eitaa logo
حمید پارسانیا
4.2هزار دنبال‌کننده
394 عکس
144 ویدیو
85 فایل
کانال رسمی اطلاع رسانی دروس و جلسات حجت‌الاسلام دکتر حمید پارسانیا 🔳 «وبگاه» parsania.net 🔳 «ویراستی» virasty.com/parsania_net 🔳 «تلگرام» t.me/parsania_net
مشاهده در ایتا
دانلود
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 آیا اراده عین ذات است یا زائد بر آن؟ 💢 استاد پارسانیا 🆔@parsania_net
💠 دین‌داری در جامعه ایران 💢 ما در سنجش دین‌داری مدل‌هایی که نوعاً به کار می‌بریم مدل‌هایی هستند که جامعه‌شناسان در حوزه علوم اجتماعی در قلمرو جامعه‌شناسی دین به کار برده‌اند و رویکردهای نظری این جامعه‌شناسان رویکردهای مدرن است. 🔺آنان وقتی به سنجش دین‌داری می‌پردازند با معنا و نوعی از دین و دین‌داری مواجه هستند که در جهان غرب مطرح بوده که این معنا و مدل بیشتر نگاه فردی به دین دارد و در حوزه زندگی شخصی و فردی دین را می‌بینند. 🌀مسئله این است که ما در سنجش دین و دین‌داری ایرانیان باید ناظر به معنایی از دین که در ایران وجود دارد یعنی اسلام، تشیع و مانند آن پژوهش کرده و از این زاویه، ابعاد اجتماعی، فرهنگی و تاریخی دین را هم بررسی کنیم. ❇️ انقلاب اسلامی ایران، نقطه عطفی در دین‌داری ایرانیان بود که به‌نوعی منشأ تغییرات و تحولات در جهان اسلام، بلکه فراتر از جهان اسلام، در سطح کشورهای غیراسلامی هم شد. این مسئله آن‌قدر تأثیرگذار بود که نظریه‌پردازان جامعه‌شناسی دین را که مستقیماً به این مسئله می‌پرداختند یا نظریه‌پردازان دیگری که در شاخه‌های دیگر متمرکز بودند را به‌نحوی متوجه خود کرده است؛ نظریات آن‌ها را به چالش کشانده و منشأ پدیدآمدن نظریات جدیدی شده است. نوعاً کسانی هم که در جهان غرب به فرهنگ و حوزه دین و دین‌داری توجهی داشتند، دین را یک فرآیند روبه‌رشد و درتقابل با توسعه مدرن دانسته‌اند. ✴️ انقلاب، حضور دین را در عرصه‌‌ای فراتر از زندگی شخصی و قلمرو مناسکی در زندگی عمومی نشان داد. همچنین کاملاً نشان داد که دین در عرصه سیاسی رسوخ دارد. طی قرن بیستم، حرکت‌های سیاسی‌ای که در کشورهای غیرغربی انجام می‌شد، مدل خود را در مفاهیم سیاسی مدرن سکولار و غیردینی، مثل ناسیونالیسم، سوسیالیسم و مانند این‌ها جست‌وجو می‌کردند اما انقلاب اسلامی پدیده جدیدی بود که رخ داد و بعد هم به‌سرعت امواج خود را در کشورهای مختلف و ازجمله در آمریکای لاتین منتشر کرد که به تبع آن بحث الهیات رهایی‌بخش مطرح شد. ♻️این سطحی از دین‌داری است که قبل از انقلاب اسلامی ایران وجود نداشت؛ یعنی انقلاب یک نقطه عطف بود که اگر بخواهید آمار پیش و پس از انقلاب را بسنجید، می‌توانید بگویید فراز و فرود وجود داشته است. 🔸ما با سطحی از دین و دین‌داری مواجه هستیم که باید در تعاملات و ساختارهای قدرت اجتماعی، منطقه‌ای و جهانی به آن پرداخت و آن را مدنظر قرار داد. این مسئله ابتدا چندان به چشم مخاطبان این جریان دینی اجتماعی و سیاسی نمی‌آمد. ✳️ اصلاً فکر نمی‌کردند که این یک واقعیت زنده و قابل تداوم است. این جریان چیزی در حاشیه رقابت‌های شرق و غرب بود اما ناباورانه دیدند تداوم پیدا کرد، موج ساخت، نوع رفتار و مواجهات سیاسی منطقه‌ای قدرت‌های جهانی را به‌گونه‌ای تحت‌تأثیر قرار داد و جهان سکولاری که به هیچ وجه هویت اجتماعی و سیاسی دین را به رسمیت نمی‌شناخت، ناگزیر شد در رقابت با این جریان دینی ایران و جهان اسلام بدل‌های دینی درست کند. ⭕️ در برابر برخی ادعاها باید پرسید کدام روز در این چهل سال گذشته این عنصر ضعیف شده است؟ ما در حوزه مناسکی شاخص‌ها یا نمادهایی را نمی‌بینیم و نداریم که نشان دهد قلمرو مناسک دینی تضعیف شده، شاهدش مثلاً پدیده اربعین، عزاداری‌ امام‌حسین علیه‌السلام یا جشن‌های مهدویت و مانند اینهاست. ✨امروز ما در عرصه اجتماعی و سیاسی غیبت دین را نمی‌بینیم، بلکه رقابت‌هایی را می‌بینیم که مفاهیم مربوط به خودش را می‌طلبد. ما به شناخت پیچیدگی‌های این روابط و تقسیم‌بندی انواع دین‌داری‌هایی که مطرح می‌شوند نیاز داریم. در این زمینه هم ادبیات و تحقیقات مرتبط با دین‌داری را در دوران معاصر شاهدیم و این خود نشانه‌ای از حضور دین در عرصه‌های مختلف است. 👈متن تفصیلی در سایت استاد پارسانیا 💠@parsania_net
💢 جامعه‌شناسان در سنجش دین‌داری جامعه ایران نوعاً مدل‌های غربی را می‌بینند که نگاه فردی و شخصی به دین دارد؛ حال آنکه سنجش دینداری ایرانیان باید ناظر به معنایی از دین باشد که در ایران وجود دارد یعنی اسلام، تشیع و از این زاویه، ابعاد اجتماعی، فرهنگی و تاریخی دین را بررسی کنیم. 💠@parsania_net
💠حقیقت دعا ❇️ دعا در کلام خدا، رحمت رحمانیه و نظر عام و گستردۀ الهی مقید به اطلاق بوده و از هرقید خاصی منزه و مبری است و هر قیدی که بر آن نشیند، از ناحیۀ نحوۀ درخواست و تقاضای مخلوقات است و به همین دلیل است که حق تعالی، نظر و پاسخ خود را مقید به هیچ قیدی نمی‌گرداند و تنها شرط آن را دعا و پرستش بندگان معرفی می‌کند و می‌فرماید: «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ....» آنگاه که بندگان من به نزد تو آمده از من پرسش می‌کنند، پس به درستی که من نزدیک هستم، دعوت دعا کننده را همان هنگام که می‌خواند پاسخ می‌گویم. (بقره/186) ✴️ امیرمؤمنان علی علیه السلام فرمودند: «اَلدُّعَاءُ يَرُدُّ اَلْقَضَاءَ بَعْدَ مَا أُبْرِمَ إِبْرَاماً فَأَكْثِرْ مِنَ اَلدُّعَاءِ فَإِنَّهُ مِفْتَاحُ كُلِّ رَحْمَةٍ....» آنگاه که قضاء الهی بر کسی محکم شده باشد، با دعاء و درخواست بنده آن قضا باز می‌گردد، پس دعا را زیاد نما، چون کلید هر رحمتی است و هر حاجت به آن روا شود و به آنچه در نزد خداوند سبحان است جز با دعا نمی‌توان رسید، به درستی که هیچ دری نیست جز آنکه با کوبیدن بسیار بر صاحب آن بازشود. (اصول کافی/ ج ۴ ص ۲۱۶) 🌀اگر از بخشنده حقیقی یعنی از حق تعالی طلب شود، او طرف معامله نیست، بلکه آنچه از او خواسته شود به بهانۀ‌ طلب پاسخ داده می‌شود، کسی که شناخت درستی از خود و خداوند ندارد و خود را طرف تقاضا و درخواست دیده و از آن پس با اعتماد به راز و نیاز و یا کار و تلاش خویش، زبان به گفتگو می‌گشاید، اهل قال است و اهل قال در افسون و پندار خود گرفتار است، زبان قال آنگاه به کار می‌آید که حکایت از حال و استعداد داشته باشد، همانگونه که رنگ طاووس از باطن وجه او ظاهر می‌گردد و آهنگ عندلیب از حالت درون او خبر می‌دهد. 💠@parsania_net
