گزارش کامل نقش نظریه امر بین امرین در تبیین مسئله استطاعت در نگاه متکلمان نخستین در راستای کرسی تخصصی نظریه‌پردازی متن‌اندیش در متکلمان نخستین کرسی نقش نظریه امر بین امرین در تبیین مسئله استطاعت در نگاه متکلمان نخستین با ارائه حجت الاسلام دکتر اکبر اقوام کرباسی روز یکشنبه 19 بهمن در تالار شهید سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش مرکز همکاری های علمی و بین الملل در ابتدای این جلسه حجت الاسلام دکتر اکبر اقوام کرباسی به ارائه نظریه پرداخت و حجت الاسلام دکتر سید حسن طالقانی و دکتر اصغر رمضانی به نقد این کرسی پرداختند. کرباسی گفت: استطاعت، از مهم‌ترین مشخصه‌های اختیارساز برای آدمی است که جریا‌ن‌های کلامی معتقد به اختیار آدمی دستی در تبیین و توضیح آن بر اساس چارچوب و نظام فکری خویش داشته‌اند. اهل الحدیث بر اساس تلقی جبرگرایانه خویش منکر این آموزه و در مقابل، معتزلیان به شدت بر وجود آن پای می‌فشردند. امامیان اما، از همان ابتدا بر اساس نظام عدل الهی و در چارچوب حاکمیت مشیت خداوند از یک سو و پذیرش اراده و حریت انسان از سوی دیگر در تبیین استطاعت کوشیدند. مجموعه تحقیقات نشان می‌دهد که میان اندیشمندان امامیه نخستین، استطاعت ناظر به مقام تحقق فعل خارجی دانسته می‌شد و طبعاً ایدۀ انحصاریِ امربین‌الامرینِ این گروه، به سادگی می‌توانست تبیینی در خور از تلقی امامیه در این بحث ارایه نماید. با این همه در کوفه سده دوم چند تبیین مختلف از این بحث ارایه شد که جملگی در جان مایه اصول بحث مشترک‌اند، اما اختلافاتی نیز با یکدیگر دارند.

کوفه قرن دوم حداقل چهار نظریه در بحث استطاعت به خود دیده است. در نظریه زراره، استطاعت مساوق با تندرسی جسمی افراد و مقدم بر فعل دانسته می‌شد. هشام بن حکم استطاعت را جمع پنج موردِ تندرستى، رفع مانع، فراهم بودن وقت و امکانات، ابزار تحقق فعل و سبب وارد از بیرون می‌دانست. در نظر او چهار جزء از این علل قبل از فعل و یکی، که همان سبب وارد باشد، حین‌الفعل محقق می‌شود و هنگامی که خدا سبب‌ را پدید آورد، فعل‌ ضرورتاً محقق می‌شود. با این حال زمانی مفهوم استطاعت محقق است که هر پنج مورد پیش‌گفته گرداگرد یکدیگر جمع باشند. نظریۀ مؤمن‌الطاق در واقع دیدگاهی بین نظر هشام و زراره است. ایده او هر چند در قدم نخستین همسو با زراره می‌نماید و استطاعت را سلامتی و حتی قبل از فعل می‌داند ولیکن مانند هشام سبب وارد از بیرون(مشیت خداوند) را در تعریف استطاعت داخل نمی‌کند. تفاوت دیدگاه او با زراره نیز به آن بر‌می‌گشت که وی تحقق خارجی فعل را منوط به مشیت الهی می‌دانست. هشام بن سالم نیز هم‌چون مؤمن‌الطاق و زراره، نظریه استطاعت را می‌پذیرد و آن را قبل از فعل و به معنای تندرستی انسان می‌داند و افعال انسان را تحت مشیت خداوند می‌داند. با این همه تفاوت مواضع انسان‌شناسانه هشامین با یکدیگر، جایگاه و جنس استطاعت را برای ایشان متفاوت خواهد کرد. ابن سالم استطاعت را قوه‌ای می‌داند که به جسم انسان بازگشت می‌کند چرا که حقیقت انسان در نظر او همین بدن است، اما ابن حکم بر اساس دیدگاهش درباره انسان می‌بایست آن را به روح برگرداند و نه جسم؛ چرا که وی حقیقت انسان را روح می‌داند و تمام قوای انسان، را برای روح ترسیم می‌کند. در ادامه دکتر سید حسن طالقانی در نقد اظهارات دکتر کرباسی گفت که همه متکلمان امامی مدرسه کوفه در تبیین مسئله استطاعت از نظریه امر بین امرین استفاده نکرده‌اند و لذا سخن آقای کرباسی فقط به نحو موجبه جزئیه صادق است و اینکه وی تبیین نکرد که استطاعت در افعال نفسانی انسان چگونه جریان پیدا می‌کند. آقای کرباسی در جواب گفت که اشکال نخست را می‌پذیرم و در مورد اشکال دوم نیز باید بگویم که محل بحث بنده نبود و تا به حال در این بخش از افعال انسان و ربط و نسبت آن با مسئله استطاعت زیاد غور نکرده‌ام. ناقد دوم اصغر رمضانی نیز در نقدشان بر دیدگاه کرباسی گفت که اولا به لحاظ مفهومی واژه‌های امر بین امرین و استطاعت توضیح داده نشده‌اند. ثانیاً ارائه دهنده محترم جایگاه این بحث را در علم کلام روشن نکرده‌ است. ثالثاً روشن نکرده‌اند که مسئله استطاعت برای حل چه مشکلی مطرح شده است. لذا همه این موارد به ابهام بحث می‌افزاید و مخاطب را سردرگم می‌کند. کرباسی در جواب گفت پرداختن به مسئله امر بین امرین خود یک جلسه کامل وقت می‌گیرد و اجمالا به معنای دخالت اراده خداوند و اراده انسان در فعل انسان است. البته معنای اصطلاحی استطاعت را توضیح دادم. البته اشکالات بعدی را وارد می‌دانم و این ناشی از ضیق وقت جلسه است.

