🚩 نقش عاشورا در علم و عمل اجتماعی شیعیان
💠 واقعه عاشورا به عنوان عنصری محوری در فرهنگ، تاریخ و دانش اسلامی است که در علم و عمل اجتماعی شیعیان انعکاس یافته و تاثیرگذار است. اولین لایه این تأثیرگذاری که عمیقترین سطح آن نیز هست، آن بخش از تحلیلهایی است که نسبت به عاشورا در احادیث وجود دارد و در بخشی از معارف و دانشهای شیعیان بازتاب آن یافته است.
❇️ بر این مبنا عاشورا به صورت واقعهای الهی دیده میشود که از آدم تا خاتم وجود داشته و تا روز قیامت نقش آفرینی خواهد کرد. در چنین رویکردی، عاشورا ناظر به یک واقعه در مقطعی تاریخی و موقعیتی نیست، بلکه اتفاقی است که رخ داده، تمام نشده و ازلی و ابدی است. بر این اساس، عاشورا به حسبِ ظاهری در مقطعی از زمان به وقوع پیوسته ولی به لحاظِ حقیقتِ آن، سرمدی و جاویدان بوده و با همه عالم و اهل عالم گره خورده است.
✴️ از این منظر، هیچ یک از کنشگرانِ واقعه عاشورا از این مسأله مستثنی نیستند و این موضوع محدود به امام حسین علیه السلام یا اصحاب ایشان نیست و حتی کسانی که در جبهه مقابل امام نیز قرار گرفتهاند، مشمول این حکم میشوند. از این رو است که بر اساس آیات، احادیث و روایات، واقعه عاشورا با فطرت الهی پیوند می خورد و در واقع، عهد و پیمانی است که خداوند با همه بندگانش بسته است.
🌀 در حادثه عاشورا همه بر شاکله وجودی خود عمل میکنند. ظاهر و باطن جدا نیست، حقیقت فرد ظاهر شده و تعین یافته است. باطن عرفانی و فلسفی این واقعه، جدای از رفتار اجتماعی و سیاسی شیعیان نیست و درعمل و حیات آنان نیز قابل پیگیری و تسری است و در علم اجتماعی شیعیان تاثیرگذار بوده است و در چند سطح و لایه درس متناظر با خود را دارد.
♻️ درسی که از واقعه عاشورا می توان گرفت کاملا سیاسی و اجتماعی است و از طرف دیگر با حقیقت و معنویت عالم نیز پیوند می خورد و به همین تناسب در شاکله و شخصیت شیعیان، به لحاظ نظری، فکری و رفتاری اثرگذار و متجلی است و تمسک به آن، بخشی از هویت تشیع را شکل می دهد.
♦️در کنار جلوه و تجسم عاشورا در هویت شیعی، انعکاس و بازتاب تفکر عاشورایی را در عملکرد و کنش سیاسی شیعیان نیز می توان ردگیری کرد. واقعیت این است که مقاومتهای سیاسی شیعیان در طول تاریخ همواره ملهم از حرکت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا بوده است و یکی از شواهد این مدعا، حرکت مردم در پیروزی انقلاب اسلامی است که یکی از پایههای اساسی این حرکت سیاسی، مراسم و مناسک دهه محرم و واقعه عاشورا بوده است و حتی خود حضرت امام خمینی(ره) در حرکت سیاسی خود که مبارزه با ظلم و استبداد بود از حضرت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا ملهم بود و این نگاه و نگرش را به بدنه جامعه هم تزریق می کردند.
🔻به طور کلی تشیع هر جای تاریخ که کوشیده در برابر ظلم و استبداد زمانه اش بایستد به امام حسین(ع) و حرکت ایشان اقتدا کرده است.
#نکته
1️⃣ تبیین واقعه عاشورا؛ از این منظر این حادثه مشیتی الهی و رسالتی عظیم بر دوش امام حسین بوده و صحرای کربلا ظرفِ تحقق این وظیفه الهی است.
2️⃣ توصیف واقعه عاشورا؛ در اینجا در توصیفِ چگونگی زیست و رفتار امام، عملِ امام خالصانهترین عمل نسبت به خداوند سبحان و تعالی و عین وجه الله و عمیق ترین مرتبه توحید و اوج شیفتگی جمال الهی قلمداد میشود.
3️⃣ تجویز واقعه عاشورا؛ در این سطح، به پیامدهای نهضت عاشورا پرداخته شده و امام چون اسوهای تصور میشود که برای تمامی انسانها در همه اعصار آموزندهاند. در این ساحت، تاثیر عاشورا بر فقه اجتماعی شیعی، نحوه تعامل شیعیان با قدرتهای موجود و عمل و رفتار شیعیان در ادوار تاریخ مورد توجه قرار میگیرد.
🎙استاد پارسانیا
🆔@parsania_net
💥تحریف فرهنگ دینی و شکل گیری مدینه فاسقه
🌀 پس از ۲۵ سال؛ امیرالمؤمنین علی(ع) حدود ۵ سال در مسند قدرت قرار گرفت که در آن مدت سعی کرد ارزشها و مفاهیم اسلامی و توحید را در حوزۀ فرهنگ مستقر کند. او قرآن ناطق بود و سعی میکرد با تمام تحریفاتی که قبل از او رخداده بود تقابل کند و آنها را به مسیر خود بازگرداند.
❇️ تعبیر امیرالمؤمنین علیه السلام به مالک این است که یا مالک، اشرار منافقینی هستند که در ذیل پوشش دین، آن را بهصورت پوستین وارونه درآوردند؛ تحریفاتی که رخ میداد، باعث میشد که اسلام از عرصۀ فرهنگ حذف شود و آنچه که غیر اسلام است به اسم اسلام قرار بگیرد، پس آنچه که کفر بود و آن ارزشهایی که غیر از اسلام بود، با غلبۀ فرهنگ اسلام در ذیل پوشش مفاهیم اسلامی باید رخ میداد و امتداد این غلبه موجب میشد تا باز بهتدریج این مفاهیم بازگردد و به اسم اسلام آنچه که در عصبیت و مناسبات عرب وجود داشت و بهعنوان سلطنت میدیدند، بر فرهنگ جامعه مسلط شود.
♦️مغیره در جلسهای درکنار معاویه حضور داشت، هنگام بازگشت به منزل به فرزند خود از معاویه شکوه و شکایت کرد که این آدم اصلاً دین ندارد، به معاویه گفتم حال که به قدرت رسیدهای، با فرزندان رسول خدا و با بنیهاشم ملاطفت کن، موقع اذان شد، معاویه آنجا اظهار کرد که هنوز از این مأذنه نام رسولالله در کنار نام خدا میآید و معاویه اصل اسلام را هم بهعنوان رقابت قبیلهای میدید و اصلاً باور نمیکرد حقیقتی بهنام توحید وجود داشته باشد و این مسأله برای او سخت و دشوار بود.
✴️ آنها نتوانستند قرآن و توحید را از عرصۀ فرهنگ که آخرین سنگر برای حضور اسلام و نتیجۀ تلاشهای نبیاکرم و مؤمنین صدر اسلام بود، حذف کنند و مدینهای بهوجود آمد که مبتنی بر توحید، حاکمیت روحالقدس و عقل معرفت است و در قبال او یک مدینه با عنوان مدینۀ مُمَوهه است؛ یعنی مدینه منافقان؛ چون فرهنگ آن، فرهنگ دینی است و در ذیل پوشش مفاهیم دینی، قدرت خود را حفظ میکنند، آب میبندند، تقلب میکنند و در این مدینه مُمَوهه عدهی دیگری نیز هستند که به او گاهی مدینۀ فاسقه میگویند، کسانی که سست ایماناند، ایمان دارند؛ ولی زندگی دنیا و منافعش باعث میشود که همراهی نکنند، این یک مدینه است، منتها اگر این تقلب و تحریفی که در مدینه مُمَوهه است، بماند مدینۀ دیگری بهوجود میآید بهعنوان مدینۀ ضاله، جامعهای که این تحریفات را باور میکند و خودش یک فرهنگ میشود و این فرهنگ وارونه به اسم آن حقیقت میماند، شبیه مدینۀ فاضله است؛ اما مدینۀ فاضله نیست.
📌متن گفتگو با استاد پارسانیا
💠eitaa.com/parsania_net
حمید پارسانیا
#درسگفتار_نظام_علمی_و_فرهنگی_قرآن #پژوهشکده_فرهنگ_ومعارف_قرآن 📒مجموعه درس گفتار نظام علمی و فرهنگی
مجموعه درسگفتار نظام علمی و فرهنگی قرآن جلسه یازدهم.mp3
29.13M
#درسگفتار_نظام_علمی_و_فرهنگی_قرآن
#پژوهشکده_فرهنگ_ومعارف_قرآن
📒مجموعه درس گفتار نظام علمی و فرهنگی قرآن جلسه یازدهم
🌐http://dte.bz/Nezame_elmi_quran01
🎙#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
🔴 صبر و قیام در مکتب علوی علیه السلام
♦️به موازات استقرار کلمۀ توحید و ارزشهای دینی و اسلامی در حوزۀ فرهنگ، در حاشیۀ جریان کفر، جریان دیگری هم شکل میگیرد که جریان نفاق نام دارد، تعبیر قرآن این است که شما اسلام آوردید؛ ولی ایمان درون قلب شما راه پیدا نکرده است و هدف اجتماعی اسلام این است که توحید در سطح فرهنگ استقرار پیدا کند و دارای قدرت شود و تسلط شرک بر حوزۀ فرهنگ تمام شود و دست آن از قلمرو قدرت و سامان بخشیدن بهنظام زیست و زندگی مردم کوتاه شود.
♦️دین چیزی نیست که بتوان بر دیگری تحمیل کرد؛ اما میتوان از آن در عرصۀ فرهنگ، محافظت کرد تا دیگران، کفر و ارزشهای خود را بهعنوان یک امر مسلط در جامعه قرار دهند؛ اما فتح و پیروزی اسلام این کار را کرد.
♦️منافقین در نزد خداوند و بهلحاظ حقیقت فردی، از کفار هم بدتر هستند و در اسفل درجات دوزخ قرار دارند؛ اما تا زمانی که حریم اسلام را در قلمرو فرهنگ حفظ کند و در زندگی شخصی و خصوصی خویش کار خود را انجام دهد و شاید تجسس در کار او را هم جایز ندانند؛ اما چون ظاهر را نگهداشته است، از نظر اجتماعی جایگاهی دارد که این جریان در میان منافقین کسانی هستند که پوشش میبینند؛ اما بهدنبال بازگشت هستند.
♦️ابوسفیان باتوجهبه حوادثی که بعد از رحلت پیامبر بهوجود آمد... این مسأله را تشخیص داد، نزد مولا امیرالمؤمنین علی (ع) آمد و گفت که یا ابالحسن، آیا شما راضی هستید که از پستترین و پایینترین بیتهای قریش کسی بیاید و خلیفه شود و قدرت را بهدست بگیرد؛ درحالیکه این استدلالی است که عصبیت از آن میبارد و استدلال دینی نسبت به مسأله نیست، بلکه میخواهد مولا مقاومتی را دربرابر این جریان و حادثهای که رخداده است، بروز دهد و در ادامه گفت که ما در خدمت تو هستیم یا علی؛ چون فهمید که یک درگیری در مدینه کافی است تا این مردم به کفر بازگردند.
♦️مولای متقیان، تلاش بسیاری میکند تا مسألۀ امامت، خلافت و مسألۀ عدالت و امور دیگر محقق شود و تا جایی که توانست مقاومت کرد؛ اما وقتی که محقق نشد تلاش کرد تا اسلام و کلمۀ توحید در اعتلای خود باقی بماند؛ وقتی که امیر مؤمنان بعد از گفتوگو با حضرت فاطمه زهرا سلاماللهعلیها از منزل بیرون آمد، از مأذنه صدای اذان بلند شد، مولا برگشت و عبارتی را بیان کرد که اگر من اقدام کنم دیگر از مأذنه هم صدایی نخواهد آمد و این سخن حضرت نشان میدهد که به چه دلیل مولا خار در چشم و استخوان در گلو دارد و نهتنها سکوت میکند، بلکه همراهی میکند.
♦️منتها ابوسفیان و بنیامیه بیکار نبودند و از خطاهایی که در مناسبات و روابط افراد شکل گرفت، استفاده میکردند تا آن ساختار پیشین قدرت را بازگردانند؛ اما در ذیل پوشش مفاهیمی که در حوزۀ فرهنگ بر آنها سنگینی میکرد، درصورتیکه میخواستند این مفاهیم و ارزشها را از حوزۀ فرهنگ و نمادهای اجتماعی حذف کنند.
♦️هنگامی که خلیفۀ سوم از میان بنیامیه به قدرت رسید، فرصت بسیار مناسبی را برای ابوسفیان و بنیامیه ایجاد کرد، درحالیکه بنیامیه خلیفۀ سوم را هم در خدمت قدرت خود به مسلخ بردند و حوادثی را بهوجود آوردند که نارضایتیهایی را ایجاد کرد.
♦️این درحالی بود که معاویه هم پشت خلیفه را خالی کرد، برای اینکه فکر میکرد نفر بعدی خود او است که به قدرت میرسد، درصورتی که مولا امیرالمؤمنین این خطر را بهخوبی تشخیص میداد و مانع از این بود که این شجرۀ خبیثه، ارتجاع و بازگشت علنی به حوزۀ کفر را بتواند محقق کند.
📌متن گفتگو با استاد پارسانیا
💠eitaa.com/parsania_net
حمید پارسانیا
#درسگفتار_نظام_علمی_و_فرهنگی_قرآن #پژوهشکده_فرهنگ_ومعارف_قرآن 📒مجموعه درس گفتار نظام علمی و فرهنگی
مجموعه درسگفتار نظام علمی و فرهنگی قرآن جلسه دوازدهم.mp3
40.02M
#درسگفتار_نظام_علمی_و_فرهنگی_قرآن
#پژوهشکده_فرهنگ_ومعارف_قرآن
📒مجموعه درس گفتار نظام علمی و فرهنگی قرآن جلسه دوازدهم
🌐http://dte.bz/Nezame_elmi_quran01
🎙#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
💠 این سطح از دینداری پیشینه تاریخی ندارد/ قبل از انقلاب در نقطه صفر بودیم
💢همین مناسک عاشورا بعد از انقلاب به یکباره بُعد کاملاً سیاسی خودش را هم نشان داد؛ یعنی هم در ۱۵ خرداد، امام رحمةاللهعلیه از این بعد مسئله استفاده کرد و قیام ۱۵ خرداد در این ایام شکل گرفت و هم در مقطع انقلاب اسلامی، مقاطعی که موسم برگزاری مناسک دینی بود، ابعاد اجتماعی و سیاسی و کلان آن که ابعاد فردی هم نیست خودش را نشان داد.
🌀 این امر بهلحاظ تاریخی پدیده جدید و بیسابقهای است. بعد از انقلاب این مناسک دائماً ذخایری را برای استمرار و هویتبخشی به حرکت انقلاب فراهم آوردهاند. در ایام جنگ هشتساله مفاهیم مربوطبه همین مناسک بود که حماسه حضور، دفاع، شهادت و ایثار را تغذیه و تأمین میکرد.
🔺بعد از انقلاب روشنفکران غربی که از یک سکولاریسم عریان برخوردار باشند، کمتر داشتیم و این جریانها بیشتر ناگزیر بودند تحت پوشش دین تقابلهای خودشان را انجام بدهند و وقتی که این حضور در برابر حرکت یا فرهنگ انقلاب از ناحیه این جریانها گسترده میشد باز در مقاطع مربوط به همین مناسک دینی بود که انقلاب شروع به دفاع از هویت خود میکرد.
❇️ بنابراین این سطح از دینداری پیشینه تاریخی ندارد یا موارد مشابه آن بسیار کم و اندک است. اتفاقاً این سطح از دینداری یک سطح مغفولمانده و درعینحال در حدی است که امت اسلامی بهشدت به آن نیاز دارد و بهشکلی روح دیانت در عرصه فرهنگ و تاریخ به این سطح وابسته است.
✅ اسلام بر مسائلی مانند زکات، خمس، نماز و ... بنا شده که ممکن است جنبه فردی برخی از آنها غالب باشد اما روایات ما این تعبیر وجود دارد که هیچ چیزی به اندازه مسئله حکومت و ولایت در دین اهمیت ندارد.
♦️از آسیبهای تاریخی دین ما مخصوصاً در زمان معاصر غفلت، فراموشی و بلکه انکار این بخش از دین بوده است. وقتی که این بخش زنده میشود میبینید که بُعد اجتماعی دیگر بخشها یعنی نماز و عبادات و... هم یکباره ظاهر میشود.
✴️ بحث نماز را همواره داشتهایم اما نمازجمعه خودش یک پدیدهی دینی است. ما قبل از انقلاب نماز جمعه نداشتیم. اگر جایی هم نماز جمعهای برگزار میشد -در شهری مثل قم هم یک نفر میخواند- هویت آن در سطح فردی و شخصی بازنمایی داشت و ابعاد اجتماعی و سیاسی آن اصلاً امکان بروز و ظهور نداشت.
🔻قبل از انقلاب در نقطه صفر بودیم. هر عددی را که با صفر بسنجید بینهایت است؛ یعنی فاصلهاش را نمیشود گفت چند برابر شده است.
#استاد_پارسانیا
💠@parsania_net
#ویراست
❇️ در روایات این تعبیر وجود دارد که هیچ چیزی به اندازه مسئله حکومت و ولایت در دین اهمیت ندارد. از آسیبهای تاریخی دین ما مخصوصاً در زمان معاصر غفلت، فراموشی و بلکه انکار این بخش از دین بوده است. وقتی این بخش زنده میشود میبینید که بُعد اجتماعی دیگر بخشها یعنی نماز،عبادات و... هم یکباره ظاهر میشود.
#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
هدایت شده از فکرت
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔘#اختصاصی ا #حسینیه_اندیشه
✅ نقش محوری فرهنگ در قیام حضرت سیدالشهداء
حجت الاسلام حمید پارسانیا، استاد حوزه و دانشگاه و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی
▪️دین چیزی نیست که بتوان بر دیگری تحمیل کرد؛ اما میتوان از آن در عرصۀ فرهنگ، محافظت کرد تا دیگران، کفر و ارزشهای خود را بهعنوان یک امر مسلط در جامعه قرار ندهند.
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
وبگاه| فکرت |مدرسه فکرت | رادیو فکرت
💠 نباید دینداری به مناسک فروکاسته شود
❇️ نباید دینداری را به مناسک و آیینهای بیرونی آن فرو بکاهیم؛ بلکه نسبت آن با باطن دینداری را هم باید ببینیم.... باید زایش باطن و ایجاد آیینها و فعالیتهای نوین اجتماعی مبتنی بر دین را مشاهده کنیم. امری که نمونهٔ قبلی آن را در کنشهای گستردهٔ دیندارانه در پشتیبانی از جنگ تحمیلی سراغ داریم.
🌀 در گذشته نیز هستهٔ اسلام سنتی، توسط علما بر مراسمات و آیینهای نوپدید اشراف داشته و انحرافات آن را کنترل کرده است. چنین نیست که مناسک نوپدید ارتباطی با دینداری عالمان نداشته باشد.
✴️ از منظر دیگر پدیدهای مانند تقیه نشان میدهد که با وجود از دسترس خارجشدن مناسک مورد قبول دین در شرایط تقیه، باز هم امکان حفظ دین وجود دارد. تحلیل این در شرایطی است که توجه شود دین و دینداری نباید به ظاهر و لایه مناسکی دین کاسته شود.
#استاد_حمید_پارسانیا
#محرم
#تبلیغ
💠@parsania_net
🚩عاشورا آینهای تمام نما
🔸ادراکات، احساسات، قرائتها و روایتهایی که افراد و گروهها در طول تاریخ نسبت به عاشورا دارند به نوبه خود نحوه حضور و مواجهه آنان با این واقعه عظیم را نشان میدهد.
♦️عاشورا آینهای تمام نماست در برابر چهره همه کسانی که در طول تاریخ از قبال آن میگذرند و ناگزیر به آن مینگرند، این آینه افق فهم، دریافت و فرهنگ همه آنان را آشکار میکند.
#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
استاد حمید پارسانیا در یادداشتی به موضوع «مطالعه اجتماعی قیام حضرت سیدالشهدا(ع) و جامعه امروز» پرداخته است که از نظر میگذرد.
