⚡️سلفیه چه کسانی هستند؟ (قسمت سوم) ✍به قلم: مهدی فرمانیان 🔹در مدخل سلفیه دائره المعارف آکسفورد اسلام مدرن (The Oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World) به سرپرستی جان اسپوزیتو، سلفیه اینگونه تعریف شده است: «سلفیه جنبشی است اصلاحی که سید جمال الدین اسدآبادی و محمد عبده پایه ریزی کردند. اغلب کلمه «اصلاح» و «تجدید» به جای واژه «سلفیه» به کار می رود. احمدبن حنبل سخنگوی سلفیه سنتی است و اصولی بیان داشت که بعدها موجب شکل گیری سلفیه شد. ابن تیمیه سهم عظیمی در رشد و تحول سلفیه داشت. وهابیت یکی از جنبش های اصلاحی سلفیه در پیش از دوران جدید است که بر سنوسیه تاثیر گذاشت. جنبش های احمد سرهندی و شاه ولی الله دهلوی و سید احمد بریلوی در شبه قاره هند طرفدار خلوص دینی بودند.... 🔸 ... سلفیه جدید را سید جمال الدین اسدآبادی و محمد عبده پدید آوردند. تفاوت آن با سلفیه سنتی در سرشت ذاتا عقلانی و نوگرایش بود. نوشته های سید جمال و عبده و دیگر روشنفکران اصلاح گر همچون کواکبی و رشید رضا و ابن بادیس بنیان های ایدئولوژیک سلفیه جدید را تشکیل می داد... 🔹 ...سلفیه جدید بر اهمیت توحید و خالص سازی عقاید مسلمین تاکید می کرد. آنها وحی و عقل را در هماهنگی کامل تلقی کردند. تفاسیر جدید محمد عبده و سید احمدخان هندی از تفاسیر رسمی فراتر رفت... 🔸 سلفیه در تداوم مسیر ابن تیمیه بر تمایز امور ثابت و متغیر تاکید دارند. بنابراین سلفیون مبارزات شدیدی علیه طریقت های صوفی را آغاز کردند. تعالیم سلفیه در سراسر جهان اسلام گسترش یافت و هر جا رفت، نمودهای متفاوتی یافت. ابن بادیس در الجزایر و علال الفاسی در مراکش، سلفیه را به سطح جدیدی رساند. ابن عاشور در تونس و جمال الدین قاسمی در سوریه و جنبش محمدیه در اندونزی از دیگر جریان سلفیه اصلاح گرا هستند. 🔹 رشید رضا حلقه واسط میان سلفیه اصلاح گرای عبده در مصر با اخوان المسلمین مصر شد. جنبش اسلامی اخوان المسلمین در بسیاری از اندیشه های سلفیه سهیم بود. الجماعه السلفیه در مصر با سلفیون سنتی بیشتر اشتراک دارند تا سلفیه اسدآبادی و عبده. سلفیه سنتی یا حنبلی بر خلوص عقیده تاکید دارند و سلفیه جدید، ابعاد اصلاح را گسترش داد، اما نتوانست چهارچوبی استوار برای نسل های بعدی ایجاد کند و بر کوشش های فردی استوار است». (دائره المعارف جهان نوین اسلام، ج۳، ص۸۱، نوشته عمادالدین شاهین و ترجمه طارمی و دیگران). 🔸 به نظر می رسد نویسنده این مدخل، سلفی گری را معادل اصلاح و روشنفکری دانسته و از وهابیت ظاهرگرا تا سرسید احمدخان هندی مادی گرا را در این طیف جای داده است. به نظر می رسد نویسنده شاخصه دقیقی برای سلفی گری ندارد. در این باره در بخش بعدی توضیحاتی تقدیم می گرددد... ادامه دارد... https://eitaa.com/Basir_MN