✅✅✅ نشست علمی «نقش جاودانگی در زیست اخلاقی» برگزار شد. پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی ششمین پیش‌نشست همایش جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت را با عنوان «نقش جاودانگی در زیست اخلاقی» برگزار کرد. این نشست علمی توسط حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر آل بویه، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در مورخ 25/11/1399 ساعت 10 صبح در تالار شهید سلیمانی به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید. در این نشست علمی دکتر آل‌بویه با توضیح چند مقدمه به اثبات جاودانگی نفس انسان در حیات دیگر پرداختند و گفتند چون انسان موجودی جاودانه است، باید زیست اخلاقی داشته باشد و اگر جاودانه‌بودن انسان مستدل نباشد، انسان‌ها دلیلی بر زیست اخلاقی نخواهند داشت.

✅✅✅✅ گزارشی از نشست علمی «نقش جاودانگی در زیست اخلاقی» نشست علمی با عنوان «نقش جاودانگی در زیست اخلاقی» توسط حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر آل بویه، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در مورخ 25/11/1399 ساعت 10 صبح در تالار شهید سلیمانی به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید. ✅✅✅ در ابتدای این نشست علمی، دبیر جلسه حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر مصطفی آزادیان ضمن خیر مقدم به شرکت‌کنندگان، گفتند یکی از پرسش‌های اصلی در مجامع علمی این است که چرا باید زیست اخلاقی داشت؟ و رابطۀ اخلاقی‌زیستن با حیات جاودانگی چگونه است؟ در این نشست به این پرسش‌ها پاسخ داده خواهد شد. در ادامه آقای دکتر آل‌بویه با ذکر مقدماتی به این پرسش پاسخ دادند. ابتدا به طرح پرسش پرداختند و گفتند طبق عنوان نشست مراد این است که جاودانگی در زیست اخلاقی امروز ما جه نقشی دارد؟ آیا نقشی در تحریک ما در اخلاقی‌زیستن دارد یا نه؟ آیا اخلاقی‌زیستن، عقلانی و به صرفه هست یا نه؟ آن‌گاه با ذکر مقدماتی به کارکرد‌های اخلاق پرداختند و مقدمات زیر را توضیح دادند: 1. کارکردهای اجتماعی اخلاق و نقش انگیزشی آن؛ 2. کارکردهای اخلاق در عالم هستی ونقش انگیزشی آن؛ 3. کارکردهای درونی اخلاق ونقش انگیزشی آن. سپس با طرح این پرسش که آیا اخلاقی‌زیستن به نفع زندگی پس از مرگ هست یا نه؟ و چرا باید انسان خودش را فدای دیگران کند؟ پاسخ دادند قاعدۀ زرین می‌تواند به ما کمک کند؛ ولی این قاعدۀ طلایی اخلاق نیز تا جایی کارکرد دارد که من باشم و اگر نباشم فایده‌ای ندارد. وی در‌بارۀ کارکردهای درونی اخلاق و نقش انگیزشی آن، با توضیح مقدمات «انسان آمیزه‌ای از نفس و بدن است» و «استمرارحیات پس از مرگ» و «رابطۀ زیست در آخرت و دنیا» و «نقش اخلاق درشکل‌گیری هویت آدمی» به این نتیجه رسیدند که اگر اخلاق در هویت انسان نقش دارد و اگر مردن نیستی نیست و انتقال از سرایی به سرای دیگر است، در این صورت زیست اخلاقی کاملاً عقلانی به نظر می‌رسد. اگر جاودانگی را برداریم، باز عقلانی نیست؛ مانند اینکه برجی بسازیم و بعد با یک بمب آن را منفجر کنیم. جاودانگی انگیزه‌ای ایجاد می‌کند تا من اخلاقی باشم؛ پس جاودانگی مهم‌ترین انگیزه انسان برای اخلاقی‌زیستن است.

یکصدمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی نقدونظر منتشر شد👇👇👇

به همت پژوهشکده فلسفه و کلام و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی صدمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی نقدونظر مربوط به زمستان 1399 منتشر و مقالات این شماره بر روی سامانه این نشریه به آدرس http://jpt.isca.ac.ir نمایه گردید. «چگونگی غلبه هنر بر متافیزیک غرب در تفکر هایدگر» نوشته مهدی ذاکری و مرتضی سعیدی؛ «واقع‌گرایی خلّاق» و نقش آن در علم» اثر احمد عبادی و بهزاد بخشی‌پور؛ «رابطۀ فلسفه، کاتارسیس و مرگ در اندیشه افلاطون» به قلم مصطفی عابدی جیغه، عیسی موسی‌زاده و قربانعلی کریم‌زاده؛ «مبانی نظری «فنا» از نظر امام خمینی(ره) و مایستر اکهارت» نوشته ابوعلی عبدالقادر محمدی و محمد‌مهدی گرجیان؛ از جمله مقالات این شماره است. همچنین «نظریۀ تجسّم عمل و کاربردهای کلامیِ آن در حوزۀ معاد» اثر رحیم دهقان؛ «ماهیت انسان برزخی از دیدگاه مکتب حکمت متعالیه؛ بر اساس دیدگاه علامه حسن‌زاده آملی» به قلم محبوبه گلستانی‌فر و ابراهیم علیپور؛ «ایمان صحابه در قرآن؛ بررسی و نقد نظریۀ عدالت صحابه» نوشته علی خراسانی و «تحلیل انتقادی اشکالات فخر رازی بر دلایل افضل‌بودن امام علی(علیه السلام) در کتاب الأربعین فی اصول الدین اثر عیسی عیسی‌زاده از دیگر مطالبی است که در این شماره منتشر شده است. فصلنامه علمی ـ پژوهشی نقدونظر در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)؛ بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran)؛ پایگاه استنادی سیویلیکا (Civilica)؛ مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)؛ پرتال جامع علوم انسانی؛ سامانه نشریه: jpt.isca.ac.ir، کتابخوان همراه پژوهان (pajoohaan.ir) و پرتال نشریات دفتر تبلیغات اسلامی (http://journals.dte.ir) نمایه می‌شود. 🌐https://eitaa.com/journals_isca/79

نشست علمی آیت الله مصباح یزدی و امتداد سیاسی اجتماعی فلسفی زمان: دوشنبه 1399/11/20 از ساعت 9 الی 12 مکان: قم - پردیسان- انتهای بلوار دانشگاه- پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مجری: پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل 1. سخنران: حجت الاسلام و المسلمین استاد نجف لک زایی موضوع: حکمرانی سیاسی در اندیشه استاد مصباح یزدی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi001 2. سخنران: حجت الاسلام و المسلمین استاد عسگر دیر باز موضوع:فلسفه سیاسی از منظر استاد مصباح یزدی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi002 3.سخنران: حجت الاسلام و المسلمین استاد میرسپاه موضوع:تاثیر مبانی نظری در پیشگیری انحرافات فردی و اجتماعی از دیدگاه استاد مصباح یزدی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi003 4.سخنران: حجت الاسلام و المسلمین استادسعید روستا آزاد موضوع:ثبات قدم در سیره اجتماعی استاد مصباح یزدی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi004 5.سخنران: استاد محمد لگنهاوزن موضوع:فلسفه دین استاد مصباح یزدی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi005 6.سخنران: حجت الاسلام و المسلمین استاد سید اکبر حسینی قلعه بهمن موضوع:واقع گرایی اخلاقی از منظر استاد مصباح یزدی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi006 7.سخنران: حجت الاسلام و المسلمین استاد مهدی علیزاده 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_mesbaheyazdi007