💠 «یا اَبا عَبْدِ اللّهِ، لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیَّهُ، وَ جَلَّتْ وَ عَظُمَتِ الْمُصیبَهُ بِکَ عَلَیْنا وَ عَلی جَمیعِ اَهْلِ الْاِسْلامِ، وَ جَلَّتْ وَ عَظُمَتْ مُصیبَتُکَ فِی السَّماواتِ عَلی جَمیعِ اَهْلِ السَّماواتِ»
♦️واقعه عظیم واقعهای است که نمیتوان آن را ندید یعنی بهگونهای است که آن واقعه خود را بر انسان آشکار میکند، چندان که انسان ناگزیر از دیدن آن میشود و همچنین واقعهای است که نمیتوان آن را دید یعنی عظمت آن چنان است که فراتر از ادراک و فهم همگان است و هرکس و یا هر گروه و جمع به رغم مواجههای که با آن دارد آن را بدان گونه که در قامت آن باشد نمیشناسد و یا آنکه آن را سخت میتواند بشناسد.
✴️ در منظومه شمسی خورشید واقعیتی بزرگ است چه کسی میتواند آن را نبیند و کیست که حضور آن را احساس نکند و از فروغ آن بهره نبرد یا آنکه طلوع و غروب آن را درنیابد و این درحالی است که هیچکس نمیتواند در آن بنگرد و آن را بدان گونه که هست حقیقتاً در یابد. هرکس به حسب موقف و موقع خود فهم و دریافتی از آن دارد. یکی از فلق و طلوع صبحگاهی آن خبر میدهد و دیگری از شفق و غروب شامگاهی آن و در حقیقت هریک از آنها جایگاه، افق و منظر و موقعیت خود را بیان میکند.
💢 عاشورا واقعهای بس عظیم است، هیچ فرشتهای مقرب و یا پیامبری مرسل و هیچ شخص عالم و یا جاهل و هیچ فردی پست و یا والا و مؤمنی شایسته و یا فاجری بدکار نیست مگر آنکه آن را به سبب عظمت و بزرگیای که دارد ناگزیر میبیند و البته نحوه مواجهه هر فرد و یا گروه با این واقعه عظیم قدر و منزلت و جایگاه آن فرد و یا گروه را نشان میدهد.
🖌ادامه دارد...
#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
حمید پارسانیا
استاد حمید پارسانیا در یادداشتی به موضوع «مطالعه اجتماعی قیام حضرت سیدالشهدا(ع) و جامعه امروز» پرداخ
💠 قامت این واقعه در امتداد شخصیت سالار شهیدان حسینبنعلی (ع) تا قیامت قد برکشیده است و ادراک و احساس هر فرد و یا جمع از جایگاه آن فرد و یا جمع در صحنه قیامت خبر میدهد. عون و جون، حبیب و حر، علیاکبر و عباس و همه اصحاب حسینبنعلی (ع) در شب عاشورا موطن و جایگاه خود را در بهشت دیدند. ابن زیاد، عمر سعد، شمر، آلمروان و بنیامیه نیز حقیقت فهم و عمل خود را در صحنه قیامت میبینند.
💢 ادراکات، احساسات، قرائتها و روایتهایی که افراد و گروهها در طول تاریخ نسبت به عاشورا دارند به نوبه خود نحوه حضور و مواجهه آنان با این واقعه عظیم را نشان میدهد. عاشورا آینهای تمام نماست در برابر چهره همه کسانی که در طول تاریخ از قبال آن میگذرند و ناگزیر به آن مینگرند این آینه افق فهم ،در یافت و فرهنگ همه آنان را آشکار میکند.
✳️ هر قوم هر گروه و هر فرهنگ در هر مقطع تاریخی و در هر موطن جغرافیایی با قرائت و تفسیری که از عاشورا ارائه میدهد افق نگاه و نحوه زیست و زندگی خود را به تصویر میکشاند و به همین دلیل تحولات تاریخی و فرهنگی در جهان اسلام با تغییر روایات و قرائات عاشورا همواره قرین و همراه بوده است. عاشورا واقعهای نیست که در این عالم کسی بتواند در قبال آن سکوت کند و یا از کنار آن خاموش در گذرد. تکثر سنت تاریخی جهان اسلام را در روایتها و قرائتهای متفاوت آنان از واقعه عاشورا میتوان دید.
