معنای اخلاقی شهادت در اسلام، مسیحیت، یهودیت (۹)
"شهادت در اسلام"
حبیباله بابائی
احمت جونز (Emmet Jones)
یکی از عناصر و سازههای ماهوی شهادت در اسلام حیات و زندگی بعد از مرگ است. در این نگاه هرگز شهادت برابر با مرگ نیست. شهدا، خونشهدا، و روح آنها در همین دنیا باقی و جاری است. عنصر حیات و ماندگاری شهید در فرهنگ قرآنی یکی از انگیزههای شهدای اسلام در استقبال از شهادت است.
نکته مهم در عنصر "حیات در شهادت" این است که حیات شهدا فقط حیات در ماورای دنیا نیست، بلکه حیات شهید در زندگی روزمره دنیا و بستر اجتماعی همین دنیا هم هست. حیات شهید بعد از شهادت در این دنیا حیات جدیدی است و مرگ شهید زندگی جدیدی را برای او در همین دنیا رقم میزند. با عطف توجه به این نکته، میتوان سهم شهید و شهادت را در حیات جامعه، نظام مناسبات انسانی، و حتی تمدن درک کرد.
در این باره به نظر میرسد عنصر اخلاقی ذیل حیات شهید، عنصر "ابدیت و نامیرایی" است. از این منظر امر اخلاقی زوالناپذیر است و آنچه که زوال نمییابد نیز حتما متضمن امر اخلاقی است. آیه شریفه " يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ" میتواند به اهمیت چنین معیار "حیات" اشاره داشته باشد. بدینسان زندگی اخلاقی شهید با شهادتش تمام نمیشود، بلکه او با شهید شدن زندگی اخلاقی جدیدی را آغاز میکند و میتواند به پیرامون خود یک روح اخلاقی جدیدی بدمد. سخن کیرکگارد در این باره جالب است که میگوید: "فرمانروایان میمیرند و با مردنشان فرمانرواییشان تمام میشود ولی شهیدان میمیرند و آنگاه تازه فرمانرواییشان شروع میشود."
@Habibollah_Babai