#نشست_علمی #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #همایش_جاودانگی_در_اسلام_ومسحیت ✅ششمین پیش نست همایش جاودانگی در اسلام و مسیحیت ⬅️نقش جاودانگی در زیست اخلاقی 🎧از رادیو پژوهش بشنوید 🌐http://dte.bz/isca_soul06 👤ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر علیرضا آل بویه 👤دبیر علمی: حجت الاسلام و المسلمین دکتر مصطفی آزادیان ⬅️مجری: پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل 🌐https://eitaa.com/isca_seda/1313

✅✅✅ نشست علمی «جاودانگی از منظر کانت» برگزار ‌شد. هفتمین پیش‌نشست همایش جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت با عنوان «جاودانگی از منظر کانت» در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی برگزار شد. در این نشست علمی که در مورخ 30/11/1399، ساعت 10 صبح در تالار شهید سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید، جناب استاد دکتر محمد محمدرضایی، استاد دانشگاه تهران، به ارائه بحث پرداختند.

گزارش این نشست علمی را در ادامه می خوانیم:

گزارش پیش‌نشست علمی «جاودانگی از منظر کانت» در این نشست علمی که در مورخ 30/11/1399، ساعت 10 صبح در تالار شهید سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید، جناب استاد دکتر محمد محمدرضایی، استاد دانشگاه تهران، به ارائه بحث پرداختند. در این نشست علمی دکتر محمدرضایی با توضیح مقدماتی به اهمیت فلسفه کانت و تأثیرپذیری‌های او از گذشتگانی مانند دیوید هیوم اشاره کردند و افزودند در فلسفه‌های قبل از کانت جاودانگی نفس امر مقبولی تلقی می‌شد و برای مثال دکارت با اعتقاد به دوگانه‌انگاری جوهر نفس و جوهر بدن، نفس را جوهری جاودانه می‌دانست؛ ولی با تردیدهای فلسفی هیوم بر تفکر عقلگرایان و کارتیزین‌ها، بر تجربه‌گرایی تأکید کرد و پس از او ایمانوئل کانت با ترکیب این دو جریان فلسفی، معتقد شد که سه اصل مابعدالطبیعی خدا، جهان و نفس با مقولات فاهمۀ عقل نظری قابل اثبات نیستند و دلایلی له یا علیه آنها نمی‌توانیم اقامه کنیم؛ زیرا گزاره‌های فلسفی دربارۀ این سه اصل جدلی‌الطرفین هستند و درواقع باید دربارۀ آنها لاادری‌گرا باشیم. اما از منظری دیگر، کانت که در آغاز فکر فلسفی خود به سه موضوع «ریاضیات»، «طهارت باطن» و «وجود خدا» اعتقاد راسخ داشت، تلاش کرد گزاره‌های مابعدالطبیعی را که از حوزۀ علم و تجربه و عقل نظری انسانی بیرون نهاده بود، این‌بار در حوزۀ عقل عملی آنها را به اثبات رساند؛ برای مثال او با چنین استدلالی به اثبات جاودانگی نفس اهتمام ورزید: (1) برترین خیر متعلق ضروری ارادۀ عاقل است؛ (2) قداست (تلائم نیت‌ها با قانون اخلاق) شرط ضروری اخلاق است؛ (3) قداست در موجود عاقل محسوس یافت نمی‌شود؛ (4) قداست تنها در سیر بی‌پایان به دست می‌آید؛ (5) چنین سیر بی‌پایانی متعلق اراده است؛ (6) برترین خیر تنها با فرض جاودانگی نفس به دست می‌آید. ایشان در ادامه به نقد آرای کانت دربارۀ اثبات‌ناپذیری جاودانگی نفس انسان در حوزۀ عقل نظری پرداختند و گفتند اشکال اساسی به کانت این است که دیگر فیلسوفانی که استدلال‌های عقلی و به قول کانت دلایل استعلایی بر وجود نفس و اثبات جاودانگی آن آورده‌اند، مبانی کانت را نمی‌پذیرند و نظام فلسفی کانت تنها مورد قبول خود او و پیروانش می‌باشد و کانت نمی‌تواند مبانی نظام فلسفی‌اش را برای دیگر فیلسوفان نیز تحکیم کند.

انا لله و انا الیه راجعون متأسفانه با خبر شدیم جناب استاد دکتر سید ابراهیم موسوی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید و مدیر گروه فلسفه این دانشگاه پس از طی یک دوره بیماری به لقاء الله پیوست. پژوهشکدۀ فلسفه و کلام اسلامی این مصیبت را به خانوادۀ آن مرحوم، همه دوستداران و شاگردان ایشان تسلیت عرض می نماید. این استاد گرانقدر از همکاران علمی این پژوهشکده بودند و کتاب «الحاد و از خودبیگانگی: بررسی خاستگاه های فلسفی الحاد مدرن» اثر پتریک مسترسن با ترجمه عالمانه ایشان سال ها پیش از سوی این پژوهشکده منتشر گردید. خداوند این استاد فلسفه را قرین دریای رحمتش گرداند و روح پاکش را با اجداد طاهرینش مشهور فرماید.

هو الباقی بمناسبت درگذشت استاد فقید دکتر سید ابراهیم موسوی (ره) مراسم ختمی در فضای مجازی ( سامانه اسکای روم ) برگزار می گردد . زمان : یکشنبه 99/12/03 ساعت19:00 از طریق لینک 👇 https://b2n.ir/j92418 پس از لمس لینک از گزینه میهمان وارد شوید. @publicmofid

#همایش_جاودانگی_نفس #پژوهشکده_فلسفه_وکلام ✅همایش بین‌المللی «جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت» ⏰زمان : ❇️ سه‌شنبه 1399/12/12، ساعت 11-08 ❇️چهارشنبه 1399/12/13، ساعت 14-13 ❇️پنج‌شنبه1399/12/14، ساعت 13 الی 14:30 💠مکان: قم، پردیسان، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار شهید حاج قاسم سلیمانی 💠لینک ورود به همایش: 🌐http://dte.bz/soul

#مصاحبه_خبری #نجف_لک_زایی #همایش_جاودانگی_نفس ❎حجت الاسلام و المسلمین لک‌زایی در نشست خبری تشریح کرد 🔷انجمن مطالعات نفس راه‌اندازی می‌شود/برنامه‌های همایش جاودانگی نفس ✅معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی و رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست خبری همایش بین‌المللی جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت از راه اندازی انجمن بین المللی مطالعات نفس خبر داد. ⬅️حجت الاسلام والمسلمین نجف لک زایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست خبری همایش بین المللی جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت که صبح امروز ۱۰ اسفندماه در سالن همایش های غدیر برگزار شد، اظهار کرد: در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تلاش می شود با توجه به نیازسنجی و مساله شناسی، بسته فعالیتی تعریف گردد تا در اولویت پژوهش های پژوهشگاه قرار بگیرد چون پژوهش های فردی در خارج از پژوهشگاه توسط افراد انجام می گیرد. 💠جزئیات خبر در لینک زیر 🌐http://dte.bz/cl4sc

✅جدول برنامۀ همایش بین‌المللی «جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت» (افتتاحیه و اختتامیه) ⬅️سه‌شنبه دوازدهم اسفند ماه ساعت ۱۱-۸ 💠مکان: قم، پردیسان، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار امام حسین (ع) 💠آیین افتتاحیه قرائت قرآن و پخش سرود ملی ۸ تا ۸:۱۵ 👤سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر نجف لک‌زایی (رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) ۸:۱۵ تا ۸:۳۰ 👤 سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین استاد احمد واعظی (رئیس دفتر تبلیغات اسلامی) ۸:۳۰ تا ۹:۳۰ 👤 ارائه مقالۀ پروفسور ماسيمو کامپانینی (استاد فقید دانشگاه میلان) توسط دکتر سیدعلی حسینی ۹:۳۰ تا ۱۰:۳۰ 👤 سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین استاد سیدیدالله یزدان‌پناه (دبیر علمی همایش) ۱۰:۳۰ تا ۱۱ 💠چهارشنبه سیزدهم اسفند ماه ، ساعت ۱۳-۱۴ ⬅️مکان: قم، پردیسان، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، سالن علوم و اندیشه سیاسی 👤معرفی پروفسور اولریش رودُلف توسط خانم دکتر الیکا جلیلی ۱۳ تا ۱۳:۱۰ 👤سخنرانی آقای پروفسور اولریش رودُلف (استاد دانشگاه زوریخ) ۱۳:۱۰ تا ۱۴ ✅پنج‌شنبه چهاردهم اسفند ماه ، ساعت ۱۳-۱۴:۳۰ ⬅️مکان: قم، پردیسان، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار امام حسین (ع) 💠آیین اختتامیه ⬅️قرائت قرآن و پخش سرود ملی ۱۳ تا ۱۳:۱۵ 👤سخنرانی جناب آقای دکتر رضا اکبری (استاد دانشگاه امام صادق) ۱۳:۱۵ تا ۱۳:۴۵ 👤تقدیر و تشکر از دست‌اندرکاران همایش توسط آقای دکتر محمد سوری (رئیس همایش) ۱۳:۴۵ تا ۱۴ ⬅️رونمایی از آثار ۱۴ تا ۱۴:۳۰

برنامه پنل‌های همایش جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت. 💠لینک ورود به همایش: 🌐http://dte.bz/soul

هم اکنون پخش مستقیم همایش جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت در صفحه اینستا گرام پژوهشکده فلسفه و کلام https://www.instagram.com/Phil.theo.isca.ac.ir

✅✅✅✅ آیین افتتاحیه همایش بین المللی «جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت» در تاریخ 12 اسفندماه 1399 برگزار شد. ✅✅✅✅ حجت الاسلام والمسلمین استاد سید یدالله یزدان‌پناه، دبیر علمی همایش بین المللی «جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت» در آیین افتتاحیه این همایش در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در سخنانی به سیر تطور تبیین‌های فلسفی و عرفانی از آموزۀ معاد جسمانی پرداختند. این استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با بیان مختصری از مبانی سه دستگاه فلسفی در تاریخ اندیشه اسلامی، یعنی فلسفه مشاء، فلسفه اشراق و حکمت متعالیه، به تأثیر این مبانی در تبیین آموزۀ معاد جسمانی پرداختند و گفتند ابن سینا بر معاد روحانی استدلال می‌کند ولی دستگاه فلسفی او توان اثبات معاد جسمانی را ندارد و خود بدان معترف است؛ شیخ اشراق با توجه به تأکید نصوص دینی بر جسمانی‌بودن معاد، تا حدودی توانست جسمانی‌بودن معاد را تبیین فلسفی کند ولی به طور کامل از عهدۀ تبیین آن بر نیامد تا اینکه ملاصدرا با جمع‌اوری 8 دسته نصوص دینی و با دسته‌بندی 4 مؤلفه توانست تبیین معقولی از معاد جسمانی در دستگاه فلسفی حکمت متعالیه دست یابد. ملاصدرا اولاً صور بهشتی را به صورت تقدّری و صوری تبیین کرد و گفت شکل‌مندی و اندازه‌داشتن صور بهشتی را اثبات فلسفی کرد؛ ثانیاً گفت این صور جوهری‌اند؛ یعنی ما در بهشت با حقایق جوهری در ارتباطیم؛ ثانیاً این حقایق صوری جوهری نه در دنیا، بلکه در نشئه آخرت هستند و آخرت ورای دنیاست؛ رابعاً از متون دینی بر می‌آید که بدن اخروی همین بدن دنیوی بعینه است. درواقع صدرا با یک تلاش اجتهادی فیلسوفانه در سطح عالی معارف دینی در فهم متون دینی گام برداشت و توانست در مرحله بعدی با تأثیرپذیری از عرفان، و مبتنی بر چندین اصل به اثبات معاد جسمانی بپردازد. ✅✅✅✅ البته از آنجا که ملاصدرا فصل اخیر انسان را جنبه الوهی او می‌دانند قائل‌اند در هر مرتبه وجودی که این فصل اخیر حاضر باشد، بر اساس اصل اتحاد عاقل و معقول یا عمل و عامل، هویت واحد انسانی و کمالات او محفوظ است و اینهمانی بدن دنیوی و اخروی حفظ می‌گردد؛ یعنی وقتی نفس عمل در جان ما می‌نشیند، هویت ما ساخته می‌شود و این هویت است که بهشت یا جهنم ما را می‌سازد. او معتقد است این هویت جوهری با قوه خیال محقق می‌گردد. ملاصدرا با ابزراهای فلسفی‌اش توانست حقایق نصوص دینی، عینیت و تقدر اعمال را حفظ کند؛ یعنی توانست اثبات فلسفی کند که باطن ما در روز قیامت ظاهر می‌شود و سیرت دنیایی ما به صورت ظاهر اخروی درآید و این نکته‌ای است که او از قرآن الهام گرفته است که می‌فرماید: «یوم تبلی السرائر»؛ بنابراین ملاصدرا به کمک نزدیک به 20 اصل فلسفی تلاش کرد معاد جسمانی را به اثبات فلسفی برساند و به نظر می‌رسد وی در این تلاش فلسفی کامیاب بوده است. این همایش تا 14 اسفندماه 1399 با ارائه مقالات پذیرفته‌شده و رونمایی از 15 اثر ذیل همایش ادامه می‌یابد.

✅✅✅✅ گزارش پنل «این‌همانی» همایش بین المللی «جاودانگی نفس دراسلام و مسیحیت» پنل این‌همانی در روز سه شنبه مورخ 12/12/1399 ساعت 11 تا 30/12 و 13 تا 14 به ریاست حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید جابر موسوی‌راد و دبیری آقای دکتر علی‌اکبر علیزاده در دانشگاه باقر العلوم (ع) تالار پژوهشکدۀ علوم و اندیشۀ سیاسی برگزار شد. در این پنل سه مقاله ارائه شد: ✅✅✅✅ در مقالۀ اول یعنی «این همانی شخص دردنیا، عقبی و حشر از منظر توماس آکویناس» که به صورت مجازی ارائه شد، آقای دکتر ذوالفقار همتی استادیار دانشگاه تبریز اشاره کردند که آکویناس که از حکمای مسیحی است به تبع مسیحیان قائل است که معاد جسمانی بهترمی‌تواند به مشکلات و پرسش‌های معاد پاسخ دهد. وی به دلایل فلسفی و کلامی متوسل می‌شود. ازنظر او نفس کمال اول است و بدن نیست، بلکه فعلیت بدن است. خدا نفوس را از عدم به وجود آورده است و پدرو مادرشریک خدا هستند. وی معتقد است که نفس به تنهایی کافی نیست و ترکیب اینها شخص را به وجود می‌آورد. بنابراین مجموع نفس و بدن و ماده و صورت و اعراض در ایجاد انسان دخیل هستند. ویمرگ راشر تلقی می کند،اما علی رغم شر بودن، رستاخیز بعد از مرگ وجود دارد؛ لذا باید نفس و بدن هر دو در معاد وجود داشته باشند. آنگاه به دلایل آکویناس اشاره کردند و گفتند دیدگاه او دچار تناقضاتی است که به آنها پرداختند. در پایان بعد از نتیجه‌گیری به پرسش‌ها پاسخ دادند. ✅✅✅✅درمقالۀ دوم، یعنی «هویت بدن اخروی از منظر علامه طباطبایی (ره)» که به صورت مجازی ارائه شد، حجت الاسلام والمسلمین آقای صمد دهناد گفتند که در دیدگاه علامه اختلاف است برخی گفتند معاد جسمانی ملاصدرا را پذیرفته و برخی مانند آیت الله سبحانی گفتند که علامه معتقدند که دیدگاه ملاصدرا با قرآن هماهنگ نیست. اما نویسندۀ مقاله مبتنی بر این باور که علامه معاد را درقیامت مادی می‌داند، برای ادعای خود شواهد قرآنی ارائه دادند. در پایان بعد از نتیجه‌گیری به پرسش‌ها پاسخ دادند. ✅✅✅ در مقالۀ سوم، یعنی «‌بررسی و نقد ملاک این همانی عددی بدن فیزیکی از دیدگاه برخی اندیشمندان اسلامی و غربی» که به صورت حضوری ارائه شد، حجت الاسلام والمسلمین آقای سید محمد قاضوی درتوضیح این ملاک در نزد برخی فلاسفۀ اسلامی مانند سیدمرتضی و علامه حلی و برخی از فلاسفۀ غربی پرداخت و پس از بحث در بارۀ پیشینۀ تحقیق، ضرورت و اهمیت آن و نیز پرداختن به دیدگاه‌ها و تبیین آنها، به نقد و نقص‌های آنها اشاره کرد و مهم‌ترین نقص آنها را مادیگرایانه بودن آنها دانست. در پایان بعد از نتیجه‌گیری به پرسش‌ها پاسخ دادند.