متن زیر، یادداشتی است که بنده با درکی که از مسئله آ.پ پیدا کرده بودم و با مشورت دوستانمون در دفتر مطالعات تربیت آینده برای جلسه دیدار حضرت آقا تهیه کردم.👇👇👇
«آزمایشگاه برنامه درسی»، طرحی برای «خلق تصاویر الهام‌بخش»، «بسترسازی مشارکت نخبگان» و «بهینه‌سازی سازوکارهای ارزیابی» سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به عنوان مغزافزار آ.پ
✅ سه چالش، عملکرد بهینه سازمان پژوهش را تحت تأثیر قرار داده است: «کمبود تصاویر الهام‌بخش از برنامه‌های درسی خلاقانه برای حل نیازهای فعلی نوجوان و نیازهای متناسب با نقش‌آفرینی ایران در خلق جهان آینده»؛ «عدم بهره‌مندی مناسب از نخبگان بیرون آ.پ در خلق تصاویر جدید» و «نبود سازوکار ارزیابی مناسب برنامه‌درسی موجود سازمان به عنوان مغزافزار آ.پ».
1️⃣ در حالیکه بیش از هر زمانی برای پاسخ به نیاز فعلی نوجوان و نیازهای متناسب با نقش‌آفرینی ایران در خلق جهان آینده، نیازمند نوآوری در برنامه درسی هستیم؛ اقتضائات مدیریت دولتی، موجب می‌شود فرصت نوآوری در مدیران کمتر فراهم شود. کمبود تصاویر الهام‌بخش درون سیستم مشهود است و می‌توان گفت بسیاری از ابتکارات موجود هم تحت تأثیر ایده‌های مدارس تحولی بوده است.
2️⃣ در حالیکه محتاج مسئولیت‌پذیری و مشارکت نخبگان بیرون آ.پ در خلق تصاویر الهام‌بخش برنامه‌درسی هستیم، نخبگان در سازوکار فعلی کمتر احساس مسئولیت و دلگرمی می‌کنند. تلقی غلط از حاکمیتی بودن امر تعلیم و تربیت هم در تنور این مسئله دمیده است.
3️⃣ در حالیکه فهم اثربخشی ایده‌های برنامه‌درسی نیازمند وجود سامانه ارزیابی کل‌نگر از تمامی فرآیندهای پشتیبانی و اجرای مدرسه‌ای است، بزرگی سازمان و کیفیت گردش کار آ.پ چنین اجازه‌ای را نمی‌دهد. در بخشی از آ.پ نیازسنجی صورت می‌گیرد؛ در بخشی ایده برنامه‌درسی و محتوا تولید می‌شود؛ در گوشه‌ای اجرا و نظارت؛ در جایی تربیت نیروی انسانی؛ در بخشی فضا و تجهیزات؛ بخشی امتحانات و ... . این بریدگی در «باهم‌نگری» زیرنظام‌ها به خوبی مشهود است و در نتیجه امکان ارزیابی کامل از ایده‌های برنامه‌درسی وجود ندارد.
✅ راه‌کار پیشنهادی، «آزمایشگاه برنامه‌درسی» به مثابه «آزمایشگاه حکمرانی» است. این آزمایشگاه دو سطح دارد: تصویر و تحقق. آزمایشگاه در سطح تصویر، بستری است برای تولید و ثبت رسمی روایت‌های کل‌نگر و شورانگیز از ایده‌های برنامه‌درسی که در آن هماهنگی تمامی اجزای مدرسه روایت می‌شود و امکان گفتگو و ارزیابی کل‌نگر را فراهم می‌کند. این سطح مشارکت‌پذیرترین سطح آزمایشگاه است. در سطح بعدی هم سناریوهایی که توانسته‌اند استانداردهای لازم را کسب کنند، امکان تحقق در فضای آزمایشگاهی پیدا می‌کنند. فضای آزمایشگاهی هم اجرا در فضای «مدرسه»ای است که ارزیابی و نظارت از آن با مدارس فعلی آ.پ متفاوت است؛ همچنانکه استانداردهای ارزیابی و نظارت از آزمایشگاه‌های صنعتی با واحدهای تولیدی متفاوت است. آزمایشگاه برنامه‌درسی بدین شکل، الهام‌بخش و خالق تصاویر و نمونه‌های جدید برای بدنه مدیریتی کشور در انجام وظایف حاکمیتشان خواهد بود و می‌تواند بستر مشارکت گسترده نخبگان در سازمان پژوهش، بدون کم‌رنگ کردن نقش حاکمیتی این سازمان را فراهم نماید.
@HamidSajedian