🔹 مصادیق شعائر حسینی، توقیفی است یا غیر توقیفی؟!
آیا مشخص نمودن مصادیق شعائر دینی در ایام محرم، «توقیفی» است یا «غیر توقیفی»؟ یعنی ما فقط حق داریم همان طور که ائمه (ع) برای ما تعیین نموده اند عزاداری کنیم یا مجازیم برخی از مصادیق را هم خودمان به آن ها اضافه کنیم؟! یک عالم، مجتهد و مرجع دینی باید مبنای خودش را در این باره مشخّص کند؛ یعنی باید برای اثبات توقیفی یا غیر توقیفی بودن این اعمال جدید، دلیل بیاورد. اگر کسی با استدلال اثبات کرد که مصادیق شعائر حسینی (ع) توقیفی است، در این صورت بسیاری از کارهایی که امروزه در ایام محرم انجام می شود - اما اهل بیت (ع) آنها را به جا نیاورده اند - از اساس باطل و مصداق بدعت محسوب می شود!
طبق این مبنا، به این دلیل که مثلاً هیچیک از ائمه (ع) نه قمه زده اند و نه کسی را به قمه زنی و شکافتن سر خود توصیه نموده اند، عمل «قمه زنی» بدعت در دین و مذهب قلمداد شده و حرام می گردد! یعنی هر عملی که نصّ شرعیِ معتبر در اثبات صحّت آن وجود نداشته باشد، خطّ قرمز محسوب شده و عمل به آن جایز نمی باشد.
اما در مقابل، اگر کسی بگوید موارد ذکر شده از سوی اهل بیت (ع) همچون حزن و گریه و زاری صرفاً از باب مثال و بیان برخی از مصادیق بوده، و لذا باب افزودن مصداق های جدید برای آن مفتوح است، در واقع مبنای غیر توقیفی بودن شعائر حسینی را اخذ نموده است.
🔘 ادامه دارد...
📽 مطارحات فی الفکر والعقیدة: 🔅 الشعائر الحسینیة (ع)؛ بین المنصوصة والمستحدثة
#امام_شناسی
#امام_حسین
#قیام_و_نهضت_حسینی
✅ @alhaydari
🆔 @naghde_elhad
💠بہ نامـ خـدا
✍ فهرستی برگزیده از آخرین پست ها و مطالب کانال #نقد_الحاد_و_آتئیسم در دو بخش متن و مدیا تقدیم شما اعضای گرامی می شود.
⚫️لطفا در نشر این لیست ما را یاری کنید.
➖➖➖➖➖
🔵 بخش متون:
▫️ارتباط باور های دینی و معنوی با سلامتی جسمی، ذهنی و اجتماعی بیماران مبتلا به سرطان.
t.me/Naghde_Elhad/4307
▪️راه های تاثیرگذاری دین و معنویت روی سلامتی، متفاوت اما مکمل یکدیگر هستند.
t.me/Naghde_Elhad/4308
▪️ افراد سالمندی که احساس نزدیکی به #خدا دارند، از حس سلامتی برخوردارند .
t.me/Naghde_Elhad/4316
▪️ایمان به خدا و دینداری با نرخ بقای بیشتر بیماران، پس از عمل پیوند کبد، در ارتباط است.
t.me/Naghde_Elhad/4351
▫️پایانی بر ادعای معروف آتئیستها مبنی بر ازلی بودن انرژی و پیدایش جهان از هیچ یا همان پیدایش جهان از خلاء کوانتومی:
t.me/Naghde_Elhad/4323
▪️ایمان به خدا تاثیر مثبت شگرفی روی درمان بیماران روانی دارد.
t.me/Naghde_Elhad/4329
▫️دو مغالطه جدید:
1️⃣مغالطه؛ توسل به احتمالات
2️⃣مغالطه؛ میتواند باشد پس هست!
t.me/Naghde_Elhad/4331
▫️پایانی بر ایدهی پیدایش خود به خودی جهان از هیچ طبق مکانیک کوانتومی.
t.me/Naghde_Elhad/4358
t.me/Naghde_Elhad/4359
▫️مقاله؛عمر سنجی سنگ ها و زمان زمین شناختی؛ (روش های بدست آوردن عمر زمین)
t.me/Naghde_Elhad/4378
▪️برهان| اثباتِ گزاره نظریِ «واجب الوجود، موجود است»
t.me/Naghde_Elhad/4513
▪️#سازگاری_علم_و_دین
t.me/Naghde_Elhad/4379
▫️علم تجربی چیزی را اثبات نمیکند| اثبات، یک دروغ بزرگ است.
