(آيه ١٠٨) -به دنبال بحثى كه در بارۀ منطقى بودن تعليمات اسلام و لزوم دعوت از راه استدلال، نه از راه اجبار، در آيات قبل گذشت، در اين آيه تأكيد مى‌كند كه «هيچ گاه بتها و معبودهاى مشركان را دشنام ندهيد، زيرا اين عمل سبب مى‌شود كه آنها نيز نسبت به ساحت قدس خداوند همين كار را از روى ظلم و ستم و جهل و نادانى انجام دهند» (وَ لا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّهِ فَيَسُبُّوا اللّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ) . بطورى كه از بعضى روايات استفاده مى‌شود، جمعى از مؤمنان بر اثر ناراحتى شديد كه از مسألۀ بت‌پرستى داشتند، گاهى بتهاى مشركان را به باد ناسزا گرفته و به آنها دشنام مى‌دادند، قرآن صريحا از اين موضوع، نهى كرد و رعايت اصول ادب و عفت و نزاكت در بيان را، حتى در برابر خرافى‌ترين و بدترين اديان، لازم مى‌شمرد. زيرا با دشنام و ناسزا نمى‌توان كسى را از مسير غلط باز داشت؛ چرا كه هر گروه و ملتى نسبت به عقايد و اعمال خود، تعصب دارد، همانطور كه قرآن در جملۀ بعد مى‌گويد: «ما اين چنين براى هر جمعيتى عملشان را زينت داديم» (كَذلِكَ زَيَّنّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ) . و در پايان آيه مى‌فرمايد: «بازگشت همۀ آنها به سوى خداست، و به آنها خبر مى‌دهد كه چه اعمالى انجام داده‌اند» (ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُمْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ) . برگزیده تفسیر نمونه - 1، صفحه 635 🔸اکنون شما هم به کانال آموزش تجوید و حفظ  قرآن بپيونديد: 👉 @amozeshtajvidhefzquran 👈