. 🇮🇷 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ 🇮🇷 🔏 تدبر در قرآن 🔏 @pshrmq 📕 تدبر سوره‌ی فلق 📕 📝 این سوره، صد و سیزدهمین سوره قرآن کریم می‌باشد. 📝 نام دیگر این سوره، «احدی المعوذتین» (یکی از دو معوذه) است، زیرا این سوره و سوره‌ی ناس با هم «المعوذتان» (دو معوذه) نامیده می‌شوند، از این رو نام هر یک از این دو سوره، «المعوذه» است. 📜 گام اول : قرائت و ترجمه سوره 📝 بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ به نام خداوند بخشنده و مهربان 📝 قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ ﴿١﴾ بگو: پناه مى‌برم به پروردگار سپیده صبح. (۱) 📝 مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ ﴿٢﴾ از شر تمام آنچه آفریده است. (۲) 📝 وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ﴿٣﴾ و از شر هر موجود شرور هنگامى كه شبانه وارد می‌شود. (۳) 📝 وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَدِ ﴿٤﴾ و از شر آنها كه با افسون در گره‏ها می‌دمند (و هر تصمیمى را سست مى‏‌كنند). (۴) 📝 وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ﴿٥﴾ و از شر هر حسودى هنگامى كه حسد می‌ورزد! (۵) 📜 گام دوم تفهم ساختار سوره 📝 سوره مبارکه‌ی فلق با پنج آیه‌اش از یک سیاق، شامل یک فعل و دو مجموعه‌ی وابسته به آن تشکیل شده است. 📖 دسته اول : آیه ۱ 📝 آیه اول، مجرور حرف "باء" است. 📖 دسته دوم : آیات ۲ تا ۵ 📝 آیات دوم تا پنجم، مجرورهای حرف "مِنَ" اند و با حرف عطف "واو" به هم عطف شده‌اند. 📜 گام سوم : تفهم کلمه‌ها و جمله‌های مشکل 📝 الْفَلَقِ : در اصل به معنای شکافتن چیزی می‌باشد و به سپیده‌دم و طلوع صبح گفته می‌شود زیرا با طلوع صبح، تاریکی شکافته می‌شود. 📝 غَاسِقٍ : «غَسق» تاریکی فراگیر و به همین خاطر مصداق «غَاسِقٍ» در این آیه را شب دانسته‌اند در آن زمانی که به نیمه رسیده و تاریکی آن فراگیر گشته است. 📝 النَّفَّاثَاتِ : «نفث» بسیار دمنده، زنانی که به شدت در گره‌ها می‌دمند و برای مردم مشکلات به وجود می‌آورند. 📜 گام چهارم : تفهم جهت هدایتی سوره 📝 با توجه به ساختار آیات سوره، تفهم جهت هدایتی سوره نیز این‌گونه انجام می‌شود : 📝 با توجه به اینکه از یک سو زمان زیادی از آغاز رسالت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه وآله وسلم نمی‌گذشت و شمار مسلمانان بسیار کم و عموما از قشر ضعیف و مستضعف بود. 📝 و از سوی دیگر مشرکان و معاندان اسلام با امکانات مادی و موقعیت اجتماعی‌شان که زمام امور را به دست گرفته بودند، از هیچ وسیله‌ای برای مقابله با رسول گرامی اسلام و یارانشان فروگذار نمی‌کردند، 📝 خداوند متعالی، سوره‌ی فلق را برای رهایی مردم از سروری که آن‌ها و رهبری امت را تهدید می‌کرد، نازل کرد. 📝 همان‌گونه که در سوره‌ی ناس گفته شد، آغاز شدن سوره با امر «قُلْ» نشان می‌دهد که ابلاغ این سوره به مردم باید فراتر از گفتن باشد، به این معنا که «ای رسول! نه تنها بگو و ابلاغ کن که تبیین کن». 📝 یعنی در برابر شروری که می‌خواهند مانع رسیدنتان به خدا شوند، به جای واگرایی از خداوند، به سوی او بروید و در حد توان خود استقامت و پایداری کنید. 📝 بیشتر آیاتی که مسائل اعتقادی را بیان می‌کنند با فرمان «قُلْ» آغاز می‌شوند. 📝 از «أَعُوذُ» تا انتهای سوره، دو مجموعه را تشکیل می‌دهند. 📖 ۱. به چه کسی پناه ببریم؟ (آیه ۱) 📝 نخست اعلام می‌کند که انسان باید به پروردگار سپیده‌دم پناه ببرد : «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق». 📝 از آن جا که لحظه‌ی سپیده‌دم، اولین لحظه‌ای است که نور، گریبان ظلمت را می‌شکافد و سر بر می‌آورد، در صدد رساندن این پیام است که در سیاه‌ترین لحظات زندگی، ناامید نباش زیرا همان پروردگار شب شکن، پروردگار شر شون نیز هست. 📝 مضارع بودن فعل«أَعُوذُ» همیشگی بودن استعاذه و پناه بردن را می‌رساند و قرار گرفتن آن بعد از امر «قُلْ» تاکید بر عملی آن است و به ما می‌فهماند که هیچ‌گاه از نصرت الهی ناامید نشویم البته در صورتی که در حد توان، استقامت و پایداری ورزیم. 📖 ۲. از چه چیزی پناه ببریم؟ (آیات ۲ تا ۵) 📝 در این مجموعه، انسان را به پناه بردن به خدا از چهار شر، فرمان می‌دهد. 📝 دو شر طبیعی مخلوقات و تاریکی شب و دو شر انسانی زنان افسونگر (گره اندازان و مشکل تراشان در جمیع امور) و انسان حسود. 📝 خداوند می‌تواند شرور طبیعی موجوداتی که به خودی خود شر نیستند، اما لازمه‌ی آن‌ها شر است را دفع کند : «مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ». 📝 مانند برق که به خودی خود خیر است؛ اما در صورت تماس انسان با آن، برق گرفتگی به وجود می‌آید. 📝 از این رو نباید از «مَا خَلَقَ» چنین تصور کرد که تمام مخلوقات شرند یا شری همراه دارند، بلکه با وجود یک مصداق هم، معنا پیدا می‌‌یابد.

. 📝 همچنین خداوند بر دفع شر شب، هنگام فراگیر شدن تاریکی آن، قدرت دارد : «وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ». 📝 شر بودن شب از آن جهت است که می‌تواند زمینه‌ساز شر باشد. چنانکه در تاریکی شب، شر تبهکاران بیشتر است. 📝 «غَاسِقٍ» نامیدن شب، به جهت شدت ظلمت آن است و اشاره به زمان فراگیر شدن آن دارد و به ما می‌فهماند شری که در چنین شرایطی رخ مى‌دهد، شری است که پنهانی می‌آید و وقتی انسان از آن با خبر می‌شود که کارش را کرده است. 📝 در ادامه متذکر می‌شود که پروردگار سپیده‌دم نه تنها قادر است انسان را در برابر شرور طبیعی حفظ کند، بلکه او را از شرور انسانی نیز در امان می‌دارد. 📝 از گزند زنان افسونگر (ساحر)، آن هنگام که در گره‌ها می‌دمند و در کار مردم گره می‌افکنند : «وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَد». 📝 اینان به جای حل مشکل، بیشتر مشکل درست می‌کنند و به جای باز کردن گره، گره را محکمتر می‌کنند. 📝 و از شر انسان حسود، هنگامی که حسادتش تحریک شود و حسادت ورزد و به دیگری آسیب رساند : «وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ». 📝 انسان حسود از سیادت و آقایی دیگران رنج می‌برد، به همین خاطر است که به دنبال ضربه زدن به دیگران است البته ابتداء شرش دامن خودش را می‌گیرد. 📝 با توجه به وجود "مَا" (موصول عام) در «مَا خَلَقَ» و نکره بودن «غَاسِقٍ» و «حَاسِدٍ» که همه نشانه‌های ابهام‌اند و نیز جمع مونث «النَّفَّاثَاتِ» که مرجع ناشناخته دارد، می‌توان گفت که باید از شرور طبیعی و نفسانی ناشناخته، به خداوند پناه برد. 📝 همه‌ی این شرور، بنده را در برگرفته و احاطه کرده‌اند؛ اما از آن جا که وی خدایی دارد که شب شکن و شرشکن است، ناامید نخواهد بود. 📜 نتیجه : 📝 این سوره از سوره‌های یک جمله‌ای است که از فعل امر «قُلْ» و مقول قول تشکیل شده است و بعد از معرفی چهار شر که عبارتند از : ۱. مخلوقات ۲. تاریکی شب ۳. زنان افسونگر (ساحر) ۴. انسان حسود 📝 که دو تای اول، از شرور طبیعی و دوتای آخر، از شرور انسانی است، اعلام می‌دارد که باید به پروردگار سپیده‌دم پناه ببرید. 📝 با توجه به مطالب بیان شده و این مهم که اصل سخن در مقول قول (آنچه گفته می‌شود) است، جهت هدایتی سوره، «لزوم پناه بردن همیشگی به پروردگار سپیده‌دم از شرور بیرونی (طبیعی و نفسانی)» می‌باشد. 📚 ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی. 📚 درس‌نامه روش تدبر، حجت‌الاسلام محمدحسین الهی‌زاده. 🌺 ادامه دارد... ✅ برداشت و نشر مطالب کانال جامع شهید محمدی قرقی، با ذکر صلوات آزاد می‌باشد. 💐 اَلـلَّـهــُمَّ صـَـلِّ عَـلَـى مُـحَـمــَّدٍ وَ آلِ مُـحَـمــَّدٍ وَ عَـجِّـلْ فَرَجَــهُمْ 💐 🌷برای مشاهده یکپارچه و کامل تدبر در قرآن به وبسایت شهید محمدی قرقی مراجعه نمایید. http://pshrmq.blog.ir/1396/05/04 ☀️ كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ☀️ @pshrmq‌‌

🔖 تدبر در سوره فلق @pshrmq

🎥 کارگردانی که هرچه ساخت ماندگار شد... @pshrmq

📝 سخن نوشت | تلاوت قرآن در خانه ▪️حجت‌الاسلام پناهیان @pshrmq

📹 برترین نماز و برترین صدقه کدام است؟ 🎙️رهبر معظم انقلاب @pshrmq

. 🇮🇷 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ 🇮🇷 🔏 تدبر در قرآن 🔏 @pshrmq 📕 تدبر سوره‌ی ناس 📕 📝 این سوره، صد و چهاردهمین سوره و سوره‌ی پایانی قرآن کریم می‌باشد. 📝 نام دیگر این سوره، «احدی المعوذتین» (یکی از دو معوذه) است، زیرا این سوره و سوره‌ی فلق با هم «المعوذتان» (دو معوذه) نامیده می‌شوند، از این رو نام هر یک از این دو سوره، «المعوذه» است. 📜 گام اول : قرائت و ترجمه سوره 📝 بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ به نام خداوند بخشنده و مهربان 📝 قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ ﴿١﴾ بگو: پناه می‌برم به پروردگار مردم، (۱) 📝 مَلِکِ النَّاس ِ﴿٢﴾ به مالک و حاکم مردم، (۲) 📝 إلَهِ النَّاسِ ﴿٣﴾ به (خدا و) معبود مردم، (۳) 📝 مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ ﴿٤﴾ از شر وسوسه‏‌گر پنهان‌کار، (۴) 📝 الَّذِی یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ ﴿٥﴾ که در درون سینه انسان‌ها وسوسه می‌کند، (۵) 📝 مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ ﴿٦﴾ خواه از جن باشد یا از انسان! (۶) 📜 گام دوم تفهم ساختار سوره 📝 سوره مبارکه‌ی ناس با شش آیه، از یک سیاق و یک فعل و دو مجموعه‌ی وابسته به آن تشکیل شده است. 📖 دسته اول : آیات ۱ تا ۳ 📝 این آیات مجرورهای حرف "باء" اند. 📖 دسته دوم : آیات ۴ و ۶ 📝 آیات چهارم و پنجم، مجرورهای حرف "مِنَ" اند و آیه ششم، بیان برای «الَّذِی» در آیه پنجم است. 📜 گام سوم : تفهم کلمه‌ها و جمله‌های مشکل 📝 أَعُوذُ : «عوذ» پناه می‌برم. 📝 خَنَّاسِ : «خَنَّسِ» پنهان شونده. به شیطان از این جهت«خَنَّاسِ» گفته می‌شود که پیوسته آدمی را وسوسه می‌کند. اگر انسان یاد خدا افتاد، عقب رفته و پنهان می‌شود و اگر از یاد خدا غافل شد، جلو می‌آید و وسوسه می‌کند. 📜 گام چهارم : تفهم جهت هدایتی سوره 📝 با توجه به ساختار آیات سوره، تفهم جهت هدایتی سوره نیز این‌گونه انجام می‌شود : 📝 با شروع فعالیت فرهنگی و تمدن ساز رسول خدا، شیاطین جن و انس بر آن بودند تا با وسوسه، در قلب و روح مردم نفوذ کرده، آن‌ها را از پذیرش دعوت پیامبر اکرم منصرف سازد. 📝 و از سوی دیگر شناخت ناقص مردم نسبت به پروردگار عالم، باعث شده بود که به جای پناه بردن به خداوند، به موجوداتی از جن و انس یا اشیایی بی‌جان پناهنده شوند. 📝 بدین جهت، سوره با اعلام لزوم پناهندگی مردم از شر هر وسوسه گر درونی جن و انس به پروردگاری که رب، ملک و اله است، نازل شد. 📝 آغاز شدن سوره با امر «قُلْ» نشان می‌دهد که ابلاغ این سوره به مردم فراتر از گفتن باشد، زیرا رسول اکرم تمام سوره‌ها و آیات وحی شده را به مردم ابلاغ می‌کردند. 📝 چه با امر «قُلْ» شروع می‌شد، چه این‌گونه نبود، از این رو آمدن این امر در ابتدای برخی از آیات به این معناست که «ای رسول! نه تنها بگو و ابلاغ کن که تبیین کن». 📝 و تبیین آن با سوق دادن مردم به سوی خدا، عبادت، دعا و توسل امکان پذیر است. 📝 بیشتر آیاتی که مسائل اعتقادی را بیان می‌کنند با فرمان «قُلْ» آغاز می‌شوند. 📝 این سوره از سوره های یک جمله‌ای است که از فعل امر «قُلْ» و مقول قول تشکیل شده است؛ از «أَعُوذُ» شروع می‌شود و تا انتهای سوره ادامه دارد. 📝 وابسته‌های فعل «أَعُوذُ»، دو مجموعه را تشکیل می‌دهند. 📖 ۱. به چه کسی پناه ببریم؟ (آیات ۱ تا ۳) 📝 مجموعه اول اعلام می‌کند که همه باید به پروردگاری پناه ببرند که رب، ملک و اله انسان است. 📝 «رَبِّ» مدیر مباشری است که به طور مستقیم همیشه و همه جا بر بنده نظارت دارد و اضافه شدن آن به «النَّاس»، این تفکر نادرست را از بین می‌برد که خدا را تنها «رَبِّ السماوات» یا «رَبِّ الارض» می‌دانستند و خداوند را رب همه‌ی مردم : «رَبِّ النَّاس» معرفی می‌کند و ربوبیت جامعه را علاوه بر ربوبیت آسمان و زمین، مختص خدا می‌داند. 📝 در ادامه از خداوند به «مَلِکِ النَّاس» یاد می‌کند که توجه، بیشتر به قدرت خداست، زیرا «مَلِکِ» کسی است که با امر و نهی در توده‌ی مردم تصرف می‌کند. 📝 بالاتر از آن، آیه‌ی بعدی است که اعلام می‌کند آن که باید به او پناه برده شود، معبودی است که همه رو به سوی او دارند : «إلَهِ النَّاس» 📝 نتیجه آن که اوصاف سه گانه‌ی یاد شده برای خداوند، در طول هم قرار داشته، هر کدام نسبت به قبل از خود، سطحی بالاتر دارد. 📝 آمدن این سه وصف کنار هم بدون اینکه با حرف عطف (واو، فا و ثم) میان آن‌ها فاصله شده باشد، بیانگر این است که مصداق واحدی وجود دارد و به توحید در استعاذه اشاره دارد. 📝 چون سخن از شر بزرگ و خطرناکی است، بایستی به سه اسم از اسماء الله پناه برد. 📝 مضارع بودن فعل «أَعُوذُ» استمرار و مداومت در استعاذه را می‌رساند و قرار گرفتن آن بعد از امر «قُلْ» تاکید بر عملی بودن آن است.

. 📖 ۲. از چه چیزی پناه ببریم؟ (آیات ۴ تا ۶) 📝 مجموعه دوم روشن می‌سازد که این پناهندگی، از شر هر وسوسه‌گر درونی جنی و انسی است که سینه‌ی مردم را آماج حملات خود قرار می‌دهد. 📝 شر وسوسه‌گر پنهانی که می‌تواند زیر منیت انسان مخفی شود : «مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاس». 📝 "وسوس" که ریشه «الْوَسْوَاسِ» است، مانند "زلزل" بر تکرار دلالت دارد. 📝 «الْخَنَّاس» نیز وسوسه‌گری است که پی در پی القاء می‌کند؛ پنهان می‌شود و آشکار می‌گردد و سینه و قلب انسان‌ها را مورد وسوسه قرار می‌دهد : «الَّذِی یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاس» و موجب القاء افکار و خیال‌های باطل و خطرناک در انسان می‌شود. 📝 این وسوسه کننده آن قدر پنهان است که انسان گمان می‌کند این خیال‌ها، اندیشه خودش است؛ اما در واقع این کار شیطان است که هنرمندانه به جای انسان می‌نشیند و چنین نشان می‌دهد که بر اساس منافع انسان سخن می‌گوید. 📝مضارع بودن فعل «یُوَسْوِسُ» مانند «أَعُوذُ» تکرار و استمرار عمل را می‌رساند؛ بدین معنا که شیطان هیچ گاه از وسوسه‌گری باز نمی‌ایستد، بنده نیز همیشه و در همه‌ی شرایط باید به پروردگار پناه برد. 📝 در آیه‌ی پایانی خبر می‌دهد که خطورات وسوسه‌گر پنهانی از جانب هر دو گروه جن و انس، جامعه را تهدید می‌کند : «مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاس» و رسول خدا که سوره خطاب به ایشان است، به عنوان رهبر جامعه‌ی اسلامی و به تبع ایشان مردم، برای در امان ماندن از این سرور درونی، راهی جز پناه بردن به پروردگارشان ندارند. 📜 نتیجه: 📝 این سوره که از دو مجموعه تشکیل شده است، در مجموعه‌ی اول اعلام می‌کند که همه باید به پروردگار پناه ببرند که رب، مَلِک و اله انسان است و در مجموعه‌ی دوم روشن می‌سازد که این پناهندگی، از شر هر وسوسه‌گر درونی جنی و انسی است که سینه‌ی مردم را آماج حملات خود قرار می‌دهد. 📝 با توجه به این که اصل سخن و سخن اصلی در مقول قول (آنچه گفته می‌شود) است و اینکه تکرار پنج باره کلمه «النَّاس» در این بخش این حقیقت را می‌رساند که این شر، فقط به یک نفر سرایت نمی‌کند؛ 📝 بلکه آن قدر خطرناک است که می‌تواند همه‌ی اجتماع را درگیر کند و باعث انحراف همه‌ی مردم شود، جهت هدایتی سوره، «لزوم پناه بردن همیشگی به پروردگار مردم برای حفظ اجتماع از شر دشمن درونی» می‌باشد. 📚 ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی. 📚 درس‌نامه روش تدبر، حجت‌الاسلام محمدحسین الهی‌زاده. 🌺 ادامه دارد... ✅ برداشت و نشر مطالب کانال جامع شهید محمدی قرقی، با ذکر صلوات آزاد می‌باشد. 💐 اَلـلَّـهــُمَّ صـَـلِّ عَـلَـى مُـحَـمــَّدٍ وَ آلِ مُـحَـمــَّدٍ وَ عَـجِّـلْ فَرَجَــهُمْ 💐 🌷برای مشاهده یکپارچه و کامل تدبر در قرآن به وبسایت شهید محمدی قرقی مراجعه نمایید. http://pshrmq.blog.ir/1396/05/04 ☀️ كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ☀️ @pshrmq‌‌