t.me/Naghde_Elhad/4396
▪️سازگاری یا ناسازگاری علوم تجربی و منابع احادیث دینی؟!
t.me/Naghde_Elhad/4399
▫️اختراعات مسلمانان که جهان مدرن را شکل داد.
t.me/Naghde_Elhad/4520۵
▪️#ﺩﯾﻦ_و_ﺷﺎﺩﯼ
t.me/Naghde_Elhad/4407
t.me/Naghde_Elhad/4408
🔹آتئیسم وﺗﺠﺎوز جنسی.
1️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4411
2️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4416
▫️وقتی برهان فطرت توسط منابع معتبر تایید میشود.
t.me/Naghde_Elhad/4437
🔸 روانشناسی دین.
1️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4443
2️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4445
3️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4460
▫️دیدگاه قرآن و اسلام پیرامون کروی بودن زمین چیست؟ آیا علم یا دین اعلام کردهاند که زمین مسطح و تخت است؟
t.me/Naghde_Elhad/4447
▪️ﺁﺗﺌﯿﺴﻢ ﻭﺷﺮﺍﺏ ﺧﻮﺍﺭﯼ
1️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4466
2️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4480
▫️هرکس قرآن را مدافع جنگ و خشونت بداند هیچ چیزی از قرآن نمیداند!
t.me/Naghde_Elhad/4487
▫️چه گوارا قهرمان یا ماشین کشتار؟
t.me/Naghde_Elhad/4299
▪️آتئیسم و برده داری
1️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4497
2️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4528
➖➖➖➖➖
🔴 بخش ویدیو و صوت:
▫️📺 مستند زیبای «مسئله خدا» تضاد و یا عدم تضاد بین علم و دین، منشاء تنظیم ظریف قوانین عالم را از زبان دانشمندانی همچون پاول دیویس، جان لنکس و ... بشنوید.
t.me/Naghde_Elhad/4493
▪️📺ویدیو تایید ایمان فطری به خدا توسط ریچارد داوکینز.
t.me/Naghde_Elhad/4446
▪️📺ویدیو پیدا کردن شواهدی برای وجود روح توسط پزشکان.
t.me/Naghde_Elhad/4424
▫️📺 ویدیو بسیار زیبا راجع به تنظیم شدگی ثابت های کیهانی
t.me/Naghde_Elhad/4401
▪️🎙آیا پنهان بودن خدا توجیه کننده الحاد می باشد؟
t.me/Naghde_Elhad/4360
▫️📺نابودی استدلال استفن هاوکینگ در مورد پیدایش جهان از هیچ در کمتر از دو دقیقه.
t.me/Naghde_Elhad/4343
🔸 📺مستند آمار #تجاوز به"مرد و زن"در ارتش آمریکا.
1️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4339
2️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4342
3️⃣ t.me/Naghde_Elhad/4348
▫️📺چرا شر وجود دارد؟|پاسخ حسین نصر
t.me/Naghde_Elhad/4312
▪️📺ثابت کیهانی چیست؟
t.me/Naghde_Elhad/4300
▫️📺پیچیدگی باورنکردنی برای تشکیل ساده ترین شکل حیات! معقول ترین نتیجه ای که می توان از این پیچیدگی حیرت آور گرفت چیست؟تصادف؟!
t.me/Naghde_Elhad/4503
▪️🎙نشست علمی با موضوع کیهان شناسی - الهیات|دکتر گلشنی
t.me/Naghde_Elhad/4510
▫️📺 ویدیوی سخنان عده ای از دانشمندان در حمایت از خدا، دین و عدم تضاد بین علم و دین.
t.me/Naghde_Elhad/4489
#کانال_گردی
🔖 نقد الحــاد و آتئــیسمـ
°•°•ڪلیڪ ڪنید•°•°
➕ http://t.me/joinchat/BWlNBjvJtPfJETUesUcuyQ
🔺 معیارهای تشخیص شعائر حسینی (ع)، از بدعت ها و خرافات!
◾️ آیت الله سید کمال حیدری
(بخش دوم)
...
