یادداشتهای آمریکا (استقراض تمدنی) (قسمت 38)
یکبار در کنفرانس انجمن بینالمللی مطالعات تطبیقی تمدنها که در شهر ریو برگزار شد از آقای دیوید ویلکینسون (از دانشگاه کلمبیا و سردبیر مجله World-Systems Research and the Comparative Civilizations Review) که تخصصاش مطالعه پدیدههای بزرگ مانند امپراتوریها، تمدنها و سیستمهای جهانی بود، پرسیدم که شما آمریکاییها که مدعی پایان تاریخ هستید، برای چی تطبیق تمدنها را دنبال میکنید؟ ایشان در پاسخ به من گفت که ما در تطبیق تمدنها نقطههای ضعف خود و نقطههای قوت دیگر تمدنها را میشناسیم و آنگاه در صدد کسب نقطههای قوت دیگران و رفع نقطههای ضعف خود برمیآییم.
نمونههای این استقراض تمدنی را من در جاهای مختلف دیدم. در کنفرانس اتریش در دانشکده الهیات اینسبورگ که در مورد «ژیرارد و اسلام» شکل گرفته بود، روز کنفرانس به پروفسور پالاور گفتم که سهشنبه آمدم محل کارتان، تشریف نداشتید، به من گفت که حمام بودم. ایشان همین لفظ حمام (Hammam) را به کار بردند. پرسیدم که حمام کجاست؟ ایشان نشانههایی که از حمام به من گفتند همان چیزی بود که از حمام در فرهنگ خود داشتیم که الان متأسفانه نوعا تبدیل به خرابه شدهاند.
مورد دیگر را یکی از اساتید در دانشگاه وین در مورد استقراض تمدنی و شاید سرقت علمی به من گفت. ایشان به من گفت که 70درصد از آثاری که شما در حوزه علمیه در ایران منتشر میکنید بیفایده است. از 30 درصد باقیمانده، 20 درصد از آثار خوب است، ولی 10 درصد از این آثار بسیار عالی است. بعد ایشان اشاره کردند که برخی اساتید در دانشگاه وین این 10 درصد از آثار حوزه را رصد میکنند و آنها را بخوبی میشناسند و میخوانند و آنگاه آن را به اسم خود در دانشگاه مطرح میکنند.
به نظرم از این قبیل سرمایههای تمدنی فراوان در شرق و در جهان اسلام وجود دارد که ما از آن فهم تمدنی نداریم و قدرِ آن را نمیدانیم، ولی دیگرانی هستند که قدر آن را میدانند، آن را فهم میکنند و گاه غبطه آن را میخورند و اگر بتوانند از آن در بستر فرهنگی و تمدنی خود شبیهسازی میکنند. یکی از دوستانی که همراه با پدرش در واتیکان به دیدار پاپ رفته بود، میگفت پاپ رو کرد به پدرم و پرسید که چه طور است که جوانان شما این قدر برخوردار از شور معنوی هستند، ولی جوانان ما در غرب فاقد این شور معنوی هستند؟ بعد خودش پاسخ داده بود که خُب شما شرقی هستید و ما غربی.
@Habibollah_Babai