#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۳۶ ❣امیر المومنین علیه السلام به ذکر دليل براى آنچه بيان کرد پرداخته مى فرمايد: ✨فَإِنَّ الْمَنَّ يُبْطِلُ الاِْحْسَانَ، وَالتَّزَيُّدَ يَذْهَبُ بِنُورِ الْحَقِّ، وَالْخُلْفَ يُوجِبُ الْمَقْتَ عِنْدَ اللهِ وَالنَّاسِ، قَالَ اللهُ تَعَالَى: (کَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللهِ أَنْ تَقُولُوا ما لاَ تَفْعَلُونَ 💠 «زيرا منّت گذاردن، احسان را باطل مى سازد و بزرگ شمردن نعمت نور حق را مى برد و خلف وعده موجب خشم خدا و خلق است; خداوند متعال مى فرمايد: نزد خدا بسيار خشم آور است که چيزى را بگوييد که انجام نمى دهيد» ✍امام(عليه السلام) پيامدهاى سوء هر يک از آن رذائل اخلاقى را بيان مى کند. 🔷منّت گذاردن يعنى خدمت خود را بزرگ شمردن و به رخ طرف کشيدن سبب مى شود که احسان هم در پيشگاه پرودگار و هم در نزد مردم، ناچيز يا نابود گردد. 🔷همچنين «تَزيُّد» يعنى واقعيت را بيش از آنچه هست و بر خلاف آنچه هست ارائه کردن، نور حق را مى برد، زيرا مصداق روشن کذب است و مى دانيم کذب نور حق را ضايع مى کند. 🔷تخلّف از وعده ها افزون بر اينکه موجب خشم و غضب مردم مى شود در پيشگاه خداوند نيز همين اثر را دارد، ✔️بنابراين حاکمان و زمامداران بلکه تمام مديران و فرماندهان بايد از اين سه کار بپرهيزند که محبوبيت آنها را سخت متزلزل مى سازد و موقعيت آنها را در ميان مردم به خطر مى افکند. 📝ادامه دارد.... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت۱۳۷ ❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه نامه به مالک اشتر از افراط و تفريط در کارها شديداً برحذر مى دارد و روى دو موضوع مخصوصاً انگشت مى گذارد، ⚜نخست مى فرمايد: ✨وَإِيَّاکَ وَالْعَجَلَةَ بِالاُْمُورِ قَبْلَ أَوَانِهَا أَوِ التَّسَقُّطَ فِيهَا عِنْدَ إِمْکَانِهَا✨ 💠«از عجله در کارهايى که وقتش نرسيده است جداً بپرهيز و از کوتاهى در آن کارها که امکانات عمل آن فراهم شده خوددارى کن»; ✍مى دانيم هرکارى وقتى دارد و هر برنامه اى شرايطى. آن گاه که وقت و شرايط فراهم نباشد شتاب کردن سبب ناکامى است و نيز با فراهم آمدن شرايط بايد به سرعت کار را انجام داد، چرا که در صورت کوتاهى کردن فرصت از دست مى رود و سبب پشيمانى است. 🔷 عجله در سوى افراط قرار گرفته و سستى در کار به هنگام فرا رسيدن وقت عمل در مسير تفريط است. 📝ادامه دارد... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۳۸ ❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه نامه به مالک در موضوع پرهیز از افراط و تفریط می فرماید : ✨أَوِ اللَّجَاجَةَ فِيهَا إِذَا تَنَکَّرَتْ أَوِ الْوَهْنَ عَنْهَا إِذَا اسْتَوْضَحَتْ 💠«از لجاجت در امورى که مبهم و مجهول است بپرهيز و (نيز) از سستى در انجام آن به هنگامى که روشن شود برحذر باش» ✍مى دانيم انسان هنگامى بايد به سراغ انجام برنامه اى برود که تمام جوانب آن روشن باشد; ولى افراد لجوج على رغم ابهام ها و ناآشنايى ها به حقيقت امور با لجاجت به سراغ آن مى روند و چون راه ورود و خروج بر آنها تاريک است غالباً گرفتار خطا و ناکامى مى شوند. 🔷اين در طرف افراط است و در مقابل; يعنى در طرف تفريط اين است که انسان پس از وضوح مطلب گرفتار وسواس شود و در انجام امر کوتاهى کند تا فرصت از دست برود. 