⚫️ ملاکِ تعیین مصادیقِ مسائل شرعی و شعائر حسینی چیست؟!
🔹 در پاسخ به این نگرش (غیر توقیفی بودن مصادیق شعائر حسینی) و بر فرض صحّت آن – چنانچه کسی بدان قائل باشد - لازم است یک مطلب بسیار مهم علمی و فقهی را مطرح کنیم و آن اینکه:
🔅 تعیین مصادیق برای مسائل و عبادات شرعی بر دو قسم است:
➖ یک قسم آن از سنخ «قضایای شخصیّه» است که به خود انسان «به عنوان یک فرد» مربوط می شود؛ به عنوان مثال، در مسألۀ وجوب نفقه برای اهل و عیال، شارع مصادیق آن را معیّن ننموده بلکه آن را به عرف مردم ارجاع داده است؛ یعنی مصادیق آن را به عهدۀ خود انسان گذاشته تا از میان آنچه که در عرف جامعه معمول است، مواردی را که خودش صلاح می داند انتخاب و إعمال کند.
➖ اما قسم دیگرِ آن که صبغۀ عام و فراگیر دارد، مربوط می شود به «قضایای دینی، مذهبی و اجتماعی»، و نه «مسائل شخصی و فردی»! با توجه به دو نوع مصادیق مذکور، سؤال این است که شعائر حسینی، یک «قضیۀ شخصی» می باشد یا امری است که به کلّ مکتب اهل بیت (ع) ارتباط می یابد؟! پاسخ آن روشن است؛ چرا که در فرهنگ تشیّع، امام حسین (ع) نماد مکتب اهل بیت (ع) بوده و امور مربوط به ایشان به همۀ مسلمانان تعلّق می یابد، نه اینکه به فرد یا جریانی معیّن اختصاص داشته باشد!
👈 اکنون که مشخّص شد مسائل مربوط به امام حسین (ع) یک امر عامّ دینی و مذهبی است، باید افزود تعیین مصادیق احیاء و بزرگداشت ایام محرّم به عنوان شعائر حسینی (ع)، باید از سه معیار و شرط مهم و اساسی برخوردار باشد؛ وگرنه قطعاً مصداق بدعت و خرافه خواهد بود! 👉
#امام_شناسی
#امام_حسین
#قیام_و_نهضت_حسینی
🆔 @Naghde_elhad
1⃣ معیار اوّل: هماهنگی با کلّ منظومۀ دینی و مذهبی!
🔸 اولین شرط آن است که هر مصداقی از مصادیق شعائر حسینی باید با مجوعۀ معارف دینی و مکتب اهل بیت (ع) منسجم و هماهنگ باشد؛ یعنی به این شکل نباشد که یکی از اصول و مبانی اصلی دین و مذهب را زیر سؤال ببرد و نقض کند! اسلام، دینی است که تمام بخش ها و اجزاء آن با یکدیگر مترابط است و کسی نمی تواند فعلی را بدون توجه به سایر ابعاد و ساحت های آن انجام دهد. «فقه» اسلام باید با «نظام اخلاقی»، و اخلاقِ آن باید با «منظومۀ فکری و اعتقادی» آن هماهنگ و مرتبط باشد. بنابراین یکی از وظائف عالم دین یا اسلام شناس این است تشخیص بدهد فلان عملی که عدۀ معدودی در مراسم عزاداری بجا می آورند – مثلاً صدای سگ در آوردن – با اصول قطعیِ تبلیغیِ اسلام سازگار است یا نه؟!
#امام_شناسی
#امام_حسین
#قیام_و_نهضت_حسینی
🆔 @Naghde_elhad
2⃣ معیار دوّم: انسجام و سازگاری با اهداف حسینی!
🔸 دومین ملاک برای تعیین مصادیق شعائر مذهبی این است که آن فعل، با هدف یا اهدافی که امام حسین (ع) به خاطر تحقّق یافتن آنها شهید شد، منافات و تعارض نداشته باشد؛ وگرنه اگر محبّین اهل بیت (ع) کارهایی را انجام دهند که مخالف غرض اصلی سید الشهداء (ع) از قیام خود باشد، در این صورت نقض غرض لازم می آید و خود همین افراد، در عمل با اهداف و اغراض مولای خود مخالفت ورزیده اند! مثلاً یکی از اهداف اصلی قیام امام حسین (ع) مبارزه با ظلم و استکبار بود، بر این اساس اگر کسی کاری انجام دهد که در جهت منافع و مطامع ظالمان باشد، باید آن فعل را ترک کند! در غیر این صورت، در مقام حرف و شعار، با دشمنان اسلام مبارزه می کند، اما در عمل – دانسته یا نادانسته – در جهت تقویّت آن ها و تحقّق اهدافشان گام بر می دارد!
#امام_شناسی
#امام_حسین
#قیام_و_نهضت_حسینی
🆔 @Naghde_elhad
3⃣ معیار سوّم: تناسب با شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی!
🔸 شاخصۀ سوّم در تعیین مصادیق شعائر امام حسین (ع) این است که آن ها علاوه بر هماهنگی با کلّ منظومۀ معارف دینی و سازگاری با اهداف سید الشهدا (ع)، 👈 متناسب با شرایط زمانی و مکانی هم باشند؛ یعنی هر فعلی که انسان به نام امام حسین (ع) انجام می دهد، باید ببیند آیا آن عمل او با شرایط جغرافیایی و اقتضائات اجتماعی و فرهنگیِ زمانۀ او تناسب دارد یا نه؟! 👉
البته تشخیص این موارد در درجۀ اوّل به عهدۀ مجتهد و «مرجع دینی» است و مرجع دین هم از دیدگاه ما، صرفِ مجتهد در فروع دین و متخصص در فقه نیست، بلکه فقط کسی را شامل می شود که هم در «اصول دین» مجتهد باشد و هم در «فروع دین» به مقام اجتهاد و تخصّص نائل شده باشد! علاوه بر اینکه، زمان شناس و آگاه به اوضاع فکری، فرهنگی و سیاسی عصر خویش باشد.
〽️ به عنوان یک مثال، اگر کسی لباس مردم چند قرن پیش را بپوشد، از نظر فقهی حرام نیست، اما در زمان حاضر و عرف امروز، در خیابان به او می خندند و مسخره اش می کنند! به عبارت دقیق تر، هر عملی که به اسم شعائر حسینی (ع) از سوی هر شخص یا جریانی انجام می شود، باید نظریۀ زمان و مکان در آن لحاظ شده باشد و این یعنی مدخلیت اقتاضئات زمانی و مکانی در کیفیّت و چگونگی ابراز شعائر دینی و مذهبی! فقیهی که شرایط، نیازها، هنجارها، ناهنجارها، ارزش ها و ضدّارزش های زمان خود را به خوبی نشناسد، فقیه نیست و هر فتوایی که بدهد، از آن جهت که رنگ روز ندارد، جامعه آن را پس می زند!
❇️ بنابراین هر عملی که فاقد یکی از شروط و معیارهای سه گانۀ فوق باشد، نه تنها صلاحیّت اطلاق عنوان شعائر دینی و مذهبی را ندارد، بلکه مصداق بدعت و خرافه بوده و انجام آن ممنوع و حرام می باشد!
🔘 ادامه دارد...
📽 مطارحات فی الفکر والعقیدة: 🔅 الشعائر الحسینیة (ع)؛ بین المنصوصة والمستحدثة
#امام_شناسی
#امام_حسین
#قیام_و_نهضت_حسینی
🆔 @Naghde_elhad
10.65M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
تفسیر متفاوت آیت الله حیدری درباره آیه "الرجال قوامون علی النساء"
🔅 زنان امروزی به دلیل رشد فکری و فرهنگی، در مقایسه با گذشته، حق بیشتری در تصمیم گیری های فردی، خانوادگی و اجتماعی دارند
@Naghde_elhad
❓آیا شرکت در عزاداری محرم افراد را افسرده می کند؟
دکتر سید علی مرعشی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در مصاحبه ای که با ایرنا داشت، در پاسخ به این سؤال که "آیا این ادعا که شرکت در عزاداری محرم افراد را افسرده می کند آیا مبنایی از صحت دارد یا خیر؟" چنین گفت:
✅ در پژوهشی که در این زمینه انجام دادیم به افرادی که در آیین عزای امام حسین (ع) شرکت می کردند و کسانی که شرکت نمیکردند (به عنوان گروه شاهد) پیش از شروع دهه اول محرم پرسشنامه افسردگی 'بک' داده شد و پس از پایان دهه اول محرم دوباره هر دو گروه مورد آزمون قرار گرفتند (پیشآزمون ـ پسآزمون).
