شرح حکمت ۱۱۳ ارزش های والای اخلاقی بخش ۲ (ارزش عقل).mp3
3.27M
🌹سلسله جلسات #درسهای_نهج_البلاغه
✅ شرح نهج البلاغه با نهج البلاغه
📒 #حکمت113 2⃣
⭕️ ارزشهاى والاى اخلاقى (ارزش عقل)
🎙حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت113 (2)
🔹ارزشهاى والاى اخلاقى(ارزش عقل)
2⃣ مبحث دومی که دربارهٔ عقل باید به آن توجه کرد، آسيب های عقل است؛ یعنی عواملی که عقل را از اثر بخشی و کارآمدی میاندازد.
🔸۱. اولین مورد، بحث هوای نفس است؛
🔻مولا علی (علیهالسلام) در حکمت ۲۱۱ میفرمایند:
« كَمْ مِنْ عَقْلٍ أَسِيرٍ تَحْتَ هَوَى أَمِيرٍ »؛ " چقدر عقلها که زیر دست هوای نفس اسیر میشود." و وقتی عقل زیر دست هوای نفس اسیر شد، حقایق را نمیتواند درک کند. لذا مولا علی (علیهالسلام) در نامه ۳ خطاب به شریح قاضی، بعد از اینکه او را توبیخ میکنند که چرا درحالیکه مسؤول در حکومت اسلامی هستی، به فکر افزایش ثروتی، میفرمایند: « شَهِدَ عَلَى ذَلِکَ الْعَقْلُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَسْرِ الْهَوَى »؛ " بر آنچه که من گفتم عقل سلیم شهادت میدهد، به شرط اینکه زیر دست هوای نفس، اسیر نباشد. "
🔸۲. مورد بعدی که جزء آسیب های عقل است، آرزوهای بیجا و طولانی است؛
🔻در خطبه ۸۶ میخوانیم: « اعْلَمُوا أنّ الأملَ يُسْهي العقلَ » ؛ " بدانید که آرزوی بیجا، عقل را دچار سهو و خطا میکند. "
🔸۳. مورد سومی که مولا علی (علیهالسلام) به عنوان آسیب رسان به عقل معرفی میفرمایند، مسأله شراب است؛
🔻مولا در حکمت ۲۵۲، در فلسفهٔ ترک شرابی که در دین واجب شده و از خوردن شراب، نوشیدن شراب نهی شده، میفرمایند: « تَرْکَ شُرْبِ آلْخَمْرِ تَحْصِيناً لِلْعَقْلِ » ؛ " ترک شراب به خاطر حفاظت از عقل است. "
🔸۴. و مورد بعدی، فقر است؛ در حکمت ۳۱۹ نهجالبلاغه میخوانیم: «فَإِنَّ الْفَقْرَ مَنْقَصَةٌ لِلدِّينِ مَدْهَشَةٌ لِلْعَقْلِ»؛ " همانا فقر میتواند دچار نقصانِ دین و ترسناک و سرگردان شدن عقل بشود. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
📒 لذت مطالعه (خلاصه کتاب)
📖 منشور حکومت علوی
(شرح نهج البلاغه) آیت الله خامنه ای
📚 انتشارات انقلاب اسلامی
3⃣3⃣ (قسمت سی و سوم) برنامه های حکومت امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) (خطبه۱۶)
🔻برنامهٔ حکومت علی(علیه السلام) بر روال حق
🔹 امیرالمؤمنین طرف دار حق است و حق عبارت است از آنچه مطابق تکوین و فطرت عالم است. مکرر حق را معنا کرده ام ؛ فهمیدن معنای حق به شدت مهم است. حق به آن چیزی می گویند که با فطرت و سرشت عالم و آدم هماهنگ باشد ؛ حق به آن تشریعی می گویند که با تکوین عالم سازگار باشد . آن کسانی که بر خلاف سیر طبیعی و فطری عالم و آدم سخن می گویند و قانون می دهند و تشریع می گذرانند ، نمی توانند مدّعی باشند که حق گرا و حق گزارند .
🔹چه کسی می فهمد سِیر تکوینی عالم و آدم را جز خدای عالم و آدم ؟ چه کسی می شناسد سرشت طبیعی این مخلوق را جز خالق و آفریننده اش؟ علی سخنگوی آن خالق [است]. پس چون طرف دار حق است ، برنامهٔ حکومتش هم بر روال حق است. برنامه ای هم که خود او از آن پیروی می کند برنامهٔ حقیقت است.
