🔸سواد رسانهای؛ سواد چیست، رسانه کدام است؟
حتما شما هم این روزها به عبارت #سواد_رسانهای برخوردهاید و تلاشهای گوناگون را در تبیین این عبارت دیدهاید. آنچه الان هم شاهد آن هستید یکی از همان تلاشهاست، شاید سویه اصلی این مطلب، بر کاربردی ساختن این مفهوم باشد.
سواد رسانهای را میتوان یک نوع فهم انتقادی قلمداد کرد؛ درکی متکی بر مهارتهایی که بر اساس آنها بتوان انواع #رسانهها را و انواع تولیدات آنها را شناخت.
سواد رسانهای مثل یک رژیم غذایی است که هوشمندانه مراقب است کدام مواد غذایی مناسب هستند و چه موادی مضر؛ چه چیزهایی را باید مصرف و از چه چیزهای باید پرهیز کرد.
سواد رسانهای میتواند به #مخاطبان رسانهها بیاموزد که از حالت انفعالی و مصرفی محض خارج شده و کنشگرانه به معادله فعالانهای وارد شوند که در نهایت به نفع خود آنان باشد. به دیگر سخن، سواد رسانهای به شما کمک میکند تا از آوردههای رسانهها به گونهای هوشمندانه و مفید بهرهمند شوید.
این پنج نکته که در پی میآیند، نقاط اصلی پرش به فضای فهم منتقدانه از رسانهها هستند و به عبارت بهتر؛ این پنج مورد اصلیترین موارد مطروحه برای درک رسانهها یا فهم همین تعبیر موسوم به سواد رسانهای به شمار میآیند:
۱🔹خالقان پیامها؛
از خودتان بپرسید کدام نویسنده یا افراد، یا نهادها و سازمانها خالق این پیامها برای شما هستند. آنچه شبکههای تلویزیونی یا رسانههای چاپی آمریکا درباره روسیه میگویند؛ شبیه آنچه رسانههای روسیه درباره کشورشان میگویند؛ نیست. حتی آنچه سیانان درباره دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا میگوید؛ شبیه آنچه فاکس نیوز در مورد ترامپ میگوید نیست. اهداف خالقان پیامها یکسان نیست.
۲🔹تکنیکهای خالقان پیامها برای جلب توجه شما؛
ببینید خالق پیام برای جلب توجه شما از چه تکنیکهایی استفاده کرده است و به عبارت بهتر چگونه ذهن شما را اسیر خودش ساخته است، رنگ، موزیک، نوع واژگان، عکس، گرافیک، بزرگنمایی،... و بسیاری موارد دیگر دست اندرکار شکار توجه شما هستند.
۳🔹تفاوت برداشتهای شما از پیامها با برداشتهای دیگران از همان پیامها؛
تردیدی به خود راه ندهید، سن شما، میزان تحصیلات شما، جنسیت شما، تخصص شما، محل تولد شما، فرهنگ شما، جایگاه اجتماعی و خانوادگی شما و بسیاری از موارد دیگر بر برداشتهای شما از رویدادهای اطراف شما و یا بر برداشتهای شما از محتواهای رسانههای مورد مصرف شما تاثیرات بسیار مهمی دارند. مراقب علل این تفاوتها در خبرها و گزارشهای رسانهها باشید و گمان هم نکنید برداشت شما از محتوای رسانه معرف برداشتهای سایر مخاطبان هم هست.
۴🔹دیدگاهها و ارزشهای موجود در پیامها و یا حذف شده از پیامها؛
محتوایی که مصرف میکنید یا با چاشنیها دیدگاههای ارزشی سرو میشود یا اینکه فاقد چاشنی است و هر دو نوع ارائه هم دلایل خاص خود را دارند. چقدر متوجه نقش و تفاوتهای این چاشنیها هستید؟ برجام را در نظر بگیرید، آمریکا از این پیمان خارج شد، اروپا هنوز حضور نیمبندی دارد. آمریکا در پی خروج از برجام، شدیدترین تحریمهای تاریخ اقتصاد را علیه ایران وضع کرد. حالا همهگیری کرونا در جهان به وقوع پیوسته است. آیا پوشش خبری آمریکا و اروپا درباره کرونا در ایران شبیه یکدیگر است؟ در خبرهای کدامیک از این دو کانون خبری به نقش مخرب تحریمهای اقتصادی در مبارزه ایران علیه کرونا هیچ اشارهای نمیشود؟
۵🔹و بالاخره به چه دلیل یا دلایلی این پیام یا پیامها برای شما ارسال میشوند؟
در جهان آکادمیک ارتباطی معاصر دو پاسخ مهم به این پرسش داده میشود: به دلایل متعدد اقتصادی و سیاسی.
شاید این عبارت را بهتر به خاطر بسپارید: #اقتصاد_سیاسی_رسانهها
هر رسانهای را بر روی نقشه سیاست و قدرت بگذارید تا بتوانید نقش آن را بهتر درک کنید. از خودتان بپرسید رد پاهای این رسانه را در کجای این نقشه ثروت و قدرت باید جست؟ پشت این رسانه کدام مراکز ثروت و قدرت ایستادهاند؟ چه کسانی حامی دیدگاههای این رسانه هستند؟ چه کسانی به آن پول و آگهی میدهند؟
صرف خواندن یک رسانه به معنی سواد رسانهای نیست، شما الفبای زبان عربی را میشناسید؛ آیا شناختن این الفبا به این معناست که شما زبان عربی هم بلد هستید؟
✅ با ما باسواد شوید
🌐 @nasragilan
برخی از اصول کلی حاکم بر #رسانهها :
🔺هیچکس همه داستان را برای شما تعریف نمیکند.
🔺هر کس چیزی را میبیند که میخواهد.
🔺رسانهها جهان را دوباره میسازند.
🔺رسانهها میخواهند جهانبینی بسازند
🔺اهداف و اثرات تجاری، سیاسی و اجتماعی رسانهها انکارشدنی نیست.
✅ با ما باسواد شوید
🌐 @nasragilan
💢 #بازنمایی_رسانهای
🔹 بازنمایی یکی از مفاهیم بنیادی در #مطالعات_رسانهای است. کلمهای که معانی احتمالی متفاوتی را به همراه دارد. #بازنمایی راه و روشی است که از آن طریق، رسانهها حوادث و واقعیتها را نشان میدهند.
🔸 محتوای رسانهای همواره دارای ساختار هستند و هرگز پنجرهای شفاف و روشن نیستند. بازنمایی از ساختار واژه و لغت فراتر میرود و این سؤال را پیش میکشد که چگونه گروهها (و هر چیز ممکنی که در رسانه وجود خارجی پیدا میکند) به وسیله محصولات رسانهای بازنمایی شده است؟
🔹 این مساله به چگونگی #رسانهها و ژانرهای مختلف مربوط میشود و در عین حال معانی یا اثرات ضمنی سیاسی و اجتماعی و... وسیعی را با خود به همراه دارد.
🔸 بازنمایی نوعی عمل دلالت گر است که منعکس کننده #واقعیت_بیرونی است؛ در واقع، بازنمایی نوعی تصویر دستکاری شده از واقعیت بیرونی است. همه امور جهان، کپی #واقعیت هستند و در این میان هنر، کپی از کپی واقعیت است؛ هنر، بازنمایی از بازنمایی است.
✅ با ما باسواد شوید
🌐 @nasragilan
😷🏴 محرم و كرونا
🖊دکتر #علی_دارابی
😷 ويروس كرونا بر اوضاع زمانه و روزگارمان تاثير گذاشته است. بسيارى از مناسك و عبادات جمعى را تعطيل كرد كه نمونه بارز آن زيارت خانه خدا و حج تمتع بود كه امسال بيش از ١٠٠٠ زائر با رعايت پروتكلهاى بهداشتى كعبه را طواف كردند.
🏴 محرم و امام حسين(ع) و اقامه عزاى سالار شهيدان براى شيعيان در سراسر دنيا و ما ايرانيان همواره از جايگاه و اهميت خاصى برخوردار است. اوج تجلى عقلانيت و خرد جمعى را بايد در محرم به نمايش بگذاريم.
🔺 كرونا محدوديتهاى زيادى ايجاد كرده است و رعايت مقررات و محدوديتهاى آن الزامى است. برگزارى مراسم عزادارى و سوگ امام حسين(ع) هم بايد باشكوه و عظمت خاص خود برگزار شود. مردم خود نقش اول را در اين زمينه برعهده دارند و البته روحانيون، نوحه خوانان و مداحان، هياتهاى مذهبى، نهادها و سازمانهاى تبليغى و دينى و به ويژه #رسانهها نقش تعیین کننده ای براى تنوير افكارعمومى، آموزش، آگاهى بخشى به مردم براى برگزارى مراسم عزادارى و رعايت محدوديتهاى كرونایی دارند.
🏴 امسال همه خانهها در حكم يك حسينيه هستند و عزادارى تعطيل نيست. نذورات را هم به سمت مواسات و رسيدگى به نيازمندان سوق دهيم و از اين آزمون هم سربلند بيرون آييم.
📖 بسيار مناسب است كتاب #حماسه_حسينى استاد مطهرى را در ايام محرم مطالعه کنیم. اين كتاب ما را با تحريفها، خرافات و برچسبهاى نادرستى كه به حماسه عاشورا در طول تاريخ وارد كردهاند آشنا و بسيارى از حقايق و واقعيتهاى تاريخى را به ما مىآموزد.
شكر خدا را كه درپناه حسينيم
عالم از اين بهتر پناه ندارد
#محرم #عاشورا #اباعبدالله #عزاداری #هیئت #محرم۹۹ #کرونا
✅ با ما باسواد شوید
🌐 @nasragilan
⭕️ نقش رسانهها در سیاست و قدرت
⬅️ مانوئل کاستلز معتقد است در جامعه شبکهای، سیاست به معنای سیاست رسانهها است. رسانهها فقط به هنگامی که باید در انتخابات برنده شد، مورد نیاز نیستند. #رسانهها پسزمینه همیشگی بازی سیاست و حوزه عمومی هستند که در آن قدرت به نمایش درمیآید و دربارهاش داوری می شود.
⬅️ کاستلز معتقد است مهمترین عامل موفقیت در انتخابات و کسب قدرت سیاسی، استفاده از تکنیک ترور شخصیت و رسواگری و جنجال است. البته او اعتراف میکند که برای پا گذاشتن در عرصه رقابتهای سیاسی، قبل از هر چیز باید از پشتوانه مالی عظیمی برخوردار بود. این کار در امریکا و اروپا از عهده محدود گروههایی خاص برمیآید.
⬅️ "سیاست رسواسازی" در موارد معدودی به مسائل اخلاقی و شخصی سیاستمداران مربوط می شود، مثل داشتن روابط جنسی غیرعرفی، اما در اکثر موارد به رسواییهای سیاسی و فساد اقتصادی مربوط می شود.
⬅️ البته اکثر این مطالب رسواکننده، توسط سیاستمداران رقیب به رسانهها درز پیدا میکند؛ اما نکته مهم از نظر کاستلز این است که "افشای فساد، خود نشانه و معرف خوبی برای یک جامعه دموکراتیک و برای آزادی #مطبوعات است".
✅ با ما باسواد شوید
🌐 @nasragilan