آتش زرتشتیان و شهید مطهری 🔻شهید مطهری در کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام بحث مفصلی در مورد آتش زرتشتیان دارد، ایشان می نویسد : ▪️عبادت زردشتیان از قدیم الایام در آتشکده و در پیشگاه آتش بوده است . ماهیت این عمل چیست ؟ آیا اینها واقعا اهورامزدا را در حضور آتش‌ می‌پرستند ، یا خود آتش را ؟ همچنانکه عرب جاهلیت در عین اینکه می‌گفت‌ « هؤلاء شفعاؤنا عند الله » اینها شفیعان و وسائط ما در نزد خدا هستند ، اقرار داشت که آنها را می‌پرستند : " « ما نعبدهم الا لیقربونا الی الله زلفی »" ما اینها را نمی‌پرستیم جز برای اینکه ما را به‌ خداوند متعال نزدیک کنند . آقای دکتر معین می‌گوید : . . . زرتشتیان را نظر به همین تقدیس آتش ، ایرانیان مسلمان آتش‌ پرست و آذرپرست خوانده‌اند ، در صورتی که آتش به منزله خدای ویژه یا رب النوع مستقل نبوده است ، چنانکه در میان آریائیان پیش از ظهور زردشت بوده ، بلکه همان گونه که کعبه مورد ستایش مسلمانان است آتش نیز مورد توجه مزدیسنان بوده . ایضا می‌گوید : آتش در کمون کلیه موجودات و موالید طبیعت به ودیعت نهاده شده ، جوهر زندگانی بشر و همه جانوران حرارت درونی یا غریزی است ، منبع وجود و فعالیت افراد همین آتش است ، آتش معنوی در نباتات و جمادات نیز ساری است . ملای رومی از آن تعبیر نغز فرموده : " آتش عشق است کاندر نی فتاد جوشش عشق است کاندر می‌فتاد آتش است این بانگ نای و نیست باد هر که این آتش ندارد نیست باد " آقای دکتر معین در این گفتار خود دچار همان اشتباهی شده است که قبلا به‌ آن اشاره کردیم ، ایشان شرک در عبادت را با شرک در خالقیت اشتباه‌ کرده‌اند خیال کرده اند که لازمه شرک در عبادت این است که آن چیزی که‌ پرستش می‌شود در نظام آفرینش از نظر خلق و ایجاد مقامی داشته باشد و چون‌ زردشتیان چنین مقامی در نظام آفرینش برای آتش قائل نبوده‌اند پس مشرک‌ نبوده اند ، اگر چنین است پس اعراب جاهلیت نیز مشرک نبوده‌اند ، زیرا آنان نیز جز اینکه عملی که باید برای خدا صورت گیرد ، یعنی نماز و قربانی ، برای بتها انجام می‌دادند کاری نمی‌کردند . آنها هرگز بت هبل یا عزی و غیره را رب النوع مستقل نمی‌دانستند اشتباه دیگر ایشان این است که‌ اگر چیزی وجودش خیلی مفید بود مانعی ندارد بشر او را پرستش کند . مقایسه تقدیس آتش با توجه حین نماز به سمت کعبه ، مقایسه غلطی است‌ هیچ مسلمانی هر چند عامی باشد آنگاه که به سوی کعبه برای نماز می‌ایستد در خاطرش خطور نمی‌کند که می‌خواهد با این عمل کعبه را تعظیم و تکریم‌ و تقدیس کند . اسلام که کعبه را قبله نماز قرار داده باین معنی نیست که‌ مردم در حین نماز کعبه را تقدیس کنند و لهذا در ذهن هیچ مسلمانی تقدیس‌ کعبه خطور نمی‌کند از این جهت درست مثل این است که به مسلمانان می‌گفتند هنگام نماز همه رو به نقطه جنوب بایستید که مفهومی جز اینکه در حین‌ عبادت همه وضع واحدی داشته باشد ندارد . هرگز در دین اسلام کوچکترین‌ اشاره‌ای به این مطلب نیست که خداوند با کعبه و مسجد الحرام یک ارتباط خاص دارد بلکه عکس آن تعلیم داده شده است قرآن کریم صریحا می‌فرماید : " « اینما تولوا فثم وجه الله »" و اگر به کعبه گفته می‌شود " بیت " از آن جهت است که هر معبدی " بیت الله " است . پس رو به‌ کعبه ایستادن تنها مبتنی بر یک حکمت و فلسفه اجتماعی است . آن حکمت‌ این است که اولا مسلمانان از لحاظ جهتی که در حین انجام عمل عبادت‌ انتخاب می‌کنند یکی باشند تفرق و تشتت نداشته باشند . ثانیا نقطه‌ای که‌ برای وحدت انتخاب می‌کنند همانجا باشد که اولین بار در جهان برای پرستش‌ خدای یگانه ساخته شد که این خود نوعی احترام به عبادت خداوند یکتاست . عبادت زردشتیان به اقرار خودشان و خود آقای دکتر معین ، تقدیس و تعظیم خود آتش است ، چگونه ممکن است تعظیم و تقدیس آتش عبادت‌ اهورامزدا محسوب شود . آنچه زردشتیان در مورد آتش انجام می‌دهند تقدیس است نه تواضع و نه‌ تعظیم ساده و نه قبله قرار دادن . تقدیس و تنزیه بودن یک عمل ، کافی‌ است برای اینکه عبادت شمرده شود ، خواه توام با اعتقاد صریح به مقام‌ ربوبیت مطلقه و یا رب النوعی باشد و یا نباشد . گذشته از این ، برخلاف ادعای آقای دکتر معین ، زردشتیان برای آتش‌ مقامی کمتر از رب النوع قائل نبوده و نیستند ، برای آتش روحانیت و تاثیر معنوی و قدرت ماوراء الطبیعی قائل بوده و هستند قبلا نقل کردیم در اوستا " آذرایزد " ، پسر اهورامزدا خوانده شده است . کریستن سن می‌گوید : آتش در این آیین مهم تر از سایر عناصر بوده است https://lib.eshia.ir/50079/1/249 گروه پژوهشی آرتا https://eitaa.com/joinchat/2525560832C7caee8d264