#شرح_حکمت ۲۰۶
❣امیر المومنین علیه السلام می فرماید:
✨أَوَّلُ عِوَضِ الْحَلِيمِ مِنْ حِلْمِهِ أَنَّ النَّاسَ أَنْصَارُهُ عَلَى الْجَاهِلِ
💠«نخستين نتيجه اى كه شخص بردبار از بردبارى خود مى برد اين است كه مردم در برابر جاهل و نادان از وى حمايت خواهند كرد»
✍بسيارى از افراد جاهل و نادان پرادعا، بلندپرواز و پرخاشگرند، ازاين رو هنگامى كه در برابر دانشمند وارسته اى قرار گيرند براى اظهار خودنمايى ممكن است انواع اهانت ها را روا دارند. حال اگر شخص عالم و دانشمند و انسان با ايمان و متقى بخواهد در برابر آنها عكس العمل نشان دهد، مقام خود را پايين آورده است;
🔹اما اگر حلم و بردبارى در برابر اين افراد نادان و بى ادب به خرج دهد و عكس العملى از خود ظاهر نكند، مردم به مظلوم بودن او اعتراف مى كنند و به حكم غريزه حمايت از مظلوم كه در بسيارى از انسان ها نهفته است به حمايت از او بر مى خيزند و جاهل جسور و بى ادب را بر سر جايش مى نشانند. اين نخستين نتيجه اى است كه افراد حليم از حلمشان مى برند و در واقع دفاع از خود را بر عهده ديگران مى نهند.
📘#حکمت_206
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۰۷
❣امیر المومنین علیه السلام می فرماید:
✨إِنْ لَمْ تَكُنْ حَلِيماً فَتَحَلَّمْ; فَإِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْم إِلاَّ أَوْشَكَ أَنْ يَكُونَ مِنْهُمْ
💠«اگر حليم و بردبار نيستى خود را به بردبارى وادار كن زيرا كمتر شده است كسى خود را شبيه قومى كند و سرانجام از آنان نشود»
✍ امام عليه السلام در اين كلام، راه رسيدن به اين خلق از اخلاق فضيله را بيان مى كند كه چون افرادى داراى اين صفت نيستند خود را وادار به آن كنند; مثلاً حادثه خشم آورى واقع مى شود و انسان عصبانى مى گردد و از درون مى جوشد و مى خروشد; ولى خودش را كنترل كند و قيافه اى همچون حليمان و بردباران به خود بگيرد. اين كار در نخستين بار ممكن است بسيار مشكل باشد ولى هرچه تكرار شود آسان تر مى گردد تا زمانى كه انسان به آن عادت مى كند و تبديل به حالت و سپس تبديل به ملكه مى شود. البته تمام صفات فضيله را مى توان از اين راه به دست آورد
✔️راه ديگر براى تحصيل اين صفت مهم اخلاقى، مطالعه حالات علما و پيشوايان بزرگ مخصوصاً رسول اكرم و ائمه معصومين(عليهم السلام) است كه آنها چقدر در برابر افراد جسور حليم و بردبار بوده اند.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۰۸
🔰قسمت اول
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ، وَمَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ،
💠هر كس به حساب خود برسد سود مى برد و آن كس كه غافل بماند زيان مى بيند.
✍ اصولاً تمام اين جهان بر اساس حساب و نظم آميخته با آن قرار گرفته است. هر گاه درون بدن خود را ملاحظه كنيم در منطقه خون ما حساب دقيقى حكمفرماست; بيش از بيست فلز و شبه فلز و مواد مختلف حاصل از آن خون ما را تشكيل مى دهد و به مجرد اين كه نظم آن به هم بخورد بيمارى حاصل مى شود. به همين دليل پزشكان اولين دستورى را كه مى دهند محاسبه اجزاى تشكيل دهنده خون از طريق آزمايش است تا به وسيله اين حسابگرى جلوى بيمارى را بگيرند. آن كس كه اين آزمايش ها را به فراموشى بسپارد ممكن است زمانى متوجه شود كه خسارت و زيان وسيعى دامن او را گرفته، در امور مادى دنيا ورشكست و در مسائل طبيعى مانند سلامتى جسم گرفتار بيمارى هاى غير قابل علاج شده است.
✔️اسلام مى گويد: در امور معنوى نيز بايد همين گونه بلكه دقيق تر به حساب خويش رسيد. آن كس كه مراقب اعمال خويش باشد و حسابرسى دقيق كند سود معنوى مى برد و كسى كه از آن غافل گردد گرفتار خسران و زيان در دنيا و آخرت مى شود.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۰۸
🔰قسمت دوم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَ مَنْ خَافَ أَمِنَ،
💠کسی که از خدا بترسد ایمن باشد
✍امام اشاره مى کند که اگر کسى خواهان امنیت و آرامش است باید خائف باشد; همیشه خوف سپرى است در برابر حوادث خطرناک و راز این که خداوند آن را در وجود انسان قرار داده، این است که اگر ترسى در کار نباشد خیلى زود انسان خود را به پرتگاه ها مى افکند و در چنگال حوادث سخت گرفتار مى سازد و به مرگ زودرس مبتلا مى شود.
البته اگر این خوف در حد اعتدال باشد به یقین سپرى در برابر بلاهاست و اگر به افراط بینجامد انسان را از تلاش و کوشش باز مى دارد و به محرومیت منجر مى شود و اگر به تفریط گراید و از موجودات خطرناک نترسد گرفتار انواع حوادث مرگبار خواهد شد.
🔹خوف از خدا یعنى خوف از عدالت و مجازات هاى عادلانه اوست. کسانى که داراى چنین خوفى باشند از عذاب الهى در دنیا و آخرت در امانند و به عکس آنها که تنها به رحمت او امیدوار گردند و اثرى از خوف در وجود آنها نباشد آلوده انواع گناهان شده و گرفتار مجازات خداوند در این سرا و آن سرا مى شوند.
✔️ به همین دلیل در تعلیمات دینى ما کراراً آمده است که انسان باایمان باید با دو بال خوف و رجا پرواز کند.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۰۸
🔰قسمت سوم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨ وَمَنِ اعْتَبَرَ أَبْصَرَ، وَمَنْ أَبْصَرَ فَهِمَ، وَمَنْ فَهِمَ عَلِمَ
💠و كسى كه عبرت آموزد آگاهى يابد، و آن كه آگاهى يابد مى فهمد، و آن كه بفهمد دانش آموخته است.
✍ اگر انسان با چشم عبرت به اطراف خود بنگرد به حقایق این عالم آشنا مى شود، سپس به تحلیل آن حقایق مى پردازد و اسباب و نتایج آن را درک مى کند و کسى که به اسباب و نتایج آن حقایق آشنا مى گردد عالم مى شود; یعنى راه را به سوى مقصد پیدا مى کند.
🔹 در واقع پیوند ناگسستنى میان سه موضوع هست: چشم عبرت داشتن، تحلیل حوادث کردن و عالم و آگاه شدن.
منظور از عبرت گرفتن این است که انسان حادثه اى را که مى بیند نخست به مقدماتى که آن را تشکیل داده و آثارى که بر آن مترتب مى شود توجه کند سپس مشابه آن را در زندگى خود در نظر بگیرد که این مایه ابصار و بصیرت است و هنگامى که از آن قاعده اى کلى براى خود و دیگران بسازد، این فهم واقعى حادثه است که به صورت علمى قابل قبول در روح و جان انسان جایگزین مى شود.
