نوروز در روايات ✍ الف) روایاتی که این روز را تایید می کند و آدابی برای این روز ذکر کرده است. و آن روایت معلّى بن خنیس است از امام صادق (علیه السّلام) كه فرمود: 🌷 نوروز همان روزیست كه پیغمبر (صلي الله عليه و آله و سلم) از امیرالمؤمنین (عليه السلام) در غدیر خم بیعت گرفت و اقرار به ولایت او كردند، و خوشا بر آن كه بدان ثابت ماند، واى بر آنكه آن را بشكند، و روزیست كه رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) على (عليه السلام) را به وادى جن فرستاد تا از آنها پیمان ستد، و روزیست كه بر اهل نهروان پیروز شد و ذو الثدیة را كشت، و روزیست كه قائم ما خاندان ظهور كند. متن روایت: 🌹 الْمُعَلَّى بْنِ خُنَیْسٍ عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام أَنَّ یَوْمَ النَّیْرُوزِ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی أَخَذَ فِیهِ النَّبِیُّ ص لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع الْعَهْدَ بِغَدِیرِ خُمٍّ فَأَقَرُّوا لَهُ بِالْوَلَایَةِ فَطُوبَى لِمَنْ ثَبَتَ عَلَیْهَا وَ الْوَیْلُ لِمَنْ نَكَثَهَا...مَا مِنْ یَوْمِ نَوْرُوزٍ إِلَّا نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَج. 📚 بحارالأنوار، ج56، ص113. ✍ و روایت شیخ احمد بن فهد حلى در كتاب «مهذب» و دیگران در تألیفات خود از معلى بن خنیس و او از حضرت صادق علیه السّلام روایت كرده است كه فرمود: 🌷 نوروز، روزى است كه قائم ما اهل بیت و صاحب امر خلافت در آن روز قیام می كند و خداوند او را بر دجال پیروز می گرداند. او دجال را در مزبله كوفه بدار می آویزد، هیچ روزِ نوروزى نمی گذرد مگر اینكه ما در آن روز انتظار فرج داریم. متن روایت: 🌹أقُولُ رَوَى الشَّیْخُ أَحْمَدُ بْنُ فَهْدٍ فِی الْمُهَذَّبِ وَ غَیْرُهُ فِی غَیْرِهِ بِأَسَانِیدِهِمْ عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ خُنَیْسٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ یَوْمُ النَّیْرُوزِ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی یَظْهَرُ فِیهِ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ وُلَاةَ الْأَمْرِ ... وَ مَا مِنْ یَوْمِ نَیْرُوزٍ إِلَّا وَ نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَجَ ... 📚 بحارالأنوار، ج52، ص 279. ✍ ب) روایتی که در مذمت نوروز وارد شده است که تنها همین یک روایت است و برخی از بزرگان آنرا حمل بر تقیه نموده اند. ✅ ابن شهر آشوب، در مناقب روایتی آورده است كه، منصور از حضرت امام موسى بن جعفر (علیهما السّلام) تقاضا كرد: روز عید نوروز جهت تبریك [با وى] بنشینند و هر چه می آورند بگیرند. حضرت موسى بن جعفر (علیهما السّلام) فرمود: 🌷 من اخبار را كه از جدم رسول اللَّه رسیده است بررسى كرده ام؛ در رابطه با این عید خبرى نیافتم، این عید از آیین ایرانیان است و اسلام آن را از بین برده است و پناه می بریم به خدا كه آنچه را اسلام محو كرده است زنده كنیم، منصور گفت: این كار را جهت تدبیر لشكریان انجام می دهیم تو را به خداى بزرگ سوگند می دهم بنشینى و حضرت نشست. 🌺 .......رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله فلم أجد لهذا العید خبرا، و إنه سنة للفرس و محاها الإسلام، و معاذ اللَّه أن نحیی ما محاه الإسلام... . 📗 در الأخبار، ترجمه سید مهدى حجازى و ... ص ۶۷۵. ✍ ج) روایاتی که این روز را نه تایید و نه رد کرده اند. در روز عید نوروز هدیّه اى براى امیرالمؤمنین (علیه السّلام) آوردند حضرت فرمود: 🌷 این چیست؟ عرض كردند: یا امیرالمؤمنین امروز نوروز است، فرمود: هر روز را براى ما نوروز بسازید. و روایت كرده اند كه آن حضرت علیه السّلام فرمود: نوروز ما هر روز است.(1) ✅ علامه مجلسی سپس می‌نویسد: «اخبار معلی بن خنیس از جهت سند قوی‌تر از این روایت منسوب به(موسی بن جعفر) هست و بین اصحاب شهرت بیشتری دارد.»(2) اما مخفی نماند که علمای معاصر روایت معلی را هم سنداً ضعیف می دانند.(3) ✅ پس همانطور که گفته شد، اسلام عید نوروز را نه به طور كلی رد نموده و نه به صورت كلی قبول كرده است بلكه اسلام یك سری از كارهای خوب نوروز كه جنبه الهی داشت و سعادت بشر در آن بود قبول كرد و به آن جهت شرعی و اسلامی داد و جهات منفی و بدش را كه بوی شرك و خرافات و انحراف می‌داد ممنوع نمود. __________________ 1. من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ترجمه على اكبر غفارى، ص 404. 2. مجلسی، محمدباقر؛ بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1404، ح56، ص 101. 3. رجوع شود به کتاب مسائل جدید، ج5 ، ص67. https://eitaa.com/Basir_MN