✅ عقد اخوّت 💬 آیت الله جوادی آملی 🔸 قرآن كریم برای اینكه داخله مسلمین را منسجم بكند، همان ‌طوری كه مكتب منسجم است و خود رهبر منسجم است، آحاد مسلمین را منسجم كرد و بین اینها #روابط_حسنه برقرار كرد، بعد دستور داد با دیگران روابط حسنه برقرار كنید. وجود مبارك نبی‌ّاكرم (علیه و علی آله آلاف التحیة و الكرم) وقتی از مكّه به مدینه آمد و خواست حكومتی تشكیل بدهد، قبل از اینكه مسجدی بسازد كه پایگاه مذهبی است، پیروان خود را به #وحدت فراخواند، فرمود: «تآخَوْا فِی اللَّهِ أخَوَین أخَوَین».[1] گذشته از اینكه مسئله ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ﴾[2] را به ‌عنوان یك اصل جامع كلّی ارائه كرد، آن اصل را ریز كرد. 🔸 رهبر غیر از معلّم است. معلّم یك سلسله قواعد و اصول كلّی را به شاگردان یاد می ‌دهد؛ ولی رهبر و ولی كسی است كه آن اصول كلّی را ریز كند، بر موارد خاصّه تطبیق كند و طبق تطبیق آن اصل كلّی بر موارد خاصّه اقدام بكند. وجود مبارك پیغمبر این ‌چنین بود، تنها معلّم كتاب و حكمت نبود، بلكه ولی بود؛ یعنی تنها نگفت ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ﴾ ،بلكه فرمود دو به ‌دو با یكدیگر #عقد_اخوت ببندید. شخصاً خودش با علی ‌بن ‌ابیطالب #عقد_برادری بست[3] و دشمنان خون ‌آشام دیرین را یعنی اوس و خزرج را كه دو قبیله خون ‌آشام یكدیگر در مدینه بودند اینها را با یكدیگر برادر كرد، دستور داد كه عقد اخوت ببندید. #عقد_اخوت هم به این معنا است كه من حقوقی كه دارم سعی می ‌كنم از شما صرف‌ نظر كنم و اگر توفیقی یافتم كه به بهشت بروم بدون شما نروم، كاری از دست من بر‌آمد درباره شما مضائقه نكنم و مانند آن؛ این مسئله را ریز كرد، این را می‌ گویند ولایت و رهبری، آن را می‌ گویند معلّم بودن و رسول بودن كه پیام خدا را به نحو كلّی ابلاغ می ‌كند. عملاً خودش با علی ‌بن ‌ابی طالب #عقد_برادری بست، بسیاری از افراد را با یكدیگر برادر كرد، آن دشمن‌ هایی كه در دو قبیله اوس خزرج بودند آنها را با یكدیگر منسجم كرد، این ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ﴾ را پیاده كرد. 🔸 اگر كسی دستور بدهد كه شما مسلمانید، موٴمنید و اختلاف نداشته باشید، كار خوبی كرد ولی در حدّ موعظه؛ اما اگر این سخن كلّی و جامع را ریز كرد، اختلافات محلّی را برطرف كرد، بین دو برادر موٴمن صلح و صفا برقرار كرد، مشكل دو قبیله را حل كرد، چنین كسی را می‌ گویند رهبر و ولی كه والی این امّت است. نبی گرامی این كار را هم كرد مردم مدینه را منسجم كرد، آن‌گاه با این دو اصل یعنی با اصل ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ﴾ و با اصل «تآخَوْا فِی اللَّهِ أخَوَین أخَوَین» هرگونه تیرگی و تاریكی را از بین مسلمین زدود، بین اینها #روابط_حسنه برقرار كرد، بعد وقتی داخله اسلامی را تضمین كرد به مسیحی ها فرمود بیایید ما با هم یك روایط حسنه داشته باشیم؛ یعنی رابطه اسلام با مسیحیت، قهراً رابطه اسلام با یهودیت هم بر همین منوال است، البته نه صهیونیست نژادپرست. [1]. ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۵۰۴-۵۰۵. [2]. سوره حجرات، آیه10. [3]. مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج‏2، ص186. 📚 سخنرانی محرم با موضوع روابط بین الملل تاریخ: ۱۳۷۳/۰۴/۲۲ استاد حسن عباسی 💠 @Hasanabbasi_ir