📇 تفسیر قرآن،
#مقدمات_تفسیر
📆 جلسه: ۳
📚 مفسر: استاد علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔺1⃣اگر قرآن کتابی جهانی تا قیامت است باید هم زبانش برای انسانها تا قیامت باشد و برای انسانها تا قیامت نافع باشد. تنها زبان جهانی، #زبان_فطرت است اگرچه به زبان عربی باشد. اگر قرآن نسخ و باطل شدنی نیست بخاطر اینست که فطرت تا قیامت قابل تغییر نیست. فطرت همان راه تشخیص زشت و زیبا است که خدا به همه داد (و نفسٍ وَ مَا سَوّاهَا، فَأَلهَمَهَا فُجورَهَا وَ تَقویَهَا)
🔺2⃣قرآن با چشم و گوش و ... کار ندارد که کور یا کر یا فلج و ... بگویند ما مستثنی هستیم. قرآن با #نفس و جان کار دارد که آنرا مستوی الخلقه آفرید و (فجور و تقوی) را به آن نشان داد که نتواند بعدا عذر و بهانه بیاورد. تسویه و تعادل جان به #آگاهی است. اگر انسانی دیوانه خلق شده مستثنی است و مکلف نیست. اگر انسان مشمول یا ایها الناس و ... شد با فطرت سالم خلق شده است و مکلف میباشد. دل و فطرت را خود انسان با #گناه میبندد وگرنه فطرت ثابت است اما فطرت باید عمل کند و بستنش، جلوی عملش را میگیرد و باطل جای حق را در نظر انسان میگیرد.
🔺3⃣قرآن همه انسانها را به تدبر در قرآن دعوت کرده و همه را نیز به مبارزه و #تحدّی دعوت کرد که اگر ادعای الهی نبودن قرآن دارید سوره ای مثل قرآن بیاورید. (لئن اجتمعت الانس و الجن ...) همین که همه را دعوت میکند نشان از این است که همه میفهمند خصوصا اینکه نگفته که سوره به عربی بیاورید چون همه که عربی نمیفهمند. این تحدی راجع به #محتوای مطابق فطرت و نافع است نه زبان و لفظ و فصاحت و بلاغت. در مورد اعراب، ناظر به زبان و قصاحت هم هست اما در مورد دیگران خیر.
🔺4⃣آیه ۲۴ به بعد سوره محمد(ص) گوید: «افلا یتدبرون القرآن ام علی قلوب اقفالها» گوید چون دلها قفل است تدبر نمیکنند پس فطرت گاهی بسته است گاهی باز. گناه قفل دل و فطرت است. اگر گوش و زبان فطرت را گناه بست، کر و لال میشود. هر چه گوش و چشم فطرت بیشتر باز شود حق را بهتر میفهمند. #سابقه_الحاد جلوی باز شدن فطرت را میگیرد چنانکه کسی پیش پیامبر رفت و گفت او کاری کرد که نزدیک بود خدا را ببینم اما من ایمان نیاوردم.
🔺5⃣ #فصاحت یعنی زیبا حرف زدن بدون توجه به محتوا. #بلاغت یعنی محتوای خوب داشتن. معلم قرآن «الرحمان» است. اینکه الان دارد ما را خطاب قرار میدهد نشان از این است که همین الان خدا دارد با ما حرف میزند. خدا همواره دارد این سخنان را میگوید اما ماییم که حرفمان و ... عوض میشود. تا انسان قرآن نخواند #انسان نیست و در ردیف موجودات دیگر است. «الرحمان، علم القرآن خلق الانسان علمه البیان» طبق این آیه، خداوند اول قرآن را به انسان آموخت و بعد خلقش کرد.
🔺6⃣گوید دعای وثنیین و مشرکین مکه که دور کعبه میچرخیدند، مکاء و تصدیه است نه #بیان. گوید مانند سوت و کف زدن است، چیزی بی معنا. لفظی #بیان است که از انسان صادر شود و انسان باید قرآنی و طبق فطرت عمل کند. فرمود معلم شما پیامبر است «یعلمهم الکتاب و الحکمه»«لتبین للناس ...» باید به حرف پیامبر نیز کاملا عمل کرد و او مسیر دین را نشان میدهد. کلید فهم قرآن صراحتا در قرآن، #اهل_بیت معرفی شده است. خدا تنها یک دین آورده که اصول مشترک همه دینهای الهی است اما احکام فرعیش در طول زمان کاملتر شده است.
🔺7⃣قرآن هم در مسائل نظری مشکلات پیچیده را حل میکند و هم در مسائل عملی، هدایت است و با تکرار، مشکل عملی را حل میکند. #فطرت آنست که در مسائل عملی فجور و تقوا را میشناسد و در مسائل نظری، بدیهیات را میشناسد. با این دو سرمایه علمی و عملی که فطرت داده است باید نزد قرآن برود تا چیز یاد بگیرد. فطرتی که با گناه بسته شده دیگر از قران جز گمراهی چیزی نصیبش نمیشود. باید چیزهای نظری را که آموخته ایم کنار گذاشت و صرفاً با دست خالی و بدیهیات اولیه( #فطرت ) نزد قرآن رفت تا چیزی یاد بگیریم. اگر با اصطلاحات فقهی و جغرافی و ... نزد قرآن رفتیم فقط نکات فقهی و جغرافی میفهمیم. همین علوم پیچیده از آن مسائل بدیهی فطری بدست آمده است.
🔺8⃣فرمود بدون معلم نزد قرآن نروید چون این حرف سنگین است. معلم این فطرت را برایتان باز میکند تا جایی که سلمان فارسی شوید. آیه ۸ سوره واقعه میفرماید این قرآن در کتابی مکنون است و کلیدش در دست #مطهرون است. برای رسیدن به ظاهر قرآن باید ابتدا پاک و باوضو باشید. اما محتوا و بطنش در دست مطهرون است. سوره احزاب هم مطهرون را معرفی کرده است«انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اخل البیت و یطهرکم تطهیرا» پس کتاب مکنون که اصل و بطن قرآن است در دست #اهل_بیت است و باید نزد آنها برویم. پس هیچ چیز مبهمی را خدا نگذاشته است و قرآن کتاب مبین و نور است.
@qhoraanalkarim
🌸🌸🌸🌸🌸🌸
✅ سوره #بقره
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: ذلک الکتاب لا ریب فیه
📚 «کتاب» در اصطلاحِ قرآن، نوشته ایست که حاوی مجموعه قوانین دین و شریعت (اوامر و نواهی الهی) باشد. آیه ۱۳ شورا این نوع کتاب را تنها مخصوص ۵ پیامبر می داند و دیگر پیامبران را مروج کتب همین ۵ رسول. گاهی یک کتاب میتواند شامل پند و نصیحت باشد اما قوانین شریعت را بیان نمیکرده است لذا خدا کتاب داوود را زبور نامید نه «کتاب».
💠 شک شدید را #ریب گویند. قرآن، ریب در قرآن و قیامت را نفی کرده است. شک در قیامت ابدا وجود ندارد اما شک در قرآن، در دنیا وجود دارد و عده ای شک میکنند اما خدا گوید شکّ اینان اشتباه است و قرآن شک بردار نیست.
چرا عده ای در دنیا، در مورد حقانیت قرآن شک میکنند اما درون عالم قیامت کسی شک هم نمیکند؟
دنیا، دارِ حقِ محض نیست و #حق و #باطل مخلوطند لذا این اختلاط باعث میشود آنها که ضمیرشان را به دنیا آلوده کرده اند نتوانند حق را از باطل تشخیص دهند و گاهی حق را باطل میپندارند و در آن شک می کنند اما چون در قیامت همه باطنها آشکار میشود جایی برای شک باقی نمیماند زیرا قیامت، حقیقت محض است.
📜در مورد شک، قرآن دو بُعد دارد:
۱. دعوا و ادعا: قرآن مدعیست که من کلام الله هستم و گروهی در آن شک میکنند.
۲. دعوت: قرآن دعوت میکند به توحید و معاد و ... و در یک کلام «دعوت به حق» و لذا مورد شک واقع میشود.
🔑 در مورد شک در بُعد دعوا، قرآن #تحدّی (یک سوره شبیه قرآن بیاورید) و #معجزه را پیشنهاد میکند که شکاکان ایمان به حقانیت قرآن بیاورند.
در مورد بُعد دعوت هم قرآن گوید #دلیل بیاورید (هاتوا بُرهانکم)
https://eitaa.com/quraanalkarim
🌸🌸🌸🌿🌿🌸🌸🌸
💢 #تدبرباتفسیرتسنیم
📇 سوره #بقره
🔖 آیه: ۲۳
موضوع:#تحدی
📚 #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
🔰در باب #تحدّی سوالاتی مطرح است:
1⃣ تحدی چیست؟ تحدی یعنی طلب مبارز کردن. قرآن در آیات تحدی، #مبارزه_فرهنگی می کند نه مبارزه نظامی. گوید اگر در شکید که قرآن از سوی خداست پس باید بدانید که اگر چیزی از سوی خدا باشد دیگران توان آوردن مثل آن را نخواهند داشت. حال بروید تمام دانشمندانتان را جمع کنید ببینید آیا می توانید سوره ای مانند آنچه که پیامبر بی سوادتان از سوی ما آورده بیاورند.
2⃣ قرآن به چه چیزی تحدی می کند؟ قران گاهی به #کل_قرآن تحدی می کند و گوید اگر با پشتیبانی یکدیگر، کتابی مانند قران آوردید نشان داده اید که قرآن الهی نیست. «لئن اجتمعت الانس و الجنّ علی أن یأتوا بمثل هذا القران لا یأتون بمثله و لو کان بعضهم لبعضٍ ظهیراً/اسراء_۸۸» گاهی به #ده_سوره از قران تحدی می کند «قل فأتوا بعشرِ سورٍ مثله/هود_۱۳» و گاهی نیز تنها به #یک_سوره از قرآن تحدی کرده است. «قل فأتوا بسورةٍ مثله/یونس_۳۸»
3⃣ شناخت #معجزه از چه راههایی است؟ یک راه اینست که انسان به نهایت انسانیت رسیده باشد. #انسان_کامل حقیقت وحی را با جان خود درک می کند لذا از پیامبر تقاضای معجزه نمی کند. امام علی در نهج البلاغه می فرماید روزی به پیامبر گفتم این صدای افسوس چیست که من می شنوم؟ فرمودند این صدای افسوس شیطان است که مطمئن شده در این سرزمین دیگر جای شرک نیست. آنگاه به علی فرمود هر آنچه که من میشنوم و می بینم تو نیز میشنوی و میبینی و تنها فرقمان این است که تو #پیغمبر نیستی بلکه #وزیر من هستی.
♦️از معصوم پرسیدند که پیامبران و امامان از کجا میفهمند که به نبوت یا امامت رسیده اند و این یکی از #القائات_شیطان نیست؟ فرمود معصوم قلبش بیناست و خود در #متنِ_حقیقت است و آن را می بیند و لذا تردیدی برایش بوجود نمی آید.
#بقره23
👇ادامه دارد
https://eitaa.com/quraanalkarim
#تدبرباتفسیرتسنیم
📇 سوره #بقره
🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴
☘موضوع:تحدی
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۲۳ سوره بقره: وَ إِن کُنتُم فی رَیبٍ مِمَّا نَزَلنَا عَلی عَبدِنَا فَأتوا بِسورةٍ مِن مِثلِهِ وَ ادعُوا شُهَداءَكُم مِن دونِ اللّهِ إن كُنتُم صادقينَ (23)
♦️گفتیم که ریب و شک در قرآن نه به خاطر مشکوک بودنِ الهی بودن آن، بلکه به خاطر #کور بودن شخص است. در این جلسه ابتدا #الهی بودن قرآن ، سپس دلالت آن بر #رسالت پیامبر و آنگاه اصل وجود #اعجاز را اثبات میکنیم.
🔷کفار برای ریب و شک در قرآن ، دو بهانه می آورند:
1⃣ بهانه به مبدأ قابلی: گویند چرا قرآن مستقیماً بر خود انسان ها نازل نشده است و تنها بر پیامبر نازل شده است. آیه ۵۲ مدثر می گوید: «بل یریدُ کلّ امرءٍ منهم أن یؤتی صحفاً منشّرة» یعنی اینها انتظار دارند که هر کدامشان نامه هایی سرگشاده از سوی خدا دریافت کنند! خداوند در برابر این بهانه می فرماید هر کسی #شایستگی دریافت آیات الهی را ندارد و ما محلِّ شایستگی را می دانیم و شما نمی دانید. «الله أعلم حیث یجعل رسالته/انعام_۱۲۴»
2⃣ بهانه به مبدأ فاعلی: گویند از کجا معلوم است که این کلام از خداست؟ ما هم می توانیم #مثل آن را بیاوریم. مبدأ فاعلی که مورد بحث ماست در دو آیه ذکر شده است. اول آیه ۹۳ انعام که بیان می دارد: «و من أظلمُ ممّن ... و من قال سَاُنزلُ مثلَ ما انزل الله» چه کسی ظالمتر از آن کس است که می گوید مثل آنچه خدا نازل کرده نازل خواهم کرد؟! آیه دوم نیز آیه ۳۱ انفال می باشد. «و اذا تُتلی علیهم آیاتُنا قالوا قد سمعنا لو نشاءُ لقلنا مثلَ هذا» یعنی زمانی که آیاتمان بر آنها خوانده می شود گویند شنیدیم و اگر بخواهیم حتماً مثل این را خواهیم گفت!
🔴در مقابل بهانه دوم، خداوند #تحدی را مطرح کرده و بهانه جویان کوردل را دعوت به آوردن سوره ای حتی به اندازه کوچکترین سوره قران با همه فصاحت و بلاغت و توان علمی و غیره می کند. «فاتوا بسورةٍ من مثله». باید گفت که دو اصل بر قرآن حاکم است: اول «#کلیت» یعنی برای همه بشر است و دوم «#دوام» یعنی تا روز قیامت با انسان سخن می گوید. کلام شبیه آن باید این دو اصل را دارا باشد.
📚قرآن می فرماید اگرچه رسول ما از #امّیّون و درس نخوانده ها بود اما اگر شما فکر می کنید که این آیات الهی نیست و می توان شبیه آنرا آورد، بیاورید. اگر هم از عوام جامعه هستید که فنون ادبی و علمی و غیره را نمی دانید به سراغ خواص و دانشمندانتان بروید تا ببینید که آنها هم نمی توانند چنین آیاتی را حتی به #زبان_های_دیگر بیاورند. بدین صورت دیگر در قیامت این بهانه را نیز نخواهید داشت که چون ما #توان_علمی کافی نداشتیم نتوانستیم شبیه قران را بیاوریم وگرنه امکانش بود و بدین جهت ما از کفار پیروی کردیم!
https://eitaa.com/quraanalkarim