📚 #کتابشناسی 📝اهمیت «خاتمة #مستدرک_الوسائل» آیت‌الله شبیری زنجانی: 🔸مرحوم حاج میرزا حسین #نوری صاحب مستدرک بسیار محقق و عظیم الشأن بود. «#خاتمه_مستدرک» ایشان در علم رجال بسیار پر فایده است. نزد اهل تحقیق، این کتاب بسیار ارزشمند است. 🔹ممکن است منشأ قضاوت مخالفان، کتاب «#فصل_الخطاب» ایشان باشد که آن نیز درست فهم نشده است. استناد فصل الخطاب به حاجی نوری قطعی است. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۳۳۵ @rejal_shobeiri

📚 #کتابشناسی 📝اعتبار « #فقه_الرضا» آیت‌الله شبیری زنجانی: 🔸حاجی #نوری در مستدرک درباره #فقه_الرضا علیه السلام نوشته است: «لنا إلیه طریق آخر لایکون حجّة لغیرنا». مرحوم حاج آقا رضا زنجانی می‌گفت: من زیرش نوشتم: «و لا لنا»! 🔹من از حاج آقا رضا شنیدم و او هم از مرحوم حاج شیخ عبدالکریم #حائری نقل می‌کرد که حاجی نوری از شخص جفّاری درباره فقه الرضا علیه السلام سؤال کرده بود و او گفته بود که املاء حضرت و به خطّ #احمد_بن_اسحاق_قمی است. (🔆 پاورقی: آیة الله شیخ محمد علی #اراکی رحمه الله در یادداشت‌های خود از مرحوم حاج شیخ این قضیه را چنین نقل کرده است: نقل فرمود استاد استناد (دام عمره) که مرحوم خواست از شخص جفّاری که در خصوص این کتاب از جفر استفساری نماید تا جواب چه آید. چون رجوع کرد، جواب آمد: املاء از آن جناب و تألیف از #احمد_بن_محمد_بن_عیسی است». (یادنامه آیة الله اراکی، ص۵۰۲) حضرت آیة الله #شبیری_زنجانی پس از ملاحظه این نقل فرمودند: من از حاج آقا رضا شنیدم و او از حافظه‌اش این قضیه را نقل کرد، ولی آقای اراکی مستقیماً از حاج شیخ می‌شنید و یادداشت می‌کرد، لذا باید نقل آقای اراکی صحیح باشد.) ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۳۳۶ @rejal_shobeiri

📚 #کتابشناسی #قاموس_الرجال ✅بخش اول 🔹صاحب قاموس الرجال در اثر احاطه‌ای که در #علم_رجال داشته‌اند، گاهی مطلب دور از ذهنی را از یک مطلب شعری یا یک مطلب تاریخی برای موضوع رجالی کشف کرده‌اند و برای مطالب رجالی به کار برده‌اند. این کار ابتکاری است که کمتر کسی دارد. با بعضی از دوستان صحبت این بود که ممکن است شخص از استعداد و نبوغ بی‌نظیری برخوردار باشد، ولی اگر سنین متمادی کار نکرده باشد، نمی‌تواند بعضی از مشکلات و جهات مخفی را به دست بیاورد؛ مثلا فرض کنید اگر کسی در باب حدود و دیات به روایتی برخورد کند که آن روایت متضمّن یک نکته‌ای باشد که آن نکته مناسب باب طهارت باشد، این مورد را فقط شخص فقیهی که به فقه احاطه دارد، می‌تواند بگوید که از این روایت برای فلان مطلب می‌توان سود جست؛ چون نقاط تاریک مسائل فقهی را می‌داند و می‌تواند بگوید که این روایت در غیر بابش ذکر شده و آن نقطه و نکته تاریک را می‌تواند روشن کند. 🔸ایشان چون در رجال سیر کرده و جهات تاریک و مبهم رجال را می‌داند، یک وقت در شعری مطلبی می‌یابد که متنبّه می‌شود که این شعر آن نقطه تاریک را روشن می‌کند. اگر کسی احاطه به رجال نداشته باشد، هر مقدار هم استعداد داشته باشد، از کجا می‌داند که فلان شعر، مناسب فلان مسأله رجالی است؟ و باید از اول تمام رجال را در نظر داشته باشد. ایشان علاوه بر #احاطه بسیار، #فهم فوق العالده‌ای نیز دارند و از این احاطه و فهم هم استفاده‌های بسیار زیادی کرده‌اند. 🔹یکی از خصوصیاتی که ایشان دارند، توجه به #تصحیفات نسخه‌هاست. به این معنا که در فلان نسخه این کلمه تصحیف شده و علّت تصحیف چیست و چگونه این لفظ بدین گونه درآمده است؟ برای مثال در جایی به نظر می‌رسد که مناسبت ندارد این کلمه اینجا اضافه شده باشد، ایشان علل اضافه نبودن آن را ذکر می‌کند و نشان می‌دهد که این مطلب عادی و طبیعی است؛ حال آنکه قبل از بیان مناسبت هیچ به نظر طبیعی نمی‌رسیده است و در این زمینه قدرت و ذوق فوق العاده‌ای از خود نشان داده‌اند. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص75 👉@rejal_shobeiri

📚 #کتابشناسی #قاموس_الرجال ✅بخش دوم 🔸(صاحب قاموس الرجال) راجع به اشتباهات مؤلفین غیر از تصحیفاتی که واقع می‌شود- مثلا فرض کنید، شیخ در فهرست در عنوان #اسحاق_بن_عمار تصریح کرده به ساباطی و فطحی بودن او؛ شیخ اشتباه کرده، زیرا اسحاق نه ساباطی بوده است و نه فطحی- ایشان در توجه به اشتباه و بیان علت اشتباه، و اینکه این اشتباه از کجا واقع شده است، ید طولایی دارد و در این جهت بسیار استاد است. 🔹در همین مسأله اسحاق بن عمار ساباطی، ایشان بر خلاف همه رجالیین دیگر، مطلبی دارد که از ابتکارات خودشان است و این را با مقایسه با دیگران می‌توان به دست آورد. 🔸عبدالله بن محمد اسدی یکی از آن اشخاص است که به نام #ابوبصیر معرفی شده است، هم در رجال #کشی هست و هم در فهرست شیخ و همچنین در کتب دیگر. ایشان باب بیاناتی اثبات می‌کند که اساسا این شخص وجود خارجی ندارد و اشتباه نسخه اوّلیه، سبب شده که شخصی به نام عبدالله بن محمد اسدی وجود پیدا کرده است. در این زمینه هم ایشان مهار کامل دارند. 🔹البته این فوق العادگی و مؤسس بودن ایشان لازمه‌اش این نیست که تمام مطالبی که ایشان نوشته‌اند، جملگی درست باشند و اشتباه نداشته باشند؛ بلکه گاهی می‌توان به مطلب ایشان حاشیه زد و شاید اگر کسی بخواهد حاشیه بزند، بیش از همین کتاب قاموس الرجال که ایشان نوشته‌اند می‌توان حاشیه زد، ولی این از ارزش و اهمیت خود کتاب نمی‌کاهد. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص ۷۶ @rejal_shobeiri

#نکات_حدیثی #کتابشناسی #وسائل_الشیعة 💠 بررسی طرق صاحب وسائل به کتب: 🔻 هر چند طرق مرحوم صاحب وسایل به کتب قدما طرق صحیح و معتبری است و ایشان در فایده دوم خاتمه طریق خود را به تک تک کتب از راه علما و بزرگان نقل کرده است؛ 🔹 اما مشکل این است که ملاکی که سبب #اعتبار و صحت طریق می‌شود این است که باید طرق به کتب از راه #قرائت یا #سماع و یا به عنوان #اجازه نسخه خاصی منتقل شود؛ یعنی یا شاگرد نسخه ای را برای استاد قرائت کند، یا استاد بخواند و شاگرد گوش کند یا نسخه ای را استاد بگوید مال من است و به آن اجازه نقل بدهد؛ در حالی که طرق صاحب وسایل قطعاً اینگونه نبوده و قطعاً #تشریفاتی است؛ مانند اجازه‌هایی که در زمان حاضر است و طرقی به کافی و من لایحضر و .. دارند، لکن هیچ کدام از این اجازه‌ها و طریق‌ها به #نسخه خاصی نیستند و بالطبع معتبر نمی‌باشند. 🔸 شاهد این ادعا: مرحوم صاحب وسائل از «عبد الله بن جعفر حمیری» روایاتی نقل کرده و درباره کتاب «قرب الاسناد» می‌فرماید: کتاب ایشان «بروایة ولده محمد»، بنابراین «محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری» طریق مرحوم صاحب وسائل به کتاب «قرب الاسناد» می شود، در حالی که سند ذکر شده در کتاب به شیخ #طوسی می‌رسد و شیخ در «فهرست» طریقی غیر از «محمد بن عبد الله جعفر حمیری» دارد و راوی کتاب «قرب الاسناد» در «فهرست» پسرش نیست، بلکه «ابن ولید»است و این نشانه‌ای واضح بر تشریفاتی بودن طریق صاحب وسائل است. 🔹 زیرا اگر طریق صاحب وسائل واقعی می‌بود، باید طریق شیخ به «محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری» می‌رسید یا راوی صاحب وسائل ابن ولید می‌بود. بنابراین مشخص می‌شود صاحب وسائل طریق به نسخه خاصی نداشته است. 📌 ارسالی از حجت الاسلام علی #ظهیری (مقرر محترم درس خارج فقه بورس) 💎 برای دسترسی به کلیه فایل‌های درس فقه #بورس به سایت مدرسه شهیدین مراجعه فرمایید: 🌐 https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/extracurricular/777-2019-11-23-08-03-46 🌐 @rejal_shobeiri

💠 ویژگی‌های صاحب «قاموس الرجال» 📚 #کتابشناسی #قاموس_الرجال ✅بخش سوم ❖ از بیانات آیت‌الله‌ شبیری زنجانی: ● از ویژگی‌های مؤلف «قاموس الرجال» دقت نظر، وسعت اطلاع و استفاده از منابع مختلف و توجه به تصحیفات و یافتن علل تصحیفات و توجه به اشتباهات بزرگان و علل اشتباه آنها است. ایشان در این جهات از افراد کم‌نظیر یا بی‌نظیرند، هم از لحاظ دقت‌نظر، هم از لحاظ آگاهی. ● آقای حاج شیخ محمد تقی شوشتری اطلاع کامل از رجال شیعه دارد؛ مثلاً در فلان کتاب تاریخ، یا در فلان کتاب شعر و کتب ادبی دیگر به مطالبی برخورد کرده‌اند و به نکاتی دست یافته‌اند که تا تضلّع در رجال نباشد، توجه به آنها حاصل نمی‌شود. ● ایشان در اثر کثرت تنبهات و کثرت احاطه‌ای که در علم رجال داشته‌اند، گاهی مطلب دور از ذهنی را از یک مطلب شعری یا یک مطلب تاریخی برای موضوع رجالی کشف کرده‌اند و برای مطالب رجالی به کار برده‌اند و این ابتکاری است که کمتر کسی دارد. ● ممکن است شخصی از استعداد و نبوغ بی‌نظیر برخوردار باشد، ولی اگر سنین متمادی کار نکرده باشد، نمی‌تواند بعضی از مشکلات و جهات مخفی را به دست بیاورد؛ مثلاً فرض کنید در باب حدود و دیات روایتی باشد که متضمن نکته‌ای متناسب با باب طهارت است. شخص فقیهی که به فقه احاطه دارد، می‌تواند بگوید که از این روایت برای فلان مطلب می‌توان سود جست؛ چون نقاط تاریک مسائل فقهی را می‌داند و می‌تواند بگوید که این روایت در غیر بابش ذکر شده و آن نقطه و نکته تاریک را می‌تواند روشن کند. ● ایشان چون در رجال سیر کرده و جهات تاریک و مبهم رجال را می‌داند، یک وقت در شعری مطلبی می‌یابد که متنبه می‌شود که این شعر آن نقطه تاریک را روشن می‌کند. ● ایشان علاوه بر احاطه بسیار، فهم فوق العاده‌ای نیز دارند و از این احاطه و فهم هم استفاده‌های بسیار زیادی کرده‌اند. 📚 جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۷۳ 📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری https://eitaa.com/rejal_shobeiri https://t.me/rejal_shobeiri