📸گزارش تصویری
#نشست_بصیرتی
🌀 نشست بصیرتی: «حوزه صد ساله، افق های بی پایان؛ واکاوی بیانیه رهبری»
🎙استاد معظم حجت الاسلام و المسلمین سید میرهاشم حسینی
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
🔰 ترنم تحول
برشی از جلسه دیشب
⬅️ جلسه واکاوی بیانیه رهبری دیشب در اندیشکده برگزار شد. فضای محدود جلسه خیلی زود پر شده بود. زودتر از انتظار! طلاب میزبان و میهمان در ساعتی غیرمتعارف آمده بودند تا ببینند #وظیفهشان در مقابل این بیانیه چیست.
⬅️ اما اینجا یک اتفاقی رخ داد. این جلسه با اکثر جلسات تبیینی تفاوت داشت. تفاوتی بارز. سید میرهاشم متواضعانه نشسته بود و تحلیل و تفسیر بیانیه بر عهده طلاب بود. زیبا بود و شاید زیباییاش از ندرت وقوعش در نوع جلسات حوزوی ارتزاق میکرد. مگر نه اینکه همین طلاب محور بیانیه هستند؟ مگر نه اینکه همین طلاب اساس حوزه هستند؟ کاش زودتر میفهمیدیم اینها فقط زینت المجالس نیستند. گوشهای صرفی نیستند که در هر جلسهای برای شنیدن دعوت شوند.
⬅️ سرآغاز جلسه با صحبتهای طلاب بود. تحلیل میدادند چه تحلیلهایی. فهم متنشان عالی است. جسارت داشتند. از اینکه نزد استادشان و اساتید سخن میگفتند ترسی به چهره نبود (دلشان را اما نمیدانم). شاید طلاب خارج از اندیشکده انتظار چنین برنامهای را نداشتند. ولی باید میدیدند. باید میدیدند که آنها هم حق دارند تحلیل کنند و تحلیلشان شنیده شود. اگر طلاب سخن را نزد استاد میبردند و به راحتی سخن میگفتند شاید این همه کانالهای تحلیلی بی بن و مایه تولید نمیشد و این همه سخن نامربوط و معوج در فضای عمومی رسانه رشد نمیکرد. شاید. وقتی سخن هست و شنیده نمیشود، ناگزیر سر از جای دگر در میآورد.
⬅️ بعد از تحلیلهای ارائه شده توسط طلاب، نوبت به اساتید حاضر در جلسه رسید.آنها نیز صریح و بیپرده سخن گفتند. بدون غل و غش. بدون آن که احساس کنند دیگر شأنشان نیست که صحبت کنند. تعارفات متداول را کنار گذاشتند. چقدر شیرین و جسورانه سخن گفتند. کاش جلسات پر وقت و هزینه به تعارفات نمیگذشت. کاش اگر هم تعارفی بود صرفا برای جنبه رسانهای میبود و در فراسوی رسانه، میزگردهایی تشکیل میشد و رک و بی پرده از مشکلات و واقعیتها میگفتند. از مشکلات کف میدان طلاب و روحانیت گفته میشد و... بگذریم.
⬅️ نوبت به سید رسید. استاد همه ما. با بیانی که سالهاست برای همهمان جذاب است و دلنشین. باز هم نکاتی که دوست داریم از ایشان بشنویم. یک نکته خوب دیگر هم دارد. وقتی سخنشان با سخن طلاب و اساتید تلاقی میکرد متواضعانه نظرشان را بیان میکنند ولی برای تامل طلاب و اساتید ارزش قائل میشدند. سخن آنان را به مثابه هیچ نمیگرفت، سخنشان را به منزله حرف باطلی که باید رد شود و باید بپذیرند که باطل سخن گفتهاند نمیانگاشت؛ بلکه در کمال احترام و در هالهای از شک و تردید اثباتی ( و نه لزوما ثبوتی) نظرشان را بیان میکنند تا جای فکر و اندیشه در طلاب تعطیل نشود: «این به ذهنم میاد شما هم تامل کنید ببینید چه میفهمید خودتان الحمدلله اهل فهم و تاملید»
⬅️ جلسه دیشب شکوه دیگری داشت. شکوهی از جنس #اعتماد_به_نسل_جدید، اعتماد به نسلی که جنگ را پیش برد و #حسن_باقریها تحویل جامعه داد. اگرچه قطرهایست در مقابل دریا ولی ترنمش نوید صبحگاه تحول بود، تحولی با معرفیِ الگو، ترکیبی از جسارت جوانی و هدایت ربانی.
