🔹امیرالمؤمنین و استناد به غدیر (۱) ✍🏼 در چند روز اخیر یکی از اساتید برجسته حوزه فلسفه که در زمره نواندیشان و روشنفکران دینی به حساب می‌آیند در سلسله درس‌گفتارهای نهج البلاغه خود در سن خوزه/حوزه کالیفرنیا وَ به‌مناسبت عید غدیر، بیان داشته است که در نهج البلاغه هیچ سخنی از سوی امیرالمؤمنین درمورد حقانیت خود در مسئله جانشینیِ بلافصل همانند آنچه که شیعیان می‌اندیشند و از واقعه غدیر برداشت می‌کنند وجود ندارد و به تعبیر ایشان خبری از غدیر و منصوبیت و منصوصیت نیست. ایشان با وجود آنکه خود در این جلسه و همین‌طور در جلسات ابتدایی این سلسله درس‌گفتار به هدف‌ نگارش نهج البلاغه به عنوان کتابی ادبی- بلاغی (و نه تاریخی- کلامی) اشاره می‌کند و بر این مهم متفطن و واقف است، اما چنان عدم وجود استناد به غدیر در کلام امیر (ع) را محکم بیان می‌کند که این انگاره در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد که گویی این مطلب در هیچ منبع متقدم دیگری هم یافت نمی‌شود و اگر چیزی هم در این‌باره از مصادر دیگر عنوان می‌شود نامعتبر است و غیرقابل اعتنا. 🔻یکی از اشکالات سخن ایشان جدای از عدم اطلاع صحیح از منابع تاریخی، تمایز قائل نشدن میان "حکومت و خلافتِ کمتر از پنج ساله حضرت و سخنان ایشان در دفاع از مشروعیتِ این خلافت" وَ "مسئله حقانیت در امر جانشینیِ بلافصل و وصایت" است. به همین دلیل است که برداشت ایشان از سخنان حضرت به اشتباه تأکید بر روی انتخاب و نه انتصاب است. فقدان تحلیل تاریخی متناسب با اخبار و عدم شناخت صحیح از کانتکست روایات تاریخی و فضای صدور این سخنان نیز اشکال دیگری است که می‌توان بر این مطالب وارد دانست. ✅‌ جدای از تحلیل‌ها و مطالب مختلفی که از نهج البلاغه و سخنان حضرت در این‌باره و در این کتاب می‌توان ارائه داد، بدون تردید یکی از مهم‌ترین مواردی که امیرالمؤمنین به حدیث غدیر و نگاه خود به مسئله جانشینی اشاره داشته‌‌ و نقل شده است، ماجرای مناشده رحبه کوفه و استشهاد و احتجاج حضرت به حدیث غدیر می‌باشد که در منابعی قدیمی‌تر از نهج البلاغه چون مسند احمدبن‌حنبل، السنة ابن‌أبي‌عاصم، مسند البزار، مسند أبي‌یعلی موصلی، المعجم الکبیر و دیگر مصادر آمده است. قابل ذکر است که حتی محققان سخت‌گیر و متشددی چون البانی (اینجا) و شعیب الأرنؤوط (اینجا) نیز به صحت این واقعه و حدیث (یعنی احتجاج حضرت به حدیث غدیر، و بر اساس باور شیعیان حقانیت خود) اذعان می‌کنند و ابن‌جزری فقیه و محدث شافعی مذهب آن را به نوعی متواتر می‌داند. (اینجا) 📑 گفتنی است در سالیان گذشته مقاله‌ای در رابطه با تحلیل مواجهه شاهدان این واقعه (یوم الرحبة) منتشر شده است که مطالعه آن‌ به تحلیل صحیح از این رخ‌داد مهم و درکی درست از تلاش حضرت برای اثبات حقانیت و انتصاب و وصایتِ خود، کمک می‌کند. (اینجا) 📚 کتاب" إحیاء الغدير في مدينة الكوفة" نیز تألیف درخور توجه دیگری است که به این مسئله پرداخته است. (اینجا) 🗒 همچنین در گذشته فیش و یادداشتی کوتاه در رابطه با این حدیث منتشر شده است که از (اینجا) می‌توان مطالعه کرد. https://eitaa.com/rasullib

#تازه‌های_کتابخانه 📚 بخشی از جدیدترین کتاب‌های کتابخانه که از مدینه و مکه‌ خریداری شدند. کتا‌ب‌های فوق طی سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ انتشار یافته‌اند. https://eitaa.com/rasullib

. 🔹 امیرالمؤمنین و استناد به غدیر (۲) ✍🏼 در یادداشت بالا گفته شد که یکی از موارد استناد امیرالمؤمنین به ماجرای غدیر و مسئله جانشینیِ خود، مناشده رحبه کوفه است که دقیقاً در ایام حکومت حضرت صورت گرفته است. مورد دیگری که می‌توان برشمرد و البته قبل از دوران خلافت حضرت به وقوع پیوسته، مناشده ایشان در يوم الشوری است که اخیراً محقق گرامی جناب استاد انصاری گزارشی از این سخنان را از کتابِ أمالي الضبي و او به نقل از "احمد‌بن‌محمد‌ بن‌سعید الکوفی" معروف به "ابن‌عقده"، منتشر کرده‌اند. (اینجا) 🔸قابل ذکر است که بر اساس آنچه که نجاشی و شیخ طوسی گفته‌اند "ابن‌عقده" خود کتابی مجزا در رابطه با یوم الشوری داشته (اینجا و اینجا) که می‌توان احتمال داد از روایت فوق در این کتاب یاد کرده و بهره برده است. 🔹در میان دیگر راویان و محدثانی که کتابی با موضوع یوم الشوری داشته‌اند می‌توان به "عمرو‌بن‌میمون" اشاره کرد. شیخ طوسی در فهرست خود این مطلب را عنوان کرده است. (اینجا) البته در رابطه با نام دقیق مؤلف این کتاب نظرات مختلفی وجود دارد. محقق ارجمند استاد سید محمدجواد شبیری در مقاله‌ای با بررسی اقوال دانشیانِ رجال و تراجم با شواهدی احتمال داده‌‌اند که این کتاب متعلق به "عمرو‌بن‌شمر" (د. ۱۵۷ ق) بوده که به اشتباه به "عمروبن‌میمون" یا دیگران منسوب شده است. (اینجا یا اینجا: ص۳۴۹) 🔸گفتنی است از حدیث الشوری تحریر و گزارش‌های مختلفی وجود دارد که در برخی از این نقل‌ها بیان شده، حضرت امیر (ع) به ماجرای انتصابِ خود و حدیث غدیر استشهاد کرده و از حاضران اقرار گرفته است، که از آن جمله می‌توان به روایت "عمروبن‌شمر" و "قاضی ابوعبدالله الضبي" که در بالا ذکرشان رفت اشاره کرد. با وجود آنکه کتاب "عمروبن‌شمر" امروزه به دست ما نرسیده اما (می‌توان گفت احتمالاً یکی از مطالب آن کتاب و) روایت‌(های) وی از یوم الشوری در کتاب الإحتجاج قابل پی‌جویی و مطالعه است. (اینجا) 📚 با نگاهی به منابع و فهارس شیعی می‌توان دریافت که قضیه شوری و احتجاجات امیرالمؤمنین در این‌باره در طول تاریخ و از دیرباز همواره برای شیعیان اهمیت داشته و کتب مختلفی را در این رابطه تألیف کرده‌‌اند. (به عنوان نمونه بنگرید: نجاشی: ص۱۷ و ص۲۴۱ و ص۳۲۰ و ص۳۹۲ و ص۴۰۱ ) https://eitaa.com/rasullib

. ✅ نقد استاد محقق جناب دکتر انصاری به سخنان اخیر آقای دکتر سروش (مرتبط با فرسته بالا) 👇 https://t.me/azbarresihayetarikhi/7628

#تازه‌های_کتابخانه چه قدر دنبال این کتاب گشتیم. موسوعه و دانشنامه‌ای درباره مکه و مدینه از نشر مهم الفرقان لندن. مجلد دهم آن جدیدترین شماره آن است. https://eitaa.com/rasullib

#تازه‌های_کتابخانه مقالاتی تراثی درباره صحیح بخاری که در سال ۲۰۲۰ در دانشگاه ابن‌خلدون استانبول منتشر شده است. https://eitaa.com/rasullib

#تازه‌های_کتابخانه بخشی از جدیدترین کتاب‌های خریداری شده که از عربستان تهیه شدند. https://eitaa.com/rasullib