📌 حوزه علمیه و حضور زنان در ورزشگاه
#گزیده_یادداشت
🔹 چالش #حضور_زنان_در_ورزشگاهها و مسابقات ورزشی از مسائلیست که در سالهای اخیر از جنبههای مختلف ذهن جامعه ایرانی را درگیر کرده است. حضوری که در سالهای پس از انقلاب تا بهمن 1400 ممنوع بود و بعد از آن و با حضور حداقلی زنان، موضعگیری حوزه و حوزویان در نوع خود جالب توجه میباشد. حضوری که عموما واکنشهای منفی را از سوی #علما و #حوزویان درپی داشته است.
🔹 فدراسیون جهانی فوتبال #فیفا نیز به فوتبال ایران هشدار داده که عدم اجرای تعهدات گریبانگیر فوتبال ایران شده و احتمال آن میرود همان بلایی که سر تیمهای #استقلال و #پرسپولیس آمد، بر سر فوتبال ملی ایران هم خواهد آید. این موضوع مطمئناً اثرات منفی اجتماعی عمیقی در جامعه، خصوصاً در بین نوجوانان و جوانان خواهد گذاشت.
🔺 برخی از دلایل #مخالفان حضور زنان در ورزشگاه:
- مخالفت با حکم اولی؛ (پوشش مردان ورزشکار و حرمت نگاه کردن زنان به بدن مردان در این وضعیت)
- در مواردی، پوشش ورزشکاران مخالف عرف متشرعه است
- و ...
🔻 برخی دلایل #موافقان حضور زنان در ورزشگاه:
- تمام #حقوق_انسانی، اجتماعی و رفاه اجتماعی زن با مرد مشترک است
- پوشش مردان ورزشکار در بسیاری از موارد خلاف عرف متشرعه و عفت عمومی نیست
- امکان اختلاط زنان و مردان در بازار و مکانهای دیگر نیز وجود دارد، بنابراین باید حضور زنان در همه اماکن عمومی حرام باشد
- و ...
🔹 با توجه به دلایل موجود، در خصوص حکم به حرمت حضور زنان در ورزشگاهها تردیدهایی وجود دارد؛ افزون بر این، ممنوعیت حضور بانوان سبب شده تا #هزینه_های_سنگین فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بر کشور تحمیل شود و عدم پاسخگویی در این زمینه، حضور بانوان در ورزشگاهها را به معضلی اجتماعی تبدیل کرده است.
🔹 باید به این نکته نیز توجه کرد که بر اساس #نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (#ایسپا) در سال ۱۳۹۶، ۶۱ درصد مردم موافق ورود بانوان به ورزشگاهها هستند و عدم پاسخگویی به این مطالبه مردم، سرمایه اجتماعی نظام را در معرض تهدید قرار داده است.
🔸#راهکارهایی جهت مدیریت این مسئله
اولین گام، توجیه علما و مراجع درباره این مسئله است که باید مراحل ذیل در نظر گرفته شود:
- ادله لزوم حضور زنان در ورزشگاهها بر اساس ضرورتی که برای #نظام_جمهوری_اسلامی به وجود آمده است تدوین شده و به سمع و نظر آقایان مراجع و علما برسد.
- این ادله توسط افراد موجهی که از نظر علمی و اجتماعی در مرتبه قابل قبولی قرار دارند، به مراجع انتقال داده شود تا همراهی آنها را جلب کنند.
- و...
🔸برای کاستن از حساسیت موضوع و همراه کردن #مراجع راهکارهای زیر پیشنهاد میشود:
- اجازه رسمی، کنترل شده و تدریجی برای حضور زنان در ورزشهای کمبازتاب و چهبسا در شهرهای کوچک داده شود و بهتدریج به عرصه ورزشهای پرطرفدار مثل #فوتبال سرایت داده شود.
- ایجاد #جایگاه_ویژه حضور بانوان در ورزشگاهها با راهها و اماکن جداگانه و دارای مصونیت بهگونهای که اقدامی از سوی عناصر ناهنجار برای وهن زنان صورت نگیرد ... یعنی با ایجاد جایگاههای خاص بالاتر و جداگانه در ورزشگاهها، حضور زنان را در این اماکن عملی ساخت.