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در ادامه بیان کرد: بر اساس نتایج این پژوهش، مقایسه میانگین نمره افسردگی 2 گروه در تحلیل واریانس، در میان شرکتکنندگان، کسانی که افسردگی نداشتند پس از عزاداری هم افسرده نشدند، و نمره افسردگی افراد افسرده پس از شرکت در آیین عزای امام حسین (ع) کاهش یافته و میانگین آن به زیر حد طبیعی رسیده بود.
وی گفت: بنابراین فرض افسرده شدن به دلیل شرکت در عزاداری محرم رد، و بلکه خلاف آن تایید شد به این معنی که شرکت در عزاداری محرم برای سلامت روانی مفید است و سبب کاهش افسردگی یا بهبود آن میشود.
مرعشی بیان کرد: اما چگونه شرکت در یک جلسه غم انگیز باعث کاهش افسردگی می شود؟ این جلسات چه فرقی با بقیه جلسات غمانگیز دارند؟
این پزشک و متخصص روانشناسی با اشاره به 6 مکانیزم پیشنهادی بر اساس مکانیزم های مورد قبول در مکاتب روانشناسی عرفی بیان کرد: از جمله این مکانیزم ها این است که افراد، برون ریزی یا تخلیه هیجانی می کنند و این باعث می شود هیجانات منفی باقیمانده تقلیل یابد. همچنین اگر کسی احساس گناه حلنشدهای دارد، ممکن است گرایش به افسردگی پیدا کند اما با شرکت در عزاداری و امید به رحمت خدا، این امید احساس گناه را تا حدی خنثی و افسردگی را برطرف می کند.
مرعشی افزود: یکی از دلایل افسردگی احساس تنهایی است؛ شرکت در آیین عزاداری امام حسین (ع) همراه با خیل عظیمی از افراد باعث می شود فرد خودش را تنها نبیند و خود را عضو یک گروه منسجم بزرگی بنام گروه عزاداران امام حسین (ع) تلقی کند و به این ترتیب احساس حمایت اجتماعی می کند.
همچنین از دیگر مکانیزم های پیشنهادی این است که ضعف سرمایههای معنوی سبب افزایش آسیبپذیری روانی از جمله استعداد افسردگی میشود؛ در عزاداری سیدالشهدا (ع)، حجم بالایی از سرمایههای معنوی قابل اکتساب است.
وی بیان کرد: افراد افسرده یا در معرض ابتلا به افسردگی، در آیین عزاداری حسینی این فرصت را مییابند تا مصایب خود را با مصایب امامشان که او را از خود بهتر میدانند مقایسه کرده و از دیدگاه شناختی بزرگنمایی مصایب خود را متوقف کنند. آنها در این روند متوجه میشوند که عزیزتر از آنها در درگاه خداوند تعالی مشکلات بزرگتری داشته است و این تحمل مشکلات را برای عزاداران آسان میکند.
این پزشک و متخصص روانشناسی با بیان اینکه یکی از دلایل افسردگی احساس پوچی، بیهدفی و بی معنایی است ادامه داد: در آیین سوگواری سیدالشهدا (ع)، فرد این فرصت را مییابد تا همسو با ایشان زندگی پرمعناتر و هدفمندتری را شروع کند و به این ترتیب از افسردگی فاصله میگیرد.
نتایج پژوهش مذکور در مجله دستاوردهای روانشناختی دانشگاه شهید چمران اهواز دوره چهارم شماره یک سال 1392 چاپ و منتشر شده است.
www.irna.ir/fa/News/83029018
نقد الحاد و آتئیسم
🆔 @Naghde_elhad
8.31M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
عشق و آگاهی امام حسین (ع)
در بیان استاد #دینانی
🆔 @naghde_elhad
🔺 شناخت ملحد حقیقت جو از ملحد معاند، کار ساده ای نیست!
آیت الله حیدری همچنین این نکته را هم می افزایند که شناخت و تمایز این دو از یکدیگر هم کار ساده ای نیست؛ چرا که این یک مسألۀ درونی است و انسان ها به راحتی نمی توانند از قلب و لایه های درونی ضمیر انسان های دیگر باخبر شوند؛ لذا در غالب موارد این خداوند است که در قیامت مشخص می کند کدام یک از ملحدین، جزو دستۀ اول قرار گرفته و نجات می یابند و کدام یک در گروه دوّم جای گرفته و عذاب می شوند. مشخص کردن بین این دو دسته در موارد بسیاری خارج از عهده و توان ما انسان هاست. ما مأمور به ظاهر هستیم و اساس بحث خود با ملحدین را بر این پیش فرض انسانی و دینی می گذاریم که طرف بحث ما از دستۀ اول است؛ یعنی واقعاً به دنبال حقیقت است و حقیقت را در انکار خدا یافته، مگر اینکه عکس این مطلب ثابت شود که آن هم کار دشواری است!
🔺 منطق امام علی (علیه السلام) در مواجهه با ملحدین
لازم به ذکر است که آیت الله حیدری اساس این منطق خود را از قاعدۀ مهمّ علمی که امام علی (علیه السلام) در نهج البلاغه فرموده اند الهام گرفته اند: «فَلَيْسَ مَنْ طَلَبَ الْحَقَّ فَأَخْطَأَهُ كَمَنْ طَلَبَ الْبَاطِلَ فَأَدْرَكَه»؛ (کسی که طالب حقیقت بوده اما به خطا رفته، [حکمش] همچون کسی نیست که باطل را طلب نموده و ان را یافته است!) (نهج البلاغه/ حکمت 61).
همان طور که مشاهده می کنیم، در این روایت شریف بین دو گروه از کسانی که به حق دست نیافته اند، به طور واضح تفاوت گذاشته شده است:
افرادی که از ابتدا خالصانه و بدون سوء نیت طالب حق بوده و تلاش کرده اند تا انسان هایی خوب و صالح باشند اما به هر دلیل بدان دست نیافته اند، و کسانی که از همان اول به دنبال باطل، شر، زشتی و در یک کلمه در پی هوای نفس بوده اند: "أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اِتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَوٰاه"؛ُ جاثیه/23 (آیا دیدی کسی را که خدای خود را هوای نفس خویش قرار داده است؟!).
✅ باید توجه داشت که اصولاً ورود به این نوع بحث های سنگین و پیچیدۀ علمی کار هر عالمی نیست، بلکه فقط کسانی از عهدۀ یکچنین کارهای علمی بزرگ بر می آیند که در علوم مختلف اسلامی همچون تفسیر و حدیث و منطق و فسلفه و عرفان و معرفت شناسی و غیره به مقام اجتهاد و تخصّص رسیده باشند؛ همچون علامه طباطبایی ها و شهید مطهری ها.
در این میان آیت الله سید کمال حیدری نیز یکی از معدود عالمانی است که – با تکیه بر سال ها مطالعه و تدریس و تحقیق و تألیف در علوم مختلف اسلامی - گام در این میدان پرچالش علمی گذاشته و به حکم: «الفقهاء حصون الإسلام [1]: (فقها مرزداران اسلام اند)، وظیفۀ خطیر دفاع از مرزها و سنگرهای اعتقادی ادیان الهی به ویژه دین شریف اسلام را به عهده گرفته اند. [۲]
»»»»»»»»
پی نوشت:
1- کافی، ج 1، ص 38.
2- لازم به ذکر است که کلمه "فقیه" از دیدگاه آیت الله حیدری به عالمی اطلاق می شود که هم در اصول دین (اعتقادات) به مقام اجتهاد رسیده باشد و هم در فروع دین. بر این اساس کسی که فقط در فروع دین (مسائل حلال و حرام) مجتهد است، فقیه مصطلح به معنای رایج حوزوی هست اما فقیه قرآنی نیست؛ زیرا تفقه در دین، به معنای تفقه در اصول و فروع دین به نحو توامان است و نه فقط تفقه در فروع دین از طریق علم فقه!
🆔 @naghde_elhad
نقدی بر کتاب توهم خدا ریچارد داوکینز
داوکینز در کتاب پندار خدا فصلی را به این امر اختصاص میدهد که چرا به احتمال قریب به یقین خدایی نیست. او نخست در این بخش، از برهان نامحتملی خدا با عنوان «بوئینگ 747 غایی» (the ultimate Boeing 747) سخن به میان می آورد و آن را بهترین و متقاعد ترین دلیل برای الحاد میداند. به نظر او این استدلال، استوار و پاسخ ناپذیر است. بسیار جالب میباشد که هم متألهان و هم ملحدان برای اثبات نظر خود به این برهان متوسل شده اند!
برهان میگوید که وجود امور پیچیده نمیتواند حاصل تصادف باشد. تصادفی تلقی کردن وجود امور پیچیده، مساویست با قبول ساخته شدن تصادفی هواپیمای بزرگی همچون بوئینگ 747 از آهن قراضه های داخل یک انبار. یعنی همانقدر که ساخته شدن بوئنگ ۷۴۷ از آهن قراضه ها نامحتمل هست، دقیقا همان قدر ایجاد یک امر بسیار پیچیده نیز نامحتمل میباشد.
با این فرق که متالهین با رد تصادف از این برهان نتیجه میگیرند که وجود این امور پیچیده، ناشی از خالقی هدفمند است.
از سوی دیگر، در نگاه زیست شناسانه داوکینز هر موجود پیچیده ای نتیجه تکاملی تدریجی است. با در نظر گرفتن این دو، داوکینز به این نتیجه میرسد که خدا نیز باید حاصل یک فرایند تکامل داروینی باشد!
پس داوکینز در این بخش میخواهد با پاسخ دادن به این پرسش معروف و مهم که «خدا را چه کسی آفریده است؟» به انکار وجود باری تعالی بپردازد. او با فراهم آوردن یک برهان میکوشد به مقصود خود برسد: «خدایی که قادر به طراحی هر چیزی باشد، به قدر کافی پیچیده خواهد بود»
این اشکال داوکینز، بیان دیگری از همان پرسش معروف است که «چه کسی طراح را طراحی کرده است ؟» گرچه این استدلال داوکینز ممکن است از لحاظ الاهیاتی، اشکالات پر شماری داشته باشد، ما بدون اینکه وارد به آن مباحث الاهیاتی شویم با رویکردی علم گرایانه، به اشکال «بی نهایت شدن تبیین ها» پاسخ میدهیم.
-اگر دانشمندان بتوانند نمونه مقبولی ارائه دهند که بدون نیاز به تبیین، به توضیح امور دیگر میپردازد، به راحتی استدلال داوکینز خدشه دار شده است. دانشمندان در مقابل اظهارات داوکینز «نظریه همه چیز» ( Theory of Everything) را مطرح میکند. آنان میکوشند با ارائه این نظریه (که بزرگترین مسئله فیزیک نوین است) هر چیزی را تبیین کنند. مک گراث ادامه میدهد که اگر این استدلال قدر و وزنی داشت، دانشمندان چنین تلاش گستردهای نمیکردند و در همان آغاز تمام بنیاد کارشان با طرح مسئله «هر تبیین کنندهای نیاز به تبیین دارد» فرو می ریخت. همین مقدار نشان میدهد که تبیین ناپذیر بودن یک تبیینگر، از لحاظ منطقی و ادراکی ناسازگار نیست.
📙 ن.ک: مکگراث، ص28، چاپ 2007
-گذشته از آن، این گزاره که «هر تبیین کننده ای نیاز به یک تبیین گر دیگر دارد» متوجه اشکالات فلسفی گوناگونیست. با توجه به دیدگاه فلسفه علم، باید مبادی تصدیقی هر علمی متکی به یک گزاره ای باشد که خود آن گزاره دیگر نیاز به تبیین نداشته باشد که نام آنرا گزاره اولیِ بدیهی مینامند. با نگاه نو صدرایی که علامه طباطبایی آنرا پی ریزی کرده است میتوان اینگونه گفت که؛ تمام علوم که از سنخ حصول هستند باید متکی به یک گزاره از سنخ حضور شوند.
اما در ادامه داوکینز از بسیار پیچیده بودن خدا، نامحتمل بودن وجود او را نتیجه گرفته است. مک گراث پرسشی را در پاسخ مطرح میکند که چرا هر چیزی که پیچیده است باید نامحتمل باشد؟! اگر چنین باشد، باید «نظریه همه چیز» که بسیار پیچیده تر از نظریه های کوچک تر است، از همان آغاز نامحتمل تلقی شود. در نظریه فرگشتی داوکینز نیز با اینکه به وجود آمدن انسان، بسیار بسیار نامحتمل به شمار آمده، اما با این حال انسان به ورطه هستی گام نهاده و هماکنون در حال زیستن است. استبعاد داشتن چیزی برابر با موجود نبودن آن نیست. به همین سبب، پرسش از محتمل بودن خدا را کنار بگذاریم و از بودن یا نبودن بالفعل خدا سخن بگوییم.
ر.ک: مک گراث، ۲۰۰۷، ص۲۸
-ضعف گفتار داوکینز وقتی بیشتر روشن میشود که به تبیین چیستی مفهوم خدا بپردازیم؛ داوکینز زعم کرده است که خدا یک موجود دارای ماهیت و مرکب میباشد در حالی که هیچ یک از متألهین این گفتار را ندارند، بل خدا را یک موجود در اوج بساطتت میدانند و براهینی بسیار دقیق در فلسفه های وجودی، مانند فلسفه صدرالمتالهین اقامه شده است. پس وقتی اشکال پیچیدگی گریبانگیر مفهوم خداست که آنرا یک امر مرکب و ذی اجزاء بدانیم.
goo.gl/QDquvQ
📙منابع:
1. The Dawkins Delusion? Atheist Fundamentalism and the denial of the; McGrath,Alister E., 2007
2.The Language of God; Collins, Francis S, New York, Free Press.
3. The science of God; McGrath, Alister E., 2003
4. The God Delusion, Dawkins, Richard, Oxford
5. The Blind Wathmaker, 1986, New York, Norton
6. تبیین براهینی اثبات خدا،جوادی آملی، قم، اسراء
@Naghde_elhad
تعطیلات در تاریخ
بیاییم یک بار هم منطقی بیندیشیم! به راستی از چهار قرن پیش به این سو چه اتفاقی افتاده است؟ از زمان کشف قوانین مهم نجوم چه حوادثی رخ داده است؟ جای شگفتی است که کار ساختمان آخرین معبدهای فکری ما درست زمانی به اتمام می رسد که سوبژکتیویته دکارتی در اروپا سر بر میزند و به گفته هگل روح جهان از قلمرو فرهنگهای به سر رسیده دور می شود تا در گوشه ای در اروپا پناه بگیرد.
چرا؟... بیش از چهار قرن است که ما مردمان تمدنهای آسیایی و افریقایی در تعطیلات تاریخ به سر می بریم (از استثناها می گذرم). ما همین که بنای معابد فکریمان را به سبک گوتیک به پایان رساندیم، دست از کار کشیدیم و به تماشای آنها ایستادیم. زمان را چنان در فضا متبلور ساختیم که توانستیم دیرزمانی دست از هر کوششی برداریم و فارغ از هر گونه پرسشی در بیرون زمان زندگی کنیم.
تمام طاق و رواق های شگفت انگیز فکری و همه آیینهای متافیزیک ایرانی و هندی و چینی پایان یافته بود. هم بناهای عظیم دینی ما به صورت معبدهایی باشکوه در خدمت سیر و سلوک عرفانی ساخته شده بود که قوانین جاذبه را به هیچ می گرفت.
ما همه سرمست از عشق به آفریدگار تا مرز بی خویشتنی و فراموشی خود پیش رفتیم و زمین و آدم و آثار هنری را نشانه های وصف ناپذیر جلال و عظمت خدا انگاشتیم... خواستهایش را آشکار کردیم و در قالب قوانین متبلور و تغییرناپذیر ریختیم. خواستهایش را آشکار کردیم، از همه رازهایش پرده برداشتیم و رمز زبان نامفهومش را گشودیم.
چنان به حکمت الهی راه یافتیم که هیچ چیز از دایره کنجکاوی متافیزیکی ما بر کنار نماند.
باری چندی بود که در هزارتوی نگرشهای جاودانی خود در باب آفرینش جهان همان گونه آرمیدیم که در پستوهای پیچ در پیچ خانه هامان. ما مناسک دقیق حرکات روزانه مان را از روی ساعت تجلی فیض الهی تنظیم کردیم و بدین سان، هر عملی تبدیل به آیین پرستش شد و هر گفتاری به صورت تقدیس کلام الهی درآمد.
آفریدگار را چنان با زندگانیمان درآمیختیم که دیگر نمی توانستیم فضای خصوصی مان را از فضای الوهیت بازشناسیم...
📙 ن.ک: داریوش شایگان، آمیزش افقها، ص ۲۶۸ و ۲۶۹
نقـد الحـاد و آتئیسمـْـ
@Naghde_elhad