🔻پند گرفتن از تاریخ ؛ عامل نجات
🔹 و حقیقت یعنی آنچه با تکوین و طبیعت و سرشت عالم و آدم ممزوج و آمیخته است. لذا یکی از قانونهای طبیعی و تکوینی این عالم را مقدمتاً بیان می کند و آن قانون این است که هر آن کس به گذشتهٔ تاریخ نظر بکند و از آن پند بگیرد ، عقوبتها و مثوبتهای گذشته را تفسیر و تحلیل نماید ، وضع عقوبتها و وضع مثوبتها را بشناسد ، از آنچه موجب عقوبت است بپرهیزد و به آنچه موجب مثوبت است رو آورد ، هرگز در چاه نمی افتد ؛ این یک قانونی است که خود به معنای توجه دادن به قوانین تاریخ است .
🔹 امروز در دنیای فرهنگهای نو از سنّت های قانون فراوان اسم برده می شود ؛ باید بگویم که این کشف و طرز جدیدی نیست ؛ این همان است که ادیان عالم بر پایهٔ آن بنیانگذاری شده است. ادیان عالم بر اساس توجه به تاریخ و سنّت ها و قانونهای تاریخی که بر مسیر زندگی انسان حکومت داشته اند ، آمد و رفت کرده است ؛ اصلاً دین با تاریخ بشر و با کیفیات زندگی گذشتهٔ بشر ارتباط دارد. این قانونی که امیرالمؤمنین اینجا بیان می کند ، به قانونهای تکوینی تاریخ و سنت های اصیل آن توجه دهنده است. درست گوش کنید تا مفهوم و محتوای کلمات اميرالمؤمنین به دست بیاید. عمر دنیا می گذرد ، عمر ما در دنیا می گذرد،[ اگر ] سخن علی را نفهمیده باشیم حیف است ؛ یک قدری بیشتر روی این کلمات کار کنیم و فکر کنیم .
🔹 قانونهای تاریخ در گذشته هر جوری که عمل کردند ، در زمان امیرالمؤمنین هم همان جور عمل می کنند ؛ بعد از اميرالمؤمنين هم قانون دیانت همان جور عمل می کند.
↩️ ادامه دارد...
🔴 پرهیز از خودپسندی
💠 هيچ تنهايى وحشت انگيزتر از خودپسندى نيست.
📒 #نهج_البلاغه، بخشی از حکمت ۱۱۳
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
📒 لذت مطالعه (خلاصه کتاب)
📖 منشور حکومت علوی
(شرح نهج البلاغه) آیت الله خامنه ای
📚 انتشارات انقلاب اسلامی
4⃣3⃣ (قسمت سی و چهارم) اهمیت تاریخ در نظر امیرمؤمنان
🔹مطلبی که می خواستم روی آن تکیه کنم ، توجه به تاریخ است که امیرالمؤمنین می گویند به گذشتهٔ بشریت نگاه کنید ، آنچه در گذشته دیدید تکرار نکنید. البته خطبه مقدماتی دارد که در نهج البلاغه های معمولی نیست ؛ بعضی از شارحین نهج البلاغه با زحمت گشته اند آن مقدمات را پیدا کرده اند ؛ در مقدمات آن خطبه ها امیرالمؤمنین مخصوصاً یک جمله می گوید : « وَ قَدْ قَتَلَ اَللَّهُ اَلْجَبَابِرَةَ» ؛ "خدا جبّاران عالم را نابود کرد" ، یعنی جبّاری نکنید ؛ خدا فلان کافرها را ، فلان ظالمها را نیست و نابود کرد ؛ یعنی کفر و ظلم نورزید . اینها مقدمات همین خطبه است که جملات اولش را مرحوم سید رضی ( رضوان الله علیه ) نیاورده است و بعضی از شارحین گشته اند از مدارک و مآخذ پیدا کرده اند . توجه به گذشتهٔ تاریخ خیلی مهم است و امروز برای ما جامعهٔ مسلمان همین توجه به گذشتهٔ تاریخ در نهایت اهمیت است .
