#تحلیل_و_بررسی 59 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⏪ دلیل دوم تكثرگرایان: از جمله آیاتی كه به آن استناد می‌كند سوره مائده، آیه 48، است كه می‌فرماید: «... برای هر یك از شما (امت‌ها) شریعت و راه و روش قرار داده‌ایم. و اگر خدا می‌خواست شما را یك امت قرار می‌داد، ولی (خواست) تا شما را در آن چه به شما داده است بیازماید. پس در كارهای نیك بر یكدیگر سبقت گیرید...» 📁 نقد و بررسی: مفسران در طول چهارده قرن، برای تفسیر آیه مذكور تفاسیر گوناگونی عرضه داشته‌اند كه وجه اشتراك تمام آنها دلالت نكردن این آیه بر تأیید ادیان دیگر است. علامه طباطبایی _ رحمه الله _ با تحلیل بر مسأله نسخ سایر ادیان توسط آیین اسلام می‌گوید: «مقصود از «امه واحده» در آیه مذكور وحدت و یكنواختی استعدادها و بسترهای پذیرش شرایع در بین انسان‌هاست به این معنا كه اگر خداوند می‌خواست، می‌توانست زمینه‌ها و استعدادهای انسان‌ها را یكدست و یكنواخت بیافریند تا آنها را از ابتدا تا انتها، تنها قابلیت و شایستگی یك شریعت را داشته باشند، و در این فرض، سخن از تكثر و تكامل شریعت به میان نمی‌آمد. ولی خداوند چنین نكرد، بستری فراهم آورد تا انسان رو به رشد و تكامل نهد و این با صرف اختلاف در مناطق جغرافیایی یا زبانی و نژادی میسر نمی‌شود، بلكه راه آن اختلاف به حسب گذشت زمان و بالندگی استعدادهای آدمی در پذیرش شریعت كامل است تا بدین سان قدم به عرصه امتحان بزرگ الهی بگذارد»[6] ⏪ دلیل سوم تکثر گرایان: به ادعای كثرت‌گرایان؛ قرآن از «صراط مستقیم» به صورت مطلق و نكره سخن می‌گوید، چنانكه می‌فرماید: «..انك علی صراط مستقیم»[7]؛ «... همانا تو بر راهی راست قرار داری». و آیات 4، سوره یس، نحل، 121، فتح 2 و... استناد نمودند. این به این معناست كه تمام ادیان صراط‌المستقیم هستند. 📁 نقد و بررسی: این دلیل یكی از ضعیف‌ترین ادله آنهاست، كه دارای كاستی‌های زیادی است. اشكال اساسی آن، توجه نكردن آنها به مفهوم «صراط مستقیم» در قرآن است. در حالی كه مقصود از صراط مستقیم حقیقت دین ـ یعنی تسلیم به امر الهی ـ است؛ چنانكه بعضی از آیات معرفت ربوبی همراه با تعبد و عبادت حق را «صراط مستقیم» معرفی می‌كند «و ان اعبدونی هذا صراط مستقیم»[8] و این كه مرا پرستید، این است راه راست». ▪ در برخی دیگر آیات صراط به خود خداوند اضافه شده است.[9] و در برخی دیگر «صراط مستقیم» به معنای هدایت در مقابل ضلالت به كار رفته است.[10] ▪ بنابراین، حقیقت صراط مستقیم همان عبودیت الهی و التزام به دین آسمانی است.[11] ▪ افزون بر آنچه گذشت «صراط مستقیم» الهی از زمان نخستین پیامبر همواره با تطور زمان و استعداد پیامبران و امت‌ها رو به تكامل نهاده است. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 60 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⏪ دلیل چهارم: آیه دیگری كه ممكن است كثرت گرایان به آن استناد كنند آیه ذیل است كه می فرماید: «قُلْ یا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَلی شَیْ‏ءٍ حَتَّی تُقِیمُوا التَّوْراهَ وَ الْإِنْجِیلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَیْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لَیَزِیدَنَّ كَثِیراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَیْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْیاناً وَ كُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْكافِرِینَ»[12] «بگو: این اهل كتاب! شما هیچ آیتی صحیح ندانید مگر این‌كه تورات و انجیل و آنچه را از طرف پروردگارتان بر شما نازل شده است بر پا دارید ولی آنچه بر تو از سوی پروردگارت نازل شده (نه تنها مایه بیداری آنها نمی‌گردد بلكه) بر طغیان و كفر بسیاری از آنها می‌افزاید. بنابراین از این قوم كافر، (و مخالفت آنها) غمگین مباش.»[13] 📁 با مطالبی كه در ادامه می آید روشن می گردد كه این آیه هرگز بر كثرت گرایی دلالت نمی كند. ابن عباس در شأن نزول این آیه می‌فرماید: جماعتی از یهود نزد پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ آمدند و گفتند: ای پیامبر! آیا اقرار نداری كه تورات از جانب خداست؟ فرمود: اقرار دارم. آنها گفتند ما فقط به تورات ایمان داریم و به كتاب‌های دیگر ایمان نداریم از این جهت رو این آیه نازل شد كه خداوند پیامر را امر می‌كند كه یهود را مخاطب سازد كه شما به دین صحیح نیستید مگر این‌كه تورات و انجیل و قرآنی كه بر همه مسلمانان نازل شده است مورد اقرار و اعتراف قرار دهید.[14] 📜 در هر دوره از تاریخ بشر یك دین و شریعت الهی وجود داشته و دارد روح و جوهر همه شرایع آسمانی یك چیز بوده و آن عبارت است از: توحید در ساحت عقیده، عمل، عبودیت، معاد و... سرانجام شرایع آسمانی با شریعت اسلام پایان پذیرفت. 📜 امّا این‌كه تورات وانجیل در زمان و عصر خودشان همدوش حق بوده است شك و شبهه‌ای نیست امّا كلام در آن است كه بعد از طلوع اسلام آیا می‌توان آنها را شریعت كامل و در عرض دین مبین اسلام قرار داد؟ مسلماً جواب منفی است امّا مفسران در آیه فوق چند احتمال را ذكر كرده‌اند. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 61 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⬅ 1. این آیه اشاره به تورات و انجیل است كه دست نخورده و تحریف نشده باشد و آن كتاب اصیل كه از وحی الهی جوشیده و موارد اصولش در تمام كتب آسمانی واحد است عمل به آنها موجب پرورش ایمان است و این آیه قبل از نسخ تورات و انجیل را شامل می‌شود[15] در حالی كه قرآن در چند مرتبه به تحریف شدن كتاب‌های پیشین اشاره می‌كند در سوره نساء آیه 46، سوره مائده، آیه 130، سوره مائده، آیه 41 «یُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعدِ مَواضِعِهِ». ⬅ 2. در این آیه شریفه نكته‌ایست لازم است به آن پرداخته شود و آن این‌كه آدمی در خلال كارهای خود این حقیقت را درك می‌كند كه اگر بخواهد كاری از كارهای سنگین را انجام دهد لازم است كه به جایگاهی مُسْتَوی كه وی بر آن مسلط باشد تكیه كرد. مثلاً كسی كه چیز سنگینی را به دوش می‌گیرد و قبلاً پای خود را در زمین و جائی كه لغزشگاه نباشد قرار می‌دهد چون می‌داند اگر جز این كند از عهده آن برنمی‌آید. 📝 پانویس: [1] . فصلنامه كتاب نقد، سال یكم، شماره 4، ص133 و334. [2] - مهدی بازرگان، دین و تمدن، ص 52. [3] - محمد حسن قدردان قراملكی، مستندات قرآنی پلورالیزم، مجله معرفت، شماره 34، سال نهم، شماره دوم، خرداد و تیر 1379،‌ص 103. [4] - ر.ك: همان. [5] - ر.ك: همان. [6] - سیدمحمد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القران، قم، ج5، ص 253-252، برای آگاهی بیشتر به آیات مورد تمسك پلورالیست‌ها و پاسخ آنها ر.ك: مجله معرفت، همان. [7] - سوره زخرف، آیه 43. [8] - سوره یس، آیه 61. [9] - سوره شوری، آیه 53. [10] - سوره انعام، آیه 39. [11] - رك: مجله معرفت، همان. [12] . سوره مائده، آیه 68. [13] . ترجمه از حضرت آیت‌الله مكارم شیرازی، چاپ مدرسه امیرالمؤمنی [14] . مجمع‌البیان، طبرسی، (تهران، انتشارات فراهانی، چ 1، 1360) ج 7، ص 120. [15] . تبیان، طوسی، مكتبه اعلام الاسلامی، بیروت، ‌چ 1، ج 3، ص 89. ⏪ پایان 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 62 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #تکرار #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 💢حکمت تکرار بعضی عبارات و داستان‌ها در قرآن ⏪ اگر چه "تکرار" سبب تفهیم بیشتر می‌گردد و اگر چه امروزه روانشناسان نیز کشفیات قابل توجهی راجع به "ذکر = یادآوری" و تکرار آن داشته و بر آثار "تکرار"، بر روان تصریح دارند، اما اگر در مباحث و قصص قرآنی بنگریم، "تکرار"ی ندارد، مگر آن که تذکرش در آن فصل و موضوع، لازم و ضروری باشد. اگر فقط نمازهای یومیه را اقامه نماییم، نمازمان (البته با تفاوت رکعاتش)، در هر شبانه روز، پنج نوبت تکرار می‌شود؛ اما هیچ ملاقات و گفتگو با خداوند رحمان و رحیم، تکراری نیست و هر کدام مستقل از دیگری هستند. ملاقاتی جدید و گفتگویی جدید و ذکر و تسبیحی نو می‌باشند. ⏪ آیا اگر کسی را دوست داشته باشیم، فقط یکبار به زبان می‌آوریم و یا فقط یکبار اظهار و ابراز محبت می‌نماییم؟! یا اگر کسی را دشمن بداریم، فقط یکبار به زبان یا به عمل اظهار می‌کنیم؟! یا آن که این حبّ و بغض، استمرار دارد و حقیقت آن به هیچ وجهی تکراری نمی‌باشد؛ اگر چه ممکن است که الفاظ یا رفتارهایی به صورت تکرار بروز نمایند. مثل این که کسی هر روز یک یا چندبار به محبوبش بگوید: «دوستت دارم»، یا هر روز شاخه گلی برای هدیه بیاورد. ⬅ الف – آیا "توحید" و این که بدانیم و باور نماییم که هیچ إلهی به غیر از الله جلّ جلاله وجود ندارد و به همراه او نیز إله دیگری وجود ندارد، یک امر تکراری است؟! در حالی که برای ما هر لحظه إلهه‌ای کاذب و دروغین [از درون یا از بیرون]، رخ می‌نماید و ما را به سوی وابستگی و بندگی خود دعوت می‌نماید؟! لذا مکرر متذکر می‌گردد که «أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ» و با ذکر مثال‌های گوناگون، از عقل و قلب ما می‌پرسد: «أَإِلَهٌ مَعَ اللَّه – آیا با الله، إله دیگری هم هست؟!» و اگر دقت نماییم، زوایای بحث و دلایل اقامه شده در هر تذکر، کاملاً متفاوت می‌باشند. ⬅ ب – قصص قرآن کریم نیز به حسب ظاهر تکراری است، مثلاً گفته می‌شود قصص مربوط به حضرت موسی علیه السلام و قوم بنی‌اسرائیل! در حالی که هیچ کدام تکرار نیستند؛ یک بحث از طغیان فرعون است – یک بحث از رسالت ایشان و برادرشان هارون است – یک بحث به معجزه الهی و جادوگران پرداخته – دیگری به جهل و لجاجت قوم بنی اسرائیل – فرازی دیگر به اصرار آنها به دیدن خداوند متعال – فرازی دیگر به سامری گوساله‌ساز و گوساله‌پرستی امت موسی علیه السلام – مبحثی دیگر به ازدواج ایشان – مبحثی دیگر به غرق شدن فرعون و آلش ... و هر فراز نیز دارای درس‌ها، حکمت‌ها و عبرت‌های بسیاری می‌باشد، به ویژه آن که اخلاق عموم مردم، شبیه اخلاق عموم قوم بنی اسرائیل می‌باشد. 📜 حکمت قصص: ⏪ اگر خوب به آیات مربوط به قصص تاریخی قرآن کریم توجه نماییم، می‌بینیم که قصه‌ی کفر و لجاج قوم نوح علیه السلام و مسئله حتمی شدن عذاب و نجات مؤمنانی که سوار بر آن کشتی شدند، قصه‌ی روزمره‌ی آدمیان و خود ماست. هر زمان طوفان بلایای مهلک و سیل ریشه‌کن کننده عذاب، همگان را تهدید می‌کند و "سفینة النجاة إلهی"، همیشه هست و همگان را دعوت به سوار شدن و نجات می‌کند. چرا پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمودند که سمت راست عرش خدا نوشته شده است «إنَّ الحُسَینَ مِصباحُ الهُدی وسَفینَةُ النَّجاةِ»؟ و البته تمامی امامان علیهم السلام، چراغ هدایت و کشتی نجات می‌باشند. ⏪ اگر خوب بنگریم، قصه‌ی بت‌ها و بت‌پرستی‌های زمان حضرت ابراهیم علیه السلام و بت‌شکنی ایشان، قصه‌ی ماست و حتی افکنده شدن در آتش توسط دشمنان و سالم بیرون آمدن از آن به معجزه‌ی الهی نیز قصه خود ماست. ⏪ هم یوسف علیه السلام، خود ما هستیم و هم برادران حسود یوسف، هم زندان یوسف و هم سلولی‌ها، هم زلیخا و هم چنین دوران‌های رونق و قحطی و ...، دوران‌های خود ماست؛ پس باید درس و حکمت بیاموزیم و عبرت بگیریم. ⏪ قصه قوم لوط، عاد و ثمود، قصص فرعون، قصه‌ی قوم بنی‌اسرائیل، ایرادهای بنی‌اسرائیلی در اطاعت امر خدا – ترس – نافرمانی به رغم دیدن معجزات و شنیدن براهین و برخورداری از علم و حکمت ... و غیبت حضرتش و رویکرد امتش به گوساله‌پرست با فتنه سامری و ...، همه قصص خودمان می‌باشد. قصه‌های مشابهی که به اَشکال گوناگون رخ می‌نماید و تکرار می‌شود. ⏪ پس، اگر چه شاید به حسب ظاهر و برخی الفاظ، تکرار وجود داشته باشد و همین تکرار نیز سبب تفهیم و تذکر بیشتر می‌گردد که لازم و ضروریست؛ اما در حقیقت آیات از منظری دیگر، تکراری وجود ندارد و هر کدام مبحث مستقلی می‌باشند. 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 63 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #زن #مرد #شبهه #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 📜 دقت کنیم که "پُرگویی، زیاده‌گویی و پراکنده‌گویی"، یکی از اصلی‌ترین روش‌ها [تاکتیک]های جنگ نرم، به ویژه در فضای مجازی می‌باشد، چرا که امکان پاسخ را سلب می‌کند و این همان است که آنان می‌دانند و می‌خواهند. مثل همین شبهه‌ی فرافکنی شده که در 5 خط 20 ادعا کرده و به 20 آیه نیز مستند کرده است و حال اگر شما بخواهید پاسخ دهید، باید اول تک آیات را با ترجمه صحیحش بنویسید تا اثبات کنید که به غلط ترجمه کرده‌ای تا سوء استفاده کنی! بعد تک به تک آن آیات را شرح دهید تا موضوع روشن شود، به ویژه اگر موضوع در مباحث حقوقی و حقوق کیفری و جزایی و ... باشد؛ بعد لازم است که برای پاسخگویی و رفع شبهه، از حقوق بگذرید و به عرصه‌ی "فلسفه حقوق" برسید و با شرح حکمت‌ها، پاسخی مستدل و مستند بدهید! ▪ بنابراین، اگر هر سؤالی فقط سه صفحه پاسخ داشته باشد، 60 صفحه می‌شود که نه می‌شود نوشت و نه اگر به فرض کسی بنویسد و در فضای مجازی درج کند، مخاطبی آن را می‌خواند! ▪ اما، در عین حال در این فرصت و امکان مختصر، پاسخی ایفاد می‌گردد تا مخاطبان محترم، با حقه‌بازی‌های اینگونه شبهات آشنا شوند. 🔸 متنی نسبتا کوتاه در عین حال خواندنی و کاربردی .تنها با صرف وقت کمتر از 7 دقیقه تفسیر و قرآن پژوهی 🆔 @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 63 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #زن #مرد #شبهه #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 📜 دقت کنیم که "پُرگویی، زیاده‌گویی و پراکنده‌گویی"، یکی از اصلی‌ترین روش‌ها [تاکتیک]های جنگ نرم، به ویژه در فضای مجازی می‌باشد، چرا که امکان پاسخ را سلب می‌کند و این همان است که آنان می‌دانند و می‌خواهند. مثل همین شبهه‌ی فرافکنی شده که در 5 خط 20 ادعا کرده و به 20 آیه نیز مستند کرده است و حال اگر شما بخواهید پاسخ دهید، باید اول تک آیات را با ترجمه صحیحش بنویسید تا اثبات کنید که به غلط ترجمه کرده‌ای تا سوء استفاده کنی! بعد تک به تک آن آیات را شرح دهید تا موضوع روشن شود، به ویژه اگر موضوع در مباحث حقوقی و حقوق کیفری و جزایی و ... باشد؛ بعد لازم است که برای پاسخگویی و رفع شبهه، از حقوق بگذرید و به عرصه‌ی "فلسفه حقوق" برسید و با شرح حکمت‌ها، پاسخی مستدل و مستند بدهید! ▪ بنابراین، اگر هر سؤالی فقط سه صفحه پاسخ داشته باشد، 60 صفحه می‌شود که نه می‌شود نوشت و نه اگر به فرض کسی بنویسد و در فضای مجازی درج کند، مخاطبی آن را می‌خواند! ▪ اما، در عین حال در این فرصت و امکان مختصر، پاسخی ایفاد می‌گردد تا مخاطبان محترم، با حقه‌بازی‌های اینگونه شبهات آشنا شوند. 🔸 متنی نسبتا کوتاه در عین حال خواندنی و کاربردی .تنها با صرف وقت کمتر از 7 دقیقه تفسیر و قرآن پژوهی 🆔 @rahighemakhtoom

#مقاله 48 #مقالات #علمی #پژوهش 📘موضوع: کلید شناخت فلسفه تاریخ در قرآن بر اساس بینش تاریخی شهید آیت الله سید محمد باقر #صدر 📝نویسنده: میرزا محمد مهرابی 🗒فرازی از مقدمه مقاله قرآن رویدادهای تاریخی راکورکورانه و محصول «صدفه » یا خود به خود و بی مقدمه نمی‌داند و قضا و قدر و لزوم تسلیم چشم و گوش بسته را در برابر فرمانهای غیبی رد می‌کند و در بیدار کردن هوش و گوش مردم می‌کوشد تا تصور نکنند که جبر محض است و در کف شیر نر خونخواره‌ای غیر تسلیم و رضا، کو چاره‌ای است! آری قرآن این برداشت‌های افراطی و انحرافی را قبول ندارد و همه جابر روی قوانین تاریخی تکیه می‌کند. اگر بااراده و اختیاری که خدا به تو بخشیده نتوانی از قوانین تاریخی به نفع خود بهره برداری و بر آنها حکومت کنی، قوانین تاریخی بر تو حکومت خواهد کرد. پس بکوش که حاکم باشی نه محکوم. «دیده بگشای که کج راهه قدم نگذاری » 🌷🌷🌷 @rahighemakhtoom

#مقاله #مقالات #علمی #پژوهش 📋موضوع: سجده های واجب قرآن 🔖ازآنجا که به هنگام تلاوت چهار آیه از کتاب الهی حکم به انجام سجده شده است شایسته است در باره آن بدانیم. 🌷🌷🌷 ☑️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد. ادامه دارد... 🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق @rahighemakhtoom

مقاله 50 📋موضوع: پژوهشی در آرایه های بیانی قرآن 🔖مطالب زیر را در این نوشتار می خوانید: *بلاغت تشبیه و کارکرد تربیتی و هدایتی آن *بلاغت استعاره و کارکرد تربیتی و هدایتی آن *بلاغت کنایه و کارکرد تربیتی و هدایتی آن 🗓نتیجه: از رهگذر این پژوهش درمی یابیم که قرآن کریم با ســبک بیانی منحصربه فرد، در راســتاي هدفی متعالی که همان هدایت و تربیت و رســیدن به حقیقت اســت، کوشــیده تا از تمام توانمندیهای شیوۀ بیان زبـان عربی، به صورتی برتر و فراتر از ساختار این زبان بهره گیرد. 🌱🌱🌱 #مقاله #مقالات #علمی #پژوهش 🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق @rahighemakhtoom

مقاله 51 📌ارض مقدس 🔘(نگاه قرآنی به )سرزمين مقدّس فلسطين، مهد پيامبران و سرزمين موعود بنى‌ اسرائيل 📋فرازی از متن: تاريخچه: سابقه اين سرزمين به پيش از هجرت ابراهيم(علیه السلام) به آن بازمى‌گردد و از ديرباز به سرزمين كنعانيان معروف بوده است.برخى نيز از نگاه اسطوره‌اى، سابقه آن را به آغاز ظهور بشر در زمين بازگردانده‌اند.اورشليم در نقش نمادى از تمام آن سرزمين مقدّس، از مهم‌ترين مناطق آن به‌شمار مى‌رود كه نخستين اثر باستانى آن به قرن‌19 و سپس 14 قبل از ميلاد باز‌مى‌گردد.اين شهر در كتاب مقدّس، به نام‌هاى يبوس،اريئيل،شهر نيكى و عدالت و امان،شهر پاكى، شهر مقدّس، عروس خداوند،سرزمين مقدّس،ارض موعود،و سرزمين اسرائيل ياد‌‌شده است. بيت‌المقدّس، در طول تاريخ، ساكنان گوناگونى را به خود ديده است; كنعانيان، حثّيان، يبوسيان، اموريان عبرانيان (يهود) و سرانجام عرب‌ها هريك در دوره‌اى به آن روى‌آورده‌اند. 🌱🌱🌱 #مقاله #مقالات #علمی #پژوهش 🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق @rahighemakhtoom

مقاله 52 📌قلمرو قرآن 📝فرازی از متن مقاله: موضوع قلمرو قرآن از موضوعاتی است که میان عالمان اسلامی درباره آن دیدگاه های گوناگونی مطرح شده بویژه که در دهه های اخیر به دلیل توجه بیش از پیش مسلمانان به کتاب آسمانی خود و رویارویی آنها با نظریه های دیگر ادیان و مکاتب، رنگ بیشتری به خود گرفته است. در این زمینه میان اندیشمندان مسلمان سه دیدگاه را می توان به روشنی دید. یک . دیدگاه حداکثری که می گوید: قرآن، همه علوم، حتی علوم بشری و طبیعی را در ظواهر الفاظ بالفعل دارا می باشد. دو . دیدگاه حداقلی که معتقد است قرآن، نه تنها عهده دار علوم بشری نیست، که در مقوله دینی نیز تمام سخن را نیاورده است. سه . در برابر این دو دیدگاه، دیدگاه اعتدالی است که خود سه تفسیر مختلف دارد: جامعیت در مقوله هدایت و تربیت، جامعیت برای مخاطبان خاص که پیامبر و معصومان(ع) باشند، و جامعیت در باب احکام دین. نوشتار حاضر پس از بررسی دلایل هر یک از دو دیدگاه نخست، هر دو نظریه را به نقد کشیده و در نهایت دیدگاه سوم را که دیدگاه اعتدالی است برگزیده همراه با دلایل و استنادات قرآنی، روایی و عقلی اثبات کرده است. 🌱🌱🌱 #مقاله #مقالات #علمی #پژوهش 🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق @rahighemakhtoom