پایان
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#آينده_از_آنِ_ماست
#شرح_حکمت ۲۰۹
❣امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه خود خبر مسرت بخشى از آينده اهل بيت و پيروان مكتب آنها مى دهد و مى فرمايد
✨لَتَعْطِفَنَّ الدُّنْيَا عَلَيْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ الضَّرُوسِ عَلَى وَلَدِهَا، وَ تَلاَ عَقِيبَ ذَلِكَ: (وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الاَْرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ
💠«دنيا همچون شتر بدخويى است كه بعد از چموشى به ما روى مى آورد و همچون شترى است كه دوشنده شير را گاز مى گيرد تا شير را براى فرزندش نگه دارى كند. سپس امام آيه 5 سوره «قصص» را تلاوت فرمود: ما مى خواهيم بر مستضعفان زمين منت گذاريم و آنها را پيشوايان و وارثان آن قرار دهيم»
✍مفهوم جمله اين است: همان گونه كه شتر شيرده از دوشيدن شير خود ممانعت مى كند مبادا گرفتار كمبود شير براى بچه اش گردد و افرادى را كه به سراغ دوشيدن شير مى روند گاز مى گيرد همچنين در آينده دنيا به سوى ما باز مى گردد و به قدرت پروردگار، مخالفان ما سركوب مى شوند و حكومت به دست صالحان مى افتد، همان گونه كه قرآن مجيد وعده داده است.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۰
✨اتَّقُوا اللَّهَ تَقِيَّةَ مَنْ شَمَّرَ تَجْرِيداً، وَجَدَّ تَشْمِيراً; وَكَمَّشَ فِي مَهَل، وَبَادَرَ عَنْ وَجَل، وَنَظَرَ فِي كَرَّةِ الْمَوْئِلِ وَعَاقِبَةِ الْمَصْدَرِ، وَمَغَبَّةِ الْمَرْجِعِ
💠تقواى الهى پيشه كنيد; تقواى كسى كه براى اطاعت خدا دامن به كمر زده در حالى كه خود را از جدا ساخته و سخت مى كوشد و با بصيرت در راه خدا با چابكى گام بر مى دارد و از ترس اعمالِ خود، به سرعت پيش مى رود و در بازگشت به پناهگاه اصلى و به سرانجام زندگى و عاقبت كار مى انديشد»
✍مى دانیم تقوا و پرهیزگارى بهترین زاد و توشه سفر آخرت: و والاترین نشانه شخصیت انسان و قرب او در درگاه خدا:
👈ولى تقوا مراحلى دارد که بستگى زیادى به انگیزه هاى آن و نشانه هایى در آثار آن دارد و امام علیه السلام در اینجا بالاترین مرحله تقوا را پیشنهاد مى کند که پنج وصف در آن موجود است.
🔹نخست به شخص باایمانى اشاره مى کند که دامن همت به کمر زده و خود را از علایق مادى جدا ساخته است
🔹دومین وصف این است که بعد از آمادگى کامل با جدیت تمام در این مسیر گام بر مى دارد.
🔹سومین وصف این که در عین جدیت، با بصیرت و دقت حرکت مى کند و چالاکى را با فکر و اندیشى مى آمیزد.
🔹چهارمین توصیف این که انگیزه او ترس از مجازات الهى به علّت گناهان و یا ترس از پایان یافتن عمر پیش از اندوختن زاد و توشه براى سفر آخرت است.
🔹پنجمین وصف این که او دائماً درباره سعادت جاویدن و جایگاهش در آخرت و سرانجامِ این حرکت و منزلگاه اصلى که به آن منتهى مى شود مى اندیشد.
✔️به یقین کسى که با این انگیزه هاى بسیار قوى و مؤثر و با آمادگى کامل و تلاش توأم با بصیرت در این راه گام بر دارد به عالى ترین درجه تقوا رسیده است.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۰
📌قسمت اول
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨الْجُودُ حَارِسُ الاَْعْرَاضِ
💠بخشش حافظ آبروهاست
✍ روشن است كه بسيارى از مردم به علّت حسد يا تنگ نظرى، در مقام عيب جويى بر مى آيند و به بهانه هاى مختلف آبروى اشخاص را بر باد مى دهند; ولى هنگامى كه انسان دستش به جود و بخشش باز باشد، عيب جويان ساكت مى شوند و حاسدان خاموش مى گردند.
👈مرحوم «شوشترى» در شرح نهج البلاغه در این مورد چنين آورده:
🔹 اين عار و ننگ براى بخيل كافى است كه هرگز هيچ كس او را نمى ستايد و اين مجد و بزرگوارى براى سخاوتمند كافى است كه هرگز نام او در مذمتى واقع نمى شود».
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت دوم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَالْحِلْمُ فِدَامُ السَّفِیهِ
💠حلم دهان بند سفیه است
✍«فدام» به معناى دهان بند و گاه به معناى پارچه اى است که مایعى را با آن صاف مى کنند و در اینجا همان معناى اول اراده شده است.
🔹در مورد عکس العمل در مقابل سخنان ناموزون سفیهان و ایرادهاى بى دلیل آنان و توقعات بى جاى آنها در قرآن و احادیث دستور به حلم داده شده است که در بحث هاى گذشته نیز درباره آن سخن گفته شد.
