#آموزشی ✍ ادامه بحث تاریخچه طب سنتی در ایران(بخش سوم) 🔆 عصر تحوّل طبّ سنتی ایران ▫️این مهم از زمانی شروع می شود که کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» توسط سید اسماعیل جرجانی (متوفی سال ۵۳۱ ق.) تألیف می شود. این دانشمند والامقام ایرانی جنبش عظیمی در نشر متون پزشکی در تمدّن اسلامی آن زمان ایجاد کرد و کتاب خود را به زبان فارسی به رشته تحریر درآورد. ▪️کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» مشتمل بر ده جلد کتاب کوچک تر است، بدین شرح: ❶⇦کتاب اوّل: در شناختن حدّ و حدود طبّ، هدف آن وگنجینه بدن انسان از مواد، خلط ها، مزاج ها، طبیعت بدن ها، عادت ها و شرح هر یک از اعضای بدن ❷⇦کتاب دوم: در تشخیص بیماری از حالت های بدن انسان و انواع و درجه بندی بیماری ها و دلایل بروز آن و تشخیص و شناسایی نبض بیمار، تفسیر و شناسایی حال بیمار مبتنی بر موارد زائدی که از تن بیرون یا خارج می شود، مانند عرق و ادرار ❸⇦کتاب سوم: در حفظ تندرستی و چگونگی انجام این امر و شناخت نوشیدنی ها، خوراکی ها، میزان و چگونگی خواب و بیداری، حرکت، سکون و بازشناسی انواع رایحه ها و عطردرمانی (Aromatherapy)، تدابیر و راه های به کارگیری روغن ها، مصرف مسْهِل و ملین و موادّ تهوّع آور، چگونگی انجام فصد و حجامت، فواید شادی و مضرّات غم و مسائل فرهنگی روانشناسی که بسیار زیبا و دلنشین بیان شده است، تشخیص نشانه های بیماری و پرورش بچّه ها و نگهداری از پیران و مسافران از جمله مطالب بسیار شیوا، دقیق و مهمّی است که از آن سخن به میان آمده است. ❹⇦کتاب چهارم: در تشخیص مرض و بیماری و راه های آن، که بسیار ظریف و مدبّرانه بیان شده است ❺⇦کتاب پنجم: علل و علامت و عوارض تب و چگونگی معالجه آن ❻⇦کتاب ششم: در معالجه بیماری ها از فرق سر تا نوک پا ❼⇦کتاب هفتم: در معالجه ورم ها، آماس ها، زخم ها و چگونگی شکافتن و داغ کردن آنها (جرّاحی) و معالجه کردن عضوی که سیاه شده و می میرد، چگونگی معالجه شکستگی و ضرب خوردگی ❽⇦کتاب هشتم: در زمینه راه های حفظ بهداشت و آراستگی ظاهری ❾⇦کتاب نهم: در زمینه چگونگی کارکرد و استفاده از زهرها و پادزهرهای مهم در پزشکی ❿⇦کتاب دهم: در تعب هایی که به شکل های گوناگون پدیدار می گردند. ▫️بد نیست بدانیم که سه کتاب دیگر خوارزمشاهی نیز به زبان فارسی نوشته شده است که عبارتند از: «یادگار»، «اغراض الطّبیه و مباحث العلائیه» و «خف علایی» یا «خفی علایی». ▪️از جمله کتاب هایی که در چنین دورانی تألیف شد، می توان از کتاب «قانون» شیخ که شامل پنج کتاب بدین ترتیب است، نام برد: ①⇦کلّیات که شامل چهار فن و چهار شیوه است ②⇦ادویه مفرده (داروهایی گیاهی) ③⇦بیماری های اعضای بدن از سر تا نوک پا که شامل بیست و دو تکنیک است ④⇦بیماری های تخصّصی که به عضو خاصّی اختصاص ندارد ⑤⇦داروهای گیاهی مرکب که در بردارنده مقالات است ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ ادامه بحث تاریخچه طب سنتی در ایران(بخش چهارم) ▪️طب سنتی ایرانی یکی از قدیمی ترین و موثرترین علوم طبی در جهان است، طب سنتی ایرانی کاملا بر اساس علم و منطق و فلسفه بوده و بسیار دقیق و پیشرفته است. در طب سنتی ایرانی حفظ الصحه و یا حفظ سلامتی بدن بسیار پر اهمیت تر از درمان بیماری است، حکمای ایرانی دریافته بودند که حفظ سلامتی بدن بسیار راحت تر از درمان بیماری است و در صورت بیماری هم غذا درمانی بسیار مهمتر از دارو درمانی است زیرا به اعتقاد طبیبان ایرانی دارو موافق بدن انسان نیست و تنها باید به عنوان راهکار آخر از آن استفاده کرد. طب ایرانی کلی نگر است و دو مولفه مهم یعنی مزاج واخلاط از مهمترین مبانی طب ایرانی است. عده ای اعتقاد دارند که حتی طب یونانی نیز برگرفته از مبانی طب ایرانی است. 🔆 تاریخچه طب سنتی قبل و بعد از اسلام ▫️شواهد تاریخی نشان دهنده این است که تاریخچه طب سنتی ایرانی به قبل از اسلام برمیگردد. مورخان دوره هخامنشی و ساسانی را دوره های طلایی طب سنتی دانسته اند. در زمانی که مردم در سایر نقاط دنیا بصورت بدوی زندگی میکردند و هنوز ساختارهای دولتی و حکومتی هم نداشتند در ایران زمین علم طب بصورت آکادمیک تدریس میشد. دانشگاه جندی شاپور در زمان ساسانیان که در آن علم طبابت تدریس میشد را میتوان اولین مرکز آموزش علم طب دانست. ▪️با ورود اسلام به ایران گسترش طب ایرانی شدت بیشتری گرفت و دانشمندان و پزشکان ایرانی نقش بسیار پر رنگی در معرفی طب سنتی به اسلام داشتند، در این دوره طب ایرانی با طب اسلامی ادغام شد. طب سنتی ایرانی در طول تاریخ اسلام بسیار پر رنگ بود و طبیبان حاذقی مانند ابن سینا، زکریای رازی، حکیم جرجانی، ابوالقاسم بن خلف الزهراوي و … در این دوره پرورش یافتند. در دوره قاجاریه و با گسترش افکار تجدد گرایانه طب سنتی کم رنگ تر شد. 🔆 قاجاریه و کم رنگ شدن طب سنتی ▫️در دوره قاجاریه و همزمان با هجمه فرهنگی غرب و گسترش اندیشه به اصطلاح تجدد گرانه باعث شد معیارهای جدیدی در جامعه شکل بگیرد. در آن زمان دانشجویان زیادی برای تحصیل در رشته پزشکی به فرنگ اعزام شدند و بنیان پزشکی ما بر اساس آموزه های دانشگاه های غربی شکل گرفت! البته طب سنتی نیز در آن دوران به حیات خود ادامه میداد. در دوره آقا محمد خان و فتحعلی شاه هیچ بیمارستانی در ایران ساخته نشد. در دوره ناصرالدین شاه و به دلیل مسافرت های زیاد به فرنگ و تاثیر از فرهنگ آن بیمارستان هایی در تهران ساخته شد. از زمان ناصرالدین شاه تا آخر دوره قاجار طب ایرانی کم کم جای خود را به طب پاستوری دارد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ تقسیم بندی علوم از دیدگاه حکما و جایگاه علم شریف طب ❶⇦ابن بهریز در قرن ۳ : ←علوم علمی/ علوم عملی←(علم طب) ❷⇦ابویوسف یعقوب کندی در قرن ۳ : ←علوم انسانی←(علم طب) / علوم الهی ❸⇦ابونصر فارابی در قرن ۴ : علم را به شش قسمت تقسیم کرده است: ←علم زبان/ علم منطق/ریاضیات/علوم طبیعی←(علم طب)/علوم مدنی/علوم الهی ❹⇦صاحبان رسائل اخوان الصفا در قرن ۴ : ←ریاضی/شرعی/فلسفی←(علم طب) ❺⇦شیخ الرئیس ابن سینا در قرن ۵ : ←حکمت دو بخش است : اصول(کلیه و فراگیر)/ فروع(جزئیه)←(علم طب) ❻⇦امام محمد غزالی در قرن ۵ : ←شرعی/غیر شرعی←(علم طب) ❼⇦خواجه نصیرالدین طوسی در قرن ۷ : ←حکمت عملی/حکمت نظری←(علم طب) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ تقسیم بندی علم طب 1⃣ طب نظری : دانشی که عملکرد طبیعی و تغییرات بدن انسان و عوامل موثر بر آن را که منجر به سلامتی یا بیماری می‌شود، در آن بررسی می شود/ جنبه علمی دارد/ فرد نسبت به "قوانین" و اصول طب آگاه می‌شود. ←طب نظری سه بخش است: الف) امور طبیعیه : اموری که به طبیعت منسوب هستند(فیزیولوژی) (طبیعت همان قوه مدبره هوشمند حاکم بر مصالح بدن است. طبیعت دو ویژگی دارد ۱.