تفسیر و تبیین
«تغییر جهان»
مهمترین خصوصیت این جهان، تغییر و
#صیرورت_مستمر_وجودى در چارچوب نظامى
قابل فهم، قابل تبیین و #مدیریت_پذیر به سوى
خداست. تفاوت اساسى انسان (به عنوان
بالقوه ترین مخلوق) با بقیۀ این جهان در
گسترة تحولات او از منفى بی نهایت تا مثبت
بی نهایت وجودى است. از این رو پیشروى و
رهبری تحولات جهان به وسیلۀانسان است. بر
این اساس،وظیفۀ فلسفه، علوم طبیعىو علوم
انسانى با رویکردهاى گوناگون آن، تفسیر و
تبیین تحولات مستمر وجودى جهان وانسان،
بمنظور مساعدت براى هدایت تغییرات آن
به سوى سطوح بالاتر وجودى - و در نهایت
تقرب وجودى به خداوند ـ است. روشن است
که در چارچوب این گفتمان، پیشرفت و
انحطاط به مثابه کانون انسجام بخش همۀ
دانشهاو کنشهاى انسانى است.
«گفتمان پیشرفت» در چارچوب فلسفۀ
الهى و با بهکارگیرى همه دانشهاى انسانى
به تفسیر و تبیین این جهان و انسان متحول
به منظور مساعدت به فرد،جامعه و دولت
براى مدیریت این تحول به سوى خدا، تلاش
خواهد کرد. به همین دلیل «پیشرفت» بعلاوه «عقلانیت»، «رشد و تربیت»، «علم و
فناورى»، «سیاستگذارى»، «تحول و امید» و «ساختن آینده» از جمله واژگان کلیدى و
پرتکرار گفتمان پیشرفت خواهد بود.
عالمی دیگر بباید ساخت وز نو آدمى...
🆔 @rafeieatani
🔴 حکمرانی مشارکتی گام جدید مردم سالاری دینی برای پیشرفت ایده جمهوری اسلامی است.
🎤دکتر عطاالله رفیعی آتانی در گفتگو با خبرگزاری فارس
«بخش اول»
🔸آنچه که من به عنوان وجهی از حکمرانی نوین می خواهم تشریح کنم مفهوم #حکمرانی_مشارکتی است. حکمرانی نحوه جریان یافتن نهاد دولت در سایر نهادهای اجتماعی است به نحوی که ارتباط دو سویه شکل بگیرد.
🔶 انسان جدید در غرب بعد از قرون وسطی به تدریج و تاکنون به یک موجود اقتصادی و البته مطالبه گر دستاورد اقتصادی تبدیل شد. به همین دلیل نهاد دولت و دولتهای غربی و در راس آنها آمریکایی ها در بستر نهاد اقتصاد حکومت کرده و هر کاری را برای توفیقات اقتصادی انجام می دهند.
🔶 انسان غربی به تدریج اینچنین شد و گام بعدی را در مناسبات خود با جهان اینگونه برداشت که جهان را به یک جهان مادی تنزل داد که می توانست برای اهداف خود آن را تسخیر و تصرف بکند. بنابرین علم در دوران جدید غرب در راستای تصرف در طبیعت به پیش رفت و این تسخیر و تصرف عالم در کنار لذت طلبی فردی و فردگرایی حاکم در جامعه غربی , منجر به ظهور انسان جدیدی شد که خدا در زندگی او وجود نداشت و با عقل خود به دنبال بیشینه کردن منافعی بود که می توانست به دست بیاورد.
🔶 پیدایش دولتها نیز در راستای تامین چنین منافعی بود و حکومت، علم و هر چیزی که این انسان به وجود می آورد باید در خدمت اقتصاد باشد. بر این أساس دولتها موظفند همه ابعاد سیاسی و فرهنگی و اخلاقی در جامعه را با ارجاع به اقتصاد و نهادها و مکانیزمهای مطلوب اقتصادی توضیح داده و اداره نمایند. به تعبیر بهتر دموکراسی غربی جلوه و ظهور مکانیزم بازار در قلمرو سیاست است.
🔶 اما حکمرانی مشارکتی که گام جدید مردم سالاری دینی برای پیشرفت ایدهی جمهوری اسلامی است امکان تحقق اهداف اسلامی از زندگی اجتماعی، که همان رشد علمی، عقلی و تواناییهای گوناگون انسان را فراهم میسازد. رشدی که همه دستاوردهای گوناگون اقتصادی، اخلاقی، فرهنگی و سیاسی را در پی خواهد داشت.
🆔 @rafeieatani
«بخش دوم»
🔶 طبق #نظریه_فطرت أولاً انسان باید همه ظرفیتهای ذاتی و فطری خود را توسعه دهد. ثانیاً تمام هویت انسانی، #علم است. بنابراین رشد فطری برابر با رشد علمی و رشد عقلی او بلکه انسانیت انسان به عقل او است. لذا در حکمرانی اسلامی نهاد دولت باید بر بستر نهاد علم جریان پیدا کند و هر نهادی که مسئولیتی در تعلیم انسان ها دارد، به طور خاص نهاد آموزش و پرورش، نهاد آموزش عالی، حوزه های علمیه، رسانه ها و ... باید لیدر و مدار و رهبر همه تحولات فردی و اجتماعی باشد و اگر کسی بخواهد اصلاحاتی را شروع بکند باید آن را از نهاد علم و آموزش و پرورش و ... شروع بکند والابه مقصد نمی رسد.
🔶 بنابراین اگر نهاد علم به نهاد لیدر، مرکز، اصلی و رهبر تبدیل شد و هر آن چیز دیگری را که میخواستیم از نهاد علم طلب و اجرایی کردیم در بستر دینی اداره جامعه حرکت کرده ایم. اگر چنین نقشی برای علم قائل شویم ای بسا دیگر قوای سه گانه برای مدیریت جامعه کافی نباشند. بهتر است که نهاد علم هم در کنار این سه قوه قرار بگیرد تا بروز قدرت در جامعه درست تر اتفاق بیافتد و #ولایت_فقیه یعنی همین. ولایت فقیه همان #ولایت_علم است بر سایر نهادها.
🔶 در چنین بستری #اقتصاد_اسلامی چیست؟ نظامی است که حوزه اقتصادی را تبدیل به #عرصه_رشد انسانها می کند. مثلا اسلام میگوید ربا حرام است. مهمترین دلیل برای حرمت ربا این است که اگر ربا حرام نمی شد فرصت رشد عقل انسانها گرفته می شد. فرض کنید نصف آدم ها ربا بدهند و نصف آدم ها ربا بگیرند. آنهایی که ربا میگیرند نه نیازی به فکر کردن دارند و نه نیازی به کار کردن. صبح تا غروب میچرخد و هیچ نیازی به این دو هم ندارد. قرآن می فرماید « یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ» یعنی ربا آدم ها را جن زده می کند! آدم ها مجنون و عقلشان زائل و مسخ می شود!
🔶 در حوزه سیاست هم این عرصه باید تبدیل شود به معرکه رشد عقلی و علمی آحاد افراد جامعه و شاید این قوی ترین دفاع از #مردم_سالاری_دینی باشد.اگر مردم در خانه هایشان بنشینند و همیشه آدم های عاقلی برایشان تصمیم بگیرند مثل پدر- مادری می شوند که همیشه مشق بچه هایشان را خودشان بنویسند. مردم باید فرصت حضور در مدرسه زندگی اجتماعی را داشته باشند. در چنین دیدگاهی علاوه برآنکه رای دادن حق ما است بلکه یک وظیفه است چون شما در مورد رشد و پیشرفت جامعه هم مسئول هستید. زمانی که در قبال جامعه خود مسوول بودی، تصمیم گرفتی، استدلال کردی، استدلال شنیدی، تصحیح کردی و تصحیح شدی, موجبات رشد خود و اجتماع فراهم خواهد شد.
🔶 هر اندازه نظام سیاسی #مردم_سالارتر بشود زندگی اقتصادی هم فعال تر خواهد شد. بحث هایی در توسعه مطرح است که آیا #توسعه_سیاسی مقدم است یا #توسعه_اقتصادی؟ برمبنای نگاه دینی باشد #توسعه_انسانی مقدم است! اگر موجبات توسعه ظرفیت های انسانی فراهم شود هم اقتصاد پیشرفت می کند و هم نظام سیاسی روبه جلوتری خواهیم داشت.
🔶 گام جدید و جدی برای ارتقای الگوی حکمرانی مردم سالار دینی ما این است که حکومت باید بتواند تصمیم گیری ها را به مردم بسپارد، کاری کند که مردم بتوانند نظارت کنند بلکه اجرا را هم به عهده بگیرند. در این الگو مردم فرصت گفتن و شنیدن و یادگرفتن و یاد دادن برایشان فراهم می شود.
🆔 @rafeieatani