تفسیر کامل آیه ۸۷ سوره نحل
متن آیه:
“وَأَلْقَوْا إِلَى اللَّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ”
ترجمه آیه:
و در آن روز (روز قیامت) خود را کاملاً تسلیم خدا میکنند، و آنچه را که به دروغ (به خدا) نسبت میدادند، از دستشان میرود (و هیچ اثری ندارد).
تفسیر آیه:
این آیه به وضعیت کافران، مشرکان و گناهکاران در روز قیامت اشاره دارد. در دنیا، آنان در برابر خداوند سرکشی کرده و به جای پرستش خدای یگانه، به دروغ معبودهایی برای خود ساخته بودند. اما در روز قیامت، زمانی که عذاب الهی را با چشم خود میبینند، چارهای جز تسلیم شدن ندارند.
۱. عبارت “وَأَلْقَوْا إِلَى اللَّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ”
کلمه “السَّلَمَ” به معنای تسلیم کامل است. این نشان میدهد که کافران و مشرکان در قیامت هیچ قدرتی برای انکار حقیقت ندارند. در دنیا، آنان با جدال و مجادله حقایق را انکار میکردند، اما در قیامت دیگر هیچ عذری برای آنان باقی نمیماند. با این حال، این تسلیم از روی ایمان نیست، بلکه از روی اجبار و ناچاری است، زیرا دیگر هیچ راه گریزی ندارند.
۲. عبارت “وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ”
کلمه “ضَلَّ” به معنای گم شدن و از بین رفتن است. مشرکان و کفار در دنیا دروغهایی درباره خداوند ساخته بودند، از جمله:
• اعتقاد به شفاعت بتها و معبودهای ساختگی
• ادعای اینکه فرشتگان دختران خدا هستند
• انکار پیامبران و نشانههای الهی
اما در قیامت، همه این باورهای باطل نابود میشود و هیچ کمکی به آنان نخواهد کرد. آنان خواهند دید که معبودهایشان هیچ قدرتی ندارند و تمام دروغهایی که درباره دین و خدا ساخته بودند، بیاثر شده است.
نکات مهم تفسیری:
۱. بیثمر بودن تسلیم از روی اجبار:
این آیه نشان میدهد که پذیرش حق زمانی ارزش دارد که با اختیار و آگاهی در دنیا باشد. اما اگر کسی در دنیا حقیقت را نپذیرد، تسلیم شدن در قیامت دیگر سودی ندارد.
۲. باطل بودن عقاید نادرست:
همه چیزهایی که مشرکان و کفار در دنیا به دروغ ساخته بودند، در قیامت نابود میشود. یعنی آنان میفهمند که شرک و عقاید نادرستشان بیاساس بوده و کمکی به نجاتشان نمیکند.
۳. حقیقت در قیامت آشکار میشود:
این آیه نشان میدهد که در روز قیامت، دیگر جایی برای شک و تردید باقی نمیماند. اما در آن زمان، پذیرش حقیقت هیچ فایدهای نخواهد داشت.
نتیجهگیری و پیام آیه:
این آیه هشداری به همه انسانهاست که قبل از رسیدن قیامت، راه درست را انتخاب کنند. در غیر این صورت، روزی خواهد رسید که چارهای جز تسلیم شدن ندارند، اما این تسلیم دیگر سودی نخواهد داشت. پس انسان باید پیش از آنکه دیر شود، به سوی حق بازگردد و حقیقت را بپذیرد.