📚 الملة/ ابونصر فارابی #معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی کتاب الملة نگاشته‌ای مختصر از فارابی است که از آن به «کتاب الملة و الفقه» و «کلام فی الملة و الفقه المدنی» نیز تعبیر شده است. فارابی در این اثر، مباحث خود را ذیل بیست و هفت بند ارائه می‌دهد؛ در بند اول تا دهم، وی مناسبات دین و سیاست را با رویکردی فلسفی، تبیین می‌کند. در ادامه در بند یازدهم تا بیست و هفتم، به معرفی «علم مدنی» می‌پردازد. مباحث ارائه شده در این هفده بند را می‌توان بسیار نزدیک به مطالب فصل پنجم کتاب «احصاء العلوم» البته با تفصیلی بیشتر دانست. این اثر به ضمیمه برخی دیگر از آثار فارابی، توسط محسن مهدی در مجموعه‌ای تحت عنوان «کتاب الملة و نصوص أخری» گردآوری و منتشر شده است. در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود: 📘 اصطلاح‌نامه کتاب الملة 📙 نمایه موضوعی کتاب الملة ☑️ نسخه مرجع در دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی: - فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۴۰۵ق، «کتاب الملة و نصوص أخری»، تحقیق، مقدمه و تعلیقة محسن مهدی، ۱۵۲ صفحه، بیروت: دار المشرق. 🔰 دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📘 اصطلاح‌نامه کتاب الملة/ ابونصر فارابی جهت دسترسی به اصطلاح‌نامه کتاب الملة، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. در ادامه نمونه‌هایی از اصطلاحات گردآوری شده را ملاحظه می‌فرمایید: 🔘 ملت (آيين) تعريف: «الملة هي آراء و أفعال مقدرة مقيدة بشرائط يرسمها للجمع رئيسهم الأول، يلتمس أن ينال باستعمالهم لها غرضاً له فيهم أو بهم محدوداً.» (فارابی، ابونصر محمد بن محمد، الملة و نصوص أخری، ص۴۳) 🔘 شريعت تعريف: «إنّ هذين [الشريعة و السنة] إنما يدلان و يقعان عند الأكثر علي الأفعال المقدرة من جزأي الملة. و قد يكمن أن تسمي الآراء المقدرة أيضاً شريعة، فيكون الشريعة و الملة و الدين أسماء مترادفة.» (فارابی، ابونصر محمد بن محمد، الملة و نصوص أخری، ص۴۶) 🔘 علم مدنی تعريف:‌ «اما العلم المدني فأنه يفحص عن أصناف الأفعال و السير الإرادية، و عن الملكات و الأخلاق و السجايا والشيم التي عنها تكون تلك الأفعال و السير، وعن الغايات التي لأجلها تفعل، و كيف ينبغي أن تكون موجودة في الإنسان، و كيف الوجه في ترتيبها فيه علي النحو الذي ينبغي أن يكون وجودها فيه، و الوجه في حفظها عليه.» (فارابی، ابونصر محمد بن محمد، الملة و نصوص أخری، ص۶۹) 🔺 برای ملاحظه سایر اصطلاحات، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. 🔰 دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📙 نمایه موضوعی کتاب الملة/ ابونصر فارابی جهت دسترسی به کلیدواژه‌ها و نمایه‌های کتاب الملة، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. در ادامه نمونه‌هایی از کلیدواژه‌های گردآوری شده و نمایه‌های ذیل‌ آن‌ها را به همراه شماره صفحه و شماره سطر، ملاحظه می‌فرمایید: 🏷 ملت (آیین) - تعریف ملت (آیین): ۴۳ (۱). - اجزای ملت: ۴۶-۴۷ (۱۴). - غرض ملت: ۴۳ (۴). - ضرورت و فواید ملت مشترک در مدینه: ۶۶ (۱۰). - استفاده از خطابه در تعلیم ملت: ۴۷-۴۸ (۱۸). - دلایل عدم بیان همه افعال ملت توسط رئیس اول: ۴۸-۴۹ (۶). - ترادف ملت، دین، شریعت و سنت: ۴۶ (۱۱). 🏷 رئیس اول - تعریف رئیس اول: ۵۶ (۱۱). - ویژگی رئیس اول: ۴۴ (۶). - ضرورت فلسفه نظری برای رئیس اول: ۶۶ (۸). - اقسام جانشین رئیس اول: ۴۹-۵۰ (۹). - اختیارات جانشین مماثل رئیس اول: ۴۹-۵۰ (۱۰). - اختیارات جانشین غیرمماثل رئیس اول: ۵۰ (۴). - دلایل عدم بیان همه افعال ملت توسط رئیس اول: ۴۸-۴۹ (۶). 🔺 برای ملاحظه سایر کلیدواژه‌ها و نمایه‌ها پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. 🔰 دائرة‌‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📚 معرفی دستاوردهای پژوهشی گروه (برای مشاهده اطلاعات هر دستاورد، عنوان را لمس کنید.) 🔗 پایگاه اصطلاحات علوم عقلی اسلامی 📘 کتاب اصطلاح‌نامه فلسفه سیاسی 💽 نرم‌افزار اصطلاح‌نامه فلسفه سیاسی 📙 کتاب نمایه موضوعی منابع فلسفه سیاسی 📗 کتاب مدخل‌های دائرةالمعارف فلسفه سیاسی 🎙 نشست‌های علمی 📖 نشریه معارف عقلی 🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📚 تحصیل السعادة/ ابونصر فارابی #معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی کتاب «تحصیل السعادة» از مهم‌ترین آثار ابونصر فارابی است. البته این اثر به عنوان کتابی مستقل، توسط نویسنده ارائه نشده است. چنان‌که از عبارات انتهایی کتاب به دست می‌آید، فارابی آن را به عنوان مقدمه‌ای برای کتابی دیگر، تالیف کرده است و ظاهرا بعدها در نسخ و طبع، جدا شده و به اعتبار جمله آغازین آن، «تحصیل السعادة» عنوان گرفته است. فارابی در این اثر، فضائل گوناگون را با رویکرد مدنی و به منظور جریان‌یابی آن در دو بستر «مدینه» و «أمت»، برشمرده و شرح داده است. چیستی دانش فلسفه، نسبت آن با دین، و نیز نحوه راهیابی آن به جهان اسلام، مهم‌ترین مباحث دیگری است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. مصحح اثر، محتوای کتاب «تحصیل السعادة» را در شش فصل، با عناوین ذیل، تبویب کرده است: - فصل اول: الفضائل النظریة - فصل دوم: الفضائل الخلقیة - فصل سوم: الفضائل الفکریة - فصل چهارم: مراتب الفضائل و دور الطبع فیها - فصل پنجم: التعلیم و التأدیب - فصل ششم: علم الفلسفه در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود: 📘 اصطلاح‌نامه کتاب تحصیل السعادة 📙 نمایه موضوعی کتاب تحصیل السعادة ☑️ نسخه مرجع در دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی: - فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۹۹۵م، «کتاب تحصیل السعادة»، مقدمه و شرح علی بوملحم، ۱۰۲ صفحه، بیروت: دار و مکتبة الهلال. 🔰 دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📘 اصطلاح‌نامه تحصیل السعادة / ابونصر فارابی جهت دسترسی به اصطلاح‌نامه کتاب تحصیل السعادة، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. در ادامه نمونه‌هایی از اصطلاحات گردآوری شده را ملاحظه می‌فرمایید: 🔘 تعلیم تعريف: «التعليم هو إيجاد الفضائل النظرية في الأمم و المدن.» (فارابی، ابونصر محمد بن محمد، تحصیل السعادة، ص۷۱) 🔘 فضايل نظری تعريف: «الفضائل النظرية هي العلوم التي الغرض الأقصی منها أن تحصل الموجودات التي تحتوي عليها معقولة، متيقناً بها فقط.» (فارابی، ابونصر محمد بن محمد، تحصیل السعادة، ص۲۶) 🔘 فضايل عملی تعريف:‌ «أما الفضائل العملية و الصناعات العملية، فبأن يعودوا أفعالها و ذلك بطريقين: أحدهما بالأقاويل الإقناعية و الأقاويل الإنفعالية و سائر الأقاويل التي تمكن في النفس هذه الأفعال و الملكات تمكيناً تاماً... و الطريق الآخر هو طريق الإكراه.» (فارابی، ابونصر محمد بن محمد، تحصیل السعادة، ص۷۳) 🔺 برای ملاحظه سایر اصطلاحات، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. 🔰 دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📙 نمایه موضوعی کتاب تحصیل السعادة/ ابونصر فارابی جهت دسترسی به کلیدواژه‌ها و نمایه‌های کتاب تحصیل السعادة، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. در ادامه نمونه‌هایی از کلیدواژه‌های گردآوری شده و نمایه‌های ذیل‌ آن‌ها را به همراه شماره صفحه و شماره سطر، ملاحظه می‌فرمایید: 🏷 تعلیم - تعریف تعلیم: ۷۱ (۱). - مبادی تعلیم: ۲۹-۳۰ (۹). - گفتاری بودن تعلیم: ۷۱ (۴). - شیوه تعلیم فضایل: ۷۶-۷۸ (۱۲). - شیوه تعلیم فضایل نظری: ۷۲ (۲). - شیوه تعلیم فضایل عملی: ۷۳-۷۴ (۱۱). - استفاده از اقناع در تعلیم اهل مدن عامه: ۸۵ (۱۳). - استفاده از برهان در تعلیم اهل مدن خاصه: ۸۵ (۱۴). 🏷 فضایل نظری - تعریف فضایل نظری: ۲۶ (۲)، ۷۹ (۷). - اقسام فضایل نظری: ۲۶ (۴). - متعلمین فضایل نظری: ۷۲ (۱). - شیوه تعلیم فضایل نظری: ۷۲ (۲). - استفاده از اقناع در تعلیم فضایل نظری: ۷۶ (۴). 🔺 برای ملاحظه سایر کلیدواژه‌ها و نمایه‌ها پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. 🔰 دائرة‌‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📚 التنبیه علی سبیل السعادة/ ابونصر فارابی #معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی «التنبیه علی سبیل السعادة» یا «التنبیه علی اسباب السعادة» اثری مختصر از فارابی است که به ضمیمه سه رساله دیگر از همین فیلسوف، در مجموعه‌ای تحت عنوان «أربع رسائل فلسفیة» توسط جعفر آل‌یاسین، گردآوری و منتشر شده است. فارابی در این اثر که ظاهرا پس از «تحصیل السعادة» نگاشته شده است، برخی دیدگاه‌های خود پیرامون اخلاق و سیاست را در قالب بیست نکته ارائه می‌دهد. همچون اثر دیگرش «احصاء العلوم»، به اقسام حکمت، فلسفه و صناعت پرداخته و به طور ویژه در این کتاب، اصطلاح «فلسفه سیاسی» را به کار می‌برد. البته فارابی در دیگر آثارش نیز بدون ذکر اصطلاح فوق، دانش فلسفه سیاسی را مورد توجه قرار داده است. در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود: 📘 اصطلاح‌نامه کتاب التنبیه علی سبیل السعادة 📙 نمایه موضوعی کتاب التنبیه علی سبیل السعادة ☑️ نسخه مرجع در دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی: - فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۳۷۱، «کتاب التنبیه علی سبیل السعادة»، تحقیق، مقدمه و تعلیقة جعفر آل‌یاسین، ۳۵۶ صفحه، تهران: حکمت. 🔰 دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📘 اصطلاح‌نامه التنبیه علی سبیل السعادة / ابونصر فارابی جهت دسترسی به اصطلاح‌نامه کتاب التنبیه علی سبیل السعادة، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. در ادامه نمونه‌هایی از اصطلاحات گردآوری شده را ملاحظه می‌فرمایید: 🔘 سعادت تعاریف: 1. اما ان السعادة هي غاية ما يتشوقها كل انسان. (فارابي، ابونصر محمد بن محمد، التنبيه علي سبيل السعادة، ص ۳۷) 2. ان السعادة اذا حصل لنا لم نحتج بغدها اصلا ان نسعي لغاية ما اخري غيرها ظهر بذلك ان السعادة توثر لاجل ذاتها و لاتوثر في وقت من الاوقات لاجل غيرها. فتبين من ذلك ان السعادة هي آثر الخيرات و اعظمها و اكملها. (فارابي، ابونصر محمد بن محمد، التنبيه علي سبيل السعادة، ص ۳۸) 3. السعادة فليس ينالها الانسان باحواله التي لا يلحقها حمد او ذم لكن التي بها ينال السعادة هي في جملة احواله التي يلحقه بها حمد او ذم. (فارابي، ابونصر محمد بن محمد، التنبيه علي سبيل السعادة، ص ۴۰) 🔘 فلسفه سیاسی تعريف: «الفلسفة المدنية صنفان: أحدهما يحصل به علم الأفعال الجميلة و الأخلاق التي تصدر عنها الأفعال الجميلة، و القدرة علي أسبابها، و به تصير الأشياء الجميلة قنية لنا، و هذه تسمي الصناعة الخلقية؛ و الثاني يشتمل علي معرفة الأمور التي بها تحصل الأشياء الجميلة لأهل المدن، و القدرة علي تحصيلها لهم، و حفظها عليهم، و هذه تسمي الفلسفة السياسية.» (فارابي، ابونصر محمد بن محمد، التنبيه علي سبيل السعادة، ص ۶۶-۶۷) 🔺 برای ملاحظه سایر اصطلاحات، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. 🔰 دائرة‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir

📙 نمایه موضوعی کتاب التنبیه علی سبیل السعادة/ ابونصر فارابی جهت دسترسی به کلیدواژه‌ها و نمایه‌های کتاب التنبیه علی سبیل السعادة، پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. در ادامه نمونه‌هایی از کلیدواژه‌های گردآوری شده و نمایه‌های ذیل‌ آن‌ها را به همراه شماره صفحه و شماره سطر، ملاحظه می‌فرمایید: 🏷 سعادت - اهمیت سعادت: ۳۸-۴۹ (۱۲). - دلایل اشتیاق انسان به سعادت: ۳۷ (۱). - شرایط تحصیل سعادت: ۷۰-۷۴ (۱۵). - احوال انسانی مؤثر در سعادت: ۳۹-۴۱ (۱۵). - تأثیر احوال اکتسابی انسان در سعادت: ۴۳-۴۵ (۱۲). - تأثیر افعال پسندیده ارادی در سعادت: ۴۱-۴۲ (۶). - تأثیر حکمت در سعادت: ۶۷ (۴). مانعیت لذت در تحصیل سعادت: ۵۷-۵۸ (۴). 🏷 اعتدال - شیوه تحصیل اعتدال در اخلاق: ۵۴-۵۵ (۱۵). - تأثیر اعتدال در صحت بدن: ۴۷-۵۰ (۱۴). 🏷 فلسفه سیاسی - تعریف فلسفه سیاسی: ۶۶-۶۷ (۱۷). 🔺 برای ملاحظه سایر کلیدواژه‌ها و نمایه‌ها پرونده پیوست‌شده را بارگیری فرمایید. 🔰 دائرة‌‌المعارف فلسفه سیاسی اسلامی https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir