✅ دلالت فعل معصوم(1)
🔸از آنجا که الفاظ در دلالت بر معانى، گویاتر از افعال هستند و سریع تر مقاصد را به مخاطب منتقل مى کنند، لذا امر و نهى لفظى صادر از معصوم(علیه السلام)، ظهور در وجوب و حرمت دارد و این گونه ظهورات قابل استناد است ولى آیا فعل معصوم مانند امر او ظهور و دلالت بر وجوب دارد؟ و آیا ترک عمل از سوى معصوم دلالت بر حرمت دارد؟
🔹به یقین فعل معصوم(علیه السلام) بر بیش از جواز (عدم حرمت) دلالتى ندارد. انجام یک عمل توسط معصوم(علیه السلام)فقط دال بر این است که این کار حرام نیست، امّا وجوب را نمى توان از آن استفاده کرد; همانگونه که ترک یک کار نیز تنها بر عدم وجوب دلالت دارد نه بر حرمت آن. مگر اینکه قرینه اى موجود باشد که فعل دلالت بر وجوب کند.
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
✅ دلالت فعل معصوم(2)
✔️آیت الله شبیری زنجانی:
🔸يك مرتبه معصوم فعل معصومى ديگر را نقل مىكند و خصوصيات واقعه را ذكر نمىكند، در اين صورت ترك خصوصيت علامت اين است كه خصوصيتى نبوده است و الا در مقام بيان حكم، جهات دخيلۀ در حكم را بيان مىكرد.
🔹ولى اگر غير معصوم قضيهاى را نقل كند و بگويد ديديم كه حضرت مثل خود ما رمى جمره كرد، دليل نيست كه براى جميع الحالات جايز است، ممكن است حضرت ضعيف بوده و براى اشخاص ضعيف جايز بوده است.
📚کتاب حج، ج7، ص29
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
✅ دلالت فعل معصوم(4)
✔️آیت الله سبحانی:
از نظر قواعد علمى فعل معصوم مىتواند گواه بر جواز ولى ترك فعل، دليل بر حرمت نمىباشد.
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
توسعه قلمرو کارآمدی فعل معصوم در استنباط- مبنا و پی آمد.pdf
323.8K
✅ دلالت فعل معصوم(5)
💢مقاله ایی در توسعه قلمرو کارآمدی فعل معصوم در استنباط: مبنا و پی آمد
✍️مهدی مردانی (گلستانی)
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
✅ دلالت فعل معصوم(6)
🔻اولویت با قول معصوم است نه فعل معصوم، گاهی فعل معصوم برای ما حجیت ندارد.
1️⃣عنِ الْوَشَّاءِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ (علیهما السلام) عَلَى الْأَئِمَّةِ مِنَ الْفَرْضِ مَا لَيْسَ عَلَى شِيعَتِهِمْ وَ عَلَى شِيعَتِنَا مَا لَيْسَ عَلَيْنَا أَمَرَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَسْأَلُونَا قَالَ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ فَأَمَرَهُمْ أَنْ يَسْأَلُونَا وَ لَيْسَ عَلَيْنَا الْجَوَابُ إِنْ شِئْنَا أَجَبْنَا وَ إِنْ شِئْنَا أَمْسَكْنَا.
🔸وشاء گوید از امام رضا (علیه السلام) شنیدم می فرمود امام علی بن الحسین (علیهما السلام) فرمود: بعضی از فرائض بر ائمه واجب است که بر شیعیانشان (تکلیف) نیست و بر شیعیانِ ما (فرایضی) واجب است که بر ما نیست. خدای عزّ و جلّ آنها را امر نموده که از ما بپرسند و فرموده «پس اگر خود نمی دانید از اهلِ ذکر بپرسید – نحل 43» پس ایشان را امر کرده که از ما سوال کنند اما جواب دادن بر ما واجب نیست، اگر بخواهیم پاسخ می دهیم، و اگر بخواهیم (از پاسخ دادن) اجتناب می کنیم.
📚الكافي (ط - الإسلامية)/ج1/ص212
💢علامه مجلسی در توضیح حدیث فوق می فرماید: اینکه امام فرموده بر ائمه علیهم السلام واجباتی هست (که بر شیعیان واجب و تکلیف نیست) مثل لباس های خشن و خوردنی های غلیظ و خشن.
«على الأئمة عليهم السلام من الفرض » مثل خشونة الملبس وجشوبة المأكل.
........................................................................................
2️⃣فأَمَّا مَا رَوَاهُعَلِيُّ بْنُ الْحَكَمِ عَنْ رَحِيمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاكَ أَرَاكَ إِذَا صَلَّيْتَ فَرَفَعْتَ رَأْسَكَ مِنَ السُّجُودِ فِي الرَّكْعَةِ الْأُولَى وَ الثَّالِثَةِ تَسْتَوِي جَالِساً ثُمَّ تَقُومُ فَنَصْنَعُ كَمَا تَصْنَعُ قَالَ لَا تَنْظُرُوا إِلَى مَا أَصْنَعُ أَنَا اصْنَعُوا مَا تُؤْمَرُونَ.
🔸رحیم گوید به امام ابوالحسن الرضا (علیه السلام) گفتم فدایت بشوم! تو را می بینم هنگامی که نماز می خوانی در رکعت اول و سوم سرت را در سجود بالا می آوری ؛ می نشینی سپس بلند می شوی؛ پس ما هم همانطور که تو انجام می دهی، انجام می دهیم. فرمود نگاه نکنید که من چه کار می کنم؛ آنچه که بدان امر می شوید را انجام بدهید.
📚تهذيب الأحكام/ج2/ص82
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
✅ دلالت فعل معصوم(7)
✔️آیت الله اعرافی:
🔻برخی قرائن وقتی ضمیمه به فعل معصوم بشود میتواند سیره فعلی را از جواز به معنای عام به سمت استحباب، وجوب و امثال اینها سوق دهد.
1️⃣فعل معصوم در فضای عبادی باشد: اگر عملی به شکل عبادی و قربی انجام گیرد، در اینجا جواز به معنای عام نیست بلکه کمی جلوتر آمده و افاده استحباب میکند.
2️⃣استمرار فعل: اگر عملی مکرّراً از معصوم صادر شود، مثلاً اینکه همیشه وقتی معصوم میخواهد شروع به غذا خوردن کند نمک میل میکنند. -حال اگر گفتن بسم الله را ذکر کنیم این عمل علاوه بر عبادی بودن تکرار هم دارد- این تکرر یک عمل که از معصوم صادر میشود، دلالت این رفتار و عمل را از جواز به معنای عام بالاتر آورده و تکرر آن مفید رجحان و استحباب است.
3️⃣ارتکازات: گاهی ارتکازات متشرّعه و عقلاییه با چیزی همراه میشود و آن بُرد دلالت سیره را مضاعف میکند. در واقع این ارتکازات نهفته در درون شخص باعث میشود که وقتی فعل معصوم را میبیند متوجه میشود که این فعل همراه با اینچنین مسائلی است و با یک سری شوائم و ظواهری است که این ارتکازات موجب افزایش دلالت صدور فعل و یا ترک فعل میشود.
4️⃣در مقام آموزش: مثلاً نماز را یا حج را به شکل خاصی انجام میدهند که در اینجا هم بُرد عمل معصوم این را از کف جواز بمعنی العام به سطح بالاتری آورده که دلالت استحباب و احیاناً وجوب میکند.
5️⃣یک سری الفاظ یا کلماتی در روایات منقول و سنّت قولی وجود دارد که ضمیمه به فعل شده و کمک میکند که دلالت فعل بیشتر شود.
📚خارج فقه؛ 95/08/03
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
فعل معصوم1.mp3
8.87M
✅ دلالت فعل معصوم(8)
✔️استاد اکبرنژاد:
🔸فعل معصوم
🔹در زمان ما که مجموعه حدیثی تدوین شده است با فعلی روبرو نمی شویم که ما بازاء بیانی نداشته باشد.
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
فعل معصوم2.mp3
10.46M
✅ دلالت فعل معصوم(9)
✔️استاد اکبرنژاد:
🔸نسبت فعل و قول معصوم
🔹فعل معصوم به مثابه شرح و تأكيد قول او است
#فعل_معصوم
#اصول_فقه
@rahjoo_213
🔻کراهت پوشیدن لباس سیاه در نماز و غیر نماز مشهور بین علماء است. اما این کراهت در مصیبت سیدالشهدا علیهالسلام برداشته می شود یا خیر، اختلافی است. قبلا در چند پیام درباره پوشیدن لباس سیاه بحث داشته ایم که با جستجو #لبس_السواد می توانید آن ها را ببینید.
🔸در ادامه به بررسی بیشتر این مسئله می پردازیم.
@rahjoo_213
✅ لبس السواد (6)
🔸ادله ایی که برای رفع کراهت از لباس سیاه در مصیبت سیدالشهداء علیه السلام از آن استفاده می شود، ناتمام است. از جمله اشکالات این ادله وجود آن ها در کتب تاریخی و استناد به فعل معصوم است که راوی به آن توجه می دهد. در حالی که روایات مرسل و ضعیف تاریخی، در برابر روایات مستند و موثق کتب روایی، تاب تحمل ندارند همانطور که فعل معصوم در مقابل قول آن ها تاب تحمل ندارند.
🔹یک نمونه از این گزاره های تاریخی:
▪️عن أبي رزين قال: خطبنا الحسن بن عليّ بعد وفاة أبيه على منبر الكوفة في ثياب سود.(مقتل علي(ع)، ابن أبي الدنيا، ص95)
#فقه
#لبس_السواد
@rahjoo_213