نویسنده کتاب «تغییر دین در میسیولوژی» با تأکید بر اینکه تغییر کیش یک بحث کلامی نیست، بلکه روانی، اجتماعی و هویتی است، گفت: یکی از دغدغههای من این بود که بحث تغییر کیش را از فضای کلامی خارج کنم. یکی از مشکلات ما این است که با موضوع تغییر کیش بهعنوان موضوعی کلامی برخورد میکنیم، در حالی که نباید اینگونه باشد و اصلا در این خصوص به مناظره نیاز نیست. کسی که بحران خانوادگی دارد یا به هر دلیلی از جامعه طرد میشود، وقتی فرقه دیگری او را جذب میکند، به این دلیل است که برنامهای برای زندگی این فرد طرد شده دارد. در جامعه اسلامی، برای این افراد برنامهای وجود ندارد و اگر بتوان برای حل مشکلات آنها برنامهای ترتیب داد، مشکل تغییر کیش حل میشود.
وی افزود: باید دید افرادی که طرد و سپس جذب فرقهها میشوند، چه مشکلی داشتهاند. شناخت دردهای آنها مهم است و ریشه آن باید شناسایی شود. در این صورت است که آنها به کیش اصلی خود باز میگردند، ولی وقتی به دنبال مناظره با این افراد هستیم، آنها برای مقابله سعی در شناخت مبانی کلامی دین جدید خود خواهند داشت و در نتیجه، بیشتر در آن غرق میشوند. بنابراین، باید به تغییر کیش بهعنوان موضوعی نگاه کنیم که نیاز به مشاوره و مداخلات روانشناختی دارد تا بتوان تمام ابعاد آن را در نظر گرفت.
هاتفالحسینی تصریح کرد: یکی از خلأهای ما در بحث فرقهها، فقدان نگاه به جوانب دیگر مثل ابعاد جامعهشناختی و روانشناختی است. وقتی کسی تغییر کیش میدهد، تمام نگاه ما به این پدیده، کلامی است و میخواهیم اثبات کنیم که آن شخص به اشتباه فکر و برداشت کرده، ولی روانشناسی دین منشأ تغییر فکری فرد را تبیین میکند و نشان میدهد که او دچار بحرانی درونی است، میخواهد به آرامش برسد و نیاز دارد که این آرامش به او تزریق شود. بنابراین، اگر به روانشناسی تغییر کیش توجه کنیم، از نگاه کلامی فاصله میگیریم و یکی از دغدغههای من این است که این نگاه تکبعدی در خصوص تغییر دین، متحول شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر، مشاوره خانواده و مشاوره شغلی در کشور ما ارائه میشود، ولی در مباحث مربوط به روانشناسی دینی، مشاوره برای نوکیشان وجود ندارد. ما باید بتوانیم در خصوص تثبیت هویت و نیز ارائه مشاوره به فرد در معرض تغییر دین کار علمی انجام دهیم تا درمان اتفاق بیفتد. نگاه کلامی به این مقوله، مانع برقراری ارتباط با این افراد و درک بحران درونی آنها میشود. امیدوارم در چند سال آینده، این امکان به وجود بیاید که مشاوره تغییر کیش در رده مشاورههای علمی قرار گیرد تا بتوان بهصورت علمی و تخصصی، به درمان فردی که در معرض تغییر کیش قرار دارد، پرداخت.
این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به اینکه در کشور ما در خصوص روانشناسی تغییر کیش اطلاعات چندانی در دست نیست و تمام منابع موجود به زبان لاتین است، گفت: برای پرداختن به بحث روانشناسی دین، به یکسری منابع اولیه نیاز داریم که هماکنون در دسترس نیست و اگر این منابع ترجمه شود، در خصوص مشاوره به افرادی که در معرض تغییر کیش قرار دارند، شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود. تمام فرقهها، از عرفانهای نوظهور گرفته تا مسیحیت تبشیری، علاوه بر اینکه یک چارت کلامی مخصوص به خود دارند، دارای یک چارت روانی، جامعهشناختی و هویتی نیز هستند که اگر به شناخت درستی از این چارت برسیم، میتوانیم برای مقابله با فرق ضاله آمادگی پیدا کنیم و روانشناسی دین در این زمینه به ما کمک خواهد کرد.
وی اظهار کرد: بعضاً موضعگیریهایی در خصوص روانشناسی دین وجود دارد، مبنی بر اینکه این مقوله در مخالفت با اسلام است، در حالی که روانشناسی دین در بحث تغییر کیش به ما کمک میکند تا علل را درک کنیم و اینطور نیست که این نوع روانشناسی، مبتنی بر نگاه مثلاً مسیحیت باشد، بلکه بهصورت کلی و بدون هیچ واسطه ذهنی، علل تغییر کیش را بررسی میکند و این علل، عواملی هستند که برای همه اتفاق میافتد. شناخت این علل، به ما کمک میکند تا در مقابله با فرق ضاله و استفاده از روشهای ایجابی در این مسیر، دقت بیشتری داشته باشیم.
#معارف_اسلامی 👈 عضوشوید
@Islamimaaref