▪️چهکسی نام «ایران» را برگزید؟
امروز 18 خرداد زادروز سعید نفیسی، پژوهشگر، نویسنده، مترجم و تاریخنگار ایرانی است. نفیسی از جمله شخصیتهای مهم فرهنگی تاریخ یکصدسال اخیر ایران است که ابعاد زیادی از کارنامه او تاکنون ناگفته مانده است. از جمله اینکه شاید کمتر کسی بداند در دی ماه 1313 به پیشنهاد او بود که نام کهن و باستانی ایران، به عنوان نام رسمی این فلات برگزیده شد و تاآن زمان کشورهای خارجی، ایران را «پرشیا» و «پرس» میخواندند. نفیسی در آن ایام در یادداشتی با تیتر «از این پس همه باید کشور ما را بهنام ایران بشناسند» در روزنامه اطلاعات نوشت: «حق همین بود که ما از تمام دول اروپا خواستار شویم که این اصطلاح غلط را ترک کنند و مملکت ما را همچنان که ما خود همواره نامیدهایم ایران و منسوب آن را ایرانی بنامند. شکر خدای را که این اقدام مهم در این دوران فرخنده به عمل آمد و این دیاری که نخستین وطنِ نژادآرای بوده است به همان نام تاریخی و باستانی خود خوانده شود.»
در همین باره، سندی از بخشنامه وزیر امورخارجه در سایت مرکز اسناد و کتابخانه ملی وجود دارد که دیدنی است. سندی به امضای سید باقرخان مهذبالدوله یا باقر کاظمی، وزیر امور خارجه وقت که دلایل انتخاب نام ایران و برتری آن بر نامهای قبلی را برمیشمرد. البته باید دانست که این دلایل، همگی مواردی است که در حلقۀ روشنفکراني همچون سیدحسن تقیزاده، سعید نفیسی و محمدعلی فروغی مطرح شد و به کاظمی اعلام گردید.
به عنوان نمونه یکی از دلایلی که در این نامه برای نادرست خواندن نامگذاری «پرس» ذکر شده چنین است: «پارس اطلاع میشد به قسمتی از مملکت معظمی که در ادوار مختلفه تاریخ در تصرف سلاطین ایران بوده ولی چون در موقعی که یونانیها با ایران ارتباط پیدا کردند مقر پادشاهان ایران در پارس بود یونانیها ایران را پرس نامیدند و سایر دول اروپا نیز اقتباسا از آنها همان اسم را روی ما گذاردند.»
💬 پیمان طالبی
@Efshagari2020