🔹برادران مسلمان ، ای پیروان قرآن ! پیروان قرآن روزگاری از بهره مندی های مادی و معنوی برخوردار بودند و امروز نیستند . نه قسمت اول قضیه جای تردید است ، نه قسمت دوم قضیه جای تردید است ؛ یک روز آنها امپراطوران عالم ، قدرتهای سیاسی بزرگ دنیا بودند ؛ مال و ثروت روی زمین و زیر زمین مال آنها بود ؛ اقتصاد سالم ، تجارت صحیح ، کشاورزی خوب مال آنها بود ؛ امروز هیچ کدام نیست . اخلاق انسانی و فضایل ، گیاهی بود که فقط در سرزمین اسلامی میرویید و بس ؛ امروز همین سرزمین ، شوره زاری شده که این گیاه اصلاً در آن نمی روید ؛ اگر هم نشاء کردید ، این گیاه را سبز کردید ، داخل زمین کردید ، بعد از اندک مدتی می خشکد .
🔹 در سرزمین اسلامی همهٔ فضایل به خودی خود با سیر طبیعی رشد می کرد ؛ امروز همهٔ فضایل به خودی خود با سیر طبیعی می میرد . آن گذشتهٔ ما است ، این وضع امروز ما است ؛ از کجا شد ؟
↩️ ادامه دارد...
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⭕️اینچنین دانشآموزان فهیمی باشید😄🤓
🔵 ارزش خوش اخلاقی
💠 « لَا قَرِينَ كَحُسْنِ الْخُلُقِ »
🔹 هیچ همنشینی مانند خوش اخلاقی نیست.
📒 #نهج_البلاغه، بخشی از حکمت ۱۱۳
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
شرح حکمت ۱۱۳ ارزش والای اخلاقی بخش ۴ حُسن خلق.mp3
3.06M
🌹سلسله جلسات #درسهای_نهج_البلاغه
✅ شرح نهج البلاغه با نهج البلاغه
📒 #حکمت113 4⃣
⭕️ ارزشهاى والاى اخلاقى(حُسن خلق)
🎙حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت113 ( 4 )
🔹ارزشهای والای اخلاقی(حُسن خلق)
⚜ مولا علی (علیه السلام) در ادامهٔ حکمت ۱۱۳ نهج البلاغه می فرمایند : « لَا قَرِينَ كَحُسْنِ الْخُلُقِ » ؛ " هیچ همنشینی مانند خوش اخلاقی نیست "
🔻 اولاً باید دانست اینکه خوش اخلاقی را با توجه به اینکه یک صفت است نه یک شخص ، به عنوان قرین و همنشین مطرح می فرمایند ، از باب استعاره یا کنایه است و اینکه انسان چطور با همنشین خوب احساس لذّت ، احساس آرامش و احساس شخصیت بالاتر می کند در نزد مردم ، اگر اخلاق نیکو داشته باشد بهترین این اوصاف را درک خواهد کرد ؛ یعنی بیشترین لذت ، بیشترین آرامش و بیشترین شخصیت و عزت و کرامت نفس را در نظر مردم خواهد داشت.
🔻 آقا امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نهج البلاغه شریف ، در حکمت ۳۸ فرمود : « اَکْرَمُ الْحَسَبِ حُسْنُ الخُلُقِ » ؛ " با ارزش ترین حَسَب و ریشه و پیوند خانوادگی و طایفه ای ، داشتن اخلاق نیکو است. "
🔻یعنی حسن خلق همان قدری که یک انسان به طایفهٔ با ارزش خودش تکیه می کند، اعتبار از آن می گیرد ، به همان مقدار ، بلکه بیش از آن از حسن خلق می تواند اعتبار کسب بکند .
🔻همچنین مولا علی (علیه السلام) در نهج البلاغه شریف می فرمایند : « کَفَی بالْقَنَاعَةِ مُلْکاً وَ بحُسْنِ الْخُلُقِ نَعِیماً » ؛ این در حکمت ۲۲۹ نهج البلاغه است. می فرمایند : " برای انسان اگر می خواهد به مُلک برسد ، یعنی به قدرت برسد ، قناعت کافی است و برای اینکه به نعمت های فراوان ماندگار برسد، داشتن حسن خلق کفایت می کند ."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
📒 لذت مطالعه (خلاصه کتاب)
📖 منشور حکومت علوی
(شرح نهج البلاغه) آیت الله خامنه ای
📚 انتشارات انقلاب اسلامی
5⃣3⃣ (قسمت سی و پنجم) سخنان انقلابی امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) (خطبه ۱۶)
🔻 « ذِمَّتِي بِمَا أَقُولُ رَهِينَةٌ وَ أَنَا بِهِ زَعِيمٌ » ؛
ذمّه ام رهین گفتن است و من خود عهده دار آن هستم .
🔻«إِنَّ مَنْ صَرَّحَتْ لَهُ الْعِبَرُ عَمَّا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْمَثُلَاتِ»؛ آن کس که عبرتها ، عقوبتها را در مقابل او روشن کرده است.
🔻« حَجَزَتْهُ التَّقْوى عَنْ تَقَحُّمِ الشُّبُهَاتِ » ؛
تقوای مسلکی ، تقوای عملی ، تقوای فکری ، تقوای روحی ، تقوای سیاسی و اجتماعی ، او را از در افتادن در مواضع و منزلگاه های شبهه ناک باز می دارد .
🔻 «أَلاَ وَ إِنَّ بَلِيَّتَكُمْ قَدْ عَادَتْ كَهَيْئَتِهَا يَوْمَ بَعَثَ اللهُ نَبِيَّهُ»(صلى الله عليه وآله وسلّم) ؛ آگاه باشید که همانا بلیه و ابتلای شما به همان صورت و هیئتی برگشته است که در روز بعثت پیغمبر دچار آن بودید ؛ [ این ] همان بلیه ، همان بیماری و همان بدبختی است ، یعنی علاجش هم همان است ؛ اینها مقدمه است و بعد ، نامهٔ حکومتی از اینجا شروع می شود :
🔻« وَ الَّذِي بَعَثَهُ بِالْحَقِّ » ؛ قسم به آن کس که مبعوث کرده است پیامبر را به حق ،
🔻« لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً وَ لَتُسَاطُنَّ سَوْطَ الْقِدْرِ » ؛ آنچنان در هم ریخته می شوید ، آنچنان مبهوت می شوید ، آنچنان بالا پایین می روید ، آنچنان مانند خاکی که از غربال می گذرد غربال می شوید ، تا آن کسانی که پایینند ، بالا بیایند و آن کسانی که بالا هستند پایین بیایند .
🔹 برداشته اند برای ما مغازه درست کرده اند ؟ جنس برای ما داخل ویترین چیده اند ؟ [ آن بالا عبدالرحمن بن عوف را گذاشته اند برای خاطر ثروتش ؟ کنارش زبیر و طلحه را گذاشته اند برای خاطر داعیه هایشان ؟ کنارش قوم و خویشهای عثمان را گذاشته اند برای خاطر رفاقتشان با حاکم ؟ عمار و بلال و ابیذر را پایین ها انداخته اند ؟ گوشهٔ کوه و بیابان آنها را متواری کرده اند که ابوذر در ربذه بمیرد تا عبدالرحمن عوف با کیلوها طلایش خوش بگذراند ؟ تا طلحه و زبیر مشغول عیش و نوش باشند ؟ تا سعد بن ابی وقاص آقایی بفروشد ؟ ... عمار یاسر يا عبدالله بن مسعود از دست خلیفه کتک بخورد و استخوان پهلویش بشکند، برای خاطر اینکه مروان و ولید و دیگران و دیگران می خواهند آقا بمانند ؟ ویترین مغازه درست کرده اید ؟ بالا پایین برای ما گذاشته اید ؟ مردم را از هم جدا کرده اید که یک عده بالانشین باشند ، یک عده خاک نشین ؟ یک عده از سیری بمیرند ، یک عده از گرسنگی بمیرند ؟
🔹قاطیتان می کنیم ؛ پایینی ها را بالا می بریم به شرف و دیانت ، بالایی ها را پایین می آوریم به ذلّت فسق و نفاق ؛ این برنامهٔ امیرالمؤمنین بود. آنجا اعلام کرد ، از ساعت بعدش هم شروع کرد و تا وقتی هم که شهید شدند ، در این راه حرکت کرد .
↩️ ادامه دارد...
🔵 ارزش ادب
💠 « لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَبِ »
🔹هيچ ميراثى مانند ادب نيست.
📒 #نهج_البلاغه، حکمت ۱۱۳ #نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی