╲\╭┓
╭ 🍃🌺﷽🌺🍃
┗╯\╲
🔴 جلسه 19
🔵 بخش هفتم
جواب: نه استعانه، و استعان به، بمعني الواحد. استعنتُهُ و استعنتُ به، بمعني الواحد. اگر چنانچه فرمود: «استعينوا بالصبر و الصلوة» يعني، از نماز و صبر يا نماز و روزه مدد بگيريد. اين نه براي آن است كه «اياك نستعين» خدا را مستعان ميداند و اين آيه مخصص اوست. تخصيصي نيست. كمك به عبادت، كمك گيري از عبادت، استعانت به شأني از شئون الهي است. چون در همهٔ موارد استعانت، ما با فعل خدا كار داريم نه با ذات خدا. اينكه ميگوييم ما را كمك بكن يعني اين كار را براي ما انجام بده. اين توفيق را به ما بده. اين نعمت را به ما بده. اين هدايت را نصيب ما كن و مانند آن. پس ما با فعل و شأنِ خداي سبحان كار داريم. آنگاه فرمود: اگر خواستيد به مقصد برسيد با صبر كه يكي از مصاديقش روزه گرفتن است به مقصد برسيد. به نماز استعانت كنيد «استعينوا بالصبر و الصلوة»چون صبر عبادت است. صلاة عبادت است و اين عبادت شئون الهي است. با خدا ارتباط داشتن است. با وجه خدا ارتباط داشتن است. در حقيقت با وجه الله در ارتباط بودن و از وجه الله مدد گرفتن است نه از بيگانه. نه اينكه اين تخصيصاً خارج شده باشد. چون اگر انسان در كارش مستقل بود، ديگر نميگفت «اياك نستعين» چون معناي استعانت قبلاً گذشت. اين بدون اختيار انسان فرض ندارد و انسان مختار است در گناه و در ثواب. براي اينكه از دشمن درون و بيرون نجات پيدا كند، به خداي سبحان عرض بكند مرا كمك بكنيد كه اين راه خير را طي كنم. معلوم ميشود كه انسان مختار است چه در كار خوب چه در كار بد. منتهي براي پرهيز از گناه ميگويد خدايا تو مرا كمك بكن. اگر مستقل بود ديگر جاي نستعين نبود و اگر مجبور محض بود ديگر فعل را خدا به او نسبت نميداد. اينكه خداي سبحان فعل را به او نسبت داد فرمود بگو نعبد و بگو نستعين، معلوم ميشود فعل به فاعل منسوب است، مختار است انسان. اگر انسان مورد فعل بود آن طوري كه جبري ميپندارد و فعل از آن انسان نبود اسناد فعل به انسان از باب اسناد فعل به مورد است نه اسناد به فاعل قريب. در حالي كه در اين دو جمله فعل به انسان اسناد داده شد «اياك نعبد و اياك نستعين معلوم ميشود كه انسان مختار است، عبادت ميكند و استعانت ميجويد منتها استعانت اگر بخواهد بجويد بالقول المطلق از غير خدا مدد نميگيرد.
سؤال...
جواب: اين است كه استعان و استعان به نوعاً به يك معناست. استعنت به با استعنته يك معناست. «استعينوا بالصبر و الصلوة» يعني از اين راه كمك بگيريد. اگر ميخواهيد خدا كمك بكند نماز بخوانيد. كمك در حقيقت از شأن الهي داريد ميگيريد. كمك از وجه الهي داريد ميگيريد. عبادت خدا وجه خداست. از اين وجه مدد بگيريد.