💢در پايان دستورى کلى که شامل همه اينها و غير اينهاست و در مديريت بسيار کارساز است بيان کرده مى فرمايد: ✨فَضَعْ کُلَّ أَمْر مَوْضِعَهُ، وَأَوْقِعْ کُلَّ أَمْر مَوْقِعَهُ 🔷(آرى) هر امرى را در جاى خويش و هر کارى را به موقع خود انجام ده ✔️اين همان چيزى است که در تعريف عدالت بيان مى شود و به گفته خود امام(عليه السلام)در نهج البلاغه: «الْعَدْلُ يَضَعُ الاُْمُورَ مَوَاضِعَهَا; عدالت، هر چيزى را در جايگاه خودش قرار مى دهد». 📝ادامه دارد..... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۳۹ ❣امام عليه السلام در ادامه به سه موضوع مهم ديگر اشاره کرده و مالک اشتر را از آن بر حذر مى دارد: ⚜نخست مى فرمايد: ✨وَإِيَّاکَ وَالاِسْتِئْثَارَ بِمَا النَّاسُ فِيهِ أُسْوَة 💠 «از امتياز خواهى براى خود در آنچه مردم در آن مساوى اند جدّاً بپرهيز» ✍امتياز خواهى حاکمان و حواشى و اطرافيان و حاميان آنها يکى از آفات مهم حکومت هاست که در امورى که همه مردم بايد در آن يکسان باشند، آنها بيش از حق خود سهم خواهى مى کنند; چيزى که افکار عمومى را بر ضد آنها مى شوراند. اين همان چيزى است که در زمان ما به عنوان رانت خوارى (امتياز ويژه طلبيدن) مشهور شده است و متأسّفانه در تمام دنيا وجود دارد و عامل مهمى براى جدايى ملت ها از دولت هاست. 🔷 امام مالک اشتر را از اين کار به شدت برحذر مى دارد، زيرا مردم سخت در اين موضوع حساسيت دارند حتى اگر به عنوان نمونه در زمان ما اتومبيل يکى از رؤسا از خيابانى که گذشتن از آن براى ديگران ممنوع است بگذرد در برابر آن عکس العمل نشان مى دهند. 📝ادامه دارد.... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۰ ❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه نامه به مالک اشتر می فرماید: ⚜دومين توصيه ✨وَالتَّغَابِيَ عَمَّا تُعْنَى بِهِ مِمَّا قَدْ وَضَحَ لِلْعُيُونِ، فَإِنَّهُ مَأْخُوذٌ مِنْکَ لِغَيْرِکَ، وَعَمَّا قَلِيل تَنْکَشِفُ عَنْکَ أَغْطِيَةُ الاُْمُورِ، وَيُنْتَصَفُ مِنْکَ لِلْمَظْلُومِ 💠«و از غفلت در انجام آنچه مربوط به توست و در برابر چشمان مردم واضح و روشن است برحذر باش، چرا که به هر حال در برابر مردم نسبت به آن مسئولى و به زودى پرده از کارهايت کنار مى رود و انتقام مظلوم از تو گرفته مى شود»; ✍اشاره به اينکه بسيار مى شود که نزديکان و حاميان زمامدار کارهاى خلافى انجام مى دهند و حق مظلومى را پايمال مى سازند و حاکمان جور معمولاً آن را ناديده گرفته و از کنار آن به سادگى مى گذرند. امام مالک اشتر را از اين کار به شدت برحذر مى دارد، زيرا هم عواقب شومى در دنيا دارد که همان بدبينى مردم و جدايى آنها از حکومت است و هم در آخرت; زمانى که پرده ها کنار رود و اعمال آشکار شود و خداوندِ عالم به اسرار، حق مظلوم را از ظالم بگيرد. 📝ادامه دارد..... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۱ ❣امیر المومنین علیه السلام سومين دستور را بيان مى دارد و مالک اشتر را به شدت از هرگونه قضاوت و حرکت به هنگام غضب نهى مى کند، مى فرمايد: ✨امْلِکْ حَمِيَّةَ أَنْفِکَ وَسَوْرَةَ حَدِّکَ، وَسَطْوَةَ يَدِکَ وَغَرْبَ لِسَانِکَ، وَاحْتَرِسْ مِنْ کُلِّ ذَلِکَ بِکَفِّ الْبَادِرَةِ، وَتَأْخِيرِ السَّطْوَةِ حَتَّى يَسْکُنَ غَضَبُکَ فَتَمْلِکَ الاِخْتِيَارَ 💠«به هنگام خشم، خويشتن دار باش و از تندى و تيزى خود، و قدرت دست، و خشونت زبانت بکاه و براى پرهيز از اين امور از انجام کارهاى شتاب زده و سخنان ناسنجيده و اقدام به مجازات، برحذر باش تا خشم تو فرو نشيند و مالک خويشتن گردى» ✍به هنگام عصبانيت، انسان گاه باد در دماغ مى افکند و نسبت به کارهاى انجام شده اظهار تنفر مى کند و گاه تندى و تيزى نشان مى دهد و گاه دست به مجازات دراز مى کند و گاه به دشنام و بد گويى مى پردازد. 🔷 امام(عليه السلام) مالک اشتر را از اين پديده هاى چهارگانه غضب بر حذر داشته و راه جلوگيرى از آن را اين شمرده است که به هنگام غضب هيچ سخنى نگويد و هيچ اقدامى نکند تا آتش غضب فرو نشيند و به حال عادى باز گردد و زمام اراده خود را که در موقع غضب ازدست داده بود در اختیار بگیرد. 📝ادامه دارد... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۲ ❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه لزوم کنترل کردن خشم به مالک اشتر می فرماید ✨وَلَنْ تَحْکُمَ ذَلِکَ مِنْ نَفْسِکَ حَتَّى تُکْثِرَ هُمُومَکَ بِذِکْرِ الْمَعَادِ إِلَى رَبِّکَ 💠«هرگز در اين زمينه حاکم بر خود نخواهى شد مگر اينکه بسيار به ياد قيامت و بازگشت به سوى پرودگارت باشى». ✍آنچه امام(عليه السلام) در اين بخش از سخنانش فرموده امورى سرنوشت ساز است که نه تنها در مسأله حکومت که در تمام مديريت ها و در سراسر زندگى انسان پيش مى آيد. 🔷به سراغ امتيازات ويژه رفتن، از خلاف کارى هاى نزديکان و اطرافيان چشم پوشيدن و به هنگام خشم و غضب حکمى صادر کردن بلاهاى عظيمى است که مى تواند حکومت ها را متزلزل سازد و شخصيت انسان ها را زير سؤال ببرد و آبروى انسان را در دنيا و آخرت بريزد. 📝ادامه دارد.... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۳ ❣امیر المومنین علیه السلام در اين بخش (آخرين بخش اين عهدنامه) به سه نکته پرداخته است: ⚜نخست مى فرمايد: ✨وَالْوَاجِبُ عَلَيْکَ أَنْ تَتَذَکَّرَ مَا مَضَى لِمَنْ تَقَدَّمَکَ مِنْ حُکُومَة عَادِلَة، أَوْ سُنَّة فَاضِلَة، أَوْ أَثَر عَنْ نَبِيِّنَا صَلَّى اللهِ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ أَوْ فَرِيضَة فِي کِتَابِ اللهِ فَتَقْتَدِيَ بِمَا شَاهَدْتَ مِمَّا عَمِلْنَا بِهِ فِيهَا 💠«بر تو واجب است که همواره به ياد حکومت هاى عادلانه پيش از خود باشى و همچنين به سنّت هاى خوب يا آثارى که از پيامبر (صلى الله عليه وآله وسلم) رسيده يا فريضه اى که در کتاب الله آمده است توجّه کنى و به آنچه از اعمال ما در حکومت ديده اى اقتدا نمايى» ✍اشاره به اينکه، هرچند عهدنامه من جامع و کامل است اما تنها به آن قناعت مکن; اگر به مسائلى در قرآن مجيد و سيره و سنّت پيغمبر اکرم يا روش هاى شايسته اى در حکومت هاى عدل پيشين (مانند حکومت انبياى سلف) برخورد کردى، آنها را نيز به کار بند. 🔷اضافه بر اينها تو روش مرا در حکومت ديده اى و از نزديک شاهد و ناظر بوده اى آنها را نيز به کار بند، هرچند در اين عهدنامه منعکس نشده باشد. ✔️به اين ترتيب امام(عليه السلام) از محدود شدن وظايف مالک اشتر به آنچه در اين عهدنامه آمده، در عين جامعيت آن، نهى مى کند و ذهن و فکر او را براى پذيرش هر سنّت حسنه اى آماده مى سازد. 📝ادامه دارد..... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۴ ❣دومين نکته اى را که امام(عليه السلام) در اين بخش از عهدنامه بر مالک واجب و لازم مى شمرد اين است: ✨وَتَجْتَهِدَ لِنَفْسِکَ فِي اتِّبَاعِ مَا عَهِدْتُ إِلَيْکَ فِي عَهْدِي هَذَا وَاسْتَوْثَقْتُ بِهِ مِنَ الْحُجَّةِ لِنَفْسِي عَلَيْکَ، لِکَيْلاَ تَکُونَ لَکَ عِلَّةٌ عِنْدَ تَسَرُّعِ نَفْسِکَ إِلَى هَوَاهَا . 