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🖌واقعه غدیر گویا در دوره‌ای از تاریخ گم شد و بعد از آن هرگز مسلمانان دوره‌ای شبیه به بازه زمانی بعد از غدیر تا رحلت پیامبر(ص) را تجربه نکرده‌اند؛ علت این امر چه بود؟ 🎙 ✴️ فاصله بین وقوع غدیرخم تا رحلت حضرت نبی اکرم (ص)، در حقیقت روز اکمال دین و اتمام نعمت الهی بود. بعد از فتح مکه تا زمانی که نبی‌اکرم (ص) به حجت‌الوداع آمدند و حادثه غدیر را رقم زدند، اسلام و توحید در فرهنگ شبه‌جزیره تثبیت شد. چون به مدت حدود ۲۱ سال قبل از فتح مکه، شبه‌جزیره در حال مقاومت بود؛ ۱۳ سال در مکه و بعد هشت سال در مدینه؛ بالاخره در فتح مکه این آیات نازل شد: «إِذَا جاء نصْرا… والْفتح، و رأَیت الناس یدخلون فی دین ا… أفواجا» ❇️ از این زمان بود که فتح و نصرت برای کلمه توحید و آن جریان اجتماعی که نبی اکرم (ص) بر مدار توحید ایجاد کرده بود، در شبه‌جزیره مستقر شد. قبل از آن، نظام قبیله و عصبیت و نظام جاهلی قبل از اسلام غالب بود. این نظام جاهلی ۲۱ سال مقاومت کرده و دو سال بود که در شبه‌جزیره به تعبیر قرآن ایمان نیاورده بلکه تسلیم شده بودند. ♦️ قاعدتا در این فرصت دو ساله، فرهنگ جاهلیت مغلوب شده، اما حذف نشد. این فرهنگ همواره درصدد بود که به ترتیبی بازگردد و قدرت را به دست بگیرد. البته فرهنگ جاهلی هرگز به صورت قبل بازنگشت، اما همیشه بخش مهمی از مساله بود. ✅ بازگشت فرهنگ جاهلی سطوح مختلفی داشت؛ بخشی در مناسبات قبیله‌ای و بخشی در زمینه‌های شخصی و شخصیتی برخی افراد بروز می‌کرد. بعد از رحلت پیامبر (ص) این سطوح مختلف از جاهلیت در جامعه بروز کرد و در ذیل پوشش مفاهیم دینی و توحیدی جای گرفت. همین موقعیت ویژه به یک نقطه عطف بدل کرد؛ نقطه عطفی که بعد‌ها با اندکی فاصله زمانی به خلافت بنی‌امیه منجر شد. 🌀 علت این‌که غدیر بعد از رحلت پیامبر (ص)، آنچنان که ایشان مطرح کرده بود، مستقر نشد به رقابت‌هایی ارتباط داشت که برای انتقام از اسلام شکل گرفته بود، اما قدرت اسلام در مقابل تمام رقابت‌ها پیروز شد و اجازه انتقام نداد. 💢در این دوره به قدری توحید در فرهنگ امت اسلامی مستقر شده بود که این رقابت‌ها باید در ذیل پوشش کلمه توحید رخ می‌داد وگرنه راه به جایی نداشت. از همین رو و براساس همین نقطه عطف در نهایت بنی‌امیه به قدرت رسید؛ همان بنی‌امیه‌ای که ۲۱ سال پرچم کفر به دست داشت، این بار به عنوان خلیفه رسول خدا بر مسند نشست. 📌(بخش نخست گفتگوی استاد پارسانیا با جام جم) 💠@parsania_net
🔸اگر غدیر در تاریخ ادامه پیدا نمی‌کرد، اسلام استحاله می‌شد. غدیر به رغم این‌که در مقر و جایگاه خاص خودش که امامت است، محقق نشد، اما در درون فرهنگ اسلامی زنده ماند و جریان تشیع با این رویکرد که روز غدیر از ایام الله است، باقی ماند. 🔹شهرستانی در کتاب الملل والنحل می‌گوید: در طول تاریخ اسلام هرگز برای مسأله‌ای مانند غدیر، شمشیر کشیده نشد. همین گفته نشان می‌دهد، غدیر فراموش نمی‌شود. غدیر مقهور شد و فرهنگ جاهلی از استقرار آن پیشگیری و ممانعت کرد، اما مغلوب نشد و پیام غدیر که پیام حقیقت، عدالت و امامت بود، باقی ماند و ماندگار شد. 💠@parsania_net
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 عقلانیت شیعی و عقلانیت مدرن 💢جریان‌هایی تحت عنوان اسلام در این جهان تعین پیدا کرده‌اند و هویت‌های متکثری داریم، اینجا باید بگوییم که کدام قسمت است؟ آیا در مصر است؟ در هند است یا در ایران است؟یکی از جریان‌ها قاعدتاً جریانی است که با یک نگاه عقلی و با مدلی از عقلانیت در شکل و شمایل فلسفه‌ اسلامی استمرار یافته است. ❇️ از فارابی شروع می‌شود یا قبل‌تر از او از خطبه‌های بلند، یا قبل‌تر از آن از آیاتی از قرآن که به تفکر و تعقل تحریک می‌کند؛ خطبه‌هایی که آینده‌ تاریخ اسلام را در شکل‌گیری جریان عقلانی سمت‌وسو می‌بخشد. متفکرینی چون فارابی، سهروردی، ابن‌سینا، خواجه نصیر، میرداماد و ملاصدرا نمونه‌هایی از جریان فلسفی هستند که مدعی است از این منبع معرفتی استفاده می‌کند. 🌀این جریان بیشتر یک جریان شیعی در جهان اسلام است. جریان اسلامی است اما بیشتر جریان شیعی است. در مقابل جریان حدیث‌گرایی که اساس آن اموی است و بعد شکل تعدیل شده‌ آن به صورت کلام اشعری ادامه می‌یابد. امروزه این ظاهرگرایی و حدیث‌گرایی که در تقابل با عقل قرار دارد و عنصر عقلانیت را انکار یا محدود می‌کند، به صورت خاص، حیات مجدد خود را در طالبان و داعش و وهابیت پیدا کرده است. این‌ها دو مدل هستند که در این عالم حضور دارند. 💠@parsania_net
🖌 آیا بعد از این دوره و این نقطه عطف، غدیر به آن معنا که پیامبر (ص) مدنظر داشتند، در جامعه اسلامی ادامه پیدا کرد؟ 💢 اگر غدیر در تاریخ ادامه پیدا نمی‌کرد، اسلام استحاله می‌شد. غدیر به رغم این‌که در مقر و جایگاه خاص خودش که امامت است، محقق نشد، اما در درون فرهنگ اسلامی زنده ماند و جریان تشیع با این رویکرد که روز غدیر از ایام ا… است، باقی ماند. 📙شهرستانی در کتاب الملل والنحل می‌گوید: در طول تاریخ اسلام هرگز برای مساله‌ای مانند غدیر، شمشیر کشیده نشد. همین گفته نشان می‌دهد، غدیر حادثه‌ای نبود که یک روز فراموش شود. غدیر مقهور شد به این معنا که جریان رقیب و فرهنگ جاهلی از استقرار آن پیشگیری و ممانعت کرد، اما مغلوب نشد، یادش زنده ماند و در تاریخ تداوم پیدا کرد. 🔻حتی مساله خلافت هم باقی ماند. خلافت بنی‌امیه و بنی‌عباس و انحرافی که رخ داد، بن‌مایه اصلی یعنی حضور سیاسی اسلام را نتوانست از بین ببرد. این حضور سیاسی باید بر مدار حقیقت و عدالت شکل می‌گرفت که نگرفت، اما پیام غدیر که پیام حقیقت، عدالت و امامت بود، در تاریخ باقی ماند و ماندگار شد.... 📌(گفتگوی استاد پارسانیا با جام جم) 💠@parsania_net
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 اصول انسان‌شناسی دین در زیارت جامعه کبیره (ع) نهفته است 💢 اگر اسلام فقط در کنج مطالب درسی مطرح بود و در متن حیات بشری امروز حضوری فعال ایفا نمی‌کرد و دینی بود که با دنیای دیگران کاری نداشت و به عنوان یک امر فردی و شخصی مطرح می‌شد یا اینکه حتی بتواند در خدمت دنیای دیگران باشد با او کاری نداشتند و منکر آن هم نخواهند شد. ❇️ به موازاتی که بیداری اسلامی پیدا شد و فرهنگ اسلامی حضور تاریخی خویش را نشان می‌دهد قاعدتا حساسیت‌های جریان‌های رقیب نیز مقابل آن علَم می‌شود و چهره‌های بزرگ، همان طور که جاذبه‌هایی عظیمی دارند دافعه‌های بزرگی نیز دارند؛ از این رو اهانت به امام هادی و امام حسن عسکری علیهم‌السلام در ماجرای سامرا و انفجار بمب نیز رخ می‌دهد و در واقع کلید این ماجرا با مسئله سلمان رشدی زده شد. ✴️ چهره‌ امام هادی(ع) در تاریخ تشیع و در معارف اهل بیت(ع) چهره برجسته‌ای است و میراثی که ما از این امام بزرگوار داریم «زیارت جامعه کبیره» است و زیارت جامعه کبیره تنها یک زیارت جامع برای ائمه معصومین صلوات‌الله علیهم اجمعین نیست، بلکه نوعی بیانیه‌ای برای معرفی مقام انسان کامل و کمال انسان است. 🌀 اصول انسان‌شناسی دینی ما در این زیارت عظیم مشاهده می‌شود، هر چه اهانت و حمله بر این حوزه معرفتی بیشتر شود فرصتی پیش می‌آید تا توانمندی‌ها و برجستگی‌های معرفتی ائمه اطهار علیهم‌السلام بهتر نشان داده شود و اکنون فرصتی فراهم آمده است برای نشان دادن چهره تابناک امام هادی علیه‌السلام و معارفی که از ناحیه مقدس آن حضرت به تاریخ بشر عرضه شده است لذا لازم است این معارف کار شود و در معرض دید همگان قرار گیرد. 🎙گفتگوی استاد پارسانیا درباره امام هادی(علیه السلام) 💠@parsania_net
💠 ولایت و امامت ❇️ دو بعد دارد؛ بعد معنوی و بعد ظاهری یا سیاسی. همان ولایت اجتماعی است، اما ولایت باطنی امری تکوینی است؛ ولایت ظاهری یا امامت، وظیفه اجتماعی است و محقق شدن آن از وظایف امت اسلامی در قلمرو تشریع است،اما ولایت به معنای تکوین به حقیقت عالم تعلق دارد؛ قابل تصرف نیست و امکان غصب آن وجود ندارد. 💠@parsania_net
🖌در شرایط امروز جامعه اعتقاد به ولایت چه در معنای ظاهری و چه در معنای باطنی چگونه است؟ 💢 غاصبان و جریان جاهلیت اگر می‌توانستند، همان‌طور که ابوسفیان و معاویه به دنبالش بودند، به کفر باز می‌گشتند؛ برخی اظهارات هر دو نشانه‌هایی از این بازگشت دارد، اما حضور فرهنگی اسلام مانع از آن بود که چنین کنند؛ در تقابل با امامت هم اگر می‌توانستند، تنها مقام اجتماعی اهل بیت را غصب نمی‌کردند، بلکه یاد آنها را از یاد تاریخی امت اسلامی از بین می‌بردند، چنانچه بنی‌امیه تلاش کرد و حتی سب مولا امیرالمومنین (ع) را ترویج می‌کرد، اما به مقصود دست نیافت. ✴️ شاید در تاریخ ولایت ظاهری اهل بیت(ع) غصب شده باشد، اما ولایت باطنی ایشان در امت اسلامی مورد اذعان قرار گرفته است؛ لذا آن بخش از امت اسلامی که به مسأله ولایت باطنی اهل بیت (ع) توجه دارد، فرصت مناسبی است برای حضور محبت اهل بیت در امت اسلامی و فرصتی است برای این‌که مقام سیاسی آنها و امامت ظاهری آنها روان‌تر و مقبول‌تر در گفتگو‌های بین امت‌اسلامی مطرح شود. 🌀 گفتگو درباره ولایت باطنی با کسانی که سب اهل بیت (ع) کنند، احترام برای اهل عصمت قابل نباشند و به جایگاه معنوی آن‌ها در نظام عالم قائل نباشند، دشوارتر از آن است که بخواهیم از مقام امامت سیاسی آن‌ها صحبت کنیم. 🔸در شرایط موجود بستر محبت به اهل بیت (ع) و توجه به ولایت باطنی آن‌ها که در جریان‌های عرفانی جهان اسلام هست، فرصت مناسبی برای وحدت امت اسلامی فراهم می‌آورد و امکانی برای رفع افتراق در جامعه اسلامی محسوب می‌شود، چون این محبت می‌تواند دستمایه گفتگو‌های صمیمانه‌تری در امت اسلامی باشد. 💠 باید به غدیر برگردیم ♻️ اختلافاتی که بعد از رحلت پیامبر (ص) در جهان اسلام به خاطر عوامل و انگیزه‌های فردی و اجتماعی به‌وجود آمد، به لحاظ تاریخی جریان‌هایی را ایجاد کرد و در بخش‌هایی از فرهنگ اسلامی استمرار پیدا کرد. امت اسلامی برای بازگشت به سرچشمه وحدت که قرآن، نبی‌اکرم و سنت رسول‌ا… است ناگزیر باید به ماقبل این حوادث بازگردد و قاعدتا یکی از نکات روشنگر برای بسیاری از حوادث که بعد از رحلت پیامبر پیش آمد، رویداد غدیر است. رویداد غدیر یک ذخیره الهی برای امت اسلامی است، برای این‌که ملت اسلامی از بازگشت به آن و از مسیر آن، می‌تواند وحدت از دست رفته را به دست آورد. 💠@parsania_net
🔴چهل گفتار در تحلیل اجتماعات بزرگ دینی (بررسی موردی جشن غدیر تهران) 🔸ناشر: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات- تیر 1402 🔸این کتاب دستاورد برگزاری 11 نشست تخصصی با عنوان «بررسی ابعاد اجتماعات دینی- فرهنگی در دوران پساکرونا»ست که با حضور 40 نفر از صاحبنظران علوم اجتماعی، سیاستگذاری فرهنگی و رسانه و نیز فعالان فرهنگی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شده است. 🔸در این نشست‌ها ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، ارتباطی، منسکی و سیاسی این جشن غدیر در تهران مورد گفت‌و‌گو و واکاوی قرار گرفته است. 🔸معرفی بیشتر کتاب: https://www.ricac.ac.ir/news/4718 🔸در این کتاب علاوه برگفتارهای مطرح شده از سوی صاحبنظران، خلاصه گزارش تحلیلی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از این مباحث به همراه راهکارها و پیشنهادهای عملیاتی برای برگزاری باشکوه‌تر مناسک دینی فرهنگی ازجمله جشن غدیر به قلم محمدرضا روحانی، دبیر علمی این نشست‌ها درج شده است. 📚@dostaneketab 💠@parsania_net
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 حقیقت دین کدام است؟ 💢 استاد پارسانیا 🆔@parsania_net