بیشعور است و ۲.هوشمند است، مانند ماشین حساب یا ساعت) ب) اسباب و علل : علت ایجاد تغییرات در بدن انسان و عوامل موثر بر آن و نحوه ایجاد بیماری و اسباب حفظ سلامت.(فیزیو پاتولوژی و ایتولوژی) ج) علائم و دلایل: نشانه هایی که بر سلامت یا بیماری فرد دلالت می‌کند مثل نبض، مثل غلبه اخلاط، بول و... . در طب رایج نشانه های سلامت و بیماری با کارهای پارا کلینیکی انجام میشود، مثل آزمایشات و سونوگرافی و سی تی اسکن. اما در طب‌ سنتی با استفاده از نبض و بول و غیره میفهمند که وضعیت سلامت و بیماری بدن چگونه است. 2⃣ طب عملی : بخشی از دانش طب که به قصد "عمل و مباشرت بر بالین" فرا گرفته می‌شود. به بیان دیگر یعنی علم به شیوه عمل و کاربرد طب بر بالین است. همچنین علم به روشهای حفظ سلامت جزو طب عملی است. طب عملی خود دو بخش است: ❶←حفظ سلامت : تدابیر خاص حفظ سلامت + سته ضروریه (سته ضروریه شامل ۶ بخش است : ①اکل و شرب ②الاهویه ③نوم و یقظه ④تدابیر حرکت و سکون ⑤تدابیر اغراض نفسانی ⑥تدابیر احتباس و استفراغ) ❷←معالجات یا درمان : ① درمان بالسته ضروریه ② درمان باالاغذیه (درمان با غذا) ③ درمان بالادویه (درمان با دارو) ④ علاج بالید (اعمال یداوی): انواع ماساژ و دلک و غمز /حجامت ها/ بادکش ها / فصد/ ردادی... ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

📜من #طب_سنتی هستم ▫️با جهان بینی توحیدی و کوله باری از هزاران تجربه بشری ▪️من بدون غفلت از اجزاء، طبی کل نگرم پس همه چیز را منحصر در #مزاج نمی دانم ▫️آنان که مرا #طب یونانی، مسیحی، مشرکین و منافقین می خوانند در حق من جفا می کنند ▪️من نه پدر دارم نه مادر❗ من حاصل اندیشه های دانشمندان خدا پرستم 🔸 من چکیده اشک های هزاران تن رنجورم 🔸 من پژواک ناله های هزاران مجروحم 🔸 من خلاصه تلاش حکیمان دلسوزم 🔸 من نکات مثبت همه علوم طبی را می پذیرم و از آن استفاده می کنم 🔸 همه علوم را از خدا می دانم و علم طب اگر در دست کفار و مشرکین هم باشد بر آن دست پیدا می کنم ▫️با آن که نام من طب سنتی است اما بر خلاف نظر طب جدید تحجر گرا و متعلق به تاریخ نیستم ▪️با طب جدید هستم اما با تقدس گرایی و تجاری سازی علوم طبی سر سازش ندارم ▫️من با گرایش های انحرافی طب جدید مخالفم ▪️اگر من #طب_سنتی اصیل هستم با شهرت طلبی، انحصار گرایی، تعصب، سودجویی، تقدس گرایی مدعیان طب سنتی نیز بیگانه ام ▫️من طبی خوش اخلاقم و دست همه تلاشگران صادق حوزه سلامت را به گرمی می فشارم آیا من در شأن حوزه سلامت مردم مسلمان کشورم هستم❓ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#آموزشی ✍ درمان بالسته ضروریه یعنی چه؟ در واقع یعنی تا ←خواب و بیداری ←غذا ←آب و هوا ←مسائل روحی و روانی ←ورزش ←و احتباس و استفراغ را درست نکردیم اصلا فکر هیچ نوع سلامتی و یا اعاده آن در بیمار نباشیم و ابدأ راه به جایی نخواهیم برد. ‌ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍نسخه مجرب و آزموده برای درمان #زردی_نوزاد ①⇦ترنجبین: هر روز یک قاشق مربا خوری #ترنجبین در یک چهارم استکان آب جوش حل کرده به نوزاد بدهید؛ باید به اندازه ای به نوزاد داده شود تا باعث ایجاد اسهال ملایم شود 👈توجه داشته باشید ترنجبین هیچ ضرری برای نوزاد ندارد و یک ماده غذایی مکمل نیز برای نوزاد بحساب می آید؛ متأسفانه برخی مردم تحت تأثیر تبلیغات سوء مخالفان طب سنتی از دادن ترنجبین واهمه دارند. 🔹مقدار مصرف ترنجبین در این شرایط باید به اندازه ایی باشد که ماده #صفراوی را در کبد و روده ها بلغزاند و خارج کند، بنابراین در صورت لزوم میزان مصرف تا یک قاشق غذا خوری یا بیشتر برسد تا اسهال ملایم ایجاد شود. ②⇦تخم گشنیز: هر روز یک قاشق چای خوری #تخم_گشنیز در یک استکان آب روی شعله ملایم بجوشانند تا یک چهارم آن باقی بماند صاف کنند و با قاشق چایخوری در طول روز به نوزاد بدهند. میتوانند با کمی شکر قرمز شیرین کنند. ③⇦آبزن حمام استحمام نوزاد هر روز با آبزن حمام باشد. ترکیب آبزن حمام: 1ق غ سدر+ 1ق غ مورد+ 1ق چ حنا+ 1ق غ روغن زیتون+ 1ق غ سرکه یا آبلیموی خانگی+ 1 زده تخم مرغ و کمی آب. ⭕️داروهای دیگری از جمله #شیرخشت و #فلوس هم برای زردی نوزاد بکار میرود که استفاده از آنها بطور عموم صحیح نیست. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آشنایی با #مبانی_علم_طب ۱. تقسیم علم طب به دوبخش ▫️نظری و ▫️عملی ⬅️طب نظري : يعني دانشي كه چگونگي عملكرد و تغييرات بدن انسان و عوامل مؤثر بر آن را كه منجر به سلامتي يا بيماري مي شوند، بررسي مي كند. ⬅️تقسیم بخش نظری طب به سه قسمت ▪️الف)امور طبیعیه ▪️ب)علم به اسباب و علل صحت و مرض ▪️ج)علم به دلایل و علایم صحت و مرض ✍نگاه طب سنتی به فیزیولوژی بدن (امور طبیعیه): در مکتب طب سنتی اموری که هستی و قوام جسمی بدن بر آن‌ها مبتنی است، تحت نام «امور طبیعیه» بیان می‌شود، آنچه طب رایج آن را تحت عنوان «فیزیولوژی بدن» می‌شناسد که شامل هفت جزء میباشد: ❶ارکان. ❷امزجه. ❸اخلاط. ❹اعضاء. ❺ارواح. ❻قوا. ❼افعال. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

‍ 🎶 #عدم_تحمل_صدا ها یا همان(هیپرآکوسیس) چیست و راهکارهای درمانی 🔻بعضی از افراد در مقابل سرو صداها تحمل کمی داشته و سریعا واکنش نشان میدهند ،اینگونه افراد در برابر کوچکترین سر و صدایی کلافه شده و پرخاشگری میکنند . 🔻افرادی که در مقابل سر و صدا اذیت میشوند و تحمل سر و صداها و جاهای شلوغ برایشان میسر نیست ،از #خشکی_مزاج_مغز برخوردارند. ✍لذا برای درمان ، باید به مغز این افراد #رطوبت بخشید تا توان تحملشان بیشتر شود. بدین منظور چکاندن یک تا سه قطره ترکیب روغن گل بنفشه و گل بابونه خالص شبها در هر سوراخ بینی و ماساژ پیشانی و پشت گوش باهمین ترکیب هنگام خواب میتوانند موثر واقع شود. 🍲خوردن سوپ جو با گوشت بلدرچین و روغن زیتون - سوپ گشنیز - سمنو -فرنی -حلیم -آش ماش - کاهو با سکنجبین- روغن مالی سر پس از حمام و هر چیزی که رطوبت بخش باشد میتواند به درمان این افراد کمک شایانی بکند. 🔆البته ممکن است این مشکل دلایل دیگری همچون، آسیب دیدگی پرده #گوش، ضربه خوردن #جمجمه، عفونت های کهنه نیز داشته باشد که در هر صورت باید با تشخیص و زیر نظر یک متخصص طب سنتی درمان شود. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

1⃣ ارکان ✍در اصطلاح حکیمان، رکن یا عنصر عبارت است از جسم بسیطی که به‌غیراز خود تجزیه نمی‌شود و تشکیل دهنده اجزای اولیۀ همۀ موجودات، اعم از انسان، حیوان، نبات و جماد هستند و تعداد آن‌ها ۴ عدد است: 🔥آتش عنصری ☁️هوا عنصری 💧آب عنصری 🌏خاک عنصری ❇️ذکر این نکته ضروری است که به کار بردن اصطلاح آتش، آب‌وخاک برای نزدیک سازی مفاهیم به ذهن است و منظور از خاک عنصری، خاک متعارف نیست، همین‌طور در مورد آب‌وآتش. زیرا طبق تعریف، ارکان اجسامی هستند که غیرقابل تجزیه‌اند و به همین دلیل گاه «عنصر» نیز نامیده می‌شوند. استفاده از این کلمات به دلیل مشابهتی است که بین خصوصیات این عناصر با نمادهای قابل‌لمس آن در طبیعت دارد. همان‌طور که توضیح دادیم، هر یک از ارکان دارای کیفیتی است که بر اساس کیفیت مختص به خود، خواص خود را بروز می‌دهد. به‌این‌ترتیب که: ①⇦خاک عنصری دارای کیفیت سرد و خشک ②⇦ آب عنصری دارای کیفیت سرد و تر ③⇦هوا عنصری دارای کیفیت گرم و تر ④⇦آتش عنصری دارای کیفیت گرم و خشک است. ✍وظایف ارکان چهارگانه: ❶←خاک عنصری: وظیفۀ آن ایجاد پایداری و شکل‌دهی و حفظ اشکال است. ❷←آب عنصری: وظیفه آن ایجاد امکان شکل‌پذیری و قابلیت انعطاف در اجسام است، به‌طوری‌که هرچه این عنصر در جسمی بیشتر باشد، حالت سیالیت آن بیشتر می‌شود. ❸←هوا عنصری: شکل‌پذیری و سیالیت بیشتر و سریع‌تری دارد و وظیفۀ آن ایجاد تخلخل و فاصله بین ذرات اجسام و افزایش لطافت و سبکی است. جسمی که هوا عنصری زیادی دارد میل به بالا رفتن پیدا می‌کند. مثلاً در اثر حرارت، آب به بخار تبدیل می‌شود چراکه براثر حرارت تکائف و درهم‌فشردگی آن کمتر می‌شود. ❹←آتش عنصری: وظیفۀ آن ایجاد لطافت، نضج، سبکی و کاهش شدت سردی است. بنابراین، موجودی که آتش عنصری آن زیاد است، حرکت آن بیشتر است. ❇️به عبارتی می‌توان گفت، دو عنصر سنگین (خاک و آب) در به وجود آمدن اعضاء و سکون آن‌ها نقش بیشتری دارند؛ درحالی‌که دو عنصر سبک (آتش و هوا) در به وجود آمدن ارواح و حرکت آن‌ها و همچنین حرکت اعضاء نقش مهم‌تری دارند. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی( ۱ ) 🔹رعایت این نکات ساده در زمان سلامتی می­تواند باعث پیشگیری از بیماری­ها و در زمان بیماری، موجب بازگشت سلامتی و تسریع روند درمان شود. 1⃣قانون اوّل: زمان غذا خوردن انسان باید در زمان اشتهای واقعی اقدام به غذا خوردن کند و بدون اشتهای صادق غذا نخورد. این زمانی است که غذای قبلی کاملاً هضم شده است و ادرار نضج پیدا کرده است. یعنی رنگ آن از بی­رنگی به سمت ترنجی و پررنگ شدن رفته است. همچنین شکم از زیر سینه تا ناف سبک شده است، بوی غذای قبلی در باد گلو نیست، نبض کوتاه تر شده است، حواس ظاهری تیزتر شده است و احساس تشنگی بوجود آمده است. ←اگر فرد در حالت سیری و هضم نشدن کامل غذای قبلی اقدام به غذا خوردن کند، در دراز مدّت مبتلا به بیماری­های متعدّد گوارشی، کبدی و سیستمیک خواهد شد. ←همچنین باید توجّه داشت که در صورت بروز اشتهای صادق، نباید غذا خوردن را به تعویق انداخت. چرا که باعث جذب مواد فاسد به سمت معده و بروز بیماری خواهد شد. 2⃣قانون دوم: زمان دست کشیدن از غذا قبل از این که کاملاً سیری اتّفاق بیافتد، باید دست از غذا خوردن کشید؛ چرا که غذا برای هضم شدن نیاز به فضای بیشتری دارد و اجزای آن از هم فاصله می­گیرند. حال اگر حجم معده کاملاً پر شده باشد، باعث تشویش و اختلال هضم و بروز نفخ و سوءهاضمه خواهد شد. مجموع این دو قانون در یک روایت کوتاه بیان شده است: «کُل وأنتَ تَشتَهی وأمسِک وأنتَ تَشتَهی» (مستدرک الوسائل، ج 16، ص 221) 3⃣قانون سوم: جویدن غذا و طول مدّت غذا خوردن لقمه­ های غذا باید کوچک برداشته شوند تا بتوان آن­ها را به­ خوبی جوید. جویدن کامل غذاها باعث پیشگیری از سوءهاضمه، نفخ، یبوست و بسیاری از اختلالات دیگر خواهد شد؛ چون هضم غذا از دهان آغاز می­گردد. این کار باعث طول کشیدن بیشتر غذا خوردن شده و از پرخوری نیز پیشگیری می­کند. امّا از طرف دیگر بسیار طول دادن غذا خوردن نیز نهی شده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۲ ) 4⃣قانون چهارم: نوع غذاهای مصرفی و غذا بر حسب مزاج­های مختلف در طبّ سنّتی ایرانی، غذاها را بر اساس فاکتورهای مختلفی تقسیم­ بندی می­کنند. یکی از این تقسیم­ بندی­ها، تقسیم بر اساس عملکرد آن­ها در بدن است. ←هر چیز خوردنی که وارد بدن می­شود و وارد فعل و انفعال با بدن می­شود، یا شبیه بدن می­شود و جایگزین بافت و مواد از دست رفته از بدن می­گردد که به آن غذای مطلق می­گویند. ←یا اصلاً قابلیت غذائیت برای بدن ندارد و بدن را تحت تأثیر خود قرار می­دهد و کیفیّتش را تغییر می­دهد؛ مثلاً بدن را گرمتر یا سردتر از حدّ معمول خودش می­کند که دوای مطلق نام دارد، مثل زنجبیل و کافور و سیاه­دانه و ... ←بعضی موارد نیز هستند که هم حالت  غذایی و هم حالت دوایی دارند. حال اگر غذائیت غالب باشد، غذای دوایی نام می­گیرند؛ مثل کاهو، اسفناج، عدس، نخود، لوبیا و ...  و اگر دوائیت غالب باشد، دوای غذایی نام می­گیرند، مانند سیر، پیاز، تره، نعناع و ... ←این قانون می­گوید فردی که سالم است و سوءمزاجی ندارد، نباید بطور روزمره به غیر از غذاهای مطلق، غذایی دریافت کند. چرا که در درازمدت باعث بروز سوءمزاج (خارج شدن از حالت اعتدال مزاج و سلامتی) خواهد شد. بهترین غذاهای مطلق شامل نان گندم خوب پخته شده، گوشت­های معتدل مثل گوسفند و بز ، شیرینی­های ملایم و طبیعی، میوه­هایی مثل انجیر و انگور است. اکثر غذاهای مطلق، طبع معتدلی دارند و برای کسانی که سالم هستند و مزاجشان خیلی از اعتدال دور نیست، مناسب است. امّا کسانی که مزاجشان از اعتدال فاصله دارد و با خوردن غذاهای گرم یا سرد اذیّت می­شوند، باید غذاهای ضد مزاج خودشان را دریافت کنند. یعنی از غذاهای دوایی و در مرحله بعد دواهای غذایی استفاده کنند. درصورت وجود بیماری، باید زیر نظر متخصّص، از دواهای مطلق استفاده کرد. ←درواقع در مصرف گروه شیر و لبنیات، میوه­ها و سبزی­ها باید به مزاج و سوءمزاج­ها توجّه کرد. مثلاً اگر کسی دارای غلبه سردی است و با خوردن ماست، ترشی­ها، کاهو، خیار و گوجه دچار سستی بدن، آبریزش دهان، پرخوابی و کندی ذهن می­گردد؛ اوّلاً باید میزان مصرف این مواد را کاهش دهد (نه این که کلاً حذف کند) و ثانیاً مُصلحات مناسب آن­ها را به­ کار ببرد، مثلاً ماست را با اندکی نعناع یا پونه یا زنیان میل کند و ثالثاً در هر گروه غذایی غذاهای مناسب طبع خودش را انتخاب کند، برای نمونه به جای کاهو و خیار و گوجه، از هویج رنده شده و کرفس استفاده کند. در فردی نیز که دارای غلبه گرمی است و با خوردن ادویه زیاد (که معمولاً طبع گرمی دارند، مانند دارچین، فلفل، زنجبیل و ....) و شیرینی­جات و غذاهای پرچرب، دچار خارش بدن، خشکی دهان، تشنگی زیاد و .... می­شود؛ توجّه به نکته گفته شده و انتخاب غذاهای مناسب در هر گروه غذایی ضروری است. 🔖تبصره: استفاده از دواهای مطلق (که هیچ خاصیت غذارسانی برای بدن ندارند، مثل زعفران، دارچین، زردچوبه، فلفل و ....) در غذاها به میزان کم مانعی ندارد و منظور از آن، خوش طعم کردن غذاها (برای میل بیشتر طبیعت و هضم درست غذا) و رفع سردی و بی­مزگی غذاهاست. در طبّ سنّتی گفته می­شود اگر غذا بو و طعم خوب نداشته باشد، طبیعت بدن رغبتی برای هضم و جذب آن نخواهد داشت! برای این مورد حجم بسیار کمی از این ادویه در غذا استفاده می­شود و البته نباید آستانه چشایی را به حجم زیاد این موارد عادت داد. (یعنی عادت کردن به مصرف غذاهای خیلی شور یا تند عوارضی به همراه دارد.) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

2⃣مبحث امزجه، بخش ۱ #مزاج_شناسی ✍مزاج در لغت به معنی در هم آمیختن است و در طب سنتی ایران به کیفیتی یکسان و جدید که درنتیجۀ ترکیب و امتزاج ارکان 4 گانه با یکدیگر به وجود می‌آید، گفته می‌شود. ←در دیدگاه طب سنتی هر جسم، ترکیبی از هر چهار رکن تشکیل‌شده است و اختلاف مقدار این عناصر مزاج آن‌ها را با یکدیگر متفاوت می‌کند. بر این اساس در جهان و در ازای موجودات، بی‌نهایت مزاج وجود دارد، چراکه نسبت آمیختن عناصر چهارگانه باهم متفاوت است. ❇️مزاج‌ها به‌طورکلی به دو دسته مفرد و مرکب تقسیم می‌شود که هرکدام ۴ قسم دارند: 🔸الف) مفرد: گرم – سرد – خشک – مرطوب 🔹ب) مرکب: گرم و خشک – گرم و مرطوب – سرد و مرطوب – سرد و خشک ←در میان انسان‌ها نیز، باوجود طبقه‌بندی‌های کلی در مزاج‌های اصلی (مزاج ذاتی/جبلی/مادرزادی/مولودی) و اکتسابی افراد (مزاج اکتسابی یا عارضی)، در حقیقت هر مزاج دارای طیف گسترده‌ای است؛ تا جایی که می‌توان گفت که هیچ دو شخصی دارای مزاج یکسان نیستند و بنابراین درمان یک بیماری در دو فرد، نمی‌تواند کاملاً یکسان باشد. این مزاج‌ها ممکن است از کنش عامل‌های خارجی، داخلی و روانی مثل فصل، سن، جنسیت، مکان زندگی، اعراض نفسانی (حالات روحی و روانی)، شغل، تغذیه، تربیت و…، تحت تأثیر قرارگرفته و دگرگون شوند. ❇️بنابراین، برای درک بهتر، مزاج هر شخص را می‌توان به گونۀ زیر فرض و تقسیم کرد: ←50 درصد مزاج ذاتی و 50 درصد مزاج اکتسابی (1 به 1) ←75 درصد مزاج ذاتی و 25 درصد مزاج اکتسابی (2 به 1) ←25 درصد مزاج ذاتی 75 درصد مزاج اکتسابی (1 به 2) ❇️از نگاه حکما تنوع ۹گانۀ مزاج‌ها در افراد تندرست و طبیعی متناظر با تفاوت در عملکردهای افراد در زندگی روزمره‌شان است؛ این مزاج‌ها عبارت‌اند از: ❶⇦گرم ❷⇦سرد ❸⇦خشک ❹⇦تر ❺⇦معتدل ❻⇦گرم و خشک ❼⇦گرم و تر ❽⇦سرد و تر ❾⇦سرد و خشک 👈البته به‌اشتباه، در جامعۀ امروز معادل‌های ذیل برای این مزاج‌های ۹ گانه به کار می‌رود که در طب سنتی اصیل ایرانی جایگاهی ندارد (این اصطلاحات مربوط به اخلاط چهار گانه هستند و نه مزاج‌ها): ❌صفراوی ❌بلغمی ❌سوداوی ❌دموی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

📜 #نسخه_حکیم ✍ #تقویت_حافظه ✳️ نکاتی جهت تقویت حافظه در همه افراد 🔹۱. هر روز همراه با صبحانه به میزان یک قاشق چایخوری #سیاهدانه با #عسل بخورید. 🔸۲. هر روز صبح ناشتا #مویز(کشمش سیاه) بدونه هسته که تعداد آن در روایات اهل بیت(ع) 21 عدد ذکر شده، میل کنید. 🔹۳. بجای #شامپوهای_شیمیایی از ترکیب #سدر، #مورد، #روغن_زیتون، #کتیرا و مقداری #سرکه خانگی و زرده #تخم_مرغ برای شستشوی سر استفاده کنید. 🔸۴. #بخور و #انفیه: یک شب درمیان قبل از خواب به مدت 10 الی 15 دقیقه بخور بدهید و انفیه استفاده نمایید تا #عطسه کنید، پس از تمیز کردن بینی(استنشاق)،در هر سوراخ بینی یک قطره #روغن_بنفشه بچکانند. 🔹۵. دستورات #تغذیه و آداب #غذاخوردن و #آب خوردن را رعایت کنند. آب زیاد حافظه را ضعیف می کند و از #پرخوری پرهیز نمایند. 🔸۶. به فرمایش پیامبر(ص) #کدو عقل و حافظه را زیاد می کند. 🔹۷. مصرف #کندر مفید است. 🔸۸. قرائت #قرآن با معنای آن هر در یک ساعت معین و خواندن #نماز در اول وقت از دیگر راه کارهای تقویت حافظه است. 🔹۹. #زالو درمانی کنید. پیش افراد مجرب پشت گوش خود زالو بیاندازید. همچنین #حجامت عام و حجامت سر را در نظر داشته باشید. 🔸۱۰. خوردن و دود‌کردن #اسپند. 🔹۱۱. مالیدن #روغن_سیاهدانه به ملاج سر. 🔸۱۲. نوشیدن شربت #عسل(عسل+آب+آبلیموی تازه). 🔹۱۳. #خواب_قیلوله(قبل از ظهر) کوتاه. 🔸۱۴. #بیداری سحر. 🔹۱۵. از مولدّات فراموشی و ضعف حافظه دوری کنید: خواندن الواح قبرها، مصرف زیاد #پنیر(پنیر با #گردو میل شود)، #اضطراب و دلشوره، نیم خورده و فضله موش، میان دو زن راه رفتن،فراوان #گشنیز خوردن، بی خوابی و پرخوابی، حرص، #عصبانیتهای مکرر، استفاده از ظروف #آلومینیومی، استفاده تکراری از برخی غذاهای #سرخ_کردنی و غذاهای سازنده #خون غلیظ از جمله #دل و #قلوه و #جگر سیاه و مصرف هر روز #برنج بدون سبوس، همینطور #نان بدون سبوس برخی از مولدّات فراموشی است. ⭕️نکته : مزاج #گناه سرد است و خود یکی از عوامل #سردی_مغز و کاهش حافظه است. همانطور که در قرآن اشاره شده شیطان عامل فراموشکاریست. هرچه در عمل و فکر از شیطان دورتر باشیم خداوند قوه تفکر و مغز را به لطف خود قوی تر می نماید. نکته جالب اینکه اگر در سیره علمای واقعی دین که اهل رعایت #تقوا بوده‌اند دقت کنیم هیچ کدام دچار #آلزایمر و #فراموشی نمی‌شدند و حتی در کهولت سن به جزئیات احکام دین مسلط بودند که این نشان دهنده این است که هر چه بیشتر اهل تقوا باشیم، خداوند توان استفاده از قابلیت‌های ظاهری و باطنی وجودمان را بیشتر برای ما مهیا می‌کند. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۳ ) 5⃣قانون پنجم: مقدار غذا برحسب عادت و قوّت ←مقدار غذا باید به اندازه­ ای باشد که بعد از غذا این علائم بروز نکند: کشیدگی دنده­ ها، احساس سنگینی و نفخ، آروغ ترش، تنگی نفس، سنگینی سر و خواب آلودگی. ←البته میزان دریافت غذا در هرکس متفاوت است. افرادی که قوّت هاضمه قوی­تری دارند، قادر هستند حجم بیشتری از غذا را در یک وعده دریافت کنند و برعکس افرادی که هاضمه ضعیف­تری دارند، باید حجم غذا را کاهش دهند و بر تعداد وعده­ها بیافزایند. ←همچنین اگر کسی عادت داشته که حجم زیادی غذا بخورد و به یکباره حجم آن را کم کند یا اگر عادت به مصرف غذای کم داشته و به یکباره مقدار آن را زیاد کند، دچار عوارضی خواهد شد. تغییر عادت باید در درازمدّت صورت گیرد. 6⃣قانون ششم: سکون بعد از غذا ←بعد از خوردن غذا لازم است که بدن در حالت آرامش قرار بگیرد تا هضم به­ درستی صورت بگیرد. بدترین چیز برای هضم غذا، حرکت­های شدید است؛ یعنی ورزش بعد از غذا مناسب نیست. امّا حرکت­های خفیف که باعث انحدار (پایین رفتن) غذا و قرار گرفتن آن در قعر (تَه) معده می­شوند، کمک به هضم بهتر غذا می­کنند. به همین منظور توصیه شده است که بعد از غذا چند قدم راه رفته شود [«سِر بعدَ العَشاء ولو بِقَدَمَینِ» یعنی بعد از غذای شب راه برو هرچند دوقدم!] و سپس چند دقیقه به پهلوی راست و بعد مدت طولانی­تری به پهلوی چپ دراز کشیده شود. موقع برخاستن نیز از پهلوی راست بلند شوید. همچنین اعراض نفسانی شدید مثل غم و شادی فراوان باعث تشویش در هضم می­گردد. امّا حرکت قبل از غذا به دفع فضولات بدن و افزایش حرارت غریزی برای هضم و جذب بهتر غذا کمک می­کند. 7⃣قانون هفتم: مراعات عادت و لذّت در امر تغذیه ←به تعبیر حکمای طبّ سنّتی، عادت حکم طبیعت ثانویه را دارد و توجّه به آن در هر امری لازم و ضروری است. در بحث تغذیه نیز اگر فردی به غذایی عادت دارد و با میل و رغبت فراوان آن را می­خورد، طبیعت بدنش آن را بهتر هضم و جذب می­کند. و اگر به اکراه و اجبار غذایی به کسی داده شود، طبیعت (قوّه مدبّره و هوشمند کنترل کننده اعمال بدن که موکّل نفس ناطقه است) آن را قبول نمی­کند. ←البته دو نکته در این­جا هست: یکی این که فرد عادت به مصرف غذاهای بد داشته باشد که طبق این قاعده فکر می­کند تکرار همین روش خوب است! که در این­جا باید به مرور عادتش را تغییر دهد. ←دوم این که معمولاً اکثر افراد در مقابل غذای لذیذ و خوشمزه، کنترل شهوت خود را از دست می­دهند و پرخوری می­کنند که خود باعث بروز عوارضی می­گردد. درمجموع اگر دو غذا موجود بودند که هر دو کیفیت خوبی داشتند، بهتر است غذایی که فرد از آن لذّت بیشتری می­برد، بخورد؛ به شرط افراط نکردن در مصرف! ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

▫️مبحث امزجه، بخش ۲ #مزاج_شناسی ✍کلمه مزاج برای همه ایرانیان نام کاملا آشنایی است. افرادی را که زود #عصبانی می شوند آتشین مزاج می خوانند، افراد دیر جوش و کم حرف و غیر فعال را #سرد_مزاج می نامند. حقیقتا معنی مزاج چیست؟چگونه می توانیم مزاج خود را یا به تعبیری درست تر #طبیعت_بدن خود را بشناسیم؟ اختلاف طبایع افراد همیشه مورد کنجکاوی و سوال بوده است. 🔹در یک روز پائیزی به مردمی که بیرون از منازل خود و به جهت رفتن به محل کار در حرکتند دقت کنید تعدادی با پالتو و شال و کلاه، تعدادی با یک ژاکت معمولی و تعدادی فقط با یک پیراهن بیرون آمده اند، این ها چه تفاوتی باهم دارند؟ تعدادی خیلی زود #چاق می شوند و عده ای با وجود خوردن مقدار قابل توجهی غذا، همچنان اندام مناسبی دارند، تعدادی #خواب سبک دارند و ساعات خوابشان کم است،تعدادی خواب سنگین و طولانی دارند، بعضی ها خیلی تند و تیز هستند، بلند و سریع تکلم می کنند در حالی که تعدادی نیز خیلی آرام و منقطع حرف می زنند، برخی افراد با خوردن یک خیار دل درد می گیرند و به قول معروف سردیشان می شود در حالی که بعضی ها با خوردن نیم کیلو خیار هیچ واکنشی ندارند. تمام آزمایشات بالینی این افراد نیز سالم است و از لحاظ بررسی #خون و بافت های بدن و اعضاء و تمام موارد آزمایشگاهی همه طبیعی هستند پس اختلاف این افراد در کجاست؟ ادامه دارد . . . ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

▫️مبحث امزجه، بخش ۳ #مزاج_شناسی ✍ اهميّت #شناخت_مزاج قبل از مبحث شناخت مزاجها بهتر است با اهمیت این موضوع آشنا شویم. شناخت طبایع چه اهمیتی برای ما و چه نقشی در #سلامتی ما دارد؟ 🔹حفظ تعادل بدن از نظر مزاجس يعنی حفظ سلامتی و هرگاه به هر دليلی بدن از اين حالت #تعادل خارج شود، #گرمی، #سردی، #خشکی يا #رطوبت در آن افزايش پيدا کرده و موجب بروز #بيماری مي شود. همچنين نوع #تعذيه، #پوشاک، #خواب و #بيداری، حالت های #عصبی، #روانی و... ارتباط مستقيمی با حالات طبيعی يا مزاجی هر فرد دارد. بنابراين برای داشتن #زندگی_سالم و موفق، همه ی ما نيازمند شناخت مزاج يا طبيعت خود هستيم. 🔸برای اين که يک فرد #تغذيه ی مناسبی داشته باشد حتماً بايد از نوع مزاج خود، محيط جغرافيايی که در آن زندگی می کند و #طبيعت مواد غذايی از نظر سردی، گرمی، رطوبت و خشکی آشنايی داشته باشد؛ در غير اين صورت اگر از بهترين و گران ترين مواد غذايی هم استفاده کند، برای او مفيد نخواهد بود. 🔹در بعضی مزاج ها، خوردن يک غذاي نامناسب می تواند مشکلات بسياری را ايجاد کند. برای مثال برخی افراد حتی با خوردن يک #خرما بدن شان #جوش مي زند. حتي ممکن است غذای ناسازگار با مزاج فرد، موجب تغيير در #خواب، حالات عصبی، #فراموشی، مشکل در #هضم_غذا و دفع آن، ناراحتی های #پوستی و... در او شود. پس برای جلوگيری از بروز چنين مشکلاتی بايد مزاج خود را شناخته و غذايی مناسب با مزاج تان ميل کنيد. اگر مادر طبع فرزندش را بشناسد، می تواند غذاهايی متناسب با طبع #نوزاد شيرخوارش بخورد تا نوزاد دچار #دل_درد و ... نشود. 🔸اهميّت شناخت #طبع ها به اندازه ای است که والدين می توانند مشکلات احتمالي فرزندشان را با توجه به آن، #درمان کنند. برای نمونه #پرخاشگری، عصبی بودن و بی حوصلگی کودک به علت افزايش گرما و خشکی در بدن او و #تنبل يا #ترسو بودن کودک به علت افزايش سردی و خشکی در بدن او می باشد که با حفظ تعادل طبع، می توانيد به رفع اين مشکلات کمک نماييد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

▫️مبحث امزجه، بخش ۴ ✍ مزاج چیست؟ ▪️قبل از شناختن #مزاج یا طبع لازم است تا مطابی را بدانیم. طبیعت انسان ها با هم تفاوت دارد، اگر بخواهیم #سبک_زندگی سالم و روش دستیابی به سلامت واقعی را تجربه نمائیم، باید به جسم و روان آدمی ازدیدگاه طب #اسلامی و #سنتی یا طب مزاجی نظر کنیم. ▪️قبل از آنکه به تعریف مزاج بپردازیم لازم است که با چند اصطلاح در طب سنتی آشنا شویم.  از دیدگاه طب سنتی عوامل تشکیل دهنده جهان خلقت و بدن انسان و غیر انسان، چهار عنصر اصلی به شرح ذیل می باشند، که به آنها «ارکان» گفته می شود. الف) #آتش که گرم و خشک است. ب) #هوا که گرم و تر است. ج) #آب که سرد و تر است. د) #خاک که سرد و خشک است. ▪️اگر بدن آدمی را دقیقا مورد بررسی قرار دهیم، می بینیم که از اندام های متعددی تشکیل شده و هر اندامی از #سلول های خاصی ساخته شده است. هماهنگی اندام ها نیز باعث #سلامتی و حیات و ادامه ی آن می گردد. در بدن هر فرد چهار نوع #خلط یا مایع وجود دارد که آنها را اصطلاحا"اخلاط اربعه" می نامند. #اخلاط_اربعه عبارت اند از: #صفرا، #خون، #بلغم و #سودا. ▪️در حالت طبیعی، اخلاط اربعه در بدن هر شخص سالمی باید به حالت تعادل باشد تا ادامه ی زندگی و حیات او مقدور باشد. تعادل اخلاط اربعه را مزاج یا همان طبع می نامیم. در واقع حالتي که از تأثير چيزي در محيط اطراف در انسان به وجود مي آيد مانند تأثير #سرماي کولر يا #گرماي بخاري که موجب #سردي يا #گرمي در انسان مي شود را مزاج مي نامند. حفظ #تعادل بدن از نظر مزاجي يعني حفظ #سلامتي و هرگاه به هر دليلي بدن از اين حالت تعادل خارج شود، گرمي، سردي، خشکي يا رطوبت در آن افزايش پيدا کرده و موجب بروز #بيماري مي شود. ▪️با مطالعه اخلاط اربعه به طور جداگانه، وظیفه ی هر یک مشخص خواهد شد. هر نوع مواد غذایی یک اثر خاصی بر روی اخلاط اربعه می گذارد. و آن را به حالت تعادل یا عدم تعادل در خواهد آورد. به عنوان مثال، استفاده از مواد غذایی #چرب و #شیرین به طور مداوم، #صفرا را افزایش می دهد، همچنان که #پرخوری و عدم رعایت اعتدال در مصرف مواد غذایی موجب غلبه ی #خون می شود. استفاده از #ترشی جات #سرکه و #لبنیات به مقدار زیاد موجب طغیان و ازدیاد #بلغم ، و خوردن غذاهای #نمک دار و مانده ونیز خوردن #بادمجان به مقدار زیاد و یا #گوشت حیوانات سبب ازدیاد #سودا می گردد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۴ ) 8⃣قانون هشتم: عدم مداومت بر یک نوع غذا و رعایت تنوّع غذایی در زمان صحّت ←مصرف بیش از حد هرکدام از غذاها باعث بروز عوارضی می­گردد؛ مثلاً دریافت زیاد غذاهای شور باعث خشکی بدن و مشکلات چشمی می­گردد، زیاد خوردن غذاهای ترش موجب پیری زودرس و کم­خونی می­شود، مصرف زیاد شیرینی­ها باعث انسداد کبدی (مثل کبد چرب) و رخوت و سستی معده می­شود. ←از گروه­های مختلف غذایی و نیز در خود گروه­ های غذایی از غذاهای مختلف باید استفاده شود تا همه مواد مغذی بدن تأمین گردد. البته نه در یک وعده! بلکه هرچه غذای موجود در هر وعده ساده­ تر باشد، هضم آن بهتر صورت می­گیرد؛ ولی در وعده­ های مختلف باید تنوّع غذایی رعایت گردد. برای نمونه برخی خوراکی­ها هستند که یک مدّت محدودی در سال هستند و بعد از آن فصلشان می­گذرد و بهتر است در همان موقع دریافت شوند. [وجود خوراکی­های مختلف در چهار فصل سال دلیل خوبی برای مصرف آن­ها در غیر فصل خودشان نیست و این کار باعث بروز عوارضی است؛ مخصوصاً که برای تهیه آن­ها از مواد شیمیایی زیادی استفاده می­شود. مثل خیار درختی تولیدشده در زمستان که پر از سموم و مواد شیمیایی است!] 9⃣قانون نهم: پرهیز نکردن در افراد سالم ←در زمان بیماری در اکثریت موارد باید دریافت غذا را کاهش داد. امّا افرادی که سالم هستند، نباید بیش از حد پرهیز کنند و از خوردن اجتناب کنند تا قوای بدنشان تحلیل نرود. البته افرادی که نفسشان غالب بر بدن است و توجّه زیادی به آن ندارد که می­توانند با غذای بسیار کمی، زندگی کنند، خارج از بحث می­باشند. 🔟قانون دهم: پرهیز از پرخوری ←ازطرفی هم دریافت زیاد غذا و عادت به این امر، انسان را از صفای دل و روحانیّت خارج کرده و به سمت بهیمیّت می­برد. در روایت هست که خدا از هیچ چیز به اندازه شکم پر بدش نمی­آید! در طبّ سنّتی ایرانی گفته می­شود بدترین چیز برای بدن این است که هنوز غذای قبلی هضم نشده است، غذای جدید وارد معده گردد. تکرار عادت بد پرخوری می­تواند منجر به اختلالات شدید کبدی شود که امروزه دامنگیر بسیاری از افراد جامعه ماست! این کار باعث فساد غذا در معده و ضعیف شدن حرارت غریزی می­گردد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

مبحث امزجه، بخش ۵ #مزاج_شناسی ✍ همه چیز در اطرافمان مزاج یا طبع دارد 🔻این نکته قابل توجه است که همه چیز در این عالم هستی دارای مزاج است. #حیوانات، #گیاهان، #فصول، #سنین و #اعضاء_بدن که به ترتیب به آنها اشاره ای می کنیم. 1⃣حیوانات: هر موجود بسته به نوع فعالیت و خلقتش دارای مزاج خاص خود است. مثلاً گرگ مزاج #گرم وخشک دارد و عنصر #آتش در آن برتری دارد، شیر که حیوان شجاع و درنده ای است از #خون غالب آفریده شده است و مزاج #دَمَوی دارد، اگر چنین نباشد که اصلا شیر نیست و نمی تواند تمام خصوصیات یک شیر را داشته باشد، مورچه از جنس #سوداست، زنبور از جنس #صفراست، الاغ از جنس #بلغم است و... . 2⃣گیاهان: در گیاهان وجود عناصر چهارگانه ارکان را، با خوردن یا لمس آنها به وضوح می بینیم. 🍃گیاهانی که خوردن و حتی لمس آنها موجب گرمی و تشنگی فوری شده ویا حتی با تکرار در آنها در بدن ایجاد #خارش و #سوزش می شود را گرم وخشک می گوئیم. گیاهانی که خوردن آنها موجب ایجاد گرمی می شود را گیاهان گرم و تر می گوئیم.(سیر، پیاز، فلفل‌، نعنا، زیره، زیتون، زنجبیل، دارچین و... ) 🍂گیاهانی که موجب رفع #حرارت، بدن شده و رفع #تشنگی می کند، #سرد و تر می نامیم.(کاهو، بنفشه، بیدمشک، خرفه و...) گیاهانی که از گرمی بدن می کاهد اما تشنگی را برطرف نمی کند و با تکرار آنها در بدن ایجاد #خشکی و #لاغری می شود، سرد و خشک می گوئیم ( گشنیز، سنجد و...) 🔻همین جا یک نکته مهم لازم است ذکر شود: در مجموع عناصر گرم وخشک را صفرازا ، گرم و تر را مُولِد #خون و همچنین عناصر سرد وخشک را سودا زا و سرد وتر را بلغم زا نامگذاری کرده اند. 3⃣فصول : ①⇦بهار: مزاج گرم وتر دارد. ②⇦پاییز: مزاج سرد وخشک دارد. ③⇦تابستان: مزاج گرم و خشک دارد. ④⇦زمستان‌: مزاج سرد و تر دارد. 4⃣ساعات شبانه روز : ❶⇦ صبح: مزاج گرم وتر دارد ❷⇦ ظهر: گرم وخشک دارد ❸⇦ عصر: سرد وخشک دارد ❹⇦ شب: سرد وتر دارد 5⃣ اسنان (سن ها): انسان در سنین مختلف مزاجهای مختلفی دارد: الف: مرحله #رشد ونمو (از تولد تا 30 سالگی) دارای مزاج گرم وتر است . ب: مرحله #جوانی(30 تا 40 سالگی) مزاج گرم وخشک ج: مرحله #میانسالی یا #کهولت (40 سالگی تا 60 سالگی) مزاج سرد و خشک  د: مرحله #پیری (بعد از 60 سالگی) مزاج سرد و تر ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۵ ) ✴️۱۱←قانون یازدهم: رعایت ترتیب در غذاها یک نوع دیگر تقسیم­ بندی غذاها در طبّ سنّتی ایرانی، تقسیم آن­ها به غذاهای لطیف و کثیف است. غذاهای لطیف اجزای ازهم فاصله ­دارتری دارند و به راحتی هضم می­شوند و زودتر هم در بدن تحلیل می­روند. امّا غذاهای غلیظ بافت متراکم­تری دارند و همین­طور بافت سفت و محکمی در بدن تولید می­کنند و دیرتر تحلیل می­روند. کسانی که بیشتر کارهای فکری دارند و فعالیت بدنی کم­تری دارند، باید بیشتر غذاهای لطیف مصرف کنند و اگر غذاهای غلیظ دریافت کنند، دچار سوءهاضمه و مشکلات دیگر می­گردند. ولی ورزشکاران و افراد دارای فعالیت بدنی زیاد مانند کارگران باید غذاهای غلیظ بیشتری دریافت کنند تا دچار ضعف جسمانی نشوند. یک نکته دیگر هم این است که هرچه حرارت معده بالاتر بوده و قوّه هاضمه قوی­تر باشد، غذاهای غلیظ را راحت­تر هضم می­کند. ←اگر همزمان خواستید دو نوع غذای غلیظ و لطیف را مصرف کنید، بهتر است اوّل غذای لطیف مصرف شود تا به­ زودی هضم گردد و از معده عبور کند و سپس غذای غلیظ مصرف شود. درغیر این صورت، غذای لطیف روی غذای غلیظ مانده و فساد می­پذیرد. برای نمونه، میوه­ها یا سالاد کاهو قبل از غذا مصرف شود و سپس غذای اصلی. 🔹مثال­هایی از غذاهای لطیف: کاهو، سیب، انار، نان گندم، نان جو، ماهی، سوپ ساده سبزیجات، آش برنج، عسل و ..... 🔹مثال­هایی از غذاهای غلیظ: رشته و غذاهایی که با رشته درست می­شوند مثل آش رشته، ماکارانی، لازانیا، ته­دیگ، غذاهای شیرین و چرب مثل حلوا، سس مایونز، سیب زمینی و تخم مرغ آب­پز و سالاد الویه، گوشت گاو و گوشت­های فریزری، غذاهای سرخکرده مثل کتلت و کوکو و ... ✴️۱۲←قانون دوازدهم: رعایت ناسازگاری­های غذایی در طبّ سنّتی ایرانی بعضی غذاها با هم ناسازگارند؛ یعنی نباید همزمان مصرف شوند. دلایل این ناسازگاری­ها مختلف است و بعضی از آن­ها امروزه هم شناخته شده است. اگر کسی یک بار این­ها را با هم مصرف کرد و عارضه­ ای برایش پیش نیامد، نباید تصوّر کند که هیچ مشکلی ندارد و درصورت تکرار این عادت، باید منتظر بروز عوارض جبران­ ناپذیری باشد. برای نمونه مصرف همزمان گوشت­ها بویژه گوشت طیور با لبنیات (مثل ماست) به شدّت نهی شده است و تکرار این عادت غذایی موجب بروز بیماری­های پوستی مثل ویتیلیگو (برص) و دردهای مفاصل می­شود. ❌برخی از موارد ناسازگار با هم: لبنیات با ترشی­ها، لبنیات با میوه­ ها مثل شیرموز، نوشیدن آب و مایعات بعد از میوه­ ها، ماهی با تخم­ مرغ 👈باز تکرار می­شود که مصرف غذای جدید قبل از این که غذای قبلی کاملاً هضم شود، به شدّت برای بدن مضر بوده و باعث بروز بیماری­های مختلف می­گردد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

مبحث امزجه، بخش ۶ #مزاج_شناسی ✍ انواع مزاج یا طبع   🔵 مزاج چون از ترکیب #ارکان با یکدیگر پدید می آید لذا بسته به میزان ترکیب هر رکن(آب، آتش، خاک، هوا) مزاج متفاوتی حاصل می گردد ولی اگر بخواهیم مزاجها را دسته بندی نماییم چون تعداد چهار رکن در هم ترکیب می شوند، مزاجهای اصلی را می توان در نه طبقه به شرح ذیل دسته بندی کرد 🔸۱- در تعدادی رکن #آتش بیشتر ازسایر ارکان است این افراد مزاج #گرم و #خشک دارند آن ها را #صفراوی می گویند. 🔹٢- در تعدادی رکن #هوا بیشتر از سایر ارکان است این افراد مزاج گرم و #تر دارند آن ها را #دموی می گویند. 🔸۳- در تعدادی رکن #آب بیشتر است این افراد مزاج #سرد و تر دارند، لذا آن ها را #بلغمی می گویند. 🔹۴- در تعدادی رکن #خاک بیشتر است این افراد مزاج سرد و خشک دارند که آن ها را #سوداوی می گویند. 🔸۵- در تعدادی نیز این ارکان نسبتاً در حالت #تعادل هستند این افراد مزاج #معتدل دارند. 🔹۶- در تعدادی ارکان آتش و هوا بیشتر از سایر ارکان هستند این افراد مزاج گرم دارند و از لحاظ تری و خشکی معتدل هستند. 🔸٧- در تعدادی ارکان هوا و آب بیشتر از سایر ارکان هستند این افراد مزاج تر دارند و از لحاظ گرمی و سردی معتدل هستند. 🔹٨- در تعدادی ارکان آب و خاک بیشتر است این افراد مزاج سرد دارند و از لحاظ تری و خشکی معتدل هستند. 🔸٩- در تعدادی ارکان خاک و آتش بیشتر است این افراد مزاج خشک دارند و از لحاظ گرمی و سردی معتدل هستند. 🔰بنابراین هر فرد از بدو تولدش دارای #حرارت و #رطوبت غریزی می باشد که به آن #مزاج_اصلی می گویند. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

مبحث امزجه، بخش ۷ #مزاج_شناسی ✍ تعریف خلط یا مایع موجود در بدن ←یکی دیگر از اصطلاحاتی که در این مبحث نیاز است با آن آشنا شویم #خلط یا همان #مایع موجود در بدن می باشد.  ←هر #غذایی که می خوریم هنگامی که وارد بدن ما می شود در #معده هضم آن آغاز می گردد، به #کبد می رود در کبد چهار خلط یا چهار نوع مایع تولید می شود. در واقع زمانی که غذا در بدن شروع به هضم شدن می کند، با شيره ی #گوارشی موجود در کبد مخلوط شده و به مواد مفيد در بدن تبديل مي شود. اين مواد چهار خلط اصلی موجود در بدن يعنی #صفرا، #سودا، #بلغم و #دم را به وجود می آورد. که خصوصیات آن ها به قرار ذیل است : ❶⇦ خلط دم که دارای #مزاج_گرم و تر است. ❷⇦خلط صفرا که دارای #مزاج_گرم و خشک است. ❸⇦خلط بلغم که دارای #مزاج_سرد و تر است. ❹⇦خلط سودا که دارای #مزاج_سرد و خشک است. ←اگر چه همه این #اخلاط در #خون موجودند اما خدا برای صفرا و سودا جایگاه ذخیره در نظر گرفته است. 🔻 #طحال: جایگاه ذخیره سوداست 🔻 #کیسه_صفرا : جایگاه ذخیره صفراست که در آن جمع باشند و درصورت نیاز به اندازه لازم در بدن انتشار یابند. 🔹اما "دم" و "بلغم" در #عروق_خونی و #لنفاوی و... در حال گردش اند. 🔸وجود هر چهار خلط در بدن انسان ضروریست اما در حد خاص و معین. کمبود و یا فزونی هر یک از آنها در بدن باعث تغيير شکل در ساختمان بدن، تفاوت در #صورت، #زيبايی، #چاقی يا #لاغری ، رنگ #پوست ، شکل و رنگ #موها و پنهانی يا آشکاری رگ ها در بدن می شود و نيز توانايی ها و رفتارهای متفاوتی را در انسان به وجود می آورد. به همين دليل است که هر فردی ، دارای #اندامی خاص با اشکال گوناگون و تمايلات #غذايی ، #اخلاق، #رفتار و علاقه مندی متفاوت است. 🔰 لازم است بدانیم کم یا زیاد شدن هر کدام از این اخلاط در بدن و خروج آنها از حالت طبیعی موجب #سوء_مزاج و #بیماری می گردد که در این حالت برای رفع مشکل باید تدابیر مربوطه رعایت و درمان صورت پذیرد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

✍ آداب تغذیه بر اساس مبانی طبّ سنّتی ایرانی ( ۶ ) ✴️ ۱۳←قانون سیزدهم: رعایت حال معده ←بعضی افراد هستند که حجم معده­ شان کم بوده و توانایی دریافت غذای زیاد در یک وعده را ندارند. بنابراین باید حجم غذای هر وعده را کاهش داده و بر تعداد وعده­ ها بیافزایند. از طرفی برخی افراد می­باشند که حرارت معده­ شان بالاست و غذاهای لطیف در معده آن­ها می­سوزد. این افراد باید غذاهای غلیظ بیشتری مصرف کنند. ←افرادی که معده سستی دارند و غذا در آن نمی­ماند تا هضم کامل بیابد و سریع عبور می­کند؛ باید قبل از غذا مقداری قابضات (مثل رب به یا سیب یا انار) میل کنند. ←آن­هایی که بعد از غذا قی می­کنند یا حالت تهوّع می­گیرند و یا دچار سردرد و سرگیجه می­شوند؛ باید بعد از غذا از قابضات استفاده کنند تا دهانه معده به خوبی بسته شده و از تصاعد بخارات معده به سمت مغز پیشگیری شود. ←کسانی هم که معده ضعیفی دارند و هر غذایی بخورند، بلافاصله دچار نفخ و سنگینی و احساس پری معده می­شوند، باید بعد از غذا مقداری از شربت­های مقوّی معده بنوشند؛ مثلاً مقداری شربت جالینوس (یا سکنجبین سفرجلی) که از عصاره میوه به، زنجبیل، عسل و سرکه درست شده است. ←نکته دیگر این است که بعد از ورزش یا اعراض نفسانی شدید مثل خشم و غضب، از مصرف غذاهایی که سریعاً در معده فساد می­پذیرند (مانند شیر، خربزه، هندوانه، خیار، گوجه و .... ) باید اجتناب کرد. همچنین در مواردی مثل آلرژی­های فصلی، مصرف این غذاها باعث تشدید عوارض بیماری می­گردد. ✴️ ۱۴←قانون چهاردهم: ظروف پخت و مصرف غذا ←بهترین ظرف برای پخت و پز، ظرفی است که وارد واکنش شیمیایی با غذا نشود. بنابر این شیشه و پیرکس از همه بهتر است. بعد از آن ظروف استیل است که هیچ چیز داخل غذا آزاد نمی­کند. 👈( چون امروزه بخاطر ارزان­تر بودن سرب، از آن برای سفید کردن ظروف مسی به­ جای قلع استفاده می­شود، لذا خیلی به ظروف مسی هم توصیه نمی کنیم. اما اگر خواستید از ظروف مسی استفاده کنید، باید حتماً قلع­ اندود شده باشد و نیز از پختن غذاهای خیلی آبکی و غذاهای ترش در آن اجتناب شود.) ظروف تفلون مخصوصاً اگر خورده شده باشد، سرطان­زا هستند و ظروف آلومینیوم هم باعث ایجاد کم­خونی و آلزایمر می­شوند. ←برای صرف غذا هم ظروف شیشه­ ای، چینی و ملامین (اگر خورده نشده باشد) مناسب است. در ظروف یکبار مصرف نباید مایعات داغ ریخته شود. ریختن غذاهای داغ در ظروف پلاستیکی باعث آزادسازی مونومرها و سرطان­زایی می­گردد. 🔹با مطالعه این قوانین احتمالاً متوجّه شده­ اید که بسیاری از عادات غذایی ما نادرست می­باشد. پس به یکباره از رعایت آن­ها صرف نظر نکنید و تا جایی که امکان دارد، به­ مرور عادات اشتباه را تغییر دهید. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

مبحث امزجه، بخش ۸ #مزاج_شناسی ✍ انواع طبع(مزاج) و اعلایم آنها ✴️ به طور کلی چهار نوع #طبع #گرم، #خشک، #سرد و #مرطوب وجود دارد. ←افراد #صفراوی مزاج، دارای طبع گرم و خشک هستند ←افراد #سوداوی مزاج، دارای طبع سرد و خشک هستند ←افراد #بلغمی مزاج، دارای طبع سرد و مرطوب هستند ←افراد #دَمَوی مزاج، دارای طبع گرم و مرطوب می باشند. 🔘نکته ی قابل توجه اين است که اگر در بدن فردی، ميزان هر کدام از #اخلاط چهارگانه در حال تعادل باشد، او دارای طبع معتدل است. ولی اگر به علل مختلف مانند #تغذيه ی نامناسب، #روحيات اخلاقی نامناسب و ... دو يا سه خلط در خونش بالا رفته و با يکديگر مخلوط شود، به طوری که از خصوصيات هر کدام از اخلاط چهارگانه در وجودش پيدا شده و باعث تغيير رفتار يا تغيير مزاج ظاهری او شود می گوييم فرد، دارای طبع مختلط است. 🔘علت اين که گاهی اوقات فرد در يک روز، رفتارهای متفاوتی از خود(از تمام اخلاط) نشان می دهد نيز ممکن است همين امر باشد؛ مثلاً فردی که طبع اصلی اش سودا است در اثر اختلاط طبعش با صفرا پرخاشگر، منفی نگر و کم حوصله تر می شود. ▪️نکته : بدترين نوع طبع مختلط از نظر #جسمانی، اختلاط دو طبع اکتسابی صفرا و بلغم است و از نظر #روانی، اختلاط دو طبع اکتسابی صفرا و سوداست و به اين ترتيب دارنده ی طبع مختلط صفرا و بلغم تعادل وضعیت جسمی و فیزیکی ندارد و دارنده طبع مختلط صفرا و سودا تعادل روحی و روانی ندارد. (گرچه ممکن است دارنده طبع مختلط صفرا و‌ سودا نیز از نظر جسمی درگیر مشکلاتی باشد، اما منظور این است که بیشترین فشار به روح و روان وی وارد میشود) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa