه مولاى ما اميرالمومنين است . (92)
پا: جدا از بيانات شيرين شما لذت برديم .
شكم : اين داستان مناسب من بود نه زبان .
اندامها: (خنده كنان ) بله ، بله .
دست : بنده كه نخواستم در خصوص زبان داستانى را نقل كنم ، چون روز ولادت بود، بتناسب شاگرد ممتاز على (ع ) به اين داستان اشاره نمودم ، و گرنه اگر بخواهم درباره زبان بگويم ، چنان كه قبلا هم رواياتى را عرضه داشتم مى گويم .
اى نيرى زبان خودت را نگاهدار
بر خلق هر چه مى رسد از اين زبان رسد
شاعر ديگر چنين مى گويد:
كس چه مى داند ز تو (اى زبان ) چون اندكى
از هزاران جرم و بد فعلى يكى
نيك ميدانى تو وستار تو
جرمها و زشتى كردار تو
اندامها: آفرين !آفرين !
دست : و از امام صادق (ع ) نيز روايت شده : هر كه خود را در گوش دادن در اختيار گوينده اى قرار دهد، در حقيقت او را بندگى كرده ، پس اگر گوينده از خدا باشد خدا را بندگى كرده و اگر از ابليس سخن گو باشد بندگى ابليس را نموده است . (93)
زبان : اين كه درباره گوش است .
دست : آرى اما نقش تو را بيان مى كند.
چشم : با اجازه برادران خوبست به زيانهاى ديگر زبان پرداخته بيش از اين بحث خود را طول ندهيم .
اندامها: احسنت ، مرحبا بك .
زبان : دست از سر من بر نمى داريد؟
اندامها: نه ، نه ، زيانهاى تو بسيار است تازه اول رسوائى است .
زبان : من از شر شما به خدا پناه مى برم .
چشم : اگر ما شرى داشتيم ، به خدا پناه ببر.
زبان : بديهاى شما كه روشن شد، باز هم منكر مى شويد؟
چشم : اگر ما هم شرى داريم به شر شما كه نمى رسد و خود نيز روايات مناسب را از برادران و همه دوستان شنيديد، كه شر و عذاب و رنج و كيفر شما از نظر روايات بيش از همه بود، بلكه ثابت شد كه هر گناه و معصيتى سر خيرش يا بگويم سر شرش شما بوده و هستيد.
زبان : حالا چه مى خواهيد بگوئيد.
چشم : مى خواهيم آفات تو را در جامعه بيان كرده تا كسانى كه متوجه نيستند آگاهى پيدا كنند، اميد است با توجه كامل و تصميم بر عمل ، مفاسد جامعه رفته رفته كم گشته ، اجتماع ما رو به صلاح و رستگارى حركت كند.
دروغ واقسام آن
اندامها: بفرمائيد.
چشم : يكى از زيان ها و مفاسد زبان ، دروغ است ؛ در زشتى و قباحت آن همين بس كه دروغ در نزد ملل دنيا بدترين صفت و زشت ترين سجيه بشمار آمده ، و در اسلام هم حرمت آن روشن بوده ، و با ادله اربعه كتاب ، سنت ، اجماع ، عقل ) بدى و زشتيش ثابت گرديده است . زبان : ممكن است بيشتر پرده از آن برداشته و واضح تر بيان كنيد؟
چشم : به ديده منت دارم .
شما اگر قرآن را ورق بزنيد به آياتى بر خورد مى نمائيد كه از دروغ نكوهش كرده و آن را صفت ناپسندى بشمار آورده است كه از آن آيات است اين آيه :
بدرستى كه خدا هدايت نمى كند هر كه دروغگوى ناسپاس در حق منعم حقيقى است . (94)
آيات در قباحت و زشتى دروغ به حدى است كه مى توان ادعا كرد بيش از هشتاد آيه نازل گرديده است .
و روايات نيز در نكوهش دروغ بسيار است و اگر ما رواياتى در بدى آن نداشتيم بغير از روايات ملاحم كه در آنها حالات آخر الزمان گفته شده است ، ما را كفايت مى نمود. وقتى از حالات ملت آن زمان نكوهش مى شود چنين دارد: و من مى بينم فاسق دروغ مى گويد و بر او اعتراض نمى شود.(95)
و همچنين رواياتى كه در آنها بيان گناهانى شده كه سبب نزول بلاء يا سلب نعمت يا مانع اجابت دعا و... مى شود، كه از جمله آن گناهان دروغ است و سبب مرگ زودرس مى شود. (96)
ولى خوشبختانه روايات فراوانى در قباحت و حرمت آن وارد گشته كه به بعضى از آنها اشاره مى شود:
از امام باقر (ع ) روايت شده كه خداوند عزوجل براى شر قفلهايى را قرار داده كه كليد آن قفلها شراب است و دروغ بدتر از شراب است . (97)
و نيز از آن حضرت نقل شده كه فرمود: بدرستى كه دروغ ويران كننده ايمان است . (98)
و از آن حضرت نيز روايت شده كه فرمود: از گفتار رسول خدا (ص ) است كه : رباترين رباها دروغ است . (99)
و از على (ع ) روايت شده : كه بنده مزه ايمان را نمى يابد مگر اين كه دروغ را ترك كند خواه شوخى باشد. خواه جدى . (100)
و از امام عسكرى (ع ) نقل گرديده كه : همه پليديها در خانه اى قرار گرفته كه كليد آن خانه دروغ است . (101
چه کنیم که با امام زمانمان باشیم؟
🔰توجّه کنید! اگر میخواهید با امام زمانتان باشید چند چیز را باید رعایت کنید.
اوّل: درسی که از اصحاب کهف میگیریم. اینکه انسان باید راهش را انتخاب کند.
«الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ»(فصلت/٣٠)
بپذیریم که خدایتعالی تربیتکنندهٔ ما باشد.
دوّم: اینکه در راهِ پذیرش تربیتهای الهی و اِعمال ربوبیّت الهی در نفسمان، صبر کنیم.
«وَاصْبِرْ نَفْسَكَ»(کهف/٢٨)
استقامت داشته باشیم.
این استقامت ممکن است سخت باشد ولی میوهی شیرینی دارد. ما را با امام زمان ارواحنافداه همراه میکند.
با امام زمانت همراه میشوی. مراحل ساختوساز در روح شما پیاده میشود.
این مسیری است که اصحاب کهف رفتند، رسیدند و نتیجه داد.
خدای تعالی حرکت آنها را در قرآن تأیید فرموده است.
ما هم باید از همین الان بهصورت جدّی بهسمت خدا برگردیم.
💐 استاد اخلاق، حاج آقا زعفری زاده حفظه الله تعالی