✴️ اندیشههای مدرن نیز پس از ورود به حوزه فرهنگی مسلمانان ناگزیر از مواجهه با این واقعه عظیم بوده و هستند. آنان در برخی از مقاطع و خصوصاً در هنگام غلبه سیاسی جریان منورالفکری در دوره رضاخان کمر به حذف این واقعه از عرصه فرهنگ و زیست جامعه بستند ولکن عاشورا با امواج خروشان خود نشان داد که تقابل حذفی با آن به حذف مقابلهکنندگان منجر میشود.
🖌ادامه دارد....
#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
حمید پارسانیا
چراغی دیگر.mp3
23.62M
🎙سخنرانی استاد پارسانیا در ویژه برنامه ماه محرم، خانه اندیشمندان علوم انسانی «چراغی دیگر» تقدیم میشود.
#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
💠 قوام امامت و ولایت به امام و ولی الله است
✍️ امامت و ولایت به حسب ظاهر به عنوان منزلت، منصب و نهادی اجتماعی و سیاسی، حکمی از احکام و حقی از حقوق الهی است که اهمیتی فراتر از دیگر احکام و حقوق، نظیر نماز، حج، روزه و زکات دارد؛ لکن مهمتر از آن حضور کلمه توحید در افق فرهنگ و حراست از مرزهای هویتی و جغرافیایی جامعه و نظام اسلامی است.
✴️ در تزاحم بین احکام همواره حکم اهم را باید ترجیح داد و ترجیح حکم مهم بر اهم خطا و گاه نیز گناهی نابخشودنی است..
❇️ علی علیه السلام در حراست از مرزهای هویتی و جغرافیایی فرهنگ و نظام اسلامی درحالی که خار در چشم و استخوان در گلو داشت از مقام امامت گذشت و فرزند او حسین بن علی علیه السلام در همین راستا آنچه را که مهمتر از آن مقام بود، یعنی امام را که حقیقت خود او بود با همه حریم و حرم خود که حریم و حرم رسول الله صلی الله علیه و آله بود به مسلخ برد و تقدیم نامی کرد که باید بدرخشد و فرهنگی که باید تداوم یابد و جامعه و نظامی که باید بماند.
#استاد_پارسانیا
💠@parsania_net
حمید پارسانیا
💠 قامت این واقعه در امتداد شخصیت سالار شهیدان حسینبنعلی (ع) تا قیامت قد برکشیده است و ادراک و احسا
...
💢 رویکردهای روشنفکری چپ در دهه پنجاه برای نخستینبار قرائت و تفسیر ایدئولوژیک انقلابی و در عین حال سکولار و مدرن خود را از عاشورا ارائه دادند و بدین ترتیب تصویر خود را در کنار تصاویر تاریخیای قرار دادند که سنت متکثر فرهنگی جهان اسلام در آینه عاشورا ترسیم کرده بود.
✴️ افول روشنفکری چپ در سطح جهانی و منطقهای و غلبه لیبرالیسم متأخر ناگزیر قرائتها و روایتهای جدیدی از عاشورا را بهدنبال آورده و میآورد. این قرائتها به رغم مخالفت با بعد انقلابی چپ قرائتهای روشنفکرانه در تقابل با روایتهای متکثر تاریخی عاشورا نیز قرار داشته و از مبانی و اصول معرفتی مدرن بهره میبرند.
❇️ ویژگی مشترک قرائتهای مدرن حذف ابعاد قدسی و معنوی متعالی و آسمانی عاشورا و فروکاستن عاشورا به ابعاد تاریخی فرهنگی آن، بهعنوان برساختی صرفاً بینالاذهانی است.
🌀 در این قرائتها از همه ظرفیتهای منازعات تاریخی ظاهرگرایان و متکلمان اشعری برای تبدیل عنصر محوری عاشورا یعنی امام (ع) به انسانی صرفاً زمینی و دنیوی استفاده میشود و به موازات آن بهگونهای شتابزده همه آنچه که در باب ابعاد ملکوتی و آسمانی مقام امام بیان میشود بهعنوان غلو تاریخی دوران صفویه و مانند آن معرفی میگردد، بدون آنکه موازین اولیه مربوط به سنجش میراث مکتوب و یا آنکه قواعد و ضوابط علمی برای توصیف منازعات تاریخی کلامی شیعی رعایت شود.
♦️انکار ساحت معنوی و آسمانی امام در حقیقت انکار ابعاد معنوی و متعالی انسان است و چشم پوشیدن از حقیقت معنوی و قدسی انسان به نسیان و دوری از ساحت متعالی و مقدس هستی بازمی گردد.
