👆👆عالم جلیل القدر، آیت الله حاج شیخ محمدباقر #آیتی(ره) ♦️♦️ان شاءالله ازین پس درباره شخصیت و اندیشه ایشان سخن خواهیم گفت ... ✔️@olama_khj

✳️ #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️♦️ در کلام شیخ #محمدحسین_آیتی(ره)، فرزند مرحوم شیخ محمدباقر(ره) 🔹 والدی العلامه الشیخ الاجل محمدبن الحسن الباقر اعلی الله مقامه حضرت حجه الاسلام نصیرالمله و الدین آقا شیخ محمد باقر مجتهد اعلی الله مقامه از معاریف علمای اعلام و فقهای اسلام بود که صیت فقاهتش در اقطار و #بلدان پیچیده و درایتش در علوم اسلامی به همه جا رسیده بود. 🔸#مولفات ایشان مطبوع خواص و عوام است و تبحر ایشان در #فقه به مرتبه ای بود که برای من می فرمود که برای من میسر است بدون مراجعه کتب مهمات فقه را از طهارت تا دیات با اشاره نقبای معظم فقها، در هر مساله بنویسم و در وقوف بر اقاویل ارباب ملل و نحل وکتب مذاهب عالمی بی بدیل بود. 🔹پیوسته در مسائل طایفه شیعه و فرقه حنفیه به ایشان رجوع داشتند. در مرقومات دولتی هرات از آن جناب به مفتی الفریقین تعبیر می شد و #نماز_جمعه را در زمان غیبت واجب می دانست به وجهی که ترک نمی نمود. 🔸غالبا به #تدریس کتب فقه و اصول و مطالعه معقول و منقول، اقامه جمعه و جماعت و موعظه و جواب مسائل گذرانید. 🔹ایشان در #عرفان و مراحل ذوق و سلوک حالاتی داشته. در شعر صافی تخلص فرماید و حدود هزار بیت از ایشان جمع آوری کرده ام. ✔️@olama_khj

✳️ #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️♦️شیخ آقا بزرگ #تهرانی #هم_درس ایشان و #فقیه و #کتاب‌شناس مشهور که با تألیف دائرةالمعارف بزرگ «#الذریعه» و کتاب «#طبقات اعلام الشیعه» گام بزرگی در شناسایی آثار و نسخ خطی اسلامی در حوزه‌های علوم مختلف برداشت، درباره ایشان فرموده اند: 🔹محمدباقر بن محمد حسن ... البیرجندی الکازاری القائنی، عالم کبیر و فقیه محدث کان من #افاضل تلامیذ السید المجدد الشیرازی فی سامراء... و کان فقیها محدثا #متبحرا #دائم_الاشتغال #حسن_السیره.» 📚نقباءالبشر، ج1، ص104 ✔️@olama_khj

✳️ #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️آیت الله مرعشی نجفی(ره) و #شیخ_محمد_باقر_آیتی (ره) 🔹مرحوم آیت الله #مرعشی نجفی(ره) از #شاگردان ممتاز مرحوم آیتی(ره) بوده که ایشان مفصل ترین اجازه نامه روایت خود را به ایشان داده است. 🔸این اجازه نامه که در حدود 30 صفحه است، به «الوجیزه للدره الفاخره العزیزه» معروف است. 🔹کتابخانه آیت الله مرعشی(ره)، تمام اجازه نامه های علمای برجسته مذاهب را که به مرحوم آیه الله مرعشی اعطا کرده اند، در دو مجلد با عنوان #المسلسلات منتشر کرده است و اولین اجازه نامه این کتاب گران سنگ، همان #اجازه نامه شیخ محمدباقر(ره) به ایشان است. 🔸لازم به ذکر است این اجازه نامه را شیخ محمدحسن #ربانی_بیرجندی (مدرس خارج حوزه علمیه خراسان)، #تصحیح و در کتاب رجالی مناهج خود آورده است. ✔️@olama_khj

✳️ #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️آیت الله #مرعشی نجفی (ره) و #شیخ_محمد_باقر_آیتی (ره) 🔸مرحوم آیت الله مرعشی(ره) بارها در طرق روایی خود از ایشان نام می برد؛ از جمله در خاتمه کتاب دروس شهید اول(ره) و مقدمه کتاب مسالک الافهام و شبهای پیشاور می فرماید: 👈از کسانی که از او روایت می کنم خاتم المحدثین و فخرالفقهاء الراشدین آیه الله حاج شیخ محمدباقر #بیرجندی است. 🔹ایشان در #الاجازه_الکبیره نیز فرموده: 👈و ممن اروی عنه شیخی و استادی الفقیه خادم علوم اهل البیت(ع) و المنیخ مطیته بابوابهم حجه الاسلام آیه الله بین الوری الحاج الشیخ محمدباقر بن محمدحسن بن اسدالله بن عبدالله البیرجندی الجازاری القائنی الخراسانی. 🔸از مرحوم آیه الله #نابغ_آیتی(ره) نیز نقل است که مرحوم آیه الله مرعشی(ره) در جلسه درس خود، به مناسبتی که نام مرحوم آیتی به میان آمد، سه مرتبه از کرسی درس بلند شد و فرمود:«اعلی الله مقامه» ✔️@olama_khj

✳️ #خانواده #شیخ_محمد_باقر_آیتی 🔹در سال 1238شمسی در روستای #گازار از توابع #بیرجند متولد شد. 🔸خاندان ایشان، خاندان علم و دانش بودند. 🔹یکی از اجداد ایشان مرحوم محمدباقر است که در قریه #شیرخند بیرجند ساکن شده بود و دارای کتابخانه ای بزرگ بوده که به وسیله ترکمان ها تاراج شد و از بین رفت و تعدادی از کتاب های آن نزد مرحوم حاج شیخ موجود بود. جد ایشان، هم دوره #مجلسی دوم، صاحب بحار الانوار و شیخ حر #عاملی صاحب وسائل الشیعه بود و گویا از هردو بزرگوار اجازه داشته است. 🔸#پدر مرحوم حاج شیخ نیز از عالمان بنام بود. افراد موثقی از قول پدر ایشان نقل کرده اند که می گفت:«پدرم مرا در هشت سالگی، چهل شب برای #نماز_شب بیدار کرد و پس از آن خودم بیدار می شدم.» ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی 🔰 #قاین 🔸مرحوم حاج شیخ در سن 12 سالگی به سرپرستی برادرش برای تحصیل راهی حوزه علمیه قائن شد که در آن زمان حوزه علمیه پررونقی داشت. حضور مجتهدان برجسته آن عصر مانند مرحوم آیه الله #سیدابوطالب قائنی که در حوزه علمیه قائن به تدریس خارج اصول و فقه اشتغال داشت، بر عظمت این حوزه افزوده و رونق خاصی به آن داده بود. 🔺حاج شیخ در مدرسه #جعفریه قائن ساکن شد. او چند سالی در این مدرسه ساکن بود و تا کتاب #قوانین را در آن مدرسه خواند. 🌐 آشنایی بیشتر با مرحوم سیدابوطالب قائنی در👇👇 💠💠https://zaya.io/baytt ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️ماجرای هجرت شیخ محمدباقر به #مشهد 🔹روزی مرحوم #خانلرخان اعتصام الملک، به عنوان مامور مالیات دولت برای بررسی امور مالیاتی به قائنات آمده و به مدرسه علمیه جعفریه قائن می رود و از فضلا و طلاب مدرسه سوالاتی می کند. جماعت طلاب و فضلا از جواب آن عاجز می مانند اما مرحوم حاج شیخ با سن کم، به سوالات #پاسخ می دهد. 🔸خانلرخان دستور می دهد تا او به مشهد اعزام شود و در مدرسه میرزا جعفر حجره مرحوم شیخ الرئیس #شاهزاده ابوالحسن میرزای قاجار ساکن گردد. 📚سفرنامه خانلرخان ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی 1️⃣#مشهد 🔹از آن پس مرحوم حاج شیخ سطوح فقه و اصول را در مشهد خوانده و در درس #حکمت و فلسفه مرحوم علیرضا #مدرس_سبزواری حاضر می شود. 🔸ایشان محضر #سید_ابوطالب قائنی نیز #درایه خوانده و کتاب استاد را شرح کرده است. 🔺درباره این کتاب 👇 🔰https://zaya.io/mkp6e ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی 2️⃣ #مشهد ♦️«فقط درس را برای این شخص می گویم!» 🔸وقتی مرحوم حاج شیخ در مدرسه میرزاجعفر سکنی گزید، حجره شیخ الرئیس قاجار را به او دادند و به توصیه اعتصام الملک رکن الدوله، #فرمانروای خراسان و میرزا سعیدخان متولی #آستان_قدس کمال عنایت را به او داشتند. 🔹مرحوم میرزا هدایت الله #ابهری، مدرس و مجتهد معروف خراسان می گفت: «من فقط درس را برای این شخص می گویم. زیرا در عالم رویا شیخ #بهایی توصیه او را به من فرمود و گفت این شخص در آینده به #مقامات عالی خواهد رسید.» ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️#نجف و #سامرا 🔸حاج شیخ پس از تحصیل در بیرجند و مشهد، به حوزه علمیه نجف اشرف می رود و از محضر دانشمندان برجسته شیعه، مانند میرزا حبیب الله #رشتی-صاحب بدایع افکار(همان شخصیتی که با شیخ انصاری در جلسه درس آشنا شد و شیخ مساله حکومت را برای ایشان توضیح داده و فرمود: «باید شش ماه در درس من حاضر شوی تا حکومت را توضیح دهم.») و میرزا خلیل #تهرانی و مولانا مهدوی #ایروانی و میرزاحسین #نوری و سپس در #سامرا از محضر آیه الله #میرزای_شیرازی بهره می برد. 🔹بهره و استفاده مرحوم حاج شیخ در فقه و اصول از میرزای شیرازی و در علوم حدیث از محدث نوری صاحب مستدرک الوسایل بیش از دیگر اساتید بوده است. 🔸از استادان دیگر حاج شیخ، مولی علی اصغر #بیرجندی صاحب کتاب #تفسیرالماثور و از اکابر علمای قرن حاضر بوده که به عنوان شیخ اجازه یاد کرده و شرح زندگانی وی در بغیه الطالب ذکر شده است. ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️#نجف و #سامرا 🔹وقتی #میرزای_شیرازی به سامرا رفت، ایشان و سایر شاگردان به سامرا رفته و از برجسته ترین شاگردان میرزا محسوب می شدند. 🔸ایشان در آنجا کتاب شرح #ارشاد_الاذهان علامه حلی و #فواید_الکاظمیه در درایه و رجال را نگاشت؛ سپس به نجف بازگشت و حوزه درسی خود را ادامه داد. ✔️@olama_khj

✳️ #تحصیلات #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️ورود به دنیای اجتهاد 🔹ایشان در 23 سالگی به اجتهاد رسیدند. 🔸نقل است که ایشان جزو شش ممتاز و سرآمد درس میرزای شیرازی بودند و پس از نوشتن مقداری از کتاب #وثیقه_الفقهاء که پیش استاد بردند، میرزای شیرازی اجازه استنباط را به ایشان دادند. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️حاج شیخ در بیان اساتید 🔰میرزا حسین #نوری «الاخ الصالح الصفی و العالم الموید الوفی نقاد الاخبار و ناشر الاثار الفاضل الزکی الذکی و المتتبع المطلع الالمعی الحبر مولانا الحاج ...» 🔰آقا سید اسماعیل #صدر «عمده العلماء و الاتقیاء و زبده الفقهاء الازکیاء آقای شریعتمدار حاج شیخ محمد باقر قائنی بیرجندی» 🔰آقا ضیاء #عراقی «حضرت حجه الاسلام و المسلمین و مرکز شرایع سیدالمرسلین مرجع الخاص و العام و ملاذ العموم من الانام العلم الزاخر الشیخ محمد باقر القائنی الخراسانی متع الله المسلمین ببقائه.» 🔰علامه امین جبل #عاملی «عالم فاضل ماهر فقیه و محدث...» 🔰آقای #رازی «مرحوم مبرور شیخ الفقهاء و المجتهدین حجه الاسلام زین العلماء العالمین العالم الربانی و الفقیه الربانی...» ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️#اجازه نامه های حاج شیخ 🔹تا همین سال های اخیر، دادن اجازه روایت یعنی صلاحیت شاگرد در نقل روایت بدون نقص و زیادی و یا خطا و اشتباه وجود داشت اما امروزه این عمل بدلایل متعددی از رونق افتاد. 🔰حاج شیخ از اساتیدی بزرگ اجازه اجتهاد و روایت داشته است: 🔸میرزای شیرازی 🔸شیخ فضل الله نوری 🔸علامه سیدحسن صدر کاظمینی 🔸آیت الله شیخ محمدحسن مامقانی 🔸آیه الله میرزا هاشم اصفهانی 🔸شیخ محمدابراهیم بن محمدحسن قائنی(برادر بزرگ شیخ) 🔸آیه الله آقای محمدرضا شریف کمیلی (شیخ هم به ایشان اجازه روایت داده که به آن «تدبیج» می گویند.) 🔹سیدمحمد کاظم طباطبایی بزدی 🔹حاج شیخ محمد حسن بن علی 🔹مولی عبدالجواد 🔹شیخ محمدباقر بن محمدتقی رازی اصفهانی 🔹علامه محدث نوری 🔹مولی علی اصغر قائنی 🔰 ایشان نیز به اشخاصی اجازه اجتهاد و روایت داده اند از جمله: 🔺آیت الله مرعشی نجفی 🔺آیت الله سیدعلی مدد موسوی قاینی که نزد فرزندشان موجود است. 🔺آقا جلال الدین محمد بن ابی تراب الشیرازی 🔺سید طه آل یزدی که ایشان در مقدمه کتاب الجواهر العددیه آن را آورده است. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_اجتماعی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️#استخاره جهت بازگشت به #وطن 🔹وقتی ایشان به درجه اجتهاد رسید و یکی از مجتهدین مبرز حوزه علمیه سامراء و نجف بود، برای بازگشت به وطن(بیرجند) استخاره نمود. برداشتش از آیه 57 یونس خوب بود و در سال 1267 شمسی بعد از تشرف به #مکه به #بیرجند بازگشت. 🔸از برخی بزرگان نقل است که مرحوم حاج شیخ مدتی در گازار اقامت نمود، آنگاه به بیرجند رفت و ساکن شد؛ همچنین نقل است که در پاسخ به درخواست بزرگان گازار در ماندن بیشتر فرمودند:«محیط کوچک، انسان را کوچک می کند.» 🔹لذا باقی عمر را در بیرجند اقامت گزید. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_اجتماعی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️#مسجد حاج شیخ 🔹ایشان پس از تشرف به مکه در سال 1267 شمسی تصمیم گرفت مسجدی بنا کند. وی در خیابان اسدی بیرجند مسجدی ساخت و سالها در آن اقامه جماعت نمود و پس از ایشان نیز فرزندشان، #شیخ_محمد_حسین و سپس آیت الله #نابغ آیتی امامت را برعهده داشتند. 🔸 مسجد حاج شیخ محمدباقر (مسجد آیتی) که حدود یک و نیم قرن قدمت داشته و در دوران #مبارزات انقلاب جزو فعال ترین مساجد شهر به حساب می آمد، در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به ‌عنوان یکی از #آثار_ملی ایران به ثبت رسیده است. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️تسلط بر #روایات 🔸حاج شیخ که در نجف از شاگردان برجسته عالم اخباری محدث نوری بود، تسلط فوق العاده بر روایات داشت؛ به گونه ای که اگر در حضور ایشان حدیثی می خواندند و از سلسله سند آن یک یا چند راوی حذف می شد، ایشان تذکر می داد؛ همچنین نقل شده که وی ادعا می کند، عنوان هر باب #وسائل_الشیعه را که بخوانید روایات آن را از #حفظ بیان می کنم. 🔸به دلیل این تسلط بر روایات در لجنه ای به همراه آقا حسین و آقا زاده محمدباقر #طبسی در تصحیح وسایل الشیعه شرکت کرد و آن را تا کتاب جهاد با نسخه مولف مقابله و تصحیح نمود. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️دقت در روایت خوانی 🔹مرحوم حاج شیخ در منبر نیز ید طولانی داشت. مرحوم آقا بزرگ #تهرانی می نویسد:«کان ذا ید طولانی علی المنبر.» 🔹او معتقد بود که #سخنران باید احادیث را از روی نوشته بخواند تا اشتباهی رخ ندهد و نیز به سند حدیث نیز اشاره نمیاید. وی چنان در این مساله حساس بود که اگر واعظی شرایط منبر را مراعات نمی کرد و حدیث را از نظر ادبی اشتباه می خواند ،بلافاصله #دستور می داد از منبر پایین بیاید. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️بوسیدن دهان مرحوم بهلول 🔹یکی از افراد موثق و مسن نقل می کند که وقتی مرحوم #بهلول به شهر بیرجند آمد، از حاج شیخ محمدباقر آیتی اجازه خواست تا چند شب در مسجد سخنرانی نماید. حاج شیخ هنگام سخنرانی، در محراب نشست و به سخنان مرحوم بهلول گوش می داد. ایشان که از تسلط او بر وعظ و سخنوری تعجب می کرد، پس از پایان منبر، دهان بهلول را بوسید و از او خواست تا یک ماه رمضان در مسجد حاج شیخ #منبر رود. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️تالیف کتاب #کبریت_الاحمر 🔸مرحوم حاج شیخ در زمینه سخنرانی و مقتل خوانی کتاب کبریت احمر را تالیف کرد. این اثر که شهرتی فوق العاده یافت٬ بارها تجدید چاپ شده و به زبان اردو نیز ترجمه شده است. 🔸ایشان در اجازه نامه خود به آیه الله مرعشی نجفی تصریح می کند که کتاب دیگری به نام #مکین_الاساس فی احوال سیدنا ابوالفضل العباس(ع) داشته که آن را در جزء سوم کبریت احمر قرار داده اند و مشتمل بر پنج مجلس است. 🔸از یکی از شاگردان هندی نویسنده نقل است که در هندوستان روضه خوانی اهمیت بیشتری دارد، تا جایی که اگر روحانی و مبلغ روضه نخواند، زیاد مورد توجه قرار نمی گیرد و اگر مقتل را مستند به کتاب کبریت احمر کند، نزد همگان مورد مقبول خواهد بود. 💠درباره این کتاب بیشتر بدانید👇 👌https://zaya.io/9fox1 ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_اجتماعی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️حاج شیخ و مسائل روز 🔹بینش سیاسی میرزای شیرازی که اوج آن در جریان تحریم تنباکو بود، به شاگردانش از جمله مرحوم شیخ تاثیر بسزایی داشت. 🔹ایشان از مسائل روز عقب نبود و رساله ای در #تحریم_تریاک نوشت؛ خطری که جنوب خراسان را کم کم فراگرفت و حاج شیخ عاقبت شوم آن را می دانست؛ همچنین تاکید زیادی در #آموزش_فنون_نظامی داشت. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️تسلط حاج شیخ بر علم #رجال و #درایه 🔸ایشان در رجال و درایه تبحر فوق العاده داشت. او در علم حدیث از شاگردان نمونه محدث نوری بود و در زمینه رجال و درایه سه کتاب تالیف کرده است؛ البته کتاب مهم رجالی ایشان که مرحوم آیت الله #بروجردی از آیت الله نابغ آیتی سراغ آن را می گرفت، متاسفانه از بین رفته است. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️حاج شیخ و علوم غیرمتداول 💠مرحوم #دکتر_ابراهیم_آیتی از شاگردان مرحوم حاج شیخ، در زندگینامه خود چنین نگاشته است؛ «در مدرسه معصومیه بیرجند مقداری از حساب و #ریاضیات و #هیئت و #نجوم و #معلقات_سبع را در خدمت آیت الله شیخ محمد باقر گازاری خواندم.» 💠همچنین شیخ علی آیتی از قول مرحوم شیخ #محمدحسین_آیتی (صاحب بهارستان) نقل می کند که مرحوم حاج شیخ محمدباقر در مدرسه #معصومیه از تدریس هیچ درسی خودداری نمی کرد؛ از سیوطی تا مکاسب و رسائل. ✔️@olama_khj

✳️ #حیات_علمی #شیخ_محمد_باقر_آیتی ♦️تسلط حاج شیخ بر #فقه اهل بیت(ع) و عامه 🔸حضور ذهن او در فقه، شهرت بسزایی به او داده بود. 🔸به دلیل همین تسلط، لقب #مفتی_الفریقین در مرقومات دولتی هرات و جنوب خراسان و قائنات موجود است و در مجموعه استفتائات حاج شیخ که در کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی با عنوان #قماش موجود است، تعبیر «مفتی الفریقین» دیده می شود. 🔸از طرفی ایشان به عنوان حاکم شرع در جنوب خراسان پذیرفته شده بود؛ لذا #حسام الدوله و #امیرعلم_خان، فسخ امور و حکم و قضاوت را برعهده او گذاشته و دستورهای ایشان را اجرا می کردند و حتی حکم حاکم جنوب خراسان با #تایید و امضای ایشان قطعی می شد 🔸لازم به ذکر است که تایید و امضای ایشان در مواردی صوری و از روی اجبار بوده است. 🔸برای نمونه شیخ #علی_آیتی می گوید: «وقتی حکم حاکم قائنات از ناحیه دولت وقت رسید و باید دو مجتهد آن را امضا می کردند، مرحوم حاج شیخ فرمود که من چه بخواهم و چه نخواهم او حاکم شده است. پس نصب او را تایید کردم.» ✔️@olama_khj