💠«و نيز بر تو واجب است که نهايت تلاش خويشتن را در پيروى از آنچه در اين عهدنامه به تو توصيه کرده ام به کار گيرى و من حجت خود را بر تو تمام کرده ام تا اگر نفس سرکش بر تو چيره شود عذرى نزد من نداشته باشى» ✍امام(عليه السلام) در واقع به همه آنچه در اين عهدنامه توصيه کرده بار ديگر توجّه مى دهد و با اشاره اى اجمالى، همه را تأکيد مى کند و انجام آنها را لازم مى شمرد و اين از قبيل اجمال پس از تفصيل و تأکيد بر تأکيد است و در ضمن، بر او اتمام حجت مى کند تا در پيشگاه خدا مسئوليتى نداشته باشد. 📝ادامه دارد.... ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۵ ❣امیر المومنین علیه السلام در پايان اين عهدنامه از باب حسن ختام نکته سومى را گوشزد مى کند و با دعاى پرمعنايى عهدنامه را پايان مى دهد و مى فرمايد: ✨وَعَظِيمِ قُدْرَتِهِ عَلَى إِعْطَاءِ کُلِّ رَغْبَة أَنْ يُوَفِّقَنِي وَإِيَّاکَ لِمَا فِيهِ رِضَاهُ مِنَ الاِْقَامَةِ عَلَى الْعُذْرِ الْوَاضِحِ إِلَيْهِ وَإِلَى خَلْقِهِ، مَعَ حُسْنِ الثَّنَاءِ فِي الْعِبَادِ، وَجَمِيلِ الاَْثَرِ فِي الْبِلاَدِ، وَتَمَامِ النِّعْمَةِ وَتَضْعِيفِ الْکَرَامَةِ 💠 «من از خداوند با آن رحمت وسيع و قدرت عظيمى که بر اعطاى تمام هر خواسته اى دارد مسئلت دارم که من و تو را موفق بدارد تا رضاى او را جلب کنيم از طريق انجام کارهايى که ما را نزد او و خلقش معذور مى دارد توأم با مدح و نام نيک در ميان بندگان و آثار خوب در تمام شهرها و (نيز تقاضا مى کنم که) نعمتش را (بر من و تو) تماميت بخشد و کرامتش را مضاعف سازد ✍بديهى است آنچه بايد بيش از همه چيز مطلوب انسان مؤمن باشد، جلب رضاى خداست و آنچه بيش از هر چيز بايد مطلوب زمامداران و حکام باشد افزون بر تحصيل رضاى خداوند، تحصيل رضاى مخلوق و به دنبال آن نعمت هاى ديگرى است که امام در جمله هاى بالا به آن اشاره کرده و آن اينکه انسان کارى کند که بندگان خدا از او به نيکى ياد کنند و غفران و رضاى حق را براى او بطلبند و آثار خوبى از خود در همه جا بگذارد که سبب مزيد حسنات او پس از وفاتش گردد و بدين ترتيب نعمت خدا بر او کامل شود و کرامت الهى مضاعف گردد. 📝ادامه دارد ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#آیین_کشورداری #شرح_نامه ۵۳ 📌قسمت ۱۴۶ ❣آن گاه امام عليه السلام در آخرين جمله هاى اين عهدنامه به مالک اشتر مى فرمايد: ✨وَأَنْ يَخْتِمَ لِي وَلَکَ بِالسَّعَادَةِ وَالشَّهَادَةِ، إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ. وَالسَّلاَمُ عَلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ، وَسَلَّمَ تَسْلِيماً کَثِيراً، وَالسَّلاَمُ 💠«و از (خداوند بزرگ مسألت دارم) که زندگانى من و تو را با سعادت و شهادت پايان بخشد که ما همه به سوى او باز مى گرديم و سلام و درود (پروردگار) بر رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلّم) و دودمان طيب و پاکش باد، سلامى فراوان و بسيار والسلام ✍قابل توجّه است که امام افزون بر طلب سعادت، شهادت را نيز هم براى خويش و هم براى مالک از خدا مى طلبد; دعايى که به زودى به اجابت رسيد و امام در محراب عبادتش و مالک در مسير راه مصر شربت شهادت نوشيدند. پایان شرح نامه ۵۳ ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══