🌐 جایگاه و تبویب علم اصول در دیدگاه شیخ انصاری (ره) 🔰 استاد علی فرحانی 🔰 #تقریر: محسن ابراهیمی ┄┅┅═❅❅❄️❅❅═┅┅┄ 🔹مسئله جایگاه و تبویب علم اصول، موضوعی است که تقریبا در همه کتب اصولی مورد بحث واقع می شود. آقای مظفر (ره) (به تبع آخوند خراسانی (ره)) در ابتدای باب حجج از کتاب اصول فقه، اشکالی را به شیخ(ره) و قدمای علم اصول وارد کرد و فرمود که ایشان موضوع علم اصول را «ادله اربعه» قرار داده اند و بر این اساس عمده مباحث علم اصول از این علم خارج می شود و نهایتا می توان مباحث حجت را داخل در علم قرار داد. 🔹 اما به نظر می رسد که جناب شیخ انصاری نگاه متفاوتی به علم اصول و تبویب آن دارد و لذا این اشکال به جناب شیخ (ره) وارد نیست و شیخ(ره) نیز این اشکال را به قدما وارد نمی داند. 🔹مرحوم شیخ در مواضعی از کتاب رسائل (ابتدای مبحث قطع، مبحث خبر واحد، تنبیهات ابتدایی استصحاب) به این مسئله پرداخته اند و با توجه به این موارد و همچنین بر اساس ساختار کتاب رسائل، نگاه شیخ (ره) به جایگاه و تبویب علم اصول بدست می آید که در ادامه به صورت مختصر تبیین می شود. 🔹جناب شیخ انصاری(ره) چنین معتقدند که علم اصول علمی است که واسطه بین علم کلام و علم فقه است. (علم کلام امروزه مشترک لفظی است. منظور از علم کلام، همان علمی است که عقاید اسلامی در آن علم تبیین می شود). 🔹ما حصل علم کلام این است که ما انسان هایی هستیم که دارای تکالیفی از جانب شارع هستیم. این تکالیف را شارع در منابعی قرار داده است که در هر دوره و هر شرایطی باید از این منابع، احکام اسلامی استخراج شوند. این منابع: کتاب، سنت و عقل هستند. تا اینجا علم کلام تمام می شود و از اینجا به بعد علم اصول آغاز می شود. 🔹 حال که ما تکالیفی داریم که در منابع وجود دارند، می دانیم که برای استخراج احکام از این منابع، به #ابزار هایی نیاز می باشد که بوسیله آنها احکام الهی استخراج شوند. از آنجایی که می دانیم که ثواب و عقاب و توان پاسخگویی در قیامت بر اساس همین احکام الهی است، باید ابزارهایی استفاده کنیم که #حجیت داشته باشند و احکامی که بر اساس آنها بدست می آیند، عمل به آنها موجب معذوریت باشند. 🔹با این نگاه، وظیفه علم اصول این است که تمام ابزارهایی که حجت هستند و مجتهد برای استنباط احکام به آنها نیاز دارد را تامین کند. و با همین نگاه است که شیخ(ره) در ابتدای استصحاب می فرماید: «بمعونتها یستنبط». با توجه به این نظام فکری،حجیت کتاب، سنت و عقل در علم اصول مورد بررسی قرار نمیگیرد و به صورت اصل موضوع از علم کلام پذیرفته می شوند و فقط بحث از حجیت ابزار استنباط داخل در علم اصول است. همینطور که معلوم شد در این نگاه، بحث صغریات و کبریات مطرح نمی شود. انحراف از این نوع نگاه به علم اصول را آخوند خراسانی (ره) ایجاد کرد و بقیه هم عمدتا تابع آخوند هستند. 🔹این نگاه به علم اصول را حضرت امام (ره) از مرحوم آیت الله بروجردی (ره) تبیین می کند. برای مراجعه می توان به کتاب انوار الهدایه بحث خبر واحد، پاورقی تهذیب الاصول بحث اصولی بودن مقدمه واجب و لمحات الاصول بحث موضوع علم اصول مراجعه کرد. 🔹 حال باید بر اساس این نگاه کلی، ساختار علم اصول طراحی شود. شیخ چنین معتقد است که چون طبق قاعده «کل ما بالعرض لابد ان ینتهی الی ما بالذات» باید برای حجج (ابزارهای استنباط) یک حجت بالذات قرار داد و بقیه را به او ارجاع داد. 🔹ایشان می فرمایند که آنچه که حجت بالذات است، قطع است. لذا بحث را از حالات سه گانه مکلف شروع می کنند. سایر اصولیین هم ولو اینکه اینگونه تبویب را منکر باشند، اما لاجرم آن را در عمل پیاده می کنند. 🔹جناب شیخ بحث را از قطع شروع می کند و در تنبیهات، مصادیقی از قطع را مانند قطع حاصل از مقدمات عقلیه، علم اجمالی، قطع قطاع، بحث می کند. این موارد، از مواردی که رجوع به قطع می کنند، نیستند بلکه مصداق قطع هستند. 🔹سپس وارد ظنون می شوند و پس از یک بحث ثبوتی در امکان تعبد به ظنون وارد بحث اثباتی وقوع تعبد به ظنون می شوند. ظنون چون حجیت بالذات ندارند، باید به نحوی به قطع برگردند. #اصول #پای_درس_استاد @almorsalaat

📍 شهید مطهری و یک داعشی ! 🔸در خوابگاه دانشگاه اتاق کناری ما یک دانشجو گوشه گیر بود خیلی با کسی معاشرت نمی کرد ظاهر بسیار متشرعه ای داشت اما هیچ کس نماز خوندن او را نمی دید به هیچ کس در مورد افکار و عقایدش حرفی نمی زد ما که عضو بسیج بودیم یک مسئله برامون مهم بود " جذب دانشجویان به گفتمان انقلاب اسلامی" طبق همین رسالت با محبت و رفاقت بعد از مدت طولانی وارد دنیای خلوت او شدم اعتماداش را جلب و زبان او را به گفتگو باز کردم 🔹 یک روز پرسیدم تو مذهبی هستی ؟ از من قول گرفت به کسی چیزی نگویم حرفی زد که من در آن زمان و سن خاص و سطح فکری که داشتم بشدت شوکه شدم گفت من 'وهابی' هستم. او افکار بسیار تندی داشت، با مراکز و علمای حجاز ارتباط استاد شاگردی داشت طوری با هم رفیق شدیم که بعد از اعتماد کامل به من در مورد پیوستن به داعش با من گفتگو می کرد !!! 🔺من هم که به خیال خودم فرصت پیدا کرده بودم که فردی را هدایت کنم؛ در مدت یک سال شب و روز با او بحث می کردم کتاب و مناظزه برای او تهیه می کردم اما او از بچگی در دامان علما بزرگ شده بود بسیار متعصب بود و حافظ قرآن هر حرفی من میزدم چند آیه قرآن قرائت می کرد. ساعت ها برای پاسخ سوالات او با اساتید و کتاب ها وقت صرف می کردم ... 📌 اما حاصل آن همه تلاش این شد ؛ تقریبا هیچ !! 🔸 فارغ التحصیل شدیم او رفت و منم آمدم ... البته ارتباط رفاقتی ما پابرجا بود اما دیگر بحث خاصی نداشتیم 🔺 سه، چهار سال بعد با من تماس گرفت؛ علی جان مژده بده به آرزوت رسیدی شیعه شدم ! 🔹ما خیلی با هم شوخی می کردیم؛ یادم هست می خندید می گفت داش علی وقتی می خوابی یک چشمت بیدار باشد ممکنه برای اینکه بهشت برم یک شب تو رو به درک واصل کنم !! گفتم این خبرش هم یک شوخی ست چون میزان مقاومت او را به وضوح دیده بودم او در عقیده اش مصداق کالجبل الراسخ بود 🔸 قسم خورد؛ گفتم تعریف کن؟ گفت با برادرم هر دو شیعه شدیم ... برادرم در یک مراسم ۶ کتاب از کتب استاد مطهری هدیه گرفته بود آمد منزل گفت سخنران مراسم خیلی از عظمت مرتضی مطهری گفته بیا بخونیم ببینیم این استاد شیعه چه حرفی برای گفتن دارد. با هم شروع به خواندن این کتاب ها کردیم عجیب و ناخودآگاه _بر خلاف بسیاری از کتاب های شیعیان که قبلا می دیدیم_ ما را جذب کرده بود آنها تمام شد رفتیم چند اثر دیگر استاد را تهیه کردیم و ... 💠 تعبیر ایشان این بود: "مطهری یک انفجار و انقلاب در فکر ما ایجاد کرد طوری جهان بینی و ایدئولوژی ما زیر و رو شد که اختلافات شیعه و سنی از اساس برای ما منتفی شد " ما با هم شیعه شدیم اما خانوده ما خبر ندارند .... 🔹رضوان خدا بر آن علامه شهید که قرن ها باید بگذرد شاید مادری مثل او به دنیا بیاورد 🖊شیخ علی امیری @nabzqalam

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیستم جلد1/سوره حمد/ اهدنا الصراط المستقیم یکشنبه 01.02.17 @rooz_fiq

با سلام به درخواست برخی از دوستان ارجمند، انشالله متن خوانی المیزان را ادامه خواهیم داد و سعی می کنیم که انشالله در هفته چند جلسه را تقدیم کنیم.

#بدائه_النحو_ابراهیمی بدائه النحو محسن ابراهیمی ادات مفاجات و زائده جلسه هشتاد و ششم 01/02/18 @rooz_fiq

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و یکم جلد1/سوره حمد/ ادامه «اهدنا الصراط المستقیم» یکشنبه 01.02.18 @rooz_fiq

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و دوم جلد1/سوره حمد/ ادامه «اهدنا الصراط المستقیم»/ برتری اصحاب صراط مستقیم بر سایر مومنین جمعه 01.02.23 @rooz_fiq

خلاصه جلسه: علامه بیان کردند که بر اساس آیات قرآن انسان ها در یک تقسیم بندی به سه گروه: مومنین، مغضوب علیهم و ضالّین تقسیم می شوند و اصحاب صراط مستقیم قاعدتا از دسته مومنین هستند. از آنجایی که دسته مومنین، غیر از ضالین هستند و ضلال و ظلم و شرک از جهت مصداقی، تلازم دارند، در نتیجه مومنین که در مقابل ضالین هستند، هیچ ظلم و شرک و ضلال در آنها وجود ندارد و توحید خالص را علما و عملا دارند. اما در آیه محل بحث یکی از ویژگی های اصحاب صراط مستقیم "انعمت علیهم" است و در آیه "و من یطع الله و الرسول فاولئک مع الذین انعم الله علیهم .. و حسن اولئک رفیقا" بر اساس آیه قبل از این آیه "من یطع الله و الرسول" همان کسانی هستند که ایمان تام و توحید کامل دارند و بریّ از شرک و ظلم و ضلال اند اما در عین حال مصداق "انعم الله علیهم" نیستند بلکه به قرینه "مع" و "رفیقا" همراه و مصاحب آنها هستند. علامه نتیجه میگیرند که ایمان تام بالاترین مقام نیست و اصحاب صراط مستقیم، مقامی بالاتر از مقام مومنینی که ایمان تام و خالص دارند، دارا هستند و بر اساس آیه "یرفع الله الذین آمنوا منکم و الذین اوتوا العلم درجات" تفاوت مومنین به ایمان تام و اصحاب صراط مستقیم در نوعی از علم به خداوند است. در نتیجه بالاترین مقام انسان، کامل شدن ایمان او نیست بلکه با اضافه شدن نوعی از علم، مقام او بالاتر میرود و داخل در اصحاب صراط مستقیم می شود و از نبیین و صدیقین و شهداء و صالحین میگردد. رزقناالله و ایاکم @rooz_fiq

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و سوم جلد1/سوره حمد/ تفاوت صراط مستقیم و سبیل شنبه 01.02.31 @rooz_fiq

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و چهارم جلد1/سوره حمد/ ادامه تفسیر صراط مستقیم چهارشنبه 01.03.04 @rooz_fiq

#بدائه_النحو_ابراهیمی بدائه النحو محسن ابراهیمی ادات استیناف تا پایان ادات جلسه هشتاد و هفتم 01/03/04 @rooz_fiq

📹 ویدئو؛ ◀️ متن و حاشیه کنگره #شهدای_روحانی در ۳ دقیقه ✳️ نسخه با كيفيت

🎙 | آثار و برکات #نمازشب در بیان آیت‌الله جوادی آملی @HawzahNews

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و پنجم جلد1/سوره حمد/ ادامه تفسیر صراط مستقیم یکشنبه 01.03.15 @rooz_fiq

در ابتدای این جلسه نکته ای قابل توجه در مورد توجه و اهمیت #مدعا های بزرگان علوم مختلف بیان شد.

#بدائه_النحو_ابراهیمی بدائه النحو محسن ابراهیمی جمله و انواع آن جلسه هشتاد و هشتم 01/03/15 @rooz_fiq

🤔#من_قال های ارزشمند ▪️از ابتدای کار علمی می‌آموزیم که "انظر الی #ماقال و لاتنظر الی #من_قال" و "نحن ابناء #الدلیل" ▪️اما گمان میکنم که این مطلب در عین صحت و درستی، مربوط به جایی است که شخصی حرف جدیدی را مستدلّا به ادله اثبات کرده و آن شخص جایگاه بالایی در علم ندارد و یا اینکه میخواهیم رایی را به عنوان اعتقاد خود اتخاذ کنیم. ▪️اما به نظر می رسد که در مقام گرداوری و تحقیق و پژوهش، حداقل برخی از #من_قال ها جایگاه ویژه دارند. ▪️مثلا بوعلی و صدرا و علامه طباطبایی در فلسفه و شیخ طوسی و علامه و محقق در فقه و شیخ و آخوند در اصول و علامه طباطبایی در تفسیر و محیی الدین و امام و مولوی در عرفان (رحمت الله علیهم اجمعین) از بزرگان رشته های خود هستند. ▪️گاهی ایشان مدعایی را بدون دلیل و یا با دلیل ناکافی ارائه میکنند. به نظر می رسد یک پژوهشگر علم لازم است که در هنگام مواجه با چنین مواردی - هر چند نمیتواند آن نظریه را بدون دلیل اتخاذ کند - نمیتواند آن مطلب را انکار کند بلکه باید بررسی کند که چه چیزی سبب شده که این شخص، چنین نظری بدهد و نظر او را مبدئی برای تحقیقات خود قرار دهد و بلکه بتواند از آن مدعا الهام بگیرد و بلکه دلیل اثبات کننده ای بر آن مدعا اتخاذ کند. ▪️این مطلب را از برخی عبارات شهید خصوصا آنجا که رشد فلسفه و عرفان اسلامی را به قران و روایات نسبت میدهند و از روش تدریس و بیانات استاد فرحانی الهام گرفتم و بلکه آموختم. ✍محسن ابراهیمی ۰۱/۰۳/۱۶ 🌀فقه روز👇 https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و ششم جلد1/سوره حمد/ ادامه تفسیر صراط مستقیم دوشنبه 01.03.16 @rooz_fiq

#بدائه_النحو_ابراهیمی بدائه النحو محسن ابراهیمی جملات دارای محل و بدون محل جلسه هشتاد و نهم 01/03/16 @rooz_fiq

#بدائه_النحو_ابراهیمی بدائه النحو محسن ابراهیمی اسماء عدد جلسه نودم 01/03/22 @rooz_fiq

آخرین جلسه از تدریس متن کتاب بدایه النحو الحمدلله

🔴صوت جلسات تدریس کتاب بدایه النحو را که در سال تحصیلی 1400-1401 ارائه شد، می توانید از لینک زیر دانلود فرمایید: 💠محدوده: کل کتاب 👈تعداد جلسات: 90 (مجموعا: 45ساعت) 👉https://ostadfarhani.ir/morsalat/shagerdan/mebrahimi/bedae-alnahv-1400/ 🌀فقه روز👇 https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و هفتم جلد1/سوره حمد/ پایان بحث صراط مستقیم شنبه 01.04.04 @rooz_fiq

#المیزان_ابراهیمی متن خوانی تفسیر المیزان محسن ابراهیمی جلسه بیست و هشتم جلد1/سوره حمد/ بحث روایی یکشنبه 01.04.05 @rooz_fiq