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
🔰اولویّتهای فقهی در نظام اسلامی و ضرورت بازنگری در روشهای حوزوی:
🔸با تشکیل نظام اسلامی و ورود به عرصهی «حکمرانی دینی»، مسئلهی اولویّتهای فقهی به عنوان محوری اساسی در بازتعریف نقش حوزههای علمیه مطرح شده است. امروزه، موضوعاتی مانند روابط دولت با مردم، تعامل با دولتها و ملتهای دیگر، نظام اقتصادی بر پایهی اصول اسلامی، مبانی حاکمیّت دینی، نقش مردم در حکومت، مفهوم عدالت اجتماعی و مقابله با نظام سلطه، بهعنوان #چالشهای_پیشروی_جامعه، نیازمند پاسخهای فقهیِ نوین و کارآمد هستند. این مسائل که گاه با ابعاد کلامی نیز همراهاند، در شیوهی رایج آموزشی-پژوهشی حوزه ها، آنچنان که شایستهی ضرورتهای کنونی است، مورد توجّه قرار نمیگیرند.
🔹نقد روش کنونی: غرق شدن در مسائل فرعی
در وضعیت موجود، بخش قابل توجّهی از توان علمی حوزهها صرف موضوعاتی میشود که یا جنبهی مقدّماتی و ابزاری دارند (مانند مباحث پیچیدهی اصولیِ کمکاربرد) یا خارج از اولویّتهای فوریِ نظام اسلامی هستند. این رویکرد، نهتنها منابع انسانی و مالی را به سوی مسیری غیرضروری هدایت میکند، بلکه ذهنیّت فقیهان را از پرداختن به مسائل حیاتیِ امروزِ جامعه، مانند تبیین «سبک زندگی اسلامی» یا ارائهی الگوی حکمرانی عدالتمحور، منحرف میسازد. به عبارت دیگر، حوزه در شرایطی که باید به مثابه «پاسخدهندهی فعال» به نیازهای نوپدیدِ نظام اسلامی عمل کند، در دام وسوسههای علمیِ غیرکاربردی گرفتار شده است.
🔸فقه حکومتی: از نظریه تا عمل
فقه سنتی، عمدتاً معطوف به احکام فردی و عبادی بود، اما در شرایط کنونی، فقه حکومتی بهعنوان شاخهای ضروری میبایست به مسائل کلانی مانند «منشأ مشروعیّت حکومت»، «حقوق متقابل دولت و ملت»، «اقتصاد مقاومتی» یا «نفی سلطهی بیگانگان» بپردازد. غفلت از این موارد، نهتنها خلأ نظری در نظام قانونگذاری ایجاد میکند، بلکه گفتمان دینی را در مواجهه با پرسشهای نسل جدید، ناتوان میسازد.
🔹راهکارها: گذار از فقه انتزاعی به فقه مسئلهمحور
برای خروج از این وضعیت، لازم است حوزههای علمیه با تدوین برنامهی راهبردیِ اولویّتمحور، منابع خود را بر موضوعاتی متمرکز کنند که مستقیماً به هدایت جامعه و تحکیم نظام اسلامی مرتبط است. این امر مستلزم بازنگری در متون درسی، تربیت فقیهان آشنا با علوم روز (مانند اقتصاد، حقوق بینالملل و علوم سیاسی) و ایجاد کارگروههای تخصّصی برای پاسخگویی به مسائل نوپدید است. همچنین، میبایست از تبدیل شدن پژوهشهای فقهی به «ابزاری برای اظهار فضل» یا «مسابقهی فاضلنمایی» جلوگیری کرد؛ چراکه چنین رویکردی، به تعبیر قرآن، مصداق «اتَّخَذَ إِلهَهُ هَوَاهُ» است و خروج از مسیر اصلیِ علمِ نافع محسوب میشود
🔸وظیفه ی ما چیست ؟
اندیشکده مستعدان اجتهاد با رویکردی مسئله محور و کاربردی، می کوشد #گفتمان_علم_نافع را در حل معضلات روز جامعه نهادینه کند. اندیشکده با عبور از رویکردهای صرفاً نظری و انتزاعی، تمرکز خود را بر تحلیل چالش های عینی جامعه، از منظر اجتهاد پویای فقهی قرار داده و با بهره گیری از روش های میان رشته ای، راهکارهای عملیاتی ارائه می دهد. هدف غایی آن، تبدیل دانش به سرمایه ای اثرگذار در بهبود سیاستگذاری های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، مبتنی بر ارزش های اسلامی است. با تکیه بر مشارکت نخبگان حوزوی ، این اندیشکده درصدد است تا گفتمان «فقه تمدن ساز» را از طریق مطالعات میدانی و تعامل با نهادهای اجرایی تقویت کند. چنین رویکردی نه تنها پاسخگوی نیازهای روز جامعه است،بلکه بازتعریفی ازنقش علم دینی در مواجهه با پیچیدگی های جهان معاصر به شمار می رود.
✍حجت الاسلام و المسلمین حسین نصیری
حوزه صد ساله، افق های بی پایان: واکاوی بیانیه رهبری
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
🔰دین چه سان قدسیت می یابد؟
یکی از تلقی های نادرست از دین در زمانه ما روایت فرد گرایانه ومنسلخ از تحولات اجتماعی از آن است ؛در این تصویر از دین، به میزانی که انسان کاری به کار جامعه وسیاست های دولت ها نداشته باشد مقدس تر خواهد بود ودینش قدسی تر معرفی خواهد شد.این نگاه دقیقا بر خلاف گزاره های دینی واز سویی منویات رهبر معظم انقلاب در پیام یکصد سالگی حوزه است .ایشان در فرازی از این پیام قدسیت دین را منوط به بروز وظهور هر چه بیش تر دین در میدان های جهاد فکری وسیاسی ونظامی می دانند ومی فرمایند قدسیّت دین بیش از همهجا در میدانهای جهاد فکری و سیاسی و نظامی بُروز میکند و با فداکاری و جهادِ حاملانِ معارف دین و نثار خون پاک آنان تثبیت میشود. قدسیّت دین را در سیرهی پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) باید دید که در هنگام ورود به یثرب اوّلین اقدامش تشکیل حکومت و تنظیم نیروی نظامی و یکپارچه کردن عرصهی سیاست و عبادت در مسجد بود.شاید این تعبیر بتواند به زیبایی از برخی از کلمات بزرگان مانند شهید نواب صفوی که فرمود آرزو دارم که حکومت اسلامی تشکیل شود وآن زمان بزرگترین افتخارم اینست که رفتگر خیابان هایش باشم ویا آن جمله ای که شهید صدر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به شاگردان خود فرمودند ذوبوا فی الامام الخمینی کما ذاب هو فی الاسلام پرده بردارد؛زیرا آن ها به خوبی دریافته بودند که اسلام مقدس زمانی قدسیت خود را خواهد یافت که مانع نطق کشیدن مستکبرین ومفسدین بر روی زمین باشد وبه همین جهت هم بود که امام دل ها فرمودند [زمانی که سیاستمداران ومستکبرین عالم به ما بگویند] سیاست مال ما و مساله گویی هم مال شما؛ مسجد مال شما، صحنه سیاست مال ما. اگر این مطلب را آقایان قبول بکنند، محترم هم هستند. و اگر امریکا خاطر جمع باشد که آقایان دیگر بنا ندارند در سیاست دخالت کنند، دستش را از روی این ملت و از این شیطنتها برمیدارد؛ برای اینکه، آنی که از او میترسد، [آخوند است.] از آخوند میترسد.
#قدسیت_دین
#حوزه_سرآمد_پیشران
✍حجت الاسلام و المسلمین مهدی میرزایی
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3