💢«خائیز و هشدار امیرالمؤمنین(ع)!»💢 🔍جستاری در منابع دینی به بهانه اتش سوزی های اخیر منطقه خائیز... •قسمت اول (۱ از ۳) ✍🏻 #احمدرضا_محسنات در روایات متعددی نسبت به احیای زمین و محیط زیست و حقوق حیوانات و خاصتا درختکاری توصیه های فراوانی شده که شاید پسندیده بودن را از ان بتوان برداشت کرد و البته بحث فقهی می طلبد که وجوب برخی از این بیانات بعید نیست و در فقه البیئة (فقه محیط زیست)به ان پرداخته می شود اما یکی از عبارات امیرالمؤمنین(ع)که از مظان توصیه بودن خارج ست! هشداری بر گوش هر ان کس ست که از کوفه ی علی(ع) در دهه چهارم هجری تا بهبهان قرن پانزدهم هجری و سایر نقاط جهان در هر زمان این خطاب را بشنود: «قطعا شما درباره ی زمین ها و حیوانات مورد سوال قرار خواهید گرفت!؛فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّى عَن الْبِقاعِ و الْبَهائِمِ» [۱] 🔅علت انتخاب این حدیث به عنوان تنه ی بحث و حمل ان بر منطقه خائیز به جهت جامع بودن این حدیث نسبت به مصادیق محیط زیست و تطابق ان با یکی از مناطق ارزشمند و استراتژیک جنوب کشور یعنی منطقه خائیز ست که سعی شده در نگاشته پیش رو، ان جامعیت و این تطابق به صورت مختصر و مفید روشن شود! حال فارغ از برخی جزییات فقهی و به صورت خلاصه چند نکته را محل توجه قرار خواهیم داد: 1⃣ اگر درباره "بقاع" و "بهائم"،مسئولیتی متوجه مخاطبین امیرالمومنین هست این مخاطبین هم مردم اند و هم مسئولین چرا که عبارت حضرت منحصر در کارگزاران نشده و در خطبه عمومی بیان شده است و از طرف دیگر منحصر در مردم هم نشده است چرا که هم عقلاً مسئولیت و امکان اثرگذاری حاکمیت در حراست و تدبیر امور اراضی و محیط زیست با توجه به بسط ید و اخیارات حکومتی روشن ست و هم نقلاً در دستوراتی از پیامبر (ص) به سپاهیانش و نامه حکومتی امیرالمؤمنین (ع) به مالک اشتر به مسائلی همچون نهی از قطع درختان[۲] و نهی از الوده سازی نهر ها[۳] و همچنین امر به احیا و عمران اراضی[۴]، فرمان مستقیم داده شده است 2⃣ در باب مفهوم و وسعت مصادیق دو کلید واژه بقاع و بهائم نیاز به تامل داریم: 👈 بِقاع (که اشتباهاً بُقاع خوانده می شود) جمع مکسر بُقْعَة هست و از حیث لغوی به معناى قسمتى از زمين ست که از اطراف آن متمايز باشد و در این کلام حضرت به معناى عام خود یعنی هرگونه آبادى و اراضی است[۵]و[۶] و بر خلاف عرف استعمال فارسی که بر مکان های متبرک همچون حرم ها اطلاق می شود،کاربردی بسیار عمومی تر دارد 👈 بَهائِم جمع مکسر بَهیمة هست و طبق نظر مشهور اهل لغت گرچه به حیوانات از ان باب که سخن و ارتباط شان مبهم ست، بهیمة می گویند[۷] اما اکثر استعمال ان درباره حیوان چهارپا در خشکی و دریا[۸] چه حلال گوشت و چه حرام گوشت ست[۹]، در نتیجه لفظ بهائم مصادیقی بیش تر از چند حیوان مخصوص دامداری کنونی دارد و شامل تمام یا اکثریت حیوانات زیست بوم های مختلف حتی آبزیان می شود #ادامه_دارد... 🔻منابع: ۱.نهج البلاغه،خطبه ۱۶۶ ۲.کنز العمال، ج۴،ص ۴۷۸ ۳.وسايل الشيعه، کتاب الجهاد، باب ۱۵ ۴.نهج البلاغة، نامه ۵۳ ۵.شرح ایت الله مکارم شیرازی بر نهج البلاغه(پيام اميرالمؤمنين(ع))، ج ۶، ص ۴۲۵-۴۳۹ ۶.شرح علامه جعفری بر نهج البلاغه، ج۱۲،ص۱۵۹-۱۶۴ ۷.مفردات راغب، ج۱، ص۶۳ ۸.قاموس المحیط، ج۴، ص۸۲ و مجمع البیان طبرسی، ج۳، ص۲۳۲ ۹.تفسیر المیزان،ج۵، ص۱۶۱ و مجمع البیان طبرسی، ج۳، ص۲۳۴ 💢با«قلم تا قدم»همراه شوید👇 🆔@GhalamTaGhadam