ســوره‌اعــراف ❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋ ✨وَاتَّخَذَ قَوْمُ مُوسَىٰ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ ۚ أَلَمْ يَرَوْا أَنَّهُ لَا يُكَلِّمُهُمْ وَلَا يَهْدِيهِمْ سَبِيلًا ۘ اتَّخَذُوهُ وَ كَانُوا ظَالِمِينَ{۱۴۸} و قوم موسى پس از رفتن او به كوه طور از زيورهاى خود مجسمه گوساله‌اى ساختند و به پرستش گرفتند كه صداى گاو داشت آيا نديدند كه آن گوساله با آنان سخن نمى‌گويد و به راهى هدايتشان نمى‌كند؟ آن را به پرستش گرفتند در حالى كه ستمكار بودند(۱۴۸) ❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋༅༅❋ ⬅️ «عجل» به گوساله نر گفته مى‌شود و کلمه «حلى» به معناى زيورآلات است و «خُوارٌ» صداى مخصوص گاو است امام باقر علیه‌السلام فرمود: حضرت موسى علیه‌السلام به خدا گفت: سامرى گوساله‌اى از طلا براى مردم ساخته است اما صداى آن از چيست؟ وحى آمد كه اين وسیله آزمايش مردم است «يا موسى انّ تلک فتنة فلا تفحص عنها» ↲تفسیر فرقان قرآن نيز مى‌فرمايد: «إِنْ هِیَ إِلَّا فِتْنَتُکَ تُضِلُّ بِها مَنْ تَشاءُ وَ تَهْدِی مَنْ تَشاءُ» ↲سوره اعراف، آیه ۱۵۵ ⬅️ قرآن به مسأله گوساله پرستى بنی اسرائيل در چهار سوره اشاره كرده است البته گوساله پرستى بنی اسرائيل زمينه‌هاى فرهنگى، اجتماعى داشت زيرا ◽️اولًا آنان ساليان دراز در مصر بت‌هايى به شكل گاو ديده بودند ◽️ثانياً همان گونه كه در آیه ۱۳۸ خوانديم پس از عبور از رود نيل چشمشان به قومى بت پرست افتاد و تحت تأثير قرار گرفته و در عمق روحشان باقى ماند ◽️ثالثاً تمديد مدت سى شب به چهل شب شایعه مرگ موسى را به دست مخالفان پديد آورد و زمينه را براى انحراف آماده كرد و در نهايت جهل مردم و هنر سامرى باعث شد تا قوم موسى از خداپرستى به گوساله پرستى گرويدند ↲تفسیر نمونه ⬅️ بنابراين عوامل انحراف چند چيز است: ❶ نبود رهبرى يا غيبت او ❷ جهل و ناآگاهى مردم ❸ عالمان و هنرمندان منحرف و سوء استفاده از علم و هنر ❹ زیبائی و زرق و برق ظاهرى ❺ سر و صدا و تبليغات كاذب ⬅️ در آیه ۸۷ سوره طه ساختن گوساله به سامرى نسبت داده شده است اما شگفت آنكه در تورات به هارون نسبت داده شده است؟! ↲تورات، سفر خروج، باب۳۲ البته در اين آيه به قوم موسى نسبت داده شده است، زيرا بسيارى از كار او راضى بودند و او را يارى نمودند ↲تفسیر نمونه ⬅️ حضرت موسى براى هدايت مردم و رهايى از انحراف و دام سامرى از دلائل ملموس استفاده كرد مثلًا براى نفى الوهيّت گوساله با بيان اینکه مصنوع است نه صانع، محتاج مكان است و داراى وزن و حجم و شكل و هيچ گونه هدايت و راهنمايى براى كسى ندارد آنان را ارشاد نمود ◽️⇦ نکتـــه‌ها ↯ ⓵ گاهى انسان به چيزى كه واقعيّتى ندارد ارزش مى‌دهد و تا حدّ پرستش آن چيز پيش مى‌رود «وَ اتَّخَذَ» ⓶ دعوت به گوساله پرستى پس از نافرمانى از رهبر و در غياب رهبرى حق صورت مى‌گيرد «مِنْ بَعْدِهِ» زمانى كه حضرت موسى به ميعادگاه رفته بود ⓷ دشمن براى انحراف مردم از هنر و تمايلات نفسانى استفاده مى‌كند (مجسمه طلا) «حُلِيِّهِمْ عِجْلًا» ⓸ ارتداد اقوام سابقه طولانى دارد «وَاتَّخَذَ ... عِجْلًا ...» ⓹ گوساله سامرى مجسمه‌اى بيش نبود «جَسَداً» ⓺ در انحراف انسان، زرق و برق و سر و صدا نقش عمده‌اى دارد «حُلِيِّهِمْ‌ ... خُوارٌ» بنابراين در پى هر صدا و هر زرق و برق و زیبائى نبايد رفت ⓻ معبود انسان بايد هادى انسان باشد «لا يَهْدِيهِمْ» ⓼ شرک ظلم است و كسى كه بدون دليل و تنها بر اساس لجاجت، حق را رها كند و اسير ساخته‌هاى دست خود شود ظالم است «كانُوا ظالِمِينَ» 📗 تفسیر نور @Borujerd_nk