✔️امام علیه السلام در اینجا تعبیر زیبایى را به کار برده و آن تعبیر «فدام» و دهان بند است. گاه حیواناتى را که گاز مى گیرند یا غذاهایى را که نباید بخورند مى خورند دهان بند مى زنند. بهترین راه مقابله با سفیهان استفاده از دهان بند حلم است و گرنه گفتن یک جمله در برابر آنها گاه سبب مى شود ده جمله ناموزون دیگر بگویند و اضافه بر آن، انسان با این گفتوگو هم سطح آنها قرار مى گیرد و ارزش خود را از دست مى دهد.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت سوم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَالْعَفْوُ زَکَاةُ الظَّفَرِ
💠 «زکات پیروزى عفو است
✍به یقین، هر موهبتى که از سوى خدا به انسان داده مى شود زکاتى دارد; یعنى بهره اى از آن باید به دیگران برسد. پیروزى نیز موهبت بزرگى است و بهره اى که از آن به دیگران مى رسد عفو از دشمن خطاکار است. البته بارها گفته ایم این عفو در جایى مطلوب است که باعث جسور شدن شخص خطاکار نگردد.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت چهارم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَالسُّلُوُّ عِوَضُکَ مِمَّنْ غَدَرَ
💠دورى و فراموشى کیفر پیمان شکنان است»
✍در برابر کسانى که پیمان خود را با انسان مى شکنند دو گونه عکس العمل ممکن است نشان داد: نخست اقدام متقابل و پیمان شکنى در مقابل پیمان شکنى و به بیان دیگر درگیرى و ادامه مبارزه و جنگ است و راه دیگر این که انسان آنها را از صفحه زندگى خود حذف کند و براى همیشه به فراموشى بسپارد و این مجازاتى است سنگین تر براى این افراد، زیرا نه تنها یک دوست وفادار را از دست داده اند، بلکه دیگران هم که از این رخداد باخبر شوند از پیمان شکن فاصله مى گیرند.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت پنجم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَالاِسْتِشَارَةُ عَیْنُ الْهِدَایَةِ
💠«مشورت عین هدایت است»
🖊مى دانیم مشورت سبب راه یافتن به مقصود است; ولى تعبیر به «عین» خواه به معناى اتحاد باشد، یا به معناى چشم و یا چشمه، نشان مى دهد که رابطه بسیار نزدیکى میان مشورت و هدایت است. چرا چنین نباشد در حالى که مشورت عقول دیگران را به عقل انسان مى افزاید و انسان از تجارب و اطلاعات دیگران بهره ها مى گیرد که بر هیچ کس پوشیده نیست.
📘#حکمت_211
@nahjolbalaghe
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت ششم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَقَدْ خَاطَرَ مَنِ اسْتَغْنَى بِرَأْیِهِ
💠«آن کس که به رأى خود قناعت کند خویشتن را به خطر افکنده است»
✍زیرا ضریب خطا در یک انسان بسیار زیاد است; خطاهایى که گاه آبروى وى را بر باد مى دهد، یا اموال انسان را آتش مى زند و یا جان او را به خطر مى افکند; ولى ضریب خطا در کسانى که اهل مشورتند هر اندازه طرف هاى مشورت بیشتر و آگاه تر باشند کمتر است. چرا انسان خود را از این نعمت خداداد که هزینه اى نیز بر دوش او ندارد محروم سازد.
📘#حکمت_211
@nahjolbalaghe
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت هفتم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَالصَّبْرُ یُنَاضِلُ الْحِدْثَانَ
💠صبر با مصائب مى جنگد
✍حدثان» به معناى حوادث ناراحت کننده و ناگوارى است که در زندگى انسان خواه ناخواه رخ مى دهد و هر کس به نوعى به یک یا چند نمونه از این حوادث گرفتار است. آنچه مى تواند تأثیر این حوادث را بر وجود انسان خنثى کند تا از پاى در نیاید همان صبر و شکیبایى و استقامت است.
📘#حکمت_211
@nahjolbalaghe
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت هشتم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَالْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ
💠«جزع و بى تابى به حوادث دردناک زمان کمک مى کند»
✍اشاره به این که گذشت زمان قواى انسان را تدریجاً تحلیل مى دهد و هر نفسى قدمى به سوى مرگ است; ولى جزع و بى تابى سبب تشدید آثار آن مى شود اى بسا عمر هفتاد ساله را به نصف تقلیل مى دهد، بنابراین همان گونه که صبر و شکیبایى با حوادث تلخ مى جنگد و انسان را در برابر آنها استوار مى دارد جزع و بى تابى به کمک آن حوادث مى شتابد و آثار آن را در وجود انسان عمیق و عمیق تر مى سازد.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت نهم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَأَشْرَفُ الْغِنَى تَرْکُ الْمُنَى
💠برترین بى نیازى ترک آرزوهاست
✍به یقین کسانى که آرزوهاى دور و دراز دارند و غالباً به تنهایى به آن نمى رسند دست حاجت به سوى این و آن دراز مى کنند و با این که ممکن است سرمایه دار بزرگى باشند همیشه نیازمند و محتاجند، چرا که دامنه آرزوها بسیار گسترده است، حال اگر انسان خط باطل بر این آرزوهاى دور و دراز بکشد ثروتمند و سرمایه دار معتبرى خواهد شد، زیرا به هیچ کس محتاج نخواهد بود.
📘#حکمت_211
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت دهم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَکَمْ مِنْ عَقْل أَسِیر تَحْتَ هَوَى أَمِیر
💠چه بسا عقل ها که در چنگالِ هوا و هوس هاى حاکم بر آنها اسیرند»
🖊مى دانیم خداوند دو نیرو به انسان بخشیده است: یکى نیروى عقل که خوب و بد را با آن تشخیص مى دهد و راه و چاه را مى شناسد و دیگرى انگیزه هاى مختلف نفسانى است که آن هم در حد اعتدال براى بقاى انسان ضرورى است; خواه علائق جنسى باشد یا علاقه به مال و ثروت و مقام و قدرت
✔️اما هنگامى که این انگیزه ها طغیان کنند و به صورت هوا و هوس سرکش درآیند، عقل را در چنگال اسارت خود مى گیرند به گونه اى که گاه از تشخیص واضح ترین مسائل باز مى ماند و گاه دست به کارهایى مى زند که یک عمر باید جریمه و کفاره آن را بپردازد. به همین دلیل در آیات قرآن و روایات اسلامى هشدار زیادى به این موضوع داده شده است.
📘#حکمت_211
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت یازدهم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
✨وَمِنَ التَّوْفِیقِ حِفْظُ التَّجْرِبَةِ
💠حفظ تجربه ها بخشى از موفقیت است
✍منظور از تجربه در اینجا مفهوم عام آن است و تجربه هاى شخصى و تجارب دیگران را شامل مى شود و تعبیر به «مِنَ التَّوفِیقِ» اشاره به این است که انسان قسمت مهمى از موفقیت خود را در کارها، از تجربه هاى پیشین خود و تجارب دیگران استفاده مى کند و در واقع انباشته شدن تجربه ها بر یکدیگر سبب موفقیت در تمام زمینه هاى علمى و سیاسى و اجتماعى و اخلاقى است و آن کس که خود را از تجربه هاى دیگران بى نیاز بداند و به تجربه هاى پیشین خود اعتنا نکند به یقین گرفتار شکست هاى پى درپى خواهد شد.
📘#حکمت_211
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
📌قسمت دوازدهم
❣امیرالمومنین علیهالسلام می فرماید:
💥وَالْمَوَدَّةُ قَرَابَةٌ مُسْتَفَادَةٌ
💠دوستى، نوعى خویشاوندى اکتسابى است.
✍خویشاوندى گاه از طریق طبیعى مثلاً تولد دو فرزند از یک پدر و مادر حاصل مى شود که این دو به طور طبیعى برادرند; ولى گاه انسان با دیگرى که هیچ رابطه نسبى با او ندارد چنان دوست مى شود که همانند برادر یا برتر از برادر پیوند عاطفى با او پیدا مى کند. این گونه دوستى ها نوعى خویشاوندى اکتسابى است.
