💠پرسش: آیا خدا دیده می‌شود؟ ✍️ پاسخ: نکته ی اول: اگر منظور از دیدن، دیدن با چشم (رؤیت بصریّة) باشد، جواب منفی است؛ و تفاوتی بین دنیا و آخرت ندارد. دلایل این‌که نمی‌شود خدا را دید و دیدن خداوند به معنای دیدن با چشم محال است، زیاد هست که به دو مورداشاره می‌شود: الف: دیدن با چشم، وقتی معنا دارد که آن چیز، جسم یا جسمانی باشد و چنین چیزی حتماً دارای جهت هست و چیزی که جهت داشته باشد، محدود است و نیازمند مکان، درحالی‌که خداوند از تمام این امور پاک و منزه است. ب: اگر بگوییم خدا دیده می‌شود: یا تمام خدا را می‌بینیم که لازمه‌ی آن محدود بودن هست و یا جزئی از ذات را مشاهده می‌کنیم که لازمه آن دارای اجزاء بودن خداوند است که تمام این امور در حقّ خداوند محال هست. قران کریم می‌فرماید: «لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطيفُ الْخَبير»؛ «چشم‌ها او را نمى‏بينند؛ ولى او همه چشم‌ها را مى‏بيند؛ و او بخشنده (انواع نعمت‌ها و باخبر از دقايق موجودات) و آگاه (از همه) چيز است‏»(1) نکته دوم: اگر معنای رؤیت خداوند، مشاهده قلبی باشد، این امر اشکالی ندارد. امیرالمؤمنین علیه‌السلام در جواب ذعلب یمانی که از ایشان پرسید: آیا پروردگارت را دیده‌ای؟ فرمودند: آیا کسی را که ندیده‌ام، عبادت می‌کنم؟ و وقتی ذعلب می‌پرسد: کیف تراه؟ حضرت می‌فرمایند: «لَا تُدْرِكُهُ‏ الْعُيُونُ‏ بِمُشَاهَدَةِ الْعِيَانِ وَ لَكِنْ تُدْرِكُهُ الْقُلُوبُ بِحَقَائِقِ الْإِيمَان‏...»؛ «چشم‌ها او را مانند چيزهاى ديدنى ديگر نمى‏بيند، ولى دل‌ها با حقايق ايمان او را مى‏بيند»(2) پی‌نوشت‌ها: 1. انعام/103 2. نهج البلاغة (للصبحي صالح)، ص: 258 ✍جواد حیدری #رویت_الهی 🇮🇷کانال رسمی استاد جواد حیدری👇 https://eitaa.com/joinchat/4071489550C59c970ae1b