همه نکته های زبانی و ادبی کتاب فارسی نهم 👇 چاپ ۱۴۰۰
درس ۱ :
آرایه های ؛ تشبیه، جان بخشی، مراعات نظیر / گاهی تغییر در یک واج، موجب تغییر معنای یک واژه میشود ؛ واژه ی "انعام" ۱_ با فتحه
۲_ با کسره / واژه های مترادف/
عناصر زیبایی سخن (آرایه) دو بیت درس را خواسته ؛
[جان بخشی، تضاد، کنایه، واج آرایی،
تشبیه،تناسب(مراعات نظیر)... دارد.]
درس ۲ :
وابسته های گروه اسمی ۱ ؛
وابسته های پیشین ( صفت‌هاي؛ اشاره، شمارشی، پرسشی، تعجبی، مبهم) / وابسته های پسین؛ صفت بیانی،
مضاف الیه.
درس ۳ :
پرسش انکاری / واژه های هم خانواده
آرایه کنایه.
درس ۴ :
صفت برتر( تفضیلی) و صفت برترین
(عالی) ؛ صفت های سنجشی
درس ۶ :
ارتباط معنایی(قرابت) / گروه فعلی ۱ ؛
زمان حال(مضارع) / انواع فعل مضارع؛ اخباری، التزامی، مستمر(جاری) / بن مضارع / شناسه/
فعل کمکی.
درس ۷ :
تخلص و بیت تخلص / نوشتن مفرد واژه های جمع با نشانه ی "ان" /
قافیه.
درس ۸ :
رابطه معنوی دو واژه (تضاد معنایی
واژه ها)، متضاد(آرایه تضاد) /
تمرین هسته و وابسته ها.
درس ۹ :
گروه فعلی ۲ ؛ فعل گذشته(ماضی)،
ماضی ساده(مطلق)، ماضی نقلی،
بن ماضی / رابطه معنایی ؛ ترادف (مترادف).
درس ۱۰:
آرایه ادبی تلمیح
درس ۱۱ :
گروه فعلی ۳ ؛ ماضی استمراری، ماضی مستمر (جاری).
درس ۱۲ :
گروه فعلی ۴ ؛ ماضی بعید، ماضی التزامی / پیشوند "بی" در بیشتر موارد،جدا از واژه پس از خود، نوشته
می شود مگر در املای واژه های ؛
بیهوده، بیچاره، بینوا.
درس ۱۳ :
ردیف ( اینکه ردیف ؛ گاهی اسم، فعل،
صفت، عبارت و... است.) [ و "حرف" ]
درس ۱۴ :
قید ( بدون اشاره به انواع قید)
[ با وجودی که نوشته:" قیدها جای ثابتی در جمله ها ندارند"، در هر سه جمله نمونه، قیدها را بعد از نهاد، آورده است!! مثالهای دیگر، بهتره گفته شود. ]
درس ۱۶ :
واژه سازی ؛ ساده، وندی ، مرکب
/ جدول پرسش ساخت
واژه ها داده شده است.
[ ۳ ساده، ۵ وندی، ۵ مرکب، آمده است.]
درس ۱۷ :
۱_ اضافه شدن "ی" نکره (ناشناس) به واژه هایی که به "ه" بیان حرکت، تمام
می شوند ؛ خانه+ ی= خانه ای
بنده + ی = بنده ای
۲_ اضافه شدن "ی" نکره به آخر
واژه هایی که با "واو"، تمام
می شوند ؛ دانشجو+ ی= دانشجویی، رادیو+ ی= رادیویی
***
یاد آوری پایانی :
۱_ درسهای؛ ۵ و ۱۵، آزاد هستند و
دانش آموز، کامل می کند.
۲_ آرایه های آمده در کتاب ؛ تشبیه،
جان بخشی، مراعات نظیر،تضاد،
تلمیح، کنایه.
[ در پرسش تمرینی درس یک،
واج آرایی هم آمده است. ]
۳_ هیچکدام از اجزای اصلی جمله
(نقش ها) نیامده است.
۴_ بن ماضی و مضارع و نیز همه فعلهای ماضی و مضارع، آمده است
(به جز فعل آینده).
۵_ساخت واژه ها، (فقط) ساده، وندی و مرکب آمده است.
۶_ قید و پرسش انکاری را بیان کرده است.
[ می توانیم "پرسش تاکیدی را نیز بگوییم و کاملتر ؛ 👇
پرسش انکاری یا استفهام انکاری با فعل مثبت // پرسش تاکیدی یا استفهام تاکیدی با فعل منفی. ]
___
توفیق، رفیق راهتان باد!
✍دریانورد
🙏🌴🥀
دو واژه را هم‌آوا گویند هرگاه در تلفظ شبیه هم باشند، مثل (خوار، خار - خورده، خرده - خاستن، خواستن). نوع دیگری از کلمات هم‌آوا وجود دارند که علاوه بر تلفظ مشابه، یکسان نیز نوشته می‌شوند ولی معانی مختلفی را می‌تواند منظور کند، مثل (شیر، گاز و ...). به این دسته از لغات چندمعنایی می‌گویند.
کلمات هم نویسه : از اسمش پیداست . واژه هایی که نوشتن یکسان دارند اما از نظر معنی و تلفظ متفاوتند.
کلماتی مانند :
مِهر : محبت ؛ ماه مهر / مُهر : وسیله چاپ دستی
گِل : خاک / گُل :
کُشتی / کِشتی
مسلم / مسلّم
نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی که بسی گل بدمد باز و تو در گل باشی
گوهر مخزن اسرار همان است که بود حقه ی مِهر بدان مُهر و نشان است که بود
- دّه – دِه پّر – پُر - کِشتی – کُشتی سُم – سُم
گُل – گِل کّره - کُره شُش - شِش
[ ۱٧ مهر ۱۳٩۱ ] [ ۱۱:۱٠ ق.ظ ] [ ارسطو ]
نظرات ( 0)
هم آوا
هم آوا (متشابه ) : به کلماتی می گویند که در تلفظ یکسان اند امّا در نوشتار و معنی متفاوتند . کلمات هم آوا به لحاظ ادبی نیز مورد توجّه اند به نحوی که در آرایه های بدیعی یکی از انواع جناس محسوب شده و به آن «جناس لفظ» می گویند این نوع کلمات در املاء دارای اهمیّت بسیارند و از موضوعات قابل توجّه محسوب می شوند . دانستن معنای کلمات هم آوا می تواند به ما در درست نویسی کمک بسیاری کند .
نظر به اهمیّت کلمات هم آوا در ادامه فهرستی از برخی از این واژگان را می آوریم :
زمین : کره ی خاکی ضمین : عهده دار
غالب : چیره ، برتر قالب : شکل
پرتغال : نام کشور پرتغال : نام میوه
اَلَم : درد عَلَم : پرچم
صواب : درست ثواب : پاداش ، اجر
بحر : دریا بهر : برای
غذیر گودال - آبگیر قدیر : توانا ، قادر
حول : اطراف هول : ترس
غریب : دور از وطن قریب : نزدیک
قاضی : داور غازی : جنگجو
آری : بله عاری : بری - پاک
ارز : پول و بهاء عرض : پهنا
اساس : پایه و بنیاد اثاث : وسایل و لوازم
اسم : نام اثم : گناه
امل : آرزو عمل : کارو تلاش
امارت : فرمانروایی و حکومت عمارت : بنا
باقی : باقیمانده و ته مانده باغی : سرکش و نافرمان
تعلّم : آموختن تألم : سختی ودرد کشیدن
تهدید : ترساندن تحدید : حدو اندازه - معلوم کردن
حیات : زندگی حیاط : صحن ، محوطه
حرم : اندرون خانه ، اهل خانه هرم : پیری
خویش : فامیل ، خود خیش : گاو آهن
خار : تیغ خوار : ذلیل و بی مقدار
قضا : اتفاق غذا : خوردنی
قدر : اندازه و ارزش غدر : مکرو بی وفایی
معمور : آباد شده مأمور : فرمانبرو نگهبان
نثر : متن - غیر شعر نصر : یاری کردن
خاست : بلند شد خواست : طلب کرد
حراست : نگهبانی حراثت : برزه گری - کشاورزی
زهر : سم ظهر : پشت
سفر : یکجانماندن - مسافرت صفر : ماه دوم قمری
سد : بستن صد : عدد صد
از استاد حقیقت
#فارسی
#نهم
https://eitaa.com/nohomha
#نکته
#نسبت_واژه_ها #بورچی
#فارسی_ششم #فارسی_هفتم #فارسی_هشتم
انواع رابطه واژه ها در زبان فارسی
دو کلمه در زبان فارسی می توانند نسبت های مختلفی با هم داشته باشند که معمولا این نسبت ها و تشخیص آن از موارد به کار رفته در آزمون های تشریحی و تستی بوده است.
انواع نسبت واژه ها:
1. هم خانواده : در عربی کلماتی که یک ریشه سه حرفی مشترک داشته باشند و البته ترتیب حروف ریشه و معنای ان نیز حفظ شود هم خانواده هستند. مثال : جلیل – تجلیل – مجلل
در فارسی کلماتی که از بن ماضی-بن مضارع مربوط به یک مصدر ساخته شده باشند هم خانواده هستند.
مثال: دیده – بینا – بینش – بیننده – دیدار
2. مترادف ( هم معنی ) : کلماتی که از نظر نوشتن و خواندن با هم فرق دارند اما از نظر معنی مشترک هستند؛ بعضی کلمات چند مترادف دارد.
مانند: عطوفت: مهربانی / مراد : خواسته / جمال : زیبایی
3. دو تلفظی : برخی از واژه ها در زبان فارسی به دو صورت تلفظ می شود.
مثال: باغبان و باغِبان / مهرَبان و مهربان / مستمند و مُستَمَند
4. مخفف : شاعران گاه کلمه ها را به شکل کوتاه شده یا مخفف در شعر می آورد.
مثال:
سحرگهان: سحرگاهان / برون : بیرون / نکو: نیکو / ار: اگر/ سپه : سپاه
5. هم آوا : کلماتی که تلفظ یکسانی دارند اما املا و معنایشان متفاوت است.
مثال: خار / خوار - اساس / اثاث - حیات /حیاط - خاست / خورد – خرد
6. متضاد : دو کلمه که از جهت معنا مخالف هم هستند.
درشت / ریز استوار / سست خنده / گریه کافر / مسلمان
7. تغییر معنا با تشدید : در زبان فارسی بعضی واژه ها شکل نوشتاری یکسانی دارند اما در تلفظ و معنا متفاوت هستند. ( یکی تشدید دارد و دیگری نه. )
مقدّم : برتر بودن / مَقدَم : قدم گذاشتن
مُسلم : مسلمان / مُسَلّم : قطعی
8. هم نویسه : واژه های دارای املای یکسان بدون ارتباط در تلفظ و معنی.
مثال: حُسن / حَسَن
شُکر / شِکَر
9. تضمّن : رابطه تضمن همان رابطه زیر مجموعه ای است. یعنی یک کلمه در معنا زیر مجموعه کلمه دیگر است.
فصل / پاییز
رنگ / آبی
10. نشانه های اختصاری : گاهی برای نوشتن برخی از عبارات و جملات از حروفی که مختصرِ آن کلمات است استفاده می شود.
مانند:
«رض» : رضی الله عنه
«س» : سلام الله علیه ( یا علیها )
ه. ش. : هجری شمسی
ه. ق. : هجری قمری
م. : میلادی
پ. م. : پیش از میلاد مسیح
#نکته
#نسبت_واژه_ها #بورچی
#فارسی
#نهم
https://eitaa.com/nohomha