- و ...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
https://m-ph.ir/hozor-zanan-dar-varzeshgah/
🖋 به قلم دکتر #علی_اکبر_عبدالاحدی_مقدم / دانش آموخته حوزه علمیه قم و دکتری فلسفه دین
🆔 @piramoonhawzah
📌 امر به معروف و نهی از منکر حوزویان و واکنشهای مردمی
#گزیده_یادداشت
🔹 مدتیست کلیپهایی در فضای مجازی پخش میشود که در آن افرادی در برابر #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر یک روحانی یا طلبه برخوردی بسیار تند از خود نشان میدهند؛ علت چیست؟!
1️⃣ دوران #مدرن با اقتضائات و لوازمی که دارد و ناگزیر همه جوامع را کموبیش در بر گرفته؛ آیا امر و نهی افرادی در کوچه و خیابان که اغلب یکدیگر را نمیشناسند، مورد پذیرش و اقبال قرار میگیرد؟! به نظر میرسد اصل #مسئولیت_اجتماعی و تذکر به دیگران در این عصر همانند گذشته امری پذیرفتهشده باشد.
اما مهمترین معیار در پذیرفتنی بودن یا نبودن امر و نهی از سوی توده مردم، «#فرهنگی بودن» است. اغلب آن چیزی که در فرهنگ عامه مردم نفوذ و رواج زیادی داشته باشد و تخطی از آن را شایسته خود و دیگران نمیدانند و در نتیجه آن را هنجاری میدانند راحع به آن تذکر میدهند و تذکر میپذیرند.
2️⃣ اساساً پذیرش امر و نهی برای انسانها خوشایند نیست و لازم است آمر و ناهی تلاش کند کارش را بهگونهای انجام دهد که احتمال پذیرش آن بیشتر باشد؛ #امام_خمینی معتقد است در باب امر به معروف و نهى از منكر، يكى از امور مهم، #رفق نمودن و #مدارا كردن است.
3️⃣ در جامعه ما اغلب بر چه بخشهایی از دین تأکید میشود که آمران و ناهیان روحانی و طلبه تذکر آن را به دیگران بر خود لازم میدانند؟! در تفکر دینی حاکم بر برخی از #روحانیان و #طلاب، معیار اصلی دین و دینداری مقدار التزام به #واجبات_فقهی است. چنین تفکری از معارف و نیز التزام عملی به اخلاق عبور میکند و فقه و احکام فقهی را بر صدر مینشاند.
4️⃣ اغلب افراد با آمران و ناهیان بیشتر مشکل دارند تا چیزهایی که به آن امر (مأموربهها) و یا از آنها نهی (منهیعنهها) میشوند. برخی آمران و ناهیان جامعه ما (از جمله و بهویژه برخی از روحانیان و طلاب) #فساد، #تبعیض، #رانت و #ظلم_های_حکومتی را رها کردهاند. این نگاه توده مردم است به روحانیت که در سالهای اخیر تشدید نیز شده است.
افزون بر این، مردم عموماً روحانیان و طلاب را از جهت شخصی و خانوادگی نیز اغلب از خود بهتر و موفقتر نمیبینند تا امر و نهی آنها در وجودشان کارگر افتد.
🔸نتیجه و پیشنهادها
▫️ قدر متیقن از آیه ۱۰۴ سوره آلعمران این است که گروهی مشخص باید در اجتماع بهطور رسمی به این کار بپردازند. بر این اساس تمامی کسانی که شایستگی این کار را ندارند، باید سکوت در پیش گیرند و کسانی مشخص برای این کار در نظر گرفته شوند!
▫️روحانیان و طلاب باید به #اصلاح_فردی، #خانوادگی، #اجتماعی و #سیاسی خود، صنف خود و حکومت بپردازند و امر و نهی را از خود و حاکمیت آغاز کنند.
🔸چند راهبرد کوتاهمدت و دستیافتنیتر:
۱. رعایت رفق و مدارا.
۲. توجه به زمینههای فرهنگی هر شهر و منطقه و شناخت دقیق و درست آن.
۳. رعایت الأهم فالأهم در تذکر.
۵. اهل عمل بودن آمران و ناهیان.