📌چشم فرو بستن بر مقام و منزلت امام نشان از عبور از مقام انسان و ظلم به حقیقت انسانیت دارد و این امر نیز به نوبه خود حاکی از نسیان و فراموشی حق سبحانه و تعالی است.
#استاد_حمید_پارسانیا
💠@parsania_net
🚩پرسش تاریخی پسا عاشورا
✴️ امیرالمؤمنین علی علیه السلام در صفین اشاره به پرچم مقابل کرد و فرمود: ذیل این پرچم، کسانی جمع شدهاند که روزی در بدر و احد مقابل ما بودند؛ همان کسانی که مقابل رسول خدا(ص) و قرآن ناطق ایستاده بودند؛ امروز در مقابل ما قرآن را بر سر نیزه کردهاند.
🔺منطق یزید نیز همان منطق ابوسفیان بود که اسلام را رقابت بنیهاشم با بنی امیه و دعوای قدرت میدانست و اذعان میکرد که وحی و خبری در کار نبوده است و همه دین را بازی میخواند؛ فرهنگ نفاقی که به تدریج همه شعائر، نمادها و ارزشهای دینی را از بین میبرد و در حال مستقر شدن در جامعه اسلامی به نام دین بود.
❇️ بنابراین همان گونه که امیرالمؤمنین علی(ع) برای ماندن نام دین سکوت کرد؛ امام حسین(ع) نیز برای ماندن حقیقت دین و مستقر نشدن نفاق با همه هستیاش به میدان آمد و تاریخ نشان داد که مانع از مشروعیت بخشیدن به فرهنگ نفاق شد و برای ایمانیان و آیندگان این سؤال را به وجود آورد که حقیقت دین کدام است؟
#استاد_پارسانیا
💠@parsania_net
💢 کنشگری ابدی و ازلی عاشورا
عاشورا هم در یک مقطع از زمان است ولی به لحاظ حقیقت امری است که سرمدی است لذا با همه عالم پیوند میخورد. تمام کنشگران درون عاشورا از این مسئله جدا نیستند یعنی تنها امام حسین(ع)، اصحاب امام حسین(ع) و یاران او نیستند که رفتارشان حقیقتی ازلی و ابدی دارد، بلکه کسانی که در جبهه مقابل قرار دارند هم همین وضعیت را دارند.
❇️ واقعه عاشورا در آیات و روایات
از این زاویه حادثه عاشورا با احادیث طینت هم پیوند میخورد و باز با آیات و احادیث فطرت هم پیوند میخورد. از یک سو مرتبط با عهدی است که خدا با همه بسته و در فطرت همه مستقر است که همه حق را دیدند و قالوا بلی گفتند. حادثه عاشورا در روایات وقتی به عمل انسانها میرسد لایه عمیقی دارد که با اسما و صفات الهی پیوند دارد و فلسفهای در ذیل آن نهفته است که با همه عالم پیوند میخورد.
🌀 واقعه عاشورا در علوم اسلامی
یک بخش از توجه به واقعه عاشورا تبیین این واقعه است که در ظرف علوم اسلامی و دانشهایی که در تاریخ اسلام شکل گرفتند، مطرح میشود. البته در این مسئله رویکردهای مختلفی وجود دارد. مثلا وقتی ابن خلدون به این مسئله میپردازد رویکردی مانند شیعیان به عاشورا ندارد و آن را در سنت مناسبات قبلیهای که وجود دارد تبیین میکند و از زاویه دیگری به مسئله نگاه میکند. این یک سطحی از تبیین مسئله است.
✴️ واقعه عاشورا در نگاه شیعیان
در توصیف مسئله هم میشود گفت وقتی شیعیان به این واقعه میپردازند به این نکته توجه دارند که عمل امام حسین(ع) خالصترین عمل نسبت به حضرت حق است چنانکه حضرت زینب(س) فرمود من در این عمل جمال الهی را ملاحظه میکنم و میبینیم. ممکن است دیگران سطوح دیگری داشته باشند ولی آنچه در حاق این واقعه رخ میدهد و به درک امام برمیگردد کاملا در عمیقترین سطح توحید است که بروز و ظهور دارد.
#استاد_پارسانیا
💠@parsania_net