📘#حکمت_211
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۱
❣امیرالمومنین علیهالسلام در سیزدهمین و آخرین نکته گرانبها مى فرماید:
✨وَلاَ تَأْمَنَنَّ مَلُولاً
💠به انسانى که ملول و رنجیده خاطر است اعتماد مکن
✍دلیل آن روشن است; افرادى که به هر دلیل رنجیده خاطر شده اند، نشاط عمل در آنها مرده است به همین دلیل نمى توان به آنها اعتماد کرد. آنها منتظر بهانه اى هستند تا از کار فرار کنند و هرگز نمى توان استقامت و پشتکار را که لازمه پیشرفت است از آنها انتظار داشت.
✔️گاه ملول در این جمله نورانى به افراد زودرنج تفسیر شده است. آن هم واقعیتى است که اعتماد به افراد زودرنج بسیار مشکل است، چرا که در گرماگرم کار و انجام برنامه، ممکن است از اندک چیزى آزرده خاطر شوند و همه چیز را رها سازند. هر کدام از این دو تفسیر را بپذیریم بیان واقعیت انکارناپذیرى است و جمع بین هر دو تفسیر در مفهوم کلام امام(علیه السلام) نیز مانعى ندارد.
📘#حکمت_211
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۲
❣امیرالمومنین علیهالسلام مى فرماید:
✨عُجْبُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ أَحَدُ حُسَّادِ عَقْلِهِ
💠خودپسندىِ انسان يكى از حسودان عقل اوست
✍مى دانيم حسود كسى است كه به نعمت هايى كه به انسان رسيده رشك مى ورزد و آرزوى زوال آن را دارد و همين امر سبب مى شود به دشمنى با او برخيزد و هر كارى از دستش ساخته است، در اين راه انجام دهد، چهره او را در جامعه نازيبا نشان دهد، عيوب او را فاش سازد، افراد را از طريق شايعه پراكنى از وى دور كند و حتى به خانواده و فرزندان او دشمنى ورزد، اگر بتواند، كسب و كار و مقام او را از وى بگيرد و اگر نتواند در مسير آن مانع تراشى كند. اينها كارهايى است كه يك حسودِ عنود انجام مى دهد. خودپسندى در برابر عقل انسان نيز همين كارها را انجام مى دهد; قدرت عقل را از انسان مى گيرد و او را به خطا مى افكند، عيب انسان را ظاهر مى سازد، مردم را از او متنفر مى كند، حتى خانواده او را گرفتار مشكلات مى كند، جاه و مقام او را متزلزل مى سازد و گاه اموال و ثروت او را از دستش مى گيرد، چرا كه مردم هرگز حاضر به همكارى با افراد خودپسند و خودخواه نيستند.
✔️ بنابراين، اين تعبير كه «خودپسندى يكى از حاسدان عقل انسان است» تعبيرى بسيار رساست كه تمام نكاتى را كه در بالا گفته شد در بر دارد و اين است معناى فصاحت و بلاغت كه انسان در ضمن عبارت كوتاهى حقايق فراوانى را بيان نمايد.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۳
❣امیرالمومنین علیهالسلام مى فرماید:
✨أَغْضِ عَلَى الْقَذَى وَ الاَْلَمِ تَرْضَ أَبَداً
💠چشم خود را بر خاشاك و رنج ها فرو بند تا هميشه راضى باشى
✍ اشاره به اين كه زندگى انسان در اين جهان به هر حال آميخته با ناراحتى هايى است و شايد هيچ كس را نتوان پيدا كرد كه از چيزى ناراحت نباشد; گاه مشكلاتى براى خود مى بيند و گاه براى فرزندان و بستگان، يا دوستان، يا همشهريان، يا هموطنان و امثال آن و اگر انسان تاب تحمل هيچ مشكلى را نداشته باشد و در برابر هر مشكلى بى تابى و جزع و فزع كند، هرگز رضايت خاطر و آرامش روح پيدا نخواهد كرد،
✔️بنابراين انسان بايد صبور و شكيبا و داراى تحمل باشد تا بتواند آرامش خود را در زندگى حفظ كند و از حيات خود راضى و از نعمت هاى پروردگار خشنود باشد و گرنه اين بى تابى ها ممكن است سر از شكايت از پروردگار درآورد و سعادت انسان را بر باد دهد.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۴
❣امیرالمومنین علیهالسلام مى فرماید:
✨مَنْ لاَنَ عُودُهُ كَثُفَتْ أَغْصَانُهُ
💠كسى كه ساقه درخت وجودش نرم است، شاخه هايش فراوان است
✍ اشاره به اين است كه افراد متواضع و با محبت دوستان فراوانى را گرد خود جمع مى كنند و به عكسْ افراد خشن و غير قابل انعطاف دوستان را از گرد خود پراكنده مى سازند.
🔹مى دانيم شاخه ها از كنار ساقه ها جوانه مى زند; ساقه اى كه خشك و كم آب باشد شاخه هاى كمترى از آن مى رويد و ساقه اى كه نرم است، از گوشه و كنارش شاخه هاى فراوانى مى رويد. نيز قسمت مهمى از درخت را آب تشكيل مى دهد و رطوبت از عوامل اصلى رويش گياه است، در حالى كه كمبود آب هم درخت را پژمرده مى كند و هم سبب مى شود شاخه هاى كمترى از آن برويد.
✔️ انسان نيز به منزله درختى است كه اگر نرمش از خود نشان بدهد و خشونت را كنار بگذارد و محبت را به جاى آن بنشاند افراد زيادى به سوى او جذب مى شوند در حالى كه اگر خشن و انعطاف ناپذير باشد، نزديك ترين بستگان و خويشاوندان و دوستان نيز از او فاصله مى گيرند.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۵
❣امیرالمومنین علیهالسلام مى فرماید:
✨الْخِلاَفُ يَهْدِمُ الرَّأْيَ
💠اختلاف، تصميم گيرى و تدبير را نابود مى كند
✍همه مى دانيم اختلاف سرچشمه همه بدبختى هاست. هيچ قوم و ملتى نابود نشدند مگر بر اثر اختلاف و هيچ جمعيتى پيروز و كامياب نگشتند مگر در سايه اتفاق. كلام حكيمانه بالا دو تفسير مى تواند داشته باشد: نخست اين كه گاه مى شود عده اى مى نشينند و بر سر موضوع مهمى تصميم گيرى مى كنند; ولى ناگهان فرد يا افرادى نظر مخالفى ابراز مى كنند و تصميم گيرى پيش گفته را به هم مى زنند و كار ابتر مى ماند.
✔️روشن است براى انجام هر كار مهمى احتياج به فكر و انديشه و تدبير و تصميم گيرى صحيح است و اين كار تنها در فضايى ممكن است كه اختلاف در آن نباشد، بلكه تمام كسانى كه در آن تصميم گيرى شركت دارند هدفشان رسيدن به نقطه واحد و حتى الامكان دور از هر گونه خطا و اشتباه باشد. اما گاه يك نغمه مخالف كه يا بدون مطالعه اظهار شده و يا از غرض و مرضى ناشى گشته مى تواند تمام تصميم ها و تدبيرها را به هم بريزد. گاهى نيز رئيس جمعيت بر حسب تدبير خود تصميمى مى گيرد; اما مخالفت بعضى از پيروان آن را عقيم مى كند
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══
#شرح_حکمت ۲۱۶
❣امیرالمومنین_ علیهالسلام مى فرماید:
✨مَنْ نَالَ اسْتَطَالَ
💠كسى كه به نوايى رسد طغيان مى كند و برترى مى جويد
✍عبارت امام عليه السلام مفهوم وسيع و گسترده اى دارد و تمام كسانى را كه به مال يا مقام و يا هرگونه قدرت ديگرى مى رسند شامل مى شود و اين سيره اى ناپسند در بسيارى از مردم است; هنگامى كه مال و ثروت فراوانى پيدا مى كنند مى كوشند خود را برتر از ديگران نشان دهند و هنگامى كه مقامى پيدا كنند اصرار دارند ديگران را زير سلطه خود قرار دهند. همچنين هنگامى كه علم و دانشى به دست مى آورند ديگران را نادان مى پندارند و شاگرد خود مى دانند.
🔹به ويژه اگر پيش از اين محروميت هايى كشيده باشند; فقير بوده و به نوايى رسيده، ضعيف بوده و به قدرتى دست يافته، جاهل مطلق بوده و به علم و دانش مختصرى رسيده است. كبر و غرور و برترى جويى اين گونه افراد بيشتر و شديدتر است
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjolbalaghe
═══✙❆♡❆✙═══