#آشنايي_با_نرم‌افزار
#درایة_النور
امکانات اختصاصی برنامه
برنامه درایة النور از سه بخش اصلی کتب هشتگانه رجالی، اسناد و معجم رجال الحدیث تشکیل شده است و هر یک، از امکانات ویژه‌ای برخوردارند.
الف ـ بخش کتب هشتگانه رجالی
امکانات اختصاصی بخش کتب هشتگانه رجالی عبارت است از:
1 ـ شناسایی راویان
با استفاده از این برنامه می‌توان اطلاعات کاملی درباره هر راوی به دست آورد. این اطلاعات شامل توضیحات موجود در کتب رجالی در مورد جنبه‌های مختلف زندگی و شخصیت راوی، توصیف راوی از جهت توثیق و یا تضعیف و طریق راوی می‌باشد.
2 ـ فهرستهای متنوع
پژوهشگر با استفاده از این امکان می‌تواند اسامی راویان موجود در کتب هشتگانه رجالی را بر اساس عنوان معیار، عنوان اصلی یا عنوان ضمنی، فهرست نماید. افزون بر این امکان تهیه فهرستی از راویان با توجه به مذهب یا وصف آنها نیز فراهم است .
3 ـ تصحیح فهرست شیخ طوسی
کتاب فهرست شیخ طوسی یکی از مهمترین منابع برای شناخت اعتبار راویان شیعه و از عمده‌ترین منابع علم رجال است. این کتاب براساس نسخه‌های معتبر و قدیمی به دقت تصحیح شده است و کاربر از طریق گزینه «تصحیحات» می‌تواند به متن تصحیح‌شده کتاب فهرست شیخ طوسی دست یابد.
4 ـ مشاهده طریق روایی راویان
در سه کتاب رجال نجاشی، فهرست شیخ طوسی و رجال شیخ طوسی ،سند و کتبی که به استناد آنها روایات مربوط به یک راوی نقل شده، به ترتیب اسامی راویان ذکر گشته است. در برنامه درایة النور طریق هر راوی با کمک عنوان وی به سهولت قابل دسترسی است.
5 ـ فهرست توصیف‌ها
به وسیله این قابلیت می‌توان به اسامی راویانی که از نظر مؤلفانِ کتب هشتگانه رجالی دارای ویژگیهای مشترک هستند پی‌برد؛ مثلاً چنانچه پژوهشگر در صدد تنظیم فهرستی از راویان ثقه که از افراد ضعیف روایت کرده‌اند باشد، کافی است تعبیر « ثقةٌ إلا أنه یروی عن الضعفاء » را انتخاب کند تا موارد استفاده از این تعبیر را در باره روات ملاحظه کند.
ب ـ بخش معجم رجال الحدیث
در این بخش، امکانات گوناگون زیر قرار گرفته است:
1 ـ ارائه فهرست الفبایی راویان
ارائه فهرست الفبایی از اسامی 15688 راوی و نیز فراهم نمودن امکان مطالعه مطالب مربوط به هر یک از روات در معجم رجال الحدیث، قابلیتی است که در این بخش گنجانده شده است.
2 ـ فهرست اَعلام:
علاوه بر فهرست راویان، فهرست کاملی از اَعلام شامل: اشخاص، اقوام، القاب، مکانها و نیز کتب موجود در معجم رجال الحدیث تهیه شده است.
3 ـ فهرست سازی:
در فهرست اَعلام و فهرست راویان، قابلیت فهرست‌سازی نیز در نظر گرفته شده است. با استفاده از این قابلیت کاربر می‌تواند فهرستهای پویا و متنوعی از کلمات و أعلام راویان به شکل‌های مختلف تهیه نماید و یا با ترکیب فهرست‌ها، جستجوهای گوناگون در آنها انجام دهد. استفاده از علائم عمومی مانند «؟» و «*» نیز در این قسمت ممکن است.
ج ـ بخش اسناد
تمام احادیث مهمترین کتب روایی شیعه در این بخش بازسازی و ارزیابی شده است تا پژوهشگران به سرعت و سهولت، به میزان اعتبار سند هر حدیث پی‌ببرند. امکانات و قابلیتهای اختصاصی بخش اسناد از قرار ذیل است:
1 ـ بازسازی اسناد
یکی از خدمات ارزشمندو منحصربه فرد برنامه درایة النور، بازسازی کلیه اسناد کتب اربعه و وسائل الشیعه است. بسیاری از اسناد احادیث موجود در منابع روایی به دلایلی همچون تعلیق، تحویل، عطف، ضمیر، تردید، اشاره و اشتباهاتی که نسخه‌برداران در هنگام استنساخ مرتکب شده‌اند، مخدوش یا نامفهوم هستند. در این برنامه ضمن توجه به همه موارد فوق، بازسازی اسناد با دقت تمام انجام شده است تا پژوهشگر بتواند وضعیت صحیح و واقعی سند را پیش از ارزیابی مشاهده کند.
2 ـ ارزیابی سند
به محض آن که علامت مکان‌نما روی یکی از اسناد قرار گرفت، سند از جهت اتصال و اعتبار ارزیابی می‌گردد. در بررسی میزان اعتبار سند، عناوینی مانند صحیح، موثق، حسن، معتبر یا ضعیف بودن روایت مشخص می‌شود. از جهت اتصال نیز وضعیت سند از نظر مرفوع، مرسل یا موقوف بودن تعیین می‌گردد.
اسناد موجود در برنامه توسط پژوهشگران مرکز تحقیقات مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات این قسمت از برنامه بر اساس این ارزیابی ارائه گردیده است. در صورتی که در مورد برخی از راویان نظر کاربر با نظر محققان مرکز تفاوت داشته باشد، می‌تواند دیدگاه خود را در قسمت «راوی» ثبت نماید. در این حالت با ورود به صفحه سند و انتخاب گزینه «ارزیابی شخصی» ارزیابی اسناد برنامه بر اساس این اطلاعات صورت خواهد گرفت.
3 ـ شناسایی سریع راوی
علاوه بر امکانات گسترده‌ای که برای شناسایی راویان در بخش کتب هشتگانه رجالی قرار داده شده است، در این قسمت نیز همراه با مطالعه اسناد می‌توان از نام کامل و توصیف آنها مطلع شد.
@Elal_alhadith