6. و ...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
http://m-ph.ir/amr-be-marof-howzavian-vakonesh-mardom/
🖋 به قلم دکتر #سید_علی_اکبر_هاشمی_کروئی / دانشآموخته حوزه علمیه قم و دکتری فلسفه اسلامی
🆔 @piramoonhawzah
📌 حاشیهای بر جشنواره فجر ۱۴۰۰
#گزیده_یادداشت
🔹 اظهارنظر خانم «نوشین معراجی» نویسنده فیلم #نمور، در #جشنواره_فیلم_فجر سال 1400، موجب برانگیخته شدن احساسات و هیجانات جامعه #روحانیت گردید. معراجی در پاسخ به سوال مجری گفته بود: «به نظر من ... وقتی دو نفر همدیگر را دوست دارند، عشقی که بینشان وجود داشته، آنقدر حرمت دارد که حتی بدون صیغه، بچهای که از آن دو متولد میشود، #حلال_زاده باشد.»
🔹با بررسی کامل مصاحبه خانم نویسنده و مجموع سخنان مطرح شده در جلسه، برداشت متفاوتی از آنچه در اذهان عموم است متبادر میشود اما متأسفانه رویکردهای غیرواقعی در برخورد با این موضوع، با دعوای #دو_قطبی همراه شده و فضای غالب رسانه را به خود اختصاص داد که مانع تحقق #نقد_سازنده این جشنواره شد و حتی انتشار فیلم عذرخواهی خانم معراجی، مانع از موضعگیریها نشد و وی برای بار دوم #عذرخواهی کرد.
🔹 در این دوره از جشنواره تلاشهایی صورت گرفت تا مدیران جدید #وزارت_فرهنگ_و_ارشاد_اسلامی در برگزاری این رویدادْ ناموفق نشان داده شوند. شبیه این اظهارات در سالهای قبل هم در حواشی جشنواره دیده میشد، اما برخوردی چنین تند و جدی را شاهد نبودیم. بر خلاف هیاهوهای ایجاد شده، جشنواره امسال یکی از جشنوارههای خوب این چند سال محسوب میشود.
🔻 سخنان استاد #مسعود_عالی، پربازدیدترین واکنش سلبی به این اظهارات بود. ایشان در بخشی از سخنرانی خود گفت: "جا داشت مسئولان ارشاد به دهان شخصی که بحث #ازدواج_سفید را مطرح کرده است میزدند."
کاش عزیزان و بزرگان حوزه، درباره فضای کلی حاکم بر فیلمها در سالهای گذشته هم تا همین اندازه #غیرت و #تعصب به خرج میدادند و روند به نسبت مناسبتر امسال را تشویق میکردند.
🔻 در مقابل، واکنشهای ایجابی حوزویان نیز درخور توجه بود. #رئیس_جمهوری گفت: در حاشیه جشنواره سینمایی فجر، اظهارنظر غلطی انجام شد که با وجود #عذرخواهی مکرر گوینده آن، وزارت ارشاد نیز آن سخنان را رد و محکوم کرد. خطای آشکار فردی نباید به جامعه هنری تعمیم داده شود. #علی_شاملو اظهار کرد: در جشنواره امسال فیلمهای بسیار ارزشی در صدر فیلمها قرار گرفتند ... حال سؤال این است که دیدن منکرها بدون در نظر گرفتن معروفها، نگاه گزینشی به وقایع محسوب نمیشود؟ #حامد_کاشانی نیز گفت: گاهی از کنار هزاران مشکل بزرگ دینی و اجتماعی بهسادگی عبور میکنیم، و درباره یکی از آنها واکنش یکپارچه داریم. #مدیریت_ذهن و واکنش ما دست چه کسانی است؟
🔸 راهکارهای بلندمدت
- نقد منصفانه بدون هیاهوی رسانهای بههمراه دلسوزی و روشنگری
- برگزاری گفتگوهایی بلندمدت بین جامعه حوزوی و شخصیتهای هنری جهت ارائه گفتمان و رسیدن به نقاط مشترک
🔸 راهکارهای کوتاهمدت
- بهرهگیری از متخصصان هنری در #اکران_فیلم_ها و #نقد_فیلم_نامه ها با استفاده کارگروهی از متخصصان در حوزه
- با دعوت از کارگردانها و فیلمنامهنویسها
- اکران فیلمهای سینمایی در حوزههای علمیه با حضور کارگردانان و فیلمنامهنویسان در جمع حوزویان
- و ...
🔹 بهصورت کلی، غفلت #حوزه_علمیه از ظرفیت عظیم رسانه و بهصورت خاص سینما، قابلقبول نیست و آنچه موضوعیت دارد نه نقدهای بیرون و غایبانه، بلکه نقد و بررسیهای مستقیم درباره این آثار هنری است. در همین راستا میتوان به راهکارهای زیر اشاره کرد:
- حضور تعدادی از متخصصان هنری از طرف حوزه در #جشنواره_فجر
- تأسیس #مجلات_تخصصی_نقد_فیلم در حوزه
- تقویت رشتههایی نظیر #فقه_هنر در دورههای تخصصی حوزه علمیه
☑️ تعامل حوزه با جشنواره فجر بهصورت خاص و جامعه هنری بهصورت عام، در گرو بهکارگیری راهکارهایی است که برخی از آنها در #متن_کامل این یادداشت آمده است:
1️⃣ اولویت یافتن #گفتمان_سازی، بهجای #واکنش_های_تند و احساسی
2️⃣ استفاده از نقد متخصصان در حوزه هنر، بهجای #هیاهوی_رسانهای
3️⃣ #اکران_فیلم در حوزه با حضور کارگردانان و تهیهکنندهها
و ...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
http://m-ph.ir/hasheyeh-jashnvare-fajr/
🖋 به قلم #اصغر_حیدری، دانش آموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah
📌 بررسی ورود فقها در موضوعشناسی با نظر به متاورس
#گزیده_یادداشت
🔹 #متاورس در طول سالها شکل گرفته و همانند کلیدواژههای اینترنت و شبکههای مجازی جایگاهی در زندگی مردم پیدا خواهد کرد، اما #حوزه_های_علمیه در قبال موضوعهای جدید رویکردهایی را اتخاذ میکند که موجی از #جریان_های_منفی را بهسوی خود روانه میکند؟!
🔹 متاورس در واقع پیوندی بین زندگی انسانها با #واقعیت_مجازی و #نسل_بعدی_اینترنت است و بهنوعی یک اَبَرواقعیت مجازی که همه کاربران آن قادر خواهند بود از سرتاسر دنیا بدان متصل شوند.
🔺 تجربه نشان داده است رویکرد #جامعه_حوزوی در برخورد با #موضوعات_جدید در مرحله اول #انکار است، در مرحله دوم وارد #امتناع از قبول میشود، و در مرحله سوم وارد #همکاری میشود!
🔻از آنجا که متاورس و پدیدههای مانند آن #چند_بعدی هستند، #فقه باید همه ابعاد را در نظر بگیرد و درباره آن نظر بدهد.
به چند مسئله در متاورس باید پرداخته شود:
#حریم_خصوصی
#مالکیت_و_سلطه
🔹 ما نگاه منفی به متاورس یا هر #تکنولوژی_فناورانه نداریم، منتها فقه ما تا #احساس_خطر نکند، کنش فقهی از خود بروز نخواهد داد. در این خصوص آیتالله #اراکی گفته است: «حکم مسئله عدم جواز است، چون شَیءْ با لا شَیءْ و مال با لا مال مبادله نمیشود. #آمریکا همیشه با چنین شیوههای ناعادلانه #اقتصاد خود را بالا میبرد و سر مملکتها کلاه میگذارد.»
🔸 آیا وظیفه فقیه فقط ارائه #حکم_کلی و معلق بر اساس #شناخت_اجمالی موضوع است، بدون دخالت در امر موضوعشناسی، و یا وظیفه فقیه همچنین شناخت دقیق موضوع است؟
🔸 اگر فقیه شناختی از مسئله موردنظر نداشته باشد، به هیچ عنوان نمیتواند فروع را به اصول برگرداند. از سویی دیگر دادههای اطلاعاتی ما درباره متاورس هنوز کامل نشده است و تسریع در حکم کردن درباره این مسئله میتواند منجر به از دست دادن هر چه بیشتر #پایگاه_مردمی روحانیت در نزد اقشار مختلف مردم شود.
🔹#مخالفان ورود فقها به مسئله #موضوع_شناسی
- آیتالله #احمدی_شاهرودی ورود مجتهدان به موضوعات را درست نپنداشته و فرمودهاند: «احتیاجی به ورود در موضوعشناسی نیست.»
- آیتاللهالعظمی #وحید_بهبهانی میفرماید: «لیس معرفة الموضوع شأن المجتهد و الفقیه فکیف یسأل عن المعصوم.»
🔹#موافقان ورود به #موضوع_شناسی
- #سید_مرتضی در مبحث «تذکیه جنین»، موضوع جنین کامل را تشریح میکند، و علامه حلی در کتاب مختلف الشیعه پیرامون «تعیین خونهای سهگانه بانوان» سخن گفته است.
- #شیخ_انصاری میفرماید: «ثم إنّ الظاهر من الروايات المتقدمة نفوذ حكم الفقيه في جميع خصوصيات الأحكام الشرعية و في موضوعاتها الخاصة.»
- از فقهای معاصر، #امام_خمینی (ره ) در #تحریر_الوسیله به تبیین ماهیت «سفته» پرداختهاند.
🔸 کار #فقیه_حاکم اجرای اسلام است نه بیان حکم؛
با توجه به دامنه ورود فقه به #جامعه، اگر قائل به این باشیم که فقیه وظیفهای جز #ابلاغ_حکم ندارد و بر اساس موضوعات ارائهشده از کارشناسان نظریه خود را مطرح میکند، موضوعشناسی از دامنه #اجتهاد خارج میشود.
اما اگر قائل به این هستیم که دامنه فقه گستردهتر از ارائه حکم است، در این صورت فقیه باید در #موضوعات_مهم ورود کند تا اسلام را در متن جامعه پیاده کند.
🔻 #آثار_منفی عدم ورود به مسئله #موضوع_شناسی
فقیه برای اینکه بتواند بهصورت #قضیه_حقیقیه حکم داشته باشد و روی «اگر»ها بحث را بیان کند، نیاز دارد بهصورت تخصصی، خودش #موضوع را بشناسد و صرف اینکه یک #متخصص_موضوع را بیان کند کافی نیست؛ چرا که بسیار اتفاق میافتد که متخصص همه جوانب بحث را باز نمیکند.
🔻استفاده از #متخصصان_امین_و_متقی نیز مشکلی را حل نخواهد کرد، زیرا آن متخصص امین و متقی مباحث فقهی را کار نکرده تا بداند چه موضوعاتی از نگاه فقه اهمیت دارد که به آنها اشاره کند.
✅ در چنین مواردی، مؤسسهای بهنام #موضوع_شناسی میتواند خدمات خوبی به فقها ارائه دهد و آنها را در تشخیص موضوع کمک کند، لکن باید مراقبت شود تا از #افراط در عرصه موضوعشناسی در امان بمانند.
✅ تقسیم موضوع به مسائل پیچیده و بسیط
در زمان حاضر حوزه دچار #تزاحم است که یا باید #مقلدان را سردرگم رها کند و امور را به خودشان واگذار کند، یا باید فقه را به به #شاخه_های_تخصصی تقسیم کند و هر بخش از طلاب در شاخهای خاص #مجتهد شوند و با توجه به موضوعات پیچیده و مشکلات، راهبری را به عهده بگیرند و در موضوعات پیش پا افتاده، امور را به عرف واگذارند...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
http://m-ph.ir/voroud-foghaha-be-metaverse/
🖋 به قلم #عبد_المجید_رستگاری، دانش آموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah
📌فقدان فقیه بصیر
نگاهی گذرا به ابعاد شخصیتی آیتاللهالعظمی صافی گلپایگانی
#گزیده_یادداشت
🔹 شامگاه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ آیتاللهالعظمی شیخ لطفالله #صافی_گلپایگانی از مراجع تقلید قم دار فانی را وداع گفت و #حوزه_علمیه_قم #شیخ_الفقهای خود را از دست داد.
🔹 ویژگیهای آیتاللهالعظمی صافی از او شخصیت جامعی به وجود آورده بود که باعث جذب همه اقشار با سلایق مختلف میگردید. #رهبر_انقلاب در پیامی بهمناسبت درگذشت این شخصیت حوزوی، از ایشان با عنوان «#فقیه_بصیر» یاد کرده و او را مورد اعتماد مراجع بزرگی همچون آیتاللهالعظمی #بروجردی، آیتاللهالعظمی #گلپایگانی و حضرت #امام_خمینی دانستند.
🔸 توصیف آیتاللهالعظمی صافی بهعنوان یک مرجع «بصیر» نشان میدهد ایشان از نگاه مقام رهبری، یکی از مصادیق بصیرت بوده و شاخصی برای حوزههای علمیه هستند تا نمایانگر یک شخصیت حوزوی تراز و عالم برجسته حوزه علمیه باشند.
▫️ آیتاللهالعظمی صافی و #مردم
آیتاللهالعظمی صافی گلپایگانی علیرغم کهولت سن هیچگاه ارتباط مستقیم خود با #مردم را قطع ننمودند. ارتباط با جوانان نهتنها در قالب دیدار، بلکه با نگارش نامه و پاسخ به دغدغههای فکری و معرفتی آنان همراه بود.
#حل_مشکلات_مردم توصیه همواره مرجع راحل به مسئولان بوده است.
▫️ آیتاللهالعظمی صافی و #حوزه_های_علمیه
آیتاللهالعظمی صافی تأکید فراوان بر میراث گذشتگان و بهرهبرداری از گنجینه باارزش روایات #اهل_بیت(علیهم السلام) داشتند. مشی علمی ایشان در مخالفت با علومی نظیر #فلسفه_و_عرفان بر کسی پوشیده نیست، اما این مسئله باعث نشد که ایشان در مسائل علمی و عملی جانب اخلاق را رعایت نکنند.
▫️آیتاللهالعظمی صافی و #جمهوری_اسلامی
آیتاللهالعظمی صافی از جمله حوزویانی است که در ابتدای انقلاب اسلامی علاوه بر حضور در #مجلس_خبرگان با فرمان امام خمینی بهعنوان یکی از اعضای #شورای_نگهبان منصوب شدند. ایشان از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ بهعنوان دبیر شورای نگهبان فعالیت داشتند. پس از آن به قم بازگشتند و مسیر علمی خود را ادامه دادند تا پس از رحلت آیتاللهالعظمی گلپایگانی به مقام #مرجعیت رسیدند.
نکته مهم در زندگی ایشان ارائه دادن الگوی مناسب در زمینه #تعامل_مراجع_تقلید_شیعه با #حکومت است. آیتاللهالعظمی صافی نه رویکرد تقابل با جمهوری اسلامی داشت، به صورتی که از هر گونه ارتباط با مسئولان حکومتی خودداری کند، و نه رویکرد توجیه که از بیان اشکالات، دغدغهها، انتقادات و مشکلات اقتصادی-معیشتی مردم خودداری نماید.
▫️ آیتاللهالعظمی صافی و #جهان_اسلام
از جمله دغدغههای مرجع فقید، پیگیری #حقوق_مسلمانان در کشورهای اسلامی و غیراسلامی بوده است. در هر جا که حقوق مسلمانان محترم شمرده میشد، یا فعالیت ارزندهای صورت میگرفت با ارسال پیام از این دست اقدامات #قدردانی میکردند و از سوی دیگر، ایشان از جمله افرادی بودند که درباره نگرانی از #وضعیت_مسلمانان و خطرات احتمالی همواره پیشگام بودهاند.
▫️ آیتاللهالعظمی صافی و #ترویج_اندیشه_مهدویت
از جمله خصوصیتهای آیتاللهالعظمی صافی گلپایگانی، حساسیت و توجه ویژه به مسئله مهدویت است. ایشان بخش قابلتوجهی از #تألیفات خود را به مسئله مهدویت اختصاص دادهاند. معروفترین اثر علمی ایشان، کتاب «منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر» است.
🔸 سزاوار است مسئولان حوزه در جهت شناساندن این #فقیه_بصیر سعی بلیغ و جهد وافر از خود نشان دهند تا حوزه علمیه درصدد جبران خلل فقدان شخصیت آیتاللهالعظمی صافی برآید...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
https://m-ph.ir/feghdan-fagheih-basir-safi-golpayegani/
🖋 به قلم #سعید_سلمانی، دانش آموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah
📌 مروری بر اندیشههای سیاسی فیرحی و طباطبایی
#گزیده_یادداشت
🔺 در اولین سالگرد درگذشت داود #فیرحی، سلسله یادداشتهایی از #سید_جواد_طباطبایی در کانال تلگرامی وی انتشار یافت که در تداوم لحن تند و عتابآلود طباطبایی، حاوی انتقادها و اتهامزنیهایی به فیرحی بود.
🔻پیش از آن نیز کتابی با عنوان «#سکولاریسم_پنهان» از سوی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی در نقد اندیشههای حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی انتشار یافته بود.
🔹 #مواجهه_انتقادی، تند و گاه عاری از اخلاق حرفهای با اندیشه داود فیرحی، از دو سوی ناهمگون -که یکی او را نماد عبور از فقه و نیل به #سکولاریسم تلقی میکند و دیگری بهدلیل برافراشتن پرچم فقه سیاسی در برابر #فلسفه_سیاسی به نقد وی مینشیند- بهانهای است برای بررسی سیر تطور تضاد اندیشهورزی میان این دو اندیشمند.
▫️ دکتر سید جواد طباطبایی از چهرههای مشهور اندیشه سیاسی در ایران معاصر است که با نظریه «ایرانشهری» شناخته میشود و در سال ۱۳۷۳ بیآنکه به استخدام رسمی #دانشگاه_تهران درآید، وادار به ترک همکاری شد. طباطبایی در همین سال کتاب مهم و اثرگذار خود، «زوال اندیشه سیاسی در ایران» را به دست چاپ سپرد.
- وی تاریخ ایران را در دو دوره «قدیم» و «جدید» مطالعه میکند و ...
طباطبایی ایده محوری فلسفه سیاسی خود را از دوره باستان تاریخ ایران وام میگیرد و آن را «اندیشه #ایرانشهری» میخواند و بر آن است که این مفهوم حاوی سه اصل بنیادین است: ۱. پادشاه مقتدر، غیرمطلقه و دادگر، ۲. خردورزی، و ۳. فره ایزدی (مشروعیت الهی)
▫️ حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران بود که در سال ۱۳۹۹ پس از دوره کوتاه ابتلا به بیماری #کرونا درگذشت.
- اصلیترین دغدغه حجتالاسلام والمسلمین فیرحی، نزدیک ساختن دین و زندگی با بهرهگیری از #فقه_سیاسی بود؛ چرا که بهباور وی، از میان دانشهای دینی، فلسفه سیاسی عملاً جایگاه خود را از دست داده و تنها دانش فقه است که میتواند متکفل نظم و حفظ #نظم_عمومی زندگی باشد و راهبری جامعه را به عهده گیرد.
🔹 حجتالاسلام والمسلمین فیرحی بر خلاف رویکرد فلسفی طباطبایی، با اتخاذ موضعی #عملگرایانه و غیرفلسفی، و با پذیرفتن آنکه فلسفه سیاسی جایگاهی در دانشهای امروز مسلمانان ندارد، دغدغههای اصلاحی مورد نظر خود در #شیوه_حکومتداری را نه با اتکا به اندیشه فلسفی و فلسفه سیاسی، بلکه با استفاده از فقه سیاسی دنبال مینمود.
🔹 وجه اصلی #درگیری_معرفتی و تفاوت دکتر طباطبایی و حجتالاسلام والمسلمین فیرحی آن است که یکی پروژه فکری خود را در اتصال #امر_دینی به #امر_مدرن پیگیری میکند و دیگری بهدنبال ایجاد پیوند میان امر باستانی و امر مدرن، و از سوی دیگر تحدید امر دینی است.
🔺 مجادله نابرابر میان حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی و دکتر سید جواد طباطبایی، گرچه ممکن است در نگاه اول به سود کسانی باشد که فیرحی و رویکرد وی را در راستای سکولاریسم و بر خلاف چشماندازهای #نظریه_ولایت_مطلقه فقیه تلقی میکنند، اما با دیدی وسیعتر و دوراندیشانهتر باید دریافت که فیرحی همچنان فقه را واجد توانایی #اداره_جامعه میپنداشت و اعراض از آن را نادرست میشمرد.
☑️ انتشار آثاری مانند «سکولاریسم پنهان» از سوی مراکز حوزوی، نشانگر وجود دغدغههای جدی در باب جلوگیری از گسترش سکولاریسم در حوزههای علمیه و ساختار اداره کشور است، اما میتواند در بلندمدت به عاملی در تشدید سکولاریسم تبدیل شود؛ چرا که مواجهههای اینچنینی بهتدریج فضای علمی را با تنش و عدم اطمینان همراه میسازد و بهتدریج مانع از تولید علم شده و فقه سیاسی را با چالش مواجه میسازد.
☑️ حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی از نگاه دکتر سید جواد طباطبایی، نماد وارد ساختن فقه به عرصه #حکومت_داری است و وجه اصلی مخالفت طباطبایی با فیرحی را میتوان همین امر دانست. با چنین نگاهی لازم است نهادها و مؤسسات حوزوی به تبیین تلاشها و رویکردهای حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی پرداخته و بهعنوان پژوهشگری پرکار، در معرفی آثار و اندیشههای وی بکوشند و کفه #فقه_سیاسی را در برابر اندیشههای رقیب و از جمله ایده ایرانشهری سنگینتر سازند.
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید: https://m-ph.ir/morori-bar-andishehaye-siyasi-feirahi-tabatabai/
🖋 به قلم #حسن_اجرایی، دانشآموخته حوزه علمیه قم و کارشناس ارشد فلسفه دین
🆔 @piramoonhawzah
📌 مروری بر مواضع و سخنان چالشبرانگیز خطیبان جمعه
#گزیده_یادداشت
🔸 خلاف آنچه شهرت یافته، #نماز_جمعه را باید آیینی عبادی-مردمی دانست و عبادی-سیاسی خواندن آن، تمام وجوهی را که شرعاً و عرفا از آن مورد انتظار است پوشش نمیدهد.
🔸 امامجمعه باید از ویژگیها و تواناییهایی خاص و فراتر از سخنرانان مذهبی معمولی برخوردار باشد و محتوای خطبههایش متفاوت از محتوای منبرهای معمولی باشد.
🔹 امامان جمعه ما چه میگویند؟
میتوان مجموع سخنان ائمه جمعه را به سه دسته کلی تقسیم کرد:
1️⃣ سخنان دینی محض، مانند سفارش به #تقوای_الهی، بیان برخی #معارف_دینی و احیاناً #احکام_شرعی
2️⃣ تطبیق برخی دیدگاههایِ دینیِ انضمامی بر بعضی مصادیق #فرهنگی، #اجتماعی، #سیاسی، #اقتصادی و مانند اینها
3️⃣ بیان نکتهها و دیدگاههایی در باب فرهنگ، جامعه، مردم، اقتصاد، سیاست، برخی اشخاص و مانند آنها
🔹 در این مجال به سخنان درست و قابلدفاع آنان که حجمی چند برابرِ سخنان #چالش_برانگیز دارند نمیپردازیم اما سخنان چالشی برخی ائمه محترم جمعه را مورد بررسی قرار میدهیم.
🔺 به نظر میرسد در بیان مسائل دینی و در تطبیق آنها بر #مصادیق، نگاهی #فقهی و #قشری بر اندیشۀ دینی رایج حاکم شده است. این در حالی است که معارف دین از سه بخش #عقاید، #اخلاق و #فقه تشکیل شده و فقه، بیرونیترین لایه دین بوده و در مقایسه با دو لایه پیشین از اهمیت کمتری برخوردار است... آنچه اغلب مشاهده میشود، سنگینی بیشتر کفه فقه در موضعگیریهاست.
🔻 همچنین #ساده_سازی_ناهنجاری_ها باعث #نگاه_سطحی به مسائل و معضلات اجتماعی میگردد که در برخی موضعگیریها مشهود است.
🔻 سخن گفتن در باب بسیاری از مسائل جامعه، آگاهی کارشناسانه و تخصصی میطلبد. خطیبان جمعه در مواردی در باب اوضاع اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... جامعه اظهارنظرهایی میکنند که نسبت به اوضاع واقعی #کف_جامعه غیرواقعی هستند و آشکارا خلاف چیزی است که مردم مشاهده میکنند و علاوه برآن، دربردارنده راهحلی کلی، مبهم و غیرکارشناسانه و #ناکارآمد برای حل معضل است.
☑️ چند #پیشنهاد
▫️ عملاً حوزه و بزرگان آن نقشی در برگزیدن خطیبان جمعه و نظارت بر آنها ندارند؛ لازم است تفاهمنامهای در خصوص تأیید ائمه جمعه یا پیشنهاد آن توسط حوزه، بین شورای سیاستگذاری نماز جمعه و حوزه علیمه تنظیم و قرارداد شود.
▫️ امامان جمعه مکلف شوند که یا در حوزههای تخصصی ورود نکنند و یا با #مطالعه و نیز #مشورت با کارشناسان در این حوزهها اظهارنظر نمایند.
▫️مسیری برای طرح #شکایت_های_مردمی و رسانهای از ائمه جمعه در محدوده مسئولیتهایی که بر عهده دارند و سخنانی که بر زبان میآورند در نظر گرفته شود.
▫️ یک #تیم_رسانه_ای قوی برای بازنشر سخنان درست مردمی، انتقادی و #عدالت_خواهانه امامان جمعه در #فضای_مجازی تشکیل شود.
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید: https://m-ph.ir/morori-bar-sokhanane-khatibane-jomeh/
🖋 به قلم #مهدی_پایدار، دانشآموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah