✅ تصحیح خطا‌های رایجِ پژوهش‌گران در حوزه علوم حدیث (1) 🔸برداشت‌های نادرست از تصحیحات محدّثان، عالمان و پژوهش‌گران عرصه تصحیح و تضعیف احادیث با تأکید بر مورد «محمّد ناصر‌الدین البانی» 🔹تبیین یک برداشت نا‌دُرُست: یکی از خطا‌های رایج در میان برخی از پژوهش‌گرانِ حوزه‌یِ علوم حدیث، فهم نا‌درستِ معنای تصحیحات و تضعیفات احادیث از سوی محدّثان و پژوهش‌گران در تعلیقاتشان بر برخی از احادیث است. مشاهده شده است که در مواردی قابل توجه برخی از پژوهش‌گران ضمن استناد به عباراتی چون «حديث صحيح»، «حديث حسن» و «حديث ضعيف» که از سوی برخی از عالمانِ حدیث - به خصوص محمّد ناصر‌الدین البانی - ذیل برخی احادیث به کار رفته، آن را دلیلی بر «توثیق یا تضعیفِ رجالِ واقع شده در سند احادیث مذکور» گرفته‌اند! عجیب آن که چنین فهم غلط و نا‌درستی به برخی تألیفات مهم و هم‌چنین مقالاتِ تخصّصیِ مورد تایید وزارت علوم یا مراکز حوزوی نیز راه یافته است! ☑️ تصحیح این فهم نادرست: در مواردی که محدّثان و پژوهش‌گرانِ حوزه علوم حدیث در تعلیقاتشان بر احادیث از عباراتی چون «حديثٌ صحيحٌ»، «صحيحٌ»، «حديثٌ حسنٌ»، «حسنٌ» ،«حديثٌ ضعيفٌ» یا «ضعيفٌ» استفاده می‌کنند، استفاده از این اصطلاحات لزوما دالّ بر توثیق یا تضعیف رجالِ واقع شده در سند احادیث مذکور نیست! بلکه سخن ایشان در موارد بسیاری می‌تواند ناظر بر بررسی مجموعه اسانید و متون مورد نظر ایشان پس از تخریج حدیث باشد. ▫️این نکته به صورت خاص در مورد تصحیحات و تضعیفات ارائه شده از سوی «محمّد ناصر‌الدین البانی» در تعلیقاتش بر احادیث موجود در سُنَنِ اربعه و سایر کتب حدیثی صادق است و بایستی مورد توجّه ویژه قرار گیرد تا منجر به ارائه استدلال‌های نادرست در حوزه رجال‌پژوهی نشود. در چنین مواردی مراجعه به مشروحِ تعلیقاتِ البانی بر احادیث مورد نظر به جای مراجعه به خلاصه تعلیقات وی بر احادیث یا مراجعه به کتاب‌های «سلسلة الأحاديث الصحيحة» و «سلسلة الأحاديث الضعيفة» می‌تواند ما را در یافتن دیدگاه البانی پیرامون رجال واقع شده در سند احادیث مذکور یاری نماید. ✔️ارائه‌یِ یک مثال جهت فهم بِه‌تر و دقیق‌تر: محمّد ناصر‌‌الدین البانی در تعلیقش بر حدیثِ شماره 3487 کتاب سنن ابن ماجه (چاپ مكتبة المعارف) که در اسناد آن نام «عثمان بن مطر» و «الحسن بن أبي جعفر» نیز به چشم می‌خورد، این حدیث را «حسن» دانسته است. این در حالیست که دو راوی نام برده شده، از نظر البانی «ضعیف الحدیث» هستند و وی هنگامی که در کتاب دیگر خویش «سلسلة الأحاديث الصحيحة» به تفصیل از این حدیث سخن گفته و به تخریج آن نیز اشاره داشته، به «ضعیف الحدیث» بودن این دو راوی اشاره کرده است. [این تصاویر را ببینید] فلذا نتیجه گرفتنِ «وثاقت/ عدم وثاقت» راویان مذکور در چنین اسانیدی بر پایه حکم البانی بر این احادیث، فهمی نادرست می‌باشد. 🆔 @